Morgunblaðið - 27.03.1983, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. MARZ 1983
7
lUJGVEKM
eftir
Pétur Sigurgeirsson biskup
Á kirkjulistarsýningunni að
Kjarvalsstöðum eru áberandi
myndir af krossfestingunni,
sem vekja óskipta athygli, eins
og sýningin í heild sinni.
Ein þessara mynda er nr.
128 í sýningarskránni og heitir
Krossfesting, gerð 1983, eftir
Guðmund Ármann Sigurjóns-
son. Það, sem vakti sérstaka
athygli mína, er hermaðurinn,
sem stendur hjá krossi Krists.
Ekki er um að ræða stríðs-
mann með skjöld og spjót í
hendi að sið þeirra hermanna
er krossfestu Krist, — heldur
er þarna hermaður klæddur í
stríðsstakk með hjálm og
hríðskotabyssu dagsins i dag.
Mér fannst í fyrstu gæta
ósamræmis, að byssumaður
gæti ekki túlkað það, sem
gerðist á Golgata forðum. En
eftir á að hyggja sá eg, að þessi
krossfestingarmynd hæfði ein-
mitt nútímanum. Kristur
sagði: „Sannlega segi eg yður,
það allt, sem þér gjörið einum
þessara minna minnstu
bræðra, það hafið þér gjört
mér.“ (Matth. 25:40.) Þetta á
við jafnt um það illa og góða,
sem menn gera meðbróður sín-
um. Og þannig er bæði verið að
hylla Krist sem konung og
krossfesta hann sem illgjörða-
mann.
Blökkumannapresturinn
séra Martin Luther King var í
fylkingarbrjósti fyrir hreyf-
ingu sem barðist fyrir mann-
réttindum handa negrum.
Þessi hreyfing forðaðist
ofbeldi. Þegar tvístra átti
göngu, sem negrapresturinn
stóð fyrir, þá kraup fólkið í
göngunni á kné, þar sem það
stóð á götunni og gerði bæn
sína. Þegar séra Martin Luth-
er King var skotinn til bana,
þá var ort um atburðinn á
þessa leið:
Þegar mér barst fréttin
hæfði kúlan mig
sú sama sem drap hann
en af henni endurfæddist eg
og fæddist á ný sem negri.
Kristur fæðist þannig í
hjarta hvers meðbróður og
systur til þess að lifa eða
deyja, — allt eftir því hvað
menn gera náunga sínum. —
Þegar hin sjálfsögðustu
mannréttindi eru fótum troð-
in, frelsi til orðs og æðis, að tjá
skoðanir sínar og lifa réttvís-
lega, — þegar menn verða að
gjalda fyrir með dauða sínum
að vilja virða slík réttindi, —
þá er verið að lífláta Krist, að-
ferðin hefur aðeins breyst,
byssukúlan komin í stað
krossfestingar. Þannig er kom-
ið menningu okkar.
Mér er minnisstætt leikritið
Inuk, sem hér var sýnt fyrir
allmörgum árum og sett var á
svið víða um heim. Þar er fjall-
að um lífshætti á Grænlandi
með tilkomu byssunnar og
hinnar svokölluðu menningar,
sem af því leiddi. Sviðið gæti
eins vel verið allur heimurinn.
Lokaorð leikritsins eru í sam-
ræmi við það ástand, sem nú
ríkir í alheimsmálum: „Eg
óttast um mennina, okkur sem
lifum."
Nú er það ekki byssan ein,
sem ógnar tilveru mannanna,
heldur sá óhemju vígbúnaður,
sem menn óttast að leiði til
tortímingar. Inn í heim, sem
„Ég óttast
um
mennina,
okkur
sem lifum“
háður er þessari ógnun heldur
Jesús Kristur innreið sína eins
og forðum að sið Friðarhöfð-
ingjans. Þann pálmasunnudag
var mikið um dýrðir í borginni
helgu. Menn breiddu yfirhafn-
ir sínar á veginn, aðrir hjuggu
lim af trjánum og stráðu
pálmaviðargreinum á götuna.
Mannfjöldinn söng lofsöngva,
þar sem Kristur reið framhjá í
allri hógværð á asnanum, er
táknaði frið. Hann grét er
hann nálgaðist borgina því að
hann sá fyrir örlög hennar,
eyðilegginguna árið 70, — er
rómverski herinn eyddi og
brenndi borgina, svo sem
kunnugt er.
En Kristur kom og kemur
enn til þess að boða réttlæti og
frið. Það þurfti friðarhetju þá
til þess að reka erindi réttlætis
og kærleika, hinna sjálfsögðu
mannréttinda, og ekki síður
nú. Vika var ekki liðin frá
hinni háttstemmdu móttöku-
athöfn, þegar Kristur var
negldur á krossinn.
Og heimurinn hefur ekkert
breyst í eðli sínu frá því sem
var á dögum Krists. Við sjáum
það af lýsingu Páls postula.
Hann skrifar: „Því að baráttan
sem vér eigum í, er ekki við
menn af holdi og blóði, heldur
við tignirnar og völdin, við
heimsdrottna þessa myrkurs,
við andaverur vonskunnar í
himingeimnum." (Ef. 6:12.)
Heimsdrottnar láta aðra
miskunnarlaust kenna á valdi
sínu. Menn eru látnir hverfa
sporlaust, þeim er búin vist á
geðveikrahælum, og þeir verða
fyrir byssukúlum árásar-
manna.
Það varð mörgum hverft við,
þegar fréttin barst um morðið
á formanni mannréttinda-
nefndar í E1 Salvador, Marian-
ellu Garcia Vilas, sem hingað
kom fyrir skemmstu, m.a. á
skrifstofu mína og talaði á
sinn hljóðláta hátt fyrir frelsi
og mannréttindum í landi
sínu. Andaverur ágirndar og
valds virða ekki mannréttindi.
Þess vegna eru fórnarlömbin
svona mörg og víða um heim í
dag. Þó lifir vonin um friðar-
ríki á jörð, því að fórn kærleik-
ans er engin takmörk sett. Það
sýndi Kristur, er hann dó á
krossinum. Dauði hans er
trygging þess, að Guð vakir
enn í miskunn sinni, og á með-
an er vonin ekki dáin.
í bókinni Menn og minn-
ingar er Ólafur Jóhann Sig-
urðsson spurður: Ertu bjart-
sýnn á framtíðina?
„Bjartsýnn? í kjarnorku-
sprengjuheimi, þar sem helm-
ingur mannkyns sveltur, með-
an stórveldin sólunda auðæf-
um jarðar í brjálæðislegar
hervæðingar? Nei, eg er stund-
um bölsýnn, en þó þykist ég
oftar eygja eitthvert vonarljós
í fjarska."
Einhvers staðar stendur, að
það sé göfugs manns einkenni
að vona lengi. Vonin og óskin
um frið er e.t.v. sterkari í
brjóstum manna nú en nokkru
sinni fyrr. Og á meðan til er
afl, sem er sterkara en dýrkun
valds og ágirndar, þá lifir von-
in um betri heim. Kristur er
það afl, er sigraði synd og
dauða, þess vegna er hann líf
heimsins. Við megum margt
læra af. þeirri hófsemd og
nægjusemi, sem fram kemur í
prófpredikun Jónasar Hall-
grímssonar, er hann sagði:
„Hvers er að óska?
Heilbrigði sálar og líkama,
fáeinir vinir og daglegt brauð.
Þetta er sú jarðneska farsæld,
sem vér viljum biðja Guð að
veita oss, og sjálfir leita rétt-
víslega."
Ef heimurinn lifði eftir
þessari kenningu og lifði rétt-
víslega, væru vandamál heims-
ins leyst, bæði hungrið og
óttinn við kjarnorkusprengj-
una. Þetta líf stendur heimin-
um enn til boða, — eins og
hverjum einstaklingi. Það er
satt, sem Tómas Guðmundsson
segir í kvæði sínu:
Þ»í Kristur lifir. Angist hans og ást
fer alla tíð
með friði og mildi, hvar sem heimslán brást
og háð er banastríð.
<)g megi kirkjan koma og lýsa þeim
að krossi hans,
sem þrá að líkna og leiða þjáðan heim
að lindum kærleikans.
w W
NYTT — NYTT
Páskavörurnar eru komnar; Kjólar, pils, buxnapils,
blússur. Glæsilegt úrval. Glugginn Laugavegi 49.
Fróðleikur og
skemmtun
fyrirháa semlága!
Verðtrygging veitir vörn gegn veröbólgu — en hefur þú hugleitt
hversu mikla þýöingu mismunandi raunvextir hafa fyrir arösemi
þína?
Yfirlitiö hér aö neöan veitir þér svar viö því.
VERÐTRYGGÐUR SPARNAOUR - SAMANBURDUR A AVÖXTUN
Verötrvgging m.v.lánskjaravísilölu Nafn- vextir Raun- ávöxtun Fjöldi ára til að tvöf. raungildi höfuðstóls Raunauknmg höfuðst eftir 9 ár
Veðskuldabréf 3% 8% 9ár 100%
Sparlsk. ríkissj. 3.5% 3.7% 19ár 38.7%
Sparisjóösreikn. 1% 1% 70ár 9.4%
Veröbréfamarkaöur Fjárfestingarfélagslns hefur víötæka reynslu í
veröbréfaviöskiptum og fjármálalegri ráögjöf og miðlar þeirri þekk-
ingu án endurgjalds.
GENGIVERÐBRÉFA
27. MARS 1983
VERÐTRYGGÐ
SPARISKÍRTEINI
RÍKISSJÓÐS:
1970 2. flokkur
1971 1. flokkur
1972 1. flokkur
1972 2. flokkur
1973 1. flokkur A
1973 2. flokkur
1974 1. flokkur
1975 1. flokkur
1975 2. flokkur
1976 1. flokkur
1976 2. flokkur
1977 1. flokkur
1977 2. flokkur
1978 1. flokkur
1978 2. ftokkur
1979 1. flokkur
1979 2. flokkur
1980 1. flokkur
1980 2. flokkur
1981 1. flokkur
1981 2. flokkur
1982 1. flokkur
1982 2. flokkur
Sölugnngi
pr. kr. 100.-
11.701,45
10.197,20
8.841,98
7.493,24
5.356,04
4.933,42
3.405,87
2.800,27
2.109,70
1.999,49
1.595,85
1.480,59
1.236,38
1.003,89
789.84
665,80
515,19
385,89
303,45
259.85
193,03
175,53
131,23
Ntoöalévöxtun umfram varötryggingu ar
3,7—5,5%.
VEÐSKULDABRÉF
ÓVERDTRYGGÐ:
Sölugengi m.v. nafnvexti
(HLV)
12% 14% 16% 18% 20% 47%
1 ár 63 64 65 66 67 81
2 ár 52 54 55 56 58 75
3 ár 44 45 47 48 50 72
4 ár 38 39 41 43 45 69
5 ár 33 35 37 38 40 67
VEÐSKULDABREF
MEÐ LÁNSKJARAVÍSITÖLU:
Sölugengi nafn- Ávöxtun
m.v. vextir umfram
2 afb./ári (HLV) verðtr.
1 ár 96,49 2% 7%
2 ár 94,28 2% 7%
3 ár 92,96 2'/2% 7%
4 ár 91,14 2Vj% 7%
5 ár 90,59 3% 7%
6 ár 88,50 3% 7V.%
7 ár 87,01 3% 7V4%
8 ár 84,85 3% 7Vi%
9 ár 83,43 3% 7V4%
10 ár 80,40 3% 8%
15 ár 74,05 3% 8%
VERÐTRYGGÐ
HAPPDRÆTTISLAN RÍKISSJÓÐS „'rS:
C — 1973 3.340,09
D — 1974 2.872,15
E — 1974 2.021,38
F — 1974 2.021,38
G — 1975 1.339,92
H — 1976 1.224,53
I — 1976 971,46
J — 1977 867,10
1. fl. — 1981 186,83
Ofanskráð gangi ar m.v. 5% évöxtun
p.á. umfram verðtryggingu auk vinn-
ingsvonar. Happdrættisbréfin eru gef-
in út á handhafa.
Vcrðbréfamarkaður
Fjárfcstingarfélagsius
Lækjargötu12 101 Reykjavik
IðnaðarbankahúsÍT' Sími 28566