Morgunblaðið - 05.05.1983, Side 25

Morgunblaðið - 05.05.1983, Side 25
24 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. MAÍ 1983 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. MAÍ 1983 25 orgtm&Iíife tt» Útgefandi Framkvæmdastjóri Ritstjórar Fulltrúar ritstjóra Fréttastjórar Auglýsingastjóri hf. Árvakur, Reykjavík. Haraldur Sveinsson. Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson. Þorbjörn Guömundsson, Björn Jóhannsson. Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson. Baldvin Jónsson. Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö- alstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift- argjald 210 kr. á mánuöi innanlands. (lausasölu 18 kr. eintakið. Atvinnuhorfur heima og erlendis Eg get ekki með orðum aðvarað fólk nægilega víð því að koma hingað,,, þ.e. til Svíþjóðar, „í atvinnuleit. Fólk fær ekki atvinnuleysis- bætur nema það sé í stéttar- félagi, og ekki inngöngu í stéttarfélag nema það hafi vinnu. Útkoman verður sú að það fær ekki neitt... “. Þetta eru orð Þorsteins Löve, sem býr í Málmey, í fréttabréfi til Morgunblaðsins. Bréfinu fylgdi úrklippa úr Sydsvenska Dagbladet þar sem tíundað er atvinnuleysi í Málmey, en þaðan flytja 175 fjölskyldur á mánuði hverjum vegna at- vinnuástandsins. Talið er að 8—10 þúsund ís- lendingar dvelji nú við nám og störf á Norðurlöndum og ekki færri en 15 þúsund er- lendis. Með hliðsjón af stöðu atvinnumála víða erlendis, ekki sízt á Norðurlöndum, má fastlega gera ráð fyrir því, að þetta fólk leiti í vaxandi mæli á heimaslóðir. Því ber út af fyrir sig að fagna, þó að sam- dráttur atvinnu hjá ná- grönnum sé síður en svo fagn- aðarefni. Ef svo fer að stór hluti ís- lendinga, sem dvelur við störf erlendis, leitar heim, hvern veg er þá íslenzkt samfélag í stakk búið til að taka á móti þeim, t.d. hvað atvinnu og húsnæði varðar? íslenzkir at- vinnuvegir hanga á horrim, horfandi framan í 100% verð- bólgu, sem setur sýnilega fjölda fyrirtækja stólinn fyrir dyrnar um framtíðarrekstur, ef ekki verður skjótt brugðið við til varnar. Húsnæðis- kreppa hefur sagt til sín í kjölfar verðbólguþróunar og fjársveltis húsnæðislánakerf- isins. Spár standa til þess að 25.000—30.000 ný störf þurfi að verða til hérlendis á tíma- bilinu 1980—1990 ef mæta á atvinnuþörf þeirra sem bæt- ast við á íslenzkan vinnu- markað. Sjávarútvegur með fullnýtta fiskistofna og land- búnaður með mettaðan mark- að geta naumast mætt at- vinnuþörf þessa nýja vinnu- afls. Það þarf óhjákvæmilega að skjóta nýjum stoðum undir atvinnu og afkomu fólks, ef tryggja á hvortveggja: at- vinnuöryggi og viðunandi lífs- kjör. Þar er einkum horft til orkuiðnaðar og fiskeldis, en orkuiðnaður hefur verið horn- reka hjá fráfarandi iðn- aðarráðherra. Það vegur örugglega þyngst í hugum þeirra ungu Islend- inga, sem efla vilja íslenzka velferð til einhverrar fram- tíðar, að tryggja verður rekstrar- og vaxtarmöguleika hefðbundinna atvinnuvega okkar, samhliða því að nýta í stórauknum mæli þá mögu- leika sem felast í innlendum orkugjöfum. — Það eru ekki aðeins þeir íslendingar, sem starfað hafa erlendis, sem knýja á um atvinnu og hús- næði á heimavettvangi, held- ur jafnframt þúsundir og aft- ur þúsundir ungs fólks sem eru að koma inn á íslenzkan vinnumarkað á næstu misser- um og árum. Verðbólgan og vegferð nýkrónunnar Nýkrónan, sem vera átti tákn stöðugleikans er hún kom inn í sögu íslenzkrar efnahagsþróunar í ársbyrjun 1981, er að kaupmætti komin niður í 35 aura. Hún hefur rýrnað að verðgildi um 65 aura miðað við skráð meðal- gengi erlendrar myntar á tveimur árum og fjórum mán- uðum. Hver hefur verið bætt- ari af fleiri kaupkrónum, sem hafa smækkað örar en fjölgun þeirra nam, um leið og verð- bólgan hefur höggvið að rót- um rekstraröryggis fyrir- tækja og atvinnuöryggis al- mennings? Jóhannes Norðdal, Seðla- bankastjóri, sagði m.a. á árs- fundi bankans, að sú spurning yrði „sífellt áleitnari, hvort það sé ekki að verða íslend- ingum lífsnauðsyn að brjótast út úr þessum vítahring með því að afnema með öllu hið vélgenga verðbótakerfi launa og verðlags... “. Jón Sigurðsson, forstjóri Þjóðhagsstofnunar, sagði m.a. á aðalfundi VSÍ: „Ef stjórnvöld vilja koma í veg fyrir, að íslendingar komist í hóp þeirra þjóða, sem þurfa að þola á annað hundrað pró- sent verðbólgu fyrir 1. júní, eiga þau aðeins tveggja kosta völ, annars vegar að fella verðbótaákvæði laga úr gildi og losa jafnframt um samn- inga þannig að samningsaðil- ar yrðu að takast á við vandann og hins vegar að ákveða hámarksbreytingar fyrir laun og aðrar tekjur með lögum í stað verðbóta- hækkunar og þá miklu lægri hundraðstölur en gildandi verðbótareglur segja til um“. Fæ ekki séð að tengsl Coldwater og Long John Silvers verði rofín — segir Warren W. Rosenthal, stjórnarfor- maður Jerico Inc., en það fyrirtæki er eig- andi Long John Silvers f Bandaríkjunum „ÞEGAR við ákváðum að hefja rekstur riskveitingahúsanna Long John Silvers 1%8 prufuðum við fyrst fisk frá Cold- water, solufvrirtæki SH í Bandaríkjun- um. Síðan þá hafa verið sterk tengsl millí fyrirtækjanna og nú kaupum við 85% þorskflaka okkar frá Coldwater. Ég fæ ekki séð að tengsl fyrirtækjanna verði rofin,“ sagði Warren W. Rosen- thal, stjórnarformaður fyrirtækisins Jerico Inc. í Bandaríkjunum, meðal annars í samtali við Morgunblaðið, en það á og rekur veitingahúsakeðjuna Long John Silvers. Jerico var stofnað 1928 og rak í upphafi veitingahús, sem nefndust Jerry’s Restaurants. 1969 var fyrsti Long John Silvers-veitingastaðurinn opnaður og nú eru þeir orðnir 1.296, flestir í eigu Jerico en hluti þeirra er rekinn með umboðsleyfi. Heildarsala fyrirtækisins á síðasta ári nam 563 milljónum dollara eða um 12 millj- örðum íslenzkra króna. Fyrirtækið er stærsti kaupandi þorskflaka í heim- inum og er 7. stærsta veitingahúsa- keðjan í Bandaríkjunum. Warren Rosenthal sagði, að nú væri stefnt að fjölgun veitingahús- anna í tvö þúsund, en þau eru um öll Bandaríkin og víða utan þeirra. Eftir það yrði framboð á nægilega góðum fiski og eftirspurn eftir fiskréttum að ráða ferðinni. Taldi hann ekki vafa á því, að grundvöllur væri fyrir aukn- ingu næstu árin. Sagði hann, að með vexti Long John Silvers myndu kaup fyrirtækisins af Coldwater fara vax- andi í sama mæli. Þeir væru mjög ánægðir með gæði íslenzka fisksins og sæu enga ástæðu eins og væri til að breyta til. Hins vegar ætti sjávar- réttasala í mikilli samkeppni við kjúklinga- og nautakjötsrétti, sem væru ódýrari, en þrátt fyrir það hefði orðið veruleg aukning í sölu sjávar- rétta í Bandaríkjunum. 1970 hefði 1 af hverjum 17 afgreiddum máltiðum á veitingahúsum verið fiskréttur en nú væri hlutfallið komið niður í 1 á móti 7. Þetta mætti meðal annars þakka mikilli kynningu Long John Silvers og þeirri nútíma tækni, sem tryggði gæði hráefnis í flutningum og geymslu. Þá gat Warren Rosenthal aukinnar samkeppni frá Kanadamönnum og sagði, að þrátt fyrir að fyrirtækið seldi flestum umboðsaðilum sínum fisk, gæti það ekki krafizt þess, að þeir keyptu íslenzkan fisk, næðu þeir viðunandi gæðum með öðrum fiski. Kanadískur fiskur væri mun ódýrari, en enn sem komið væri gætu Kanada- menn aðeins boðið upp á mjög tak- markað magn gæðafisks. Þrátt fyrir þetta keyptu flestir umboðsaðilar þeirra fisk frá Coldwater. í gær veitti forseti íslands, Vigdís Finnbogadóttir, Warren Rosenthal hina íslenzku fálkaorðu fyrir störf við sölu á íslenzkum fiski, en erindi hans hingað til lands var einnig að kynna sér starfsemi íslenzkra frysti- húsa og fiskvinnslufyrirtækja innan Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna. Með honum í förinni var John E. Tobe, fjármálastjóri Jerico Inc. Sumir tala um að flytjast á brott — segir Bára Kristófersdóttir í Kali- forníu um jarðskjálftana þar „MARGT FÓLK hér er hrætt við þessa jarðskjálfta, og „stóra sjálftann“ sem á að vera væntanlegur, og sumir tala jafnvel um að flytja. Við erum hins vegar ekkert smeyk, enda vön jarðskjálftum heiman frá íslandi,” sagði Bára Kristófcrsdóttir í samtali við Morgunblaðið í gær. Bára býr í Sunnyval í Kaliforníu ásamt Ingibjörgu systur sinni og fjölskyldum þeirra, skammt frá Coalinga í Kaliforníu, þar sem snarpur jarðskjálfti varð í fyrradag. „Við fundum jarðskjálftann greinilega hér,“ sagði Bára, „en hann var þó orðinn það veikur á þessum slóðum, að engar skemmd- ir urðu. Ég hafði verið að vinna úti í garði, en fór inn til að hvíla mig. Ég settist niður en fann þá ein- hverja hreyfingu. Fyrst hélt ég að ég hefði fengið svima, en þegar ég sá hluti i húsinu, blóm og fleira, taka að sveiflast til, þá áttaði ég mig á hvers kyns var.“ — En þú hefur ekki í hyggju að flytja á brott vegna þessa? „Nei, alls ekki. Enda er það raunar svo, að það er aldrei hægt að segja til um hvar jarðskjálftar verða. Menn hér eru til dæmis mjög undrandi á því að skjálftinn skyldi kom í Coalinga, því sá bær hefur hingað til ekki verið talinn standa á jarðskjálftasvæði." Bára, sem búið hefur í Kalif- orníu síðan 1957, sagði veður þar hafa verið kalt og leiðinlegt í vet- ur. Nýliðinn vetur væri sá versti síðan hún kom út, kaldur og rign- ingasamur. 1 maí væri venjulega orðið mjög heitt í Kaliforníu, en hitinn virtist ætla að láta bíða eft- ir sér. Sólarlaust væri og rign- ingarlegt, og þyrfti fólk að klæð- ast peysu eða öðrum skjólfatnaði utan dyra, sem væri óvenjulegt á þessum árstíma. Eldborgin á kol- munna að nýju Fékk 90 lestir fyrstu tvo dagana ELDBORGIN frá Hafnarfirði er nú Að sögn Þórðar Helgasonar, að nýju haldin til kolmunnaveiða við Færeyjar eftir nokkurt hlé. Skipið kom á miðin á sunnudag og fékk þá 60 lestir og á mánudag var aflinn 30 lestir. Grace Jones til Islands LJÓST er nú, að diskó/reggae- söngkonan heimsfræga, Grace Jon- es, kemur til íslands i byrjun júní. Hefur þegar verið gengið frá öllum samningum þar að lútandi. Jones mun skemmta tvívegis í skemmtistaðnum Safari við Skúlagötu dagana 3. og 4. júní nk., en hún kemur ein síns liðs hingað til lands. Grace Jones er í dag almennt álitin ein fremsta söngkonan á sínu sviði og hafa plötur hennar selst mjög vel hér á landi og lög hennar verið mjög vinsæl á diskótekum. annars útgerðarmanna skipsins, er kolmunninn nú að mestu innan brezku landhelginnar, þar sem hann hefur verið undanfarna mánuði. Þar hefur Eldborgin ekki getað stundað veiðar. Kolmunninn er nú að byrja að ganga norður úr brezku landhelginni og þvi voru veiðar hafnar að nýju, en kol- munninn er heldur magur norðan hennar. Þórður vildi lítið ræða um horfur og sagði, að það færi allt eftir hegðan fisksins og ástandi sjávar hvert og hvernig hann gengi. Hann hefði yfirleitt gengið norður með Færeyjum og komið upp að Austurlandinu. Hvort svo yrði, væri ekkert ljóst nú. Ætlunin væri að stunda veiðarnar meðan viðunandi afli fengist eða hægt yrða að fara á aðrar veiðar og von- uðust þeir nú eftir betra veðri, en var um áramótin er skipið fór tvo túra. Sagði Þórður þá túra ekki marktæka um gang veiðanna vegna þess hve veður hefðu haml- að veiðum. Eirsteypa af listaverki Einars Jónssonar. Þessu verki verður komió fyrir í garði Listasafnsins í sumar, ásamt tuttugu og tveimur öðrum verkum. Eirafsteypurnar eru gerðar í Englandi. Ljósm: Kagnsr Axelsson. Ólafur Kvaran listfræðingur og for- stöðumaður Listasafns Einars Jónsson- ar í garðinum við Listasafnið. Listasafn Einars Jónssonar: r __ Agóða af sölu á „Fæðingu sál- arinnar“ varið til að gera eirafsteypur af listaverkum TUTrUGU og þremur eirafsteypum af listaverkum Einars Jónssonar verður í sumar komið fyrir í garðinum við Listasafn Einars við Njarðargötu í Reykjavík. Undanfarið hefur staðið yfir sala á afsteypum af einu verka Einars, „Fæðing sálarinn- ar“, og er ágóða af sölunni varið til að steypa verk listamanns- ins í eir og koma þeim fyrir í garðinum, að því er Ólafur Kvaran, forstöðumaður Listasafnsins, sagði í samtali við blaða- mann Morgunblaðsins í gær. ólafur sagði, að gerð hefðu verið 50 eintök af „Fæðingu sálarinnar", og hefði sala gengið mjög vel. Verkið er all stórt, um 75 sm á hvern veg og allt að 13 sm á hæð, sem er óvenjumikið af lágmynd að ræða. ólafur Kvaran sagði erfitt að verðleggja verk Einars, en ákveðið hefði verið að selja þetta verk á 60 þúsund krónur.„Fæðing sálarinnar" er fimmta verkið sem „fjölfaldað" er á þennan hátt úr Lista- safni Einars, en sala á þeim öllum hefur gengið mjög vel. Upplag er mjög takmarkað, og fleiri afsteypur af þessum verkum verða ekki gerðar síðar. Að sögn ólafs er afar kostnaðarsamt að steypa verkin í eir og koma þeim fyrir í garðinum. Sala á listaverkaaf- steypum gerði það hins vegar mögulegt, og væri ekki vafi á að slíkt yrði til að auka veg safnsins og auðvelda fólki að njóta listaverka hins látna snillings. Innangengt yrði úr safninu í garðinn, og stækkaði safnið á þann hátt, enda er garðurinn um 4.500 fermetrar að stærð, gróðri vaxinn. Þeir Reynir Vilhjálmsson, arkitekt, og Steinþór Sigurðsson, listmálari, hafa unnið að skipulagningu garðsins vegna hinna fyrirhuguðu breytinga. Einar Jónsson myndhöggvari. Myndin er tekin á vinnustofu listamannsins í Kaupmannahöfn skömmu eftir aldamót. Til vinstri er myndin „Fornlistin**. Ungfrú Stóra-Bretland, Della Frances Dolan, til vinstri á mynd- inni, við krýningu ungfrú Heims í nóvember síðastliðnum. þar sem hún varð í þriðja sæti. Ungfrú Heimur, frá Dóminíkanska lýð- veldinu fyrir miðju, en ungfrú Finnland. sem varð í 2. sæti, til hægri. Einnig kom fram í samtalinu við Baldvin, að þessi fegurðar- samkeppni verði með sama sniði og alþjóðlegar fegurðarsam- keppnir erlendis og er það meðal annars gert í því skyni að undir- búa stúlkurnar undir það sem þær eiga von á í keppnum þar. Samstarf hefur tekist við nokkur fyrirtæki um að standa undir kostnaði stúlknanna vegna keppninnar. Til dæmis munu Lancome-snyrtivörur bera Ungfrú Stóra;Bretland krýnir ungfrú ísland 1983 Ungfrú Stóra-Bretland, sem varð f 3. sæti í keppninni um titilinn ungfrú heimur í nóvember síðastliðnum, hefur verið fengin til að krýna ungfrú ísland, eftir að hún hefur verið valin, en val á fegurðardrottningu íslands fer fram í veitingahúsinu Broadway Fóstudaginn 20. maí næst- komandi. Tfu stúlkur hafa verið valdar til að taka þátt i keppninni um titilinn. Að sögn Baldvins Jónssonar, umboðsmann erlendra fegurðar- samkeppna hér á landi, verða stúlkurnar kynntar á kynn- ingarkvöldi í veitingahúsinu Broadway 13. maí. Þar munu stúlkurnar koma fram á baðföt- um og í síðkjólum og svara spurningum sem fyrir þær verða lagðar. Dómnefnd verður kynnt, en hana skipa Ásdís Eva Hann- esdóttir, Brynja Nordquist, Frið- þjófur Helgason, Hanna Frí- mannsdóttir, Henný Hermanns- dóttir, Ólafur Laufdal og ólafur Stephensen. Þá verður umgfrú Stóra-Bretland dómnefndinni til halds og trausts. Heiðar Jóns- son, snyrtir, hefur umsjón með útliti stúlknanna og verður kynnir bæði kvöldin. Gunnar Þórðarson, tónlistar- maður, hefur samið lag í tilefni keppninnar.sem ber heitið „Til- brigði um fegurð" og verður það frumflutt á kynningarkvöldinu. Gefin verður út litprentaður bæklingur með myndum og upp- lýsingum um þáttakendur og efnt til skoðanakönnunar meðal gesta um fegurstu stúlkuna og mun dómnefndin taka tillit til hennar við frágang á endanleg- um úrslitum. kostnað af snyrtingu stúlknanna og Sólveig Leifsdóttir, hár- greiðslumeistari, sem nýlega varð önnur í heimsmeistara- keppninni í hárgreiðslu, mun sjá um hárgreiðslu þáttakenda með Loreley-hársnyrtivörum. Karna- bær gefur þeim, sem fara til keppni erlendis, fatnað og Evr- ópudeild Triumph gefur bað- fatnaðinn, sem stúlkurnar keppa Sú sem kjörin verður ungfrú ísland mun taka þátt í keppninni um ungfrú alheim í St. Louis í Bandaríkjunum í júlí næstkom- andi, keppninni um ungfrú heim í nóvember í Bretlandi og ásamt annarri stúlku í keppninni um ungfrú Skandinavíu. Þá munu stúlkurnar einnig taka þátt í keppnum um Miss Europe, Miss Nations og Miss International. Nær 60.000 plötur seldar í Niðurlöndum: „Álít, að Mezzoforte eigi bjarta framtíð fyrir sér“ — segir Hermann van Laar, forstjóri Jump and Shout Records í Brtissel „NÝJUSTU tölur um sölu, sem ég hef í fórum mínum, sýna, að við höfum selt á sjötta tug þúsunda platna með Mezzoforte í Hollandi og Belgíu," sagði Hermann van Laar hjá Jump and Shout Records í Briissel er Morgunblaðið ræddi við hann í gærdag. Fyrirtæki þetta hefur einkarétt á útgáfu platna Mezzoforte í Benelux-löndunum svonefndu. Að sögn van Laar skiptist sala platanna þannig niður, að um 30.000 litlar plötur hafa selst, sala svonefndra 12 tommu, 45 snún- inga platna (oft nefndar „stórar litlar plötur") nemur 12.000 ein- tökum og þá sagði van Laar að á milli 14 og 15.000 stórar plötur hefðu selst. Eins og skýrt hefur verið frá í Mbl. er stóra plata Mezzoforte í 9. sætinu í Hollandi og sú litla í 10. sæti og í gær bárust þær fregnir frá Belgíu, að litla platan hefði lyft sér upp um eitt sæti og væri nú í 18. sæti listans þar. „Ein meginástæðan fyrir því að ég brást við eins og raun ber vitni þegar ég heyrði plötuna kynnta á Midem-ráðstefnunni í Cannes fyrst á þessu ári er sú, að ég tel tónlist Mezzoforte höfða til mjög breiðs hóps. Hér er á ferðinni mjög fjölbreytt tónlist, sem hægt er að hlusta á við öll tækifæri og skiptir í raun engu hvort hátt eða lágt er spilað. Ég álít, að Mezzo- forte eigi bjarta framtíð fyrir sér og við munum leggja okkar metn- að í að byggja fylgi hljómsveitar- innar upp, jafnt með plötuútgáfu, tónleikahaldi og annarri kynn- ingarstarfsemi. Ég tel, að markað- urinn fyrir þessa tegund tónlistar sé mjög góður.“ Varðandi tónleika Mezzoforte í Hollandi í lok þessa mánaðar og skýrt var frá í Mbl. í gær, sagði van Laar, að þeir yrðu haldnir í Den Haag þann 26., Utrecht 27. og í Amsterdam þann 28. Þá sagði hann að reynt yrði að halda tón- MORGUNBLADINU hefur borizt eftirfarandi athugasemd frá stjórn Félags íslenzkra heimilislækna: „í Morgunblaðinu 23. apríl sl. birtist grein eftir prófessor Sigurð Samúelsson, er bar heitið „Sér- fræðingar í heimilislækningum og Hjartavernd". í grein þessari koma fram mjög alvarlegar að- leika í Brússel þann 25. ef þess yrði nokkur kostur. „Við vitum ekki ennþá með vissu hvort af því verður, en stefnt er að því, að tónleikarnir í Amst- erdam verði teknir upp annað hvort af útvarpi eða sjónvarpi. Verði af tónleikunum í Brússel verða þeir teknir upp fyrir útvarp. Ný smáskífa frá Mezzoforte verð- ur þá komin á markað hér, þannig að hljómsveitinni gefst um leið gott tækifæri til frekari kynning- arstarfsemi,“ sagði van Laar. dróttanir í garð heimilislækna og er kastað rýrð á störf þeirra og menntun. Orðalag greinarinnar er með þeim hætti að stjórn Félags íslenzkra heimilislækna vill ekki elta ólar við það í fjölmiðlum en hefur kært ummæli prófessorsins til siðanefndar Læknafélags ís- lands.“ Félag íslenzkra heimilislækna: Kæra ummæli Sigurðar Samúelssonar til siða- nefndar Læknafélagsins

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.