Morgunblaðið - 27.03.1983, Blaðsíða 25

24
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. MARZ 1983
Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guömundsson, Björn Jóhannsson.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aóalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Að-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 180 kr. á mánuöi innanlands. f lausasölu 15 kr. eintakiö.
tíðrætt um hið svonefnda „mis-
sile gap“, það er að segja að
Bandaríkjamenn mættu ekki
verða undir í samkeppni við
Sovétríkin um smíði eldflauga
sem geta borið kjarnorkuvopn.
Síðan hefur verið á það bent af
sagnfræðingum að hættan á
því að Sovétmenn næðu for-
skoti á þessu sviði fyrir 20 ár-
um hafi verið orðum aukin, svo
að ekki sé meira sagt. Nú horfa
mál öðru vísi við. Það er viður-
kennd staðreynd að árið 1969
kom til sögunnar síðasta lang-
dræga landeldflaug Bandaríkj-
anna sem ber kjarnorku-
sprengju, en síðan hafa Sov-
étmenn smíðað fimm gerðir
Reagan og
kjarnorkuvopnin
Yfirlýsingar Ronald Reag-
ans, Bandaríkjaforseta, á
miðvikudagskvöldið þess efnis
að nú sé orðið tímabært að búa
sig undir að hafna viðteknum
hugmyndum um kjarnorku-
vopn og taka upp nýja varn-
arstefnu hafa komið mönnum í
opna skjöldu. Það eitt að for-
seti öflugasta ríkis veraldar
skuli ganga fram fyrir þjóð
sína og heiminn allan og leggja
spilin á borðið með þessum
hætti er heimssögulegur at-
burður. Hitt skiptir þó auðvit-
að mestu hvað felst í þessum
boðskap: Er tímabært á þessari
stundu að hefja fráhvarf frá
kenningunni um ógnarjafn-
vægið í umræðum um kjarn-
orkuvopn og taka þess í stað
stefnu á allt aðra skipan en þá
sem dugað hefur í þrjá ára-
tugi? Er raunhæft að vænta
þess að varnaraðgerðir sem
miða að því að eyða kjarnorku-
sprengjunni áður en hún
springur dugi betur heldur en
hótunin um að svara í sömu
mynt? Það er einmitt þunga-
miðjan í ógnarjafnvæginu að
hvorugt risaveldanna leggi til
atlögu með kjarnorkuvopnum á
meðan svo er um hnúta búið að
aðilar séu fullvissir um gagn-
kvæma gjöreyðingu hefjist
kjarnorkuátök.
Enginn bandarískur forseti
hefur rætt jafn opinskátt um
kjarnorkuvígbúnað síðan John
F. Kennedy leið og Ronald
Reagan. John F. Kennedy varð
slíkra eldflauga og gert á þeim
endurbætur að minnsta kosti
átta sinnum. Það er einnig
söguleg staðreynd að síðan
1978 hafa Sovétmenn jafnt og
þétt komið fyrir SS-20 kjarn-
orkueldflaugum sem ná til
skotmarka í Vestur-Evrópu og
í þeim eru nú yfir 1200 kjarna-
hleðslur. Bandaríkjamenn hafa
ekki enn getað tekið endanlega
ákvörðun um nýja langdræga
landeldflaug, MX-flaugina, og
undir lok þessa árs verða
bandarískar kjarnorkueld-
flaugar teknar í notkun í
Vestur-Evrópu sem andsvar
við SS-20-flauginni sovésku
nema um annað verði samið.
óþarft er að fara mörgum
orðum um þá hræðslu við
kjarnorkuvopn sem látin hefur
verið í ljós á Vesturlöndum.
Bæði í Bandaríkjunum og
Vestur-Evrópu eru þeir hávær-
ir sem krefjast þess að kjarn-
orkuherafli Bandaríkjanna
verði ekki endurnýjaður heldur
„frystur" eins og hann er núna.
Á þessi sjónarmið segist Ron-
ald Reagan ekki geta fallist en
hann hefur nú sett fram hug-
mynd sem hann telur að geri
öll kjarnorkvopn „óvirk og úr-
elt“ eins og hann orðaði það.
Tekst honum með þessu að
friða friðarhreyfingarnar um
leið og hann kallar á harða
andstöðu frá þeim sem telja að
ekki beri að hverfa frá núver-
andi skipan? Vesturlönd verða
auðvitað aldrei öflugri and-
spænis einræðisríkjum komm-
únismans en íbúar þeirra
ákveða í lýðræðislegum kosn-
ingum. Telur Ronald Reagan
nauðsynlegt að fara inn á þessa
nýju braut í því skyni að efla
aftur trú manna á það, að unnt
sé beinlínis að verja þá á
kjarnorkuöld? Eða telur hann
ef til vill óhjákvæmilegt að
setja mál sitt fram með jafn
áhrifamiklum hætti og hann
hefur gert, af því að Banda-
ríkjastjórn hafi vitneskju um
að Sovétmenn séu komnir
langt í smíði geislavopna til að
granda eldflaugum? Eða er
hann í raun að segja við ráða-
menn í fátæktarríkjum komm-
únismans: Nú skuluð þið sjá að
ykkur, þið hafið ekki þrótt í
þetta kapphlaup?
Margir þeir sem rannsakað
hafa hernaðarstefnu Sovét-
manna benda á að hjá þeim
ráði ekki sama viðhorf til
ógnarjafnvægisins og á Vestur-
löndum. Sovésk hernaðar-
stefna miðist í raun við að unnt
sé að vinna sigur í kjarnorku-
stríði hvað svo sem ráðamenn
þeirra segja í „friðarræðum".
Benda þessir sérfræðingar á
ýmislegt máli sínu til stuðn-
ings, meðal annars þá áherslu
sem Sovétmenn leggja á það að
byggja neðanjarðarbyrgi í
þágu almannavarna.
Kjarnorkuyfirlýsingar Ron-
ald Reagans hafa margar frek-
ar valdið ólgu og ugg en aukið
samstöðu um skynsamleg og
nauðsynleg ráð gegn sovéska
hernaðarbröltinu. Engin fyrri
yfirlýsinga hans kemst þó í
hálfkvisti við þá sem hann gaf
á miðvikudag. Spurningarnar
sem hún vekur eru fleiri en
svörin. Mestu skiptir að missa
ekki sjónar af aðalatriðum í
umræðunum, því að hér er svo
sannarlega mikið í húfi.
Leiðaralestri
breytt
Oftar en einu sinni hefur
verið vakið máls á því hér
á þessum stað að meðferð
Ríkisútvarpsins á forystu-
greinum dagblaðanna hafi ver-
ið óviðunandi undanfarin miss-
eri. Nú hefur útvarpsráð tekið
niðurskurð þessa efnis úr
höndum fréttamanna hljóð-
varps og falið það hinum
reynda útvarpsmanni, Páli
Heiðari Jónssyni. Þá hefur
tíma leiðaralestursins einnig
verið hagrætt á þann veg að
unnt er að lesa úr öllum morg-
unblöðunum samdægurs.
Morgunblaðið telur að allt séu
þetta skref til bóta sem tryggi
að blöðin standi jafnt að vígi.
Þessi mál komast þó auðvitað
ekki í það horf sem æskilegast
er frá sjónarhóli þeirra sem
daglega flytja boðskap í þess-
um dálkum fyrr en hann er les-
inn í heild á öldum ljósvakans.
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. MARZ 1983
25
Eign fyrir alla
átak í húsnæðismálum
Eftir Geir
Hallgrímsson
formann Sjálf-
stœðisflokksins
í kosningayfirlýsingu
Sjálfstæðisflokksins er
áherzla lögð á átak í hús-
næðismálum.
Það hefur alla tíð verið
stefna Sjálfstæðisflokksins
að einstaklingum og fjöl-
skyldum væri gert kleift að
búa í eigin húsnæði. 1 sam-
ræmi við þessa stefnu hafa
aðgerðir sjálfstæðismanna á
þingi og í sveitarstjórnum,
einkum borgarstjórn
Reykjavíkur, borið þann ár-
angur, að hvergi er algeng-
ara en á íslandi, að menn
eigi þak yfir höfuðið.
Kommúnistar, sósíalistar
og arftakar þeirra, Alþýðu-
bandalagsmenn gera lítið úr
gildi þessarar þróunar og
leggja áherslu á að ríki og
sveitarfélög byggi leiguíbúð-
ir í stað þess að einstakl-
ingar byggi sjálfir eða
kaupi.
Hér skilur greinilega á
milli flokka. Rök Sjálfstæð-
isflokksins eru þau, að ein-
staklingum og fjölskyldum
sé skapað meira öryggi og
sjálfstæði í eigin íbúð en
leiguíbúð. Leiguíbúðastefna
er leið sósíalista til að gera
fólkið háð valdhöfunum.
Auðvitað er eðlilegt, að
leiguíbúðir séu byggðar, en
þá ekki síður af einstakling-
um en hinu opinbera. í Nor-
egi voru í tíð verkamanna-
flokksstjórnarinnar húsa-
leigulög með hámarks-
ákvæðum húsaleigu. Núver-
andi hægri stjórn hefur los-
að um þau bönd með þeim
árangri, að framboð hús-
næðis hefur aukizt og hús-
næðisvandræði eru að
hverfa.
Vinstri stefnan, sem hefur
verið við lýði hér á landi sl. 5
ár og svipt húsnæðiskerfið
tekjustofnum sínum, hefur
leitt til þess að um 800 færri
íbúðir eru byggðar árlega en
áður.
Lánsfjárskortur, lóða-
skortur í tíð vinstri meiri-
hluta í borgarstjórn og ný
húsaleigulög eiga hér hlut
að máli, en ekki þó sízt
versnandi efnahagur og
lífskjör. Húsnæðiskreppa
hefur haldið innreið sína og
bitnar einkum á unga fólk-
inu, sem er að stofna heim-
ili.
Nú eru þessi lán komin
niður í 17% af kostnaðar-
verði staðalíbúðar og raunar
niður í 12% vegna óðaverð-
bólgunnar. Þótt lán til íbúða
í verkamannabústöðum
nemi 90% kostnaðarverðs,
njóta þeirra svo fáir, og
jafnframt er um slíka mis-
munum að ræða, þótt tillit
sé tekið til efnahags, að
óviðunandi er.
í kosningayfirlýsingu
Sjálfstæðisflokksins er því
gert ráð fyrir, að þeir, sem
eru að eignast sína fyrstu
íbúð, fái 80% lán af kostnað-
arverði staðalíbúðar til
langs tíma, t.d. 42 ára.
Við sjálfstæðismenn höf-
um verið spurðir um það,
hvernig við ætlum að fjár-
magna 80% lán til þeirra
sem byggja í fyrsta sinn.
í fyrsta lagi viljum við
efla tekjustofna Bygginga-
sjóðs ríkisins, en núverandi
ríkisstjórn hefur tekið
tekjustofn hans eins og
launaskatt að meginhluta i
almennar þarfir ríkissjóðs.
í öðru lagi viljum við með
frjálsum samningum við líf-
eyrissjóðina í landinu auka
þátttöku þeirra í fjármögn-
un íbúðabygginga.
í þriðja lagi gerum við ráð
fyrir að sérstakar skatta-
ívilnanir verði veittar þeim
einstaklingum sem leggja
reglulega fé inn á bundna
reikninga. Síðan verði sú
aukning frjáls sparnaðar
sem af þessu hlýst, notuð til
að standa undir auknum
þörfum húsnæðislánakerfis-
ins.
Húsnæði og húsnæðis-
kostnaður skiptir oft megin-
máli um farsæld og afkomu
einstaklinga og fjölskyldna.
Átaks er þörf eftir stöðnun
vinstri stjórna. Leysa þarf
framtak einstaklinganna úr
læðingi og skapa þeim skil-
yrði til að eignast íbúð. Það
er mikilvægur þáttur í
framkvæmd sjálfstæðis-
stefnunnar, eign fyrir alla.
►♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
| Reykjavíkurbréf
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
Laugardagur 26. marz
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
Áhrif
þingmanna
Einn þeirra flokka sem nú býð-
ur fram í fyrsta sinn til þings,
Bandalag jafnaðarmanna, segist
vera öðru vísi en hinir af því að
hann vilji minnka áhrif þing-
manna með því að skera á tengslin
milli þingsins og framkvæmda-
valdsins. Flokkurinn vill afnema
þingræðisregluna og láta kjósa
forsætisráðherra sérstaklega, sem
hafi umboð til að mynda stjórn án
tillits til þess hvort hún njóti
stuðnings meirihluta á þingi.
Bandalag jafnaðarmanna lætur í
veðri vaka að með þessum upp-
skurði sé komist fyrir meinsemd-
ina í íslensku þjóðlífi og upp renni
nýir tímar án vandræða í lands-
stjórninni, þar sem spilling fái
ekki þrifist, þingmern sitji önnum
kafnir og setji lög, fylgist með
framkvæmdavaldinu lausir undan
kvabbi þrýstihópa með fyrir-
greiðslubeiðnir og l.ætti afskipt-
um af útdeilingu fjármuna.
Að þetta rætist er meira en
ósennilegt. Það er i raun hin
mesta blekking að upp renni nýir
og bjartari tímar þar sem valda-
barátta og fyrirgreiðslupólitík sé
úr sögunni með því að kjósa for-
sætisráðherra og afnema þing-
ræðisregluna. Talsmenn banda-
lagsflokksins vísa til Bandaríkj-
anna og Frakklands máli sínu til
stuðnings og segja að stjórnkerfið
þar sýni réttmæti fullyrðinga
þeirra um hina nýju tíma.
í Bandaríkjunum á sér stað sí-
felld togstreita á milli forseta og
þingsins. Aðilar skiptast á hvers
kyns „pólitískum greiðum" á
æðstu stöðuni í von um að ná mál-
um fram stórátakalaust. Alþingi
hefði áfram fjárveitingarvaldið
hér á landi þótt tillaga bandalags-
flokksins næði fram að ganga og
því væri í raun stjórnkreppa í
landinu ef þjóðkjörinn forsætis-
ráðherra nyti ekki meirihluta á
þingi.
í Frakklandi var það hinn
„sterki maður" Charles de Gaulle
sem setti það sem skilyrði fyrir
þátttöku í stjórnmálum að nýju,
að þingræðisreglan yrði afnumin í
Frakklandi og forsetanum veitt
meiri völd en áðúr. Þetta gerðist
fyrir um aldarfjórðungi og síðan
hefur enginn forseti Frakklands
staðið beinlínis frammi fyrir því
að hafa ekki meirihluta á þingi á
bak við stjórn sem hann skipar.
En franskir stjórnlagafræðingar
hafa oftar en einu sinni bent á
þann veikleika sem í afnámi þing-
ræðisins felst, því að þar getur
myndast stjórnskipuleg sjálfhelda
í líkingu við þá sem ríkt hefur hér
síðan 21. ágúst 1982.
Ákvarðanir
þingmanna
Það er mikill misskilningur ef
menn halda að í Frakklandi séu
skýr skil á milli þingmanna og
framkvæmdavaldsins. Þvert á
móti er þar svo mikil miðstýring,
að ráðherrar eru í senn þingmenn
og borgarstjórar, hið síðara þó
frekar að nafnbót á meðan lands-
stjórnarstörfum er sinnt. Það er
mjög vandmeðfarið að bera saman
störf, völd og áhrif þingmanna í
ólíkum löndum og raunar ekki
unnt nema að lokinni ítarlegri
rannsókn. Starfsreglur og aðstaða
öll er svo misjöfn, að í raun er ekki
unnt að gera slíkan samanburð.
Hér í blaðinu birtist hinn 9.
mars síðastliðinn grein eftir Ing-
ólf Skúlason, viðskiptafræðing,
um ákvarðanir í stjórnmálum.
Ingólfur kannaði þetta mál vegna
lokaprófsritgerðar í viðskiptadeild
háskólans. Þetta er forvitnilegt
rannsóknaefni og ætti að vera
hugleikið öllum sem áhuga hafa á
gangi þjóðmála. Hvað er það sem
vegur þyngst í huga þingmanna,
þegar þeir ákveða að deila fjár-
munum, skattfé almennings, á
milli verkefna? Hér er komið að
því sem ýmsir telja undirrót
vandans í þjóðfélögum eins og
okkar þar sem lifað er um efni
fram og hjólin snúast vegna þess
að alltaf er unnt að leita á náðir
erlendra lánardrottna eða seilast
eftir meiri peningum ofan í vasa
borgaranna. Harris lávarður var-
aði við hættunni af því að stjórn-
málamenn keyptu atkvæði með
fjármunum kjósenda I ræðu á
Viðskiptaþingi á dögunum.
í grein Ingólfs Skúlasonar kem-
ur fram að hjá þingmönnum og
embættismönnum sé „feikileg
áhersla" á byggðasjónarmið þegar
peningum er ráðstafað, en hins
vegar sé þingmönnum lítið um
kostnaðarnytjagreiningu og hag-
kvæmni gefið. Af þessu tilefni seg-
Ljósm. Mbl. Kristján E. Einarsson.
ir Ingólfur: „Þessi feikilega
áhersla á byggðasjónarmið og lítil
áhersla á hagkvæmni við ákvarð-
anatöku um fjárfestingu er til
þess fallin að hafa neikvæð áhrif á
þjóðarframleiðslu. Hún hlýtur að
vera óhagkvæm, þegar til lengri
tíma er litið, ef byggðasjónarmið
eru látin ráða, en hagkvæmni lát-
in víkja.“
Og Ingólfur segir einnig: „Það
virðist vera talsverð tilhneiging
hjá þingmönnum til að dreifa
fjárveitingum á fjölda atriða, sem
þýðir oft á tíðum að framkvæmdir
dragast á langinn og verða óhag-
kvæmari en annars. Áætlunum er
breytt og fjármagni til fjárfest-
ingar er dreift í því skyni að viður-
kenna hugmyndir, gefa ákveðnum
hugmyndum möguleika og til að
tjá mikilvægi hugmynda, þ.e. láta
sem flesta fá eitthvað."
Vond landkynn-
ing í virtu blaði
Við vitum það vel af fréttum ís-
lenskra fjölmiðla, að athyglin
beinist einkum að framandi lönd-
um í þann mund sem kosningar
eru yfirvofandi. Sömu sögu er að
segja um pólitískar og efnahags-
legar fréttir frá íslandi í erlendum
blöðum.
I hópi virtustu blaða veraldar er
svissneska dagblaðið Neue Ziirch-
er Zeitung. Þar birtist hinn 16.
mars síðastliðinn frásögn af ís-
lenskum málefnum í tilefni af
þingrofinu og kosningunum 23.
apríl. Þar segir meðal annars að
efnahagsástandið hér á landi sé
„katastrophal" eða ógnvekjandi.
Þess er getið að við höfum hömlu-
laust byggt upp fiskiskipastólinn
síðan fiskveiðideilunum lauk, tog-
araflotinn sé of stór og fiskstofnar
í hættu. Af stjórnleysi síðustu ára
hafi leitt alltof mikla skuldasöfn-
un í útlöndum, og nemi erlendar
skuldir nú nær því helmingi af
þjóðarframleiðslu. Þá hafi 60%
árleg verðbólga og 25% lækkun á
gengi krónunnar á ári hverju
stuðlað að því, að ekki sé nein
stjórn á lántökum erlendis. Blaðið
segir frá deilu Hjörleifs Gutt-
ormssonar „hins kommúníska
iðnaðarráðherra" við Alusuisse og
telur gagnrýni hans á viðskipta-
hætti fyrirtækisins smitaða af
hugmyndafræði.
Eins og jafnan í greinum af
þessu tagi er ekki rétt farið með
allar staðreyndir, en í sjálfu sér er
það aukaatriði fyrir hinn erlenda
lesanda. Hann fær nasasjón af
viðkomandi landi og þvf virtara
sem viðkomandi blað er þeim mun
meira mark tekur hann á því sem
þar stendur. Löngum hefur verið
talað um Sviss sem vöggu hins al-
þjóðlega bankavalds og víst er að
þangað liggja margir og öflugir
þræðir í fjármálaheiminum. Hvað
skytdu margir bankastjórar og
forstöðumenn alþjóðadeilda í
stórbönkum byggja skoðanir sínar
á einstökum löndum á fréttum
Neue Zíircher Zeitung'? Hér skal
engu slegið föstu um það, en hitt
er víst, að lýsing blaðsins á
óstjórninni hér á landi mun ekki
auðvelda fslendingum að slá fleiri
lán í útlöndum. í tfð vinstri
stjórnanna frá 1978 og fyrir for-
göngu þeirra hefur allt að því
skipulega verið unnið að því að
eyðileggja álit fslands á erlendum
lánamörkuðum. Safnað hefur ver-
ið skuldum sem leggjast munu
sem skattabaggi á þá sem nú eru
að vaxa úr grasi og geta ekki borið
hönd fyrir höfuð sér, en eiga þó að
axla þá ábyrgð að viðhalda sjálf-
stæði og virðingu islensku þjóðar-
innar inn á við og út á við.
Mat danska
sendiráðsins
í 2. hefti 1983 af ritinu Nordisk
Kontakt, sem gefið er út að til-
hlutan Norðurlandaráðs, birtist
kafli úr skýrslu danska utan-
ríkisráðuneytisins um viðskipti
Dana við Norðurlandaþjóðirnar,
þar á meðal íslendinga. Er kaflinn
um ísland byggður á skýrslum
danska sendiráðsins í Reykjavík.
I skýrslunni er sagt, að íslenskir
þjóðhagfræðingar telji að fyrst
verði fslendingar fyrir alvöru var-
ir við afleiðingar versnandi efna-
hagsástands á árinu 1983 og síðan
komi mörg „mögur ár“. Sendiráðið
minnir á að Danir þurfi ekki að
kvarta vegna viðskiptanna við fs-
land, þeir selji hingað mikið af
varningi og í vaxandi mæli. Á ár-
inu 1981 hafi Danir einkum flutt
hingað vélar, flutningatæki, hús-
gögn, fatnað, matvæli, fóðurvörur,
hyggingarvörur og innréttingar.
Þá segir í skýrslunni: „Vaxandi
halli á greiðslujöfnuði við útlönd
og sú erlenda lántaka sem hallan-
um fylgir, skapar heppilegar að-
stæður til að verðbólgan dafni af
sjálfri sér. Búast má við kosning-
um til alþingis fyrri hluta 1983 og
að mið-hægri stjórnmálaöfl styrk-
ist í þeim. Öflug tilraun verður
vafalaust gerð til að ná verðbólgu
niður með því að lækka rauntekj-
ur og bæta vöruskiptajöfnuðinn
með því að takmarka innflutning.
Báðar þessar aðgerðir gætu haft
áhrif á sölu dansks neysluvarn-
ings. En með hliðsjón af því að það
er ætíð forgangsverkefni í íslensk-
um stjórnmálum að halda uppi at-
vinnu, má hins vegar vænta þess
að skilyrði fyrir sölu á hráefnum,
hálfunnum vörum og framleiðslu-
tækjum breytist lítið sem ekkert."
Minnimátt-
arkennd fram-
sóknar
Það er von að þeir stjórnmála-
menn, sem komið hafa efna-
hagsmálum í það horf sem þannig
er lýst af tveimur erlendum aðil-
um reyni að beina athyglinni að
öðru nú rétt fyrir kosningar.
Kommúnistar reyna að slá um sig
í nafni einingar þegar umrótið á
vinstra kanti stjórnmálanna tekur
á sig nýja mynd með sérframboð-
um undir ýmsum nöfnum. Fram-
sóknarmenn þykjast vera þess
umkomnir að meta stöðu mála í
Sjálfstæðisflokknum í sögulegu
samhengi og nota orð Gunnars
Thoroddsen til árása á flokkinn og
frambjóðendur hans.
„Söguskýringar" Þórarins Þór-
arinssonar og Steingríms Her-
mannssonar á stefnumótun sjálf-
stæðismanna og tal þeirra um að
nú sé annað upp á teningnum en í
tíð Ólafs Thors og Bjarna Bene-
diktssonar er smekklaus móðgun
við minningu þessara manna og
lítilmannleg afskiptasemi af mál-
efnum Sjálfstæðisflokksins vegna
nauðvarnar framsóknarmanna
eftir setu þeirra í ríkisstjórnum á
mestu upplausnarárum íslenskra
stjórnmála frá lýðveldisstofnun.
Það er sameiginlegt með þessum
ómaklega áróðri þeirra Þórarins
og Steingríms, að þeir skáka báðir
í því gamla framsóknarskjóli, að
menn muni ekki deginum lengur
það sem framsóknarmenn segja í
stjórnmálaumræðum. Steingrím-
ur Hermannsson hefur í anda Þór-
arins Þórarinssonar verið fulltrúi
þessarar sérkennilegu fram-
sóknarhefðar að reyna að klína
sér og Framsóknarflokknum utan
á merka stjórnmálamenn í útlönd-
um eða látna íslendinga.
Þessi framsóknariðja stafar af
sérkennilegri pólitískri minni-
máttarkennd. Hún lýsir sér ekki
aðeins í þessu háttalagi gagnvart
merkum einstaklingum, heldur
brýst til dæmis fram í því að
framsóknarmenn mega ekki til
þess hugsa að neinn annar eigi
pólitískt samstarf við kommúnista
á íslandi en þeir. Þegar þeir leiða
hugann að þeim möguleika, um-
hverfast þeir af pólitískri afbrýði-
semi. í desember 1979 gladdi
Steingrímur kommúnista með
kjörorðinu: „Allt er betra en
íhaldið“ og gerir enn og Þórarinn
skrifar nú órökstuddar greinar af
sársaukafullum trega um það sem
hann kallar „tilhugalíf" Alþýðu-
bandalagsins með öðrum en fram-
sóknarmönnum.