Morgunblaðið - 08.05.1983, Qupperneq 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. MAÍ 1983
55
Nú er spurt hvort gamlir nazistar
eða Austur-Þjóðverjar fölsuðu dagbækur Hitlers vegna mikilla efasemda
fræðimanna um að þær séu ófalsaðar
Berlín veittist Hitler harkalega að
Gyðingum af dæmigerðu offorsi
fyrir að vænta þess að Ríkið út-
vegaði þeim mat og klæðnað þótt
þeir væru óvinir þess. Hann sagði
ekki beinlínis að útrýma yrði Gyð-
ingum, en taldi að ef ekki yrði
hægt að flytja þá til austurhérað-
anna og ekkert land vildi taka við
þeim ætti að senda þá út á rúmsjó
og sökkva skipum þeirra.
Hitler hafði lítið álit á sam-
starfsmönnum sínum: Göbbels var
„óforbetranlegur kvennabósi".
Himmler var „smásálarlegur
baktjaldapaur og aurasál", sem
njósnaði um Evu Braun. Bormann
líkti hann við „flaðrandi hund“, en
taldi hann ómissandi. Mussolini
kallaði hann „prókonsúl" sinn í
Róm. Hann fer niðrandi orðum
um hershöfðingja sína og segir þá
aðeins hugsa um „titla, orður og
eignir".
Hann hefur borið mikla virð-
ingu fyrir Stalín, sem hann kallaði
hörkutól. Hann sagði að Churchill
væri sér ráðgáta og ylli sér stöð-
ugu hugarangri.
Dacre efins
Svo miklar efasemdir vöktu
þessar „uppljóstranir" þegar þær
birtust í Stern að ritstjórinn, Pet-
er Koch, sá sig knúinn til að efna
til blaðamannafundar í Hamborg
til þess að gefa nánari skýringar.
Dacre lávarður, sem lýsti því yfir
áður en fyrsti útdrátturinn birtist
í Sunday Times að hann væri viss
um að dagbækurnar væru ófalsað-
ar, samþykkti að mæta, en fylltist
efasemdum um dagbækurnar áður
en fundurinn var haldinn. New
York Post lýsir Hamborgarferð
Dacre lávarðar (Trevor-Roper)
þannig:
„Þegar hann kom til Hamborg-
ar dvaldist hann í þrjá tíma í hót-
elherbergi með Gerd Heide-
mann...
Trevor-Roper bað Heidemann
hvað eftir annað að útvega sér
heimildirnar. Heidemann neitaði,
þar sem hann gæti ekki sem
blaðamaður sagt frá heimildar-
mönnum sínum.
Heidemann sagði að ef hann
gerði það mundi hann stofna
mannslífum í hættu í A-Þýzka-
landi.
Trevor-Roper gekk til náða án
þess að vera viss um hvort hann
mundi mæta á blaðamannafund-
inum, en ákvað að „sofa á því“ og
taka ákvörðun morguninn eftir.
Áður en hann fór að sofa hvatti
Sir Nicholas Henderson, fv. sendi-
herra Breta í Washington og
Bonn, sem sat ráðstefnu Time-
vikuritsins á sama hóteli, hann
eindregið til þess að kveða ekki
niður efasemdir sínar og sækja
ekki blaðamannafundinn.
Um morguninn hafði Trevor-
Roper ákveðið að mæta á fundin-
um, en var enn fullur efasemda."
Á blaðamannafundinum sagði
Dacre að Heidemann hefði ekki
gefið fullnægjandi skýringu á því
hvernig skjalanna hefði verið afl-
að og telja yrði þau fölsuð þar til
Heidemann gæfi fullnægjandi
skýringu. „Ég er ekki eins viss í
minni sök og ég var,“ sagði Dacre.
Og hann harmaði að eðlilegum að-
ferðum sögulegrar rannsóknar
hefði „að vissu marki verið fórnað
til að verða fyrstur með stórfrétt“.
Dacre hafði skrifað í The Times
að skjalasafn Hitlers hefði „ekki
aðeins að geyma dagbækur heldur
heilar bækur eftir Hitler um Jes-
úm Krist, Friðrik mikla, sjálfan
sig ... og þriðja bindi Mein
Kampf“. Aðspurður hvort hann
hefði séð bækurnar sjálfur sagði
hann: „Ég hef ekki séð þessi bindi.
Ég endurtók það sem Herr Heide-
mann sagði mér.“
Hann kvaðst hafa haldið að einn
og sami maður hefði náð dagbók-
unum úr flakinu og afhent þær
Heidemann. „Þetta var misskiln-
ingur," sagði hann. Engin sönnun
Himmler: „ómerkileg aurasál".
væri fyrir því að dagbækurnar
væru sömu skjölin og þau sem
fundust í flakinu. (Síðan hefur
Heidemann sagt að um einn og
sama mann sé að ræða.)
Aðeins Heidemann og ritstjóri
Stern gætu kunngert nafn manns-
ins, sem útvegaði skjölin, og þeir
neituðu því. Þar til hægt yrði að
sanna tengslin milli Stern-dag-
bókanna og skjalanna í flugvélinni
yrði alltaf efazt um að þær væru
ófalsaðar. Og hann harmaði að
enginn þýzkur sagnfræðingur
hefði fengið að skoða skjölin þau
þrjú ár sem þau hafa verið í eigu
Stern. (Síðan hefur Heidemann
sem sé breytt framburði sínum
eins og áður er rakið.)
Aðspurður hvort orðstír hans
sem fræðimanns væri í hættu
sagði hann: „Ef ég hef rangt fyrir
mér, hef ég rangt fyrir mér. Ef ég
hef rétt fyrir mér, hef ég rétt fyrir
mér. Ég hef ekki áhyggjur af
svona nokkru."
Margir sagnfræðingar hafa lát-
ið í ljósi efasemdir um að dagbæk-
urnar séu ófalsaðar.
Deilt um rithönd
Gerhard Ludwig Weinerg,
bandarískur sérfræðingur sem
Newsweek fékk í lið með sér með
þeim afleiðingum að ritið hætti
við að tryggja sér birtingarréttinn
í Bandaríkjunum, sagði á blaða-
mannafundinum með Dacre að
þær rithandarathuganir, sem
hefðu verið gerðar, hefðu ekki
byggzt á dagbókunum sjálfum
heldur skjölum sem fundust með
þeim. Sagnfræðingar og rithand-
arsérfræðingar yrðu að skoða
dagbækurnar.
David Irving, umdeildur, hægri-
sinnaður sagnfræðingur, var einn-
ig á blaðamannafundinum og
sagði að ef Hitler hefði skrifað
dagbækurnar hefði skrift hans ek-
ki breytzt í 12 ár. Hann benti á að
í kvikmynd, sem Stern sýndi til að
auglýsa dagbækurnar, hefði Hitl-
er falið hægri höndina undir
frakkanum þegar hann bauð Mus-
solini velkominn eftir tilræðið 20.
júli 1944 og heilsað honum með
vinstri hendi. Hann sagði þetta
sanna að Hitler hefði ekki getað
skrifað í dagbókina næstu daga á
eftir.
Til ryskinga kom á blaða-
mannafundinum þegar fulltrúar
Stern reyndu að koma i veg fyrir
að Irving héldi annan blaða-
mannafund í fundarherberginu
með þeim mörgu blaðamönnum
sem þar voru samankomnir.
Núna um helgina skipti Irving
um skoðun að sögn The Times þar
sem hann segist hafa fundið skjöl
læknis Hitlers í Bandaríkjunum
og þau sýni að Hitler hafi þjáðst
af Parkinsons-veiki. Skriftin á
dagbókunum sýni að Hitler hafi
þjáðst af þessari veiki. Stafirnir
halli og minnki eftir því sem línan
lengist. Þetta hafi falsari ekki get-
að vitað. Irving telur að net fyrr-
verandi nazista og SS-foringja í
Þýzkalandi hafi komið dagbókun-
um á framfæri.
Rithöndin veldur einkum efa-
semdum fræðimanna. Einn mað-
ur, „nazistaveiðarinn" Simon Wi-
esenthal, hefur varpað fram þeirri
hugmynd að fingraförin verði
rannsökuð. Próf. Martin Broszat í
Miinchen minntist á það að það
kæmi ekki heim við hugmyndir
manna um Hitler og lífsstíl hans
að hann hefði fært dagbók.
Skrifaði lítið
Próf. Gerald Draper, sækjandi í
réttarhöldunum í Niirnberg, sagði
að það mundi vekja furðu sína ef
Hitler hefði skrifað svona langt
mál. „Flestar sannanir virtust
styðja þá skoðun að hann hefði
ekki skrifað mikið.
Þegar við fórum til fangabúð-
anna í Sachsenhausen hittum við
fjóra eða fimm aðstoðarforingja
Hess, sem hafði verið stungið inn
fyrir að láta hann hverfa í flugvél,
og það gefur til kynna að Hitler
hafi alls ekki verið ánægður með
ferð hans,“ segir Draper.
Próf. Andreas Hillgruber segir
að Hitler hafi nánast aldrei skrif-
að nokkuð hjá sér og ekki getað
skrifað eftir að hann særðist í til-
ræðinu 1944. „Hönd hans skalf svo
mikið,“ sagði Hillgruber. „Hitler
skrifaði ekki einu sinni „Mein
Kampf“ sjálfur, hann las fanga-
verði og Hess fyrir."
Próf. Werner Maser sagði: „Eitt
má bóka og það er að engar dag-
bækur eru til skrifaðar með hendi
Hitlers. Það eina sem Hitler skrif-
aði hjá sér voru minnisatriði í
sambandi við ræður og ráðstefnur
og eftir janúar 1943 skalf hann svo
mikið að hann gat ekki skrifað
með bleki. Hann notaði aðeins blý-
ant.“
Maser sagði að við samningu
bóka sinna hefði hann staðið í
SJÁ NÆSTU SÍÐU