Morgunblaðið - 27.03.1983, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. MARZ 1983
Haifa-flóinn var eins og skyggður spegill og borgin teygir
sig upp á tinda Carmels-fjalls undurfalleg og fjarska snyrtileg
borg. í henni miöri ber við himin hið tignarlega Bahaia-
bænahús, en því miður voru ekki tök á að skoða það í þessari
ferð. Erindi mitt hingað var að heimsækja merkilega lækna-
rannsóknarstöð og sameiginlega menningarmiðstöð Araba og
Gyðinga, Beit Hagefen. Israelum var áfram um að sýna mér
að það er hugað að fleiru en pólitík og verðbólgu.
Beit Hagefen er hin eina sinnar tegundar í landinu, en
smávísir að ámóta stöð hefur þó tekið til starfa í Jerúsalem.
Menningarmiðstöðin var sett á Iaggirnar fyrir nákvæmlega
tuttugu árum með myndarlegu fjárframlagi bandarískrar gyð-
ingafjölskyldu og stuðningi Haifa-borgar.
haifa
Markmiðið var að reyna að færa
Araba og Gyðinga hvora nær öðr-
um, fá þá til að starfa saman að
menningar- og félagsmálum. Það
er svo áreiðanlega ekki tilviljun,
að þessi tilraun var gerð í Haifa,
þar hafa Arabar og Gyðingar
komist næst því að vinna saman
og áhrif stöðvarinnar hafa síðan
haft mjög örvandi áhrif á alla
samvinnu þeirra og samskipti.
Biöndun Araba og Gyðinga er lík-
lega einnig meiri í Haifa en víðast
hvar annars staðar.
Það er haft í minnum, að borg-
arstjóri Haifa fór um göturnar
með gjallarhorn þann 13. maí þeg-
ar Ísraelsríki hafði verið stofnað.
Mikil ókyrrð var þá í borginni og
borgarstjórinn hvatti Araba til að
vera þar kyrra. Samt flúði mikill
fjöldi Araba og ég minnist í fljótu
bragði Constanti Hamati og konu
hans, sem ég hitti í Damascus
fyrir hálfu öðru ári. Þau voru ný-
gift, þegar þetta var og þau
treystu sér ekki til að vera kyrr af
ótta við áreitni Gyðinganna. Ég
man líka að kona Hamati fékk tár
í augun, þegar hún talaði um
heimaborg þeirra, Haifa, og að
hún sagði að án þeirrar vonar að
þau kæmust einhvern tíma „heim“
aftur væri lífið í hennar augum
tilgangslaust. Sennilega myndu
ísraelar ekki'leggja stein í götu
þeirra ef þau ætluðu að snúa heim
— hins vegar þyrfti að verða mikil
breyting á málum í Sýrlandi til að
stjórnvöld þar leyfðu þeim að
fara.
Þegar ég kom til Beit Hagefen
tóku á móti mér fjórir af fimm
stjórnarmönnum menningar-
miðstöðvarinnar, en stjórnin hef-
ur yfirumsjón með rekstri hennar.
Laura Tabarani, sem er ritari
stjórnarinnar og fastur starfs-
maður í stöðinni, Mordecay
Schocher, dómari, Sliman Sha-
heen, bankastjóri arabíska bank-
ans í borginni, og Houlda Goure-
vitch sem mér skildist að væri
hjúkrunarfræðingur, alténd vinn-
ur hún ötullega að líknarmálum.
Þau bjóða okkur Aaron Gafny,
Sharvit og mér upp á te og smá-
kökur og segja mér í stórum drátt-
um frá rekstri Beit Hagefen.
— Þessi menningarmiðstöð
hefur orðið öllum samskiptum
mikil lyftistöng, fólk sýnir áhuga
á starfinu sem fer hér fram og
borgaryfirvöld hafa lagt fram
mikið fé til þess og erlendis frá
berast alltaf öðru hverju mjög
veglegar gjafir, segir Laura Tab-
arani. — Það er ekki vafi á því að
góður jarðvegur var fyrir sameig-
inlega menningarmiðstöð Gyðinga
og Araba hér, vegna þeirra sam-
skipta sem höfðu verið hér meðal
þeirra. Börn Gyðinga og Araba
gengu í sömu skóla, bjuggu í sömu
hverfum, oft í sömu húsum. Það
þekkist naumast annars staðar, að
minnsta kosti ekki í jafn ríkum
mæli og hér. Við vinnum saman og
satt að segja leiðum við ekki hug-
ann að því hvort við erum að
vinna með Aröbum eða Gyðingum.
Við erum öll bræður.
— Menningarmiðstöðin er til
húsa í þremur byggingum. Hér
eru haldnar málverkasýningar,
sem standa yfirleitt um þrjár vik-
ur, leiksýningar, leikbrúðuleikhús
er hér. Þjóðdansa- og söngflokkur
Haifa kemur hér oft fram, en
hann er talinn sá fremsti í ísrael.
Þar dansa saman Arabar og Gyð-
ingar, en einnig eru sérsýningar,
því að við viljum auðvitað að hver
haldi í heiðri sínum sérkennum.
Flokkurinn hefur farið í sýningar-
... „að færa araba og gyðinga nær
hvor öðrum og fá þá til að skilja
að allir menn eru bræður ..."
Heimsókn í menningarmiðstöðina í Beit Hagefen í Haifa
ferðir til útlanda margsinnis og
mun á næstunni fara til Banda-
ríkjanna. Hér er mikið bókasafn
og börn koma hingað og unglingar
í alls konar kennslu og leiðsögn,
söng, handavinnu, matreiðslu,
tungumál, leikfimi og margt
fleira. Einn liður í starfi menning-
armiðstöðvarinnar er að annast
hjálparkennslu fyrir þau börn,
sem eru aðstoðar þurfi af ein-
hverjum ástæðum og sömuleðis
geta börn fengið hjálp við heima-
vinnu á ákveðnum tímum. Hér er
fyrirlestrahald en reynt eftir
megni að forðast ræðuefni, sem
gætu leitt af sér deilur. Einu sinni
á ári er „vika arabísku bókarinn-
ar“. Við fáum nú orðið fyrirstöðu-
laust bækur frá Egyptalandi og
Líbanon og það er smyglað inn til
okkar bókum frá Jórdaníu. Hér
eru haldnir hljómleikar og æsku-
lýðssamtök borgarinnar hafa að-
gang að stöðinni meðal annars til
funda og samkomuhalds. Ekki má
gleyma að aldrað fólk hefur einnig
sinn sess hér og ýmislegt gert til
að ýta undir þá starfsemi.
Það blandast engum hugur um
að þau eru stolt af starfsemi Beit
Hagefen og væntanlega með réttu.
Þau segja mér að tíu manna ráð
fari með stjórn stöðvarinnar, þar
af sitja fimm í aðalstjórninni og
er fundur einu sinni í mánuði og
oftar ef þurfa þykir.
Houlda Gourevitch segir að hús-
næðið hafi einnig komið að gagni í
stríðinu. Þá voru særðir hermenn
— hvort sem þeir voru Gyðingar
eða Arabar, fluttir þangað og
fengu hjúkrun, þegar sjúkrahúsin
voru orðin yfirfull.
Skoðuó handavinna.
Ég spyr þau hvort ekki hafi
komið til tals að slíkar menning-
armiðstöðvar þar sem Gyðingar
og Arabar væru saman, yrðu sett-
ar á stofn víðar í landinu. Gestur
sem kemur til ísraels og dvelur
þar um hríð aftur og aftur hlýtur
að skynja fljótt hversu loftið er
þrútið milli Arabanna og Gyð-
inganna í landinu og því ætti að
vera fengur að því að efla ailt það
sem gæti haft jákvæð áhrif.
— Það hefur þegar verið byrjað
á þessu í smáum stíl f Jerúsalem,
segir Shaheen bankastjóri. — Og
okkur er kunnugt um að ýms bæj-
arfélög hafa á prjónunum áform
um að gera átak í þessu efni. Það
er í menningar- og félagsmálum,
sem við getum mætzt. Starfið hér
hefur sannað gildi sitt hvað þetta
snertir. En nú er því svo farið, að
Gyðingar og Arabar búa yfirleitt
aðskildir, meira að segja innan
saman bæjar- eða sveitarfélags,
svo að það er nokkuð örðugt að
framkvæma þetta á þeim stöðum.
Aftur á móti væri ákaflega æski-
legt ef unnt væri að ýta undir
þessa starsfemi í Jerúsalem og
Tónleikar í Norræna húsinu
DÓRA Reyndal, sópransöngkona og
Guðríður St. Sigurðardóttir, píanó-
leikari halda tónleika í Norræna
húsinu nk. mánudagskvöld þann 28.
mars kl. 20.30.
Á efnisskrá eru verk eftir Pál
Höfóar til
.fólksíöllum
starfsgreinum!

ísólfsson, Jórunni Viðar, Haydn,
Mozart, Richard Strauss og
Moussorgsky.
Dóra Reyndal starfar sem
söngkennari við Söngskólann í
Reykjavík og Kennaraháskóla ís-
lands. Hún hóf söngnám við Tón-
listarskólann í Reykjavík, var um
3ja ára skeið við nám í Konserv-
atorium í Bremen í Þýskalandi og
síðan við Söngskólann í Reykjavík
og útskrifaðist þaðan með kenn-
arapróf 1980. Dóra hefur sótt
ljóða- og óperunámskeið víða er-
lendis og haldið sjálfstæða tón-
leika í Reykjavík og víðar.
Guðríður St. Sigurðardóttir
lauk píanókennara- og einleikara-
prófi frá Tónlistarskólanum í
Reykjavík. Haustið 1978 hóf hún
nám við The University og Michig-
an í Ann Arbor, en þaðan lauk
hún mastersprófi í píanóleik í
ágúst 1980.
Guðríður hefur auk þess tekið
þátt í fjölmörgum námskeiðum
bæði hér heima og erlendis. Síðan
hún lauk námi hefur hún stundað
kennslustörf, auk þess sem hún
hefur leikið kammermúsik og
unnið með söngvurum.