Morgunblaðið - 10.05.1983, Blaðsíða 45
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. MAÍ 1983
25
in í Manchester. Þad styttir þó
stundum upp þar.“
„Ha, Everton? Minnstu ekki é
þá. Ef þeir spiluðu í gardinum hjá
mér, myndi ég vera fljótur aö
draga fyrir.“
Hlutkesti varpað
Margar góöar sögur eru til um
helgisögumanninn Bill Shankly og
flestar þeirra eru sannar. Sjálfur
hefur hann þó boriö á móti einni
þeirra.
Blaöamaöur sá Shankly ásamt
konu sinni Nessie á annarrar deild-
ar leik í Arrington og spuröi hvort
hann væri aö fylgjast meö ein-
hverjum sérstökum leikmanni.
„Nei,“ svaraöi Shankly, sem var þá
framkvæmdastjóri Huddersfield. „í
dag er brúökaupsdagur okkar
hjóna og mig langaöi aö bjóöa
konunni minni eitthvaö útl“ Saga
þessi fór eins og eldur í sinu um
landið, eöa þangað til Shankly
fannst nóg komiö. „Þetta er arg-
asta lygi. Haldiö þiö virkilega aö ég
færi aö gifta mig á miöju keppnis-
tímabili. Þennan dag átti konan
mín hins vegar afmæli og viö héld-
um upp á daginn í Accrington."
Þannig var Shankly. Gat enda-
laust slegiö á létta strengi án þess
þó svo mikiö sem brosa sjálfur.
Leikmenn hans minnast margra
góöra stunda meö honum:
Tommy Smith, járnmaöurinn
sem var fyrirliði Liverpool eitt tíma-
bil, varö fyrir smávægilegum
meiöslum á vööva en vildi alls ekki
missa af deildarleiknum gegn
West Ham og þaö þvt þjálfarann
Joe Fagan aö binda um löppina á
sér. „Þaö fer enginn af leik-
mönnum mínum í þannig ástandi
inn á völlinn," sagöi Shankly.
„Láttu nú ekki svona, stjóri,”
svaraöi Tommy, „þetta er nú einu
sinni mín eigin löpp.“
„Þín löpp,“ ansaöi Shankly.
„Nei, góöi minn, þessa löpp á „Liv-
erpool Football Club“.“
Ron Yeats sem var fyrirliöi fyrir
Tommy Smith segir svo frá, aö eitt
sinn hafi hann tapaö hlutkesti meö
þeim afleiöingum aö Liverpooi
þurfti aö leika gegn sterkum mót-
vindi allan fyrri hálfleikinn. „Ég
valdi bergrisann,“ sagöi Ron Yeats
þegar hann kom í búningsklefann í
hálfleik. Shankly líktist þrumuskýi
þar sem hann gekk fram og aftur
um gólfiö meö hendur í vösum.
Skyndilega stoppaöi hann og
hrópaði: „Því í Guös nafni valdiröu
ekki krónuna?”
Bill Shankly elskaöi aö spila
meö sínum mönnum á æfingum
þegar skipt var í tvö liö, og var þá
sama hvort þaö var á litlu æf-
ingasvæöi eöa stórum velli. Þeö
var venja hans aö flauta „leikinn“j
af, þegar hans liö haföi náö foryst-
unni, og var því oft deilt um þaö!
hvort sigurmark manna Shanklys
hafi veriö löglegt. Á einni æfing-
unni skoraði maöur úr liöi Shank-
lys mark sem Shankly leit á sem
sigurmark — andstætt öllum öör-
um — og flautaöi „leikinn“ af.
Markinu var harölega mótmælt.
„Allt í lagi,“ sagöi hann, „viö skul-
um bara spyrja Chris Lawler.“
Lawler var hægri bakvöröur í
liðinu, afar feiminn og hæglátur, en
svaraöi þessu hátt og hvellt: „Þetta
var ekki mark, stjóri.“
Shankly leit á hann eitt augna-
blik og sagöi síðan: „Þú opnar svo
til aldrei á þér munninn, en svo
þegar þú gerir þaö, kemur ekkert
nema haugalýgi út úr þér.“
Shankley gaf sig, brosti, sagöi
æfingunni lokiö þennan daginn og
huggaði sig viö þaö aö sigurinn
lenti þó allavega innan fjölskyld-
unnar.
Kropið fyrir Shankly
„This is Anfield,“ þetta er An-
field, stendur á skilti yfir dyrunum
er liggja aö vellinum frá búnings-
klefanum. Bill Shankly haföi sér-
stakar aöferöir viö aö byggja upp
sjálfstraust leikmanna sinna, og
þetta skilti var eitt af mörgum
dæmum þess efnis, jafnframt sem
þaö haföi slæm áhrif á þá er léku
þarna sem gestir.
Þaö má kannski deila um þaö
„senterinn“ í landinu, hann er sá
eini.“
Ofsögur Shanklys glöddu fólk
mikiö — eins og t.d. svar hans við
spurningu fréttamanns sem spuröi
hvaö honum fyndist um UEFA-
bikarkeppnina: „Ég þekki ekkert
til þessarar keppni, viö höfum
aldrei hafnaö á svo slæmum staö
í deildinni aö viö höfum þurft aö
hafa áhyggjur af henni.“ Talshátt-
ur Shanklys var þekktur um meg-
inhluta Englands og fljótlega var
fariö aö tala um „Shanklyisma”.
Eitt sinn þegar Shankly afhenti
Tommy Docherty treyju númer 4,
sagöi hann: „Vertu alveg rólegur,
Tommy, þegar þú ert kominn í
þessa peysu, spilar hún sjálf.“
Þegar Shankly var spuröur um
samskipti Liverpool og Everton,
sagöi hann: „Þaö eru aöeins tvö
lið í Liverpool; aðalliö Liverpool
og varaliö Liverpool."
„Hvaö ég vil segja um Brian
Clough? Hann er verri en rigning-
reglulega saman til fundar, saman-
stóö af 9 mönnum, en þegar Bill
Shankly lést, datt hvorki Paisley né
öörum meölimum klúbbsins í hug
aö eftirláta sæti hans öörum.
Kreppufundir á
Anfield Road
Þaö er alkunna aö Bob Paisley,
Joe Fagan og Ronnie Moran koma
alltaf sa.ian í skóskonsunni á
sunnudagseftirmiödögum. Þar er
oftast slegiö á létta strengi, þó
með þeim fyrirvara aö vel hafi
gengiö hjá liðinu deginum áöur.
Einn fundardagur, þriöji í jólum
1981, var þessum þremur
mönnum þó sérstaklega erfiöur,
og voru menn þá nær gráti en hitt.
Þannig var, aö Liverpool haföi
tapað 3—1 fyrir Manchester City á
heimavelli og þar meö komiö í 12.
sæti og aöeins 37.929 áhorfendur
komiö á alla leikina. Þaö var síöan
ekki til aö bæta úr skák aö einn
stuöningsmanna Liverpool haföi
kastað flösku í höfuö markmanns
Manchester City, Joe Corrigan.
Vandamálin voru fjölmörg.
Sammy Lee, eldmóðsmaðurinn
mikli, átti viö slæm meiðsli aö
stríöa og því erfitt meö aö spila af
sama krafti og hann var vanur.
Terry McDermott var óánægöur
meö aö vera ekki í aðalliðinu, Phil
Thompson var veikur, Ray Kenn-
edy og David Johnson báöir í leik-
banni, en Bruce Grobbelaar, Mark
Lawrenson, Ronnie Whelan, lan
Rush og Greg Johnston höföu þá
ekki náö aö spreyta sig meö aöal-
liðinu.
Paisley, Fagan og Moran
ákváöu því aö gefa Sammy Lee frí,
taka McDermott inn í liðiö og gera
Graeme Souness aö fyrirliöa í staö
Phil Thompson. Árangurinn lét
ekki á sér standa, liöiö vann
Swansea 4—0 í þriðju umferö FA-
bikarsins og síöan 11 næstu deild-
arleiki ásamt bikarleik gegn Tott-
enham og kórónaöi sigurgöngu
sína meö því að tryggja sér
meistaratitilinn í þrettánda skiptiö í
sögu félagsins.
Tom Saunders er svo til alltaf á
þeytingi og þar af leiðandi fáséöur
í skóskonsunni. Þó svo aö hann
verji mestum tíma sínum eriendis,
ekur hann árlega rúma 35.000 km
um England þar sem hann skoðar
liöin eöa metur þá leikmenn sem
hugsanlega má nota á Anfield
Road.
Geoff Twentyman er yfirmaöur
útsendara liösins. Hann er svo virt-
ur í starfi sínu sem matsmaöur aö
einstaka sinnum hefur hann keypt
leikmenn án þess aö fram-
kvæmdastjórinn eða Tom Saund-
ers hafi svo mikiö sem séö þá. Þaö
var einmitt þannig sem Kevin
Keegan og Phil Neal voru keyptir.
Það er margt sem ýtir undir þá
skoöun aö líklega sé Bob Paisley
allra besti framkvæmdastjóri sem
England hefur aliö, en reyndar
verður aö taka þaö meö í reikning-
inn aö samstarfsmenn hans eru
allir fyrsta flokks. Einn aöalþáttur-
inn í þessari skoöun er sá aö Pais-
ley hefur aldrei reynt aö gera sig
stóran í augum almennings, og því
síöur litiö á sig sem ómissandi.
„Allir á Anfield Road hafa
ábyrgðarmiklum störfum aö
gegna, og hver maður einbeitir sér
að sínu starfi. Hér er ekkert hálf-
kák,“ segir Bob Paisley. „Enginn er
ómissandi, en allir eru mikilvægir.
Ef eitthvaö liggur fyrir sem þarf aö
gera er þaö gert og aö sjálfsögöu
smitar þaö út frá sér meöal leik-
mannanna. Ef ég hef boöaö veik-
indaforföll, sem kemur mjög sjald-
an fyrir, hringi ég daglega til aö
athuga hvernig mönnum líöur.
Aldrei hef ég þurft aö hafa áhyggj-
ur af annarra vinnu hjá Liverpool,
og ef þeir hafa gert mistök meöan
ég hef veriö í burtu, skammast ég
aldrei, því ég veit aö þeir hafa gert
sitt besta.“
Síðari hluti
greinarinnar
um Liverpool
birtist á morgun
• Núverandi framkvæmdastjóri, Bob Paisley, í látlausri skrifstofu
sinni á Anfield Road. Paisley lætur af störfum nú í lok keppnistímabils-
ins.
hversu mikla þýöingu þetta skilti
hafði, en um þaö hefur aldrei verið
deilt og mun aldrei veröa deilt
hversu mikla þýöingu Bill hefur
haft fyrir Liverpool. Enginn maður í
sögu félagsins hefur gert jafn mik-
ið fyrir þaö frá stofnun þess og
einmitt Biil Shankly. Liverpool
vann meistaratililinn áriö 1964 í
sjötta sinn og einnig tímabiliö
1965/66 en þaö tímabil notaöi
Shankly aöeins 14 leikmenn í öll-
um deildarleikjunum 42. Um leiö
vann Liverpool The Football Ass-
ociations Challenge Cup, er þaö
sigraöi Leeds á Wembley í fram-
lengdum leik.
Þegar Bill Shankly var spurður
hvaöa leikur væri honum minnis-
stæöastur sagði hann, aö þaö væri
bikarleikurinn gegn Leeds 1965.
„Allir mínir menn spiluöu vel, en þó
er einn sem ég vil hrósa sérstak-
iega, Gerry Byrne, sem sjaldan
hefur átt upp á pallboröiö hjá
blaöamönnum. Hann spilaöi í tvo
tíma viöbeinsbrotinn. Þaö var
ótrúlegt hvernig honum tókst
þetta. í þetta skipti var ekki leyfi-
legt aö skipta út af, annars heföum
viö ekki spurt hann hvort hann vildi
spila áfram. Og ekki nóg meö þaö,
hann fór sjálfur fram á aö halda
stööu sinni sem vinstri bakvöröur
þótt það reyndi meira á hann en
aö spila hægra megin. „Leikmenn
Leeds skulu ekki fá aö sigra aðeins
vegna þessa brots,“ sagöi hann
hreystimannlega.
Áriö 1974 vann Liverpool bikar-
inn á ný, er liöiö sigraöi Newcastle
3—0 á Wembley. Þegar leikurinn
var fiautaöur af stormuöu tveir
áhangendur Liverpool út á völlinn,
krupu viö fætur Shankly og kysstu
skó hans. Shankly tók þessu meö
jafnaöargeöi og sagöi: „Nei, ég
sem ætlaöi aö fara aö pússa þá.“
Þetta var í síöasta skipti sem
Shankly hrósaöi sigri sem fram-
kvæmdastjóri Liverpool, því
nokkrum vikum síöar tilkynnti
hann aö hann væri hættur,
ákvöröun sem hann kom til meö
aö sjá eftir. í útvarpsviðtali
skömmu áöur en hann lést, sagöi
hann: „Þaö voru mestu mistök í lífi
mínu þegar ég hætti á Anfield, ég
varö hálf órólegur yfir því aö hafa
ekkert fyrir stafni."
Bill Shankly varö 67 ára. Hann
lést 29. september 1981 eftir aö
hafa fengiö tvívegis fyrir hjartað á
þremur dögum. Mikil sorg ríkti í
Liverpool þann dag, fánar voru
drengir í hálfa ströng á öllum
opinberum byggingum og samúö-
arskeytum komu alls staöar frá úr
heiminum.
„Síöast þegar ég grét, var er
faöir minn lést,“ sagöi Kevin Keeg-
an, leikmaöurinn sem Biil Shankly
sagöi sín bestu kaup fyrr og síöar.
„Ég fór eftir honum til Scunthorpe
og fékk hann á 35.000 pund, reif-
arakaup," sagöi Shankly.
Bill Shankly var Keegan sem
faðir. Þegar Keegan var kosinn
„leikmaður ársins“ í Evrópu gaf
hann Shankly gullboltann sem
fylgdi útnefningunni.
Skóskonsan
Bob Paisley lagöi engan metnaö
í þaö aö veröa framkvæmdastjóri,
og þegar Shankly tilkynnti afsögn
sína reyndi Paisley aö fá hann til
aö vera lengur. Shankly varö alls
ekki haggaö og í framhaldi af því
var Paisley boöin staöa fram-
kvæmdastjóra.r
„Ég tók boöinu af hræðslu viö
þá tilhugsun aö liöiö fengi utanaö-
komandi framkvæmdastjóra,"
sagöi Bob Paisley. „Hann heföi
kannski viljað koma meö sína eigin
þjálfara.”
Ef áhangendur liösins heföu
fengiö aö ráöa heföi Paisley varla
oröiö fyrir valinu. Þeir báru virö-
ingu fyrir þekkingu hans á knatt-
spyrnu og því trausti sem hann bar
til Shankly og liösins. En meö hinn
stórkostlega Bill Shankly sem
framkvæmdastjóra undanfarin 15
ár voru þeir efins um aö Paisley,
og jafnframt nokkur annar maöur,
ætti möguleika á aö fylla skarö
hans.
Efasemdir þessar jukust meö
tímanum, og ekki síst er Bob Paisl-
ey sagöi í hásætisræöu sinni:
„Þetta starf sem ég hef tekiö aö
mér er svipaö því og aö ætla sér
aö koma lúxusskipinu Queen Eliz-
abeth ólöskuöu í gegnum fellibyl."
Stuöningsmenn liösins voru margir
komnir á þá skoöun aö þetta væri
alls ekki rétti maðurinn í starfiö, aö
minnsta kosti voru þetta ekki þeir
tónar sem heyrst höföu frá Anfield
Road undanfarin ár. Menn komust
þó fljótlega aö því aö ótti þeirra
var tilhæfulaus. Tveimur árum síö-
ar þegar Liverpool vann bæöi
enska meistaratitilinn og UEFA-
bikarinn sáu áhangendur liösins
aö í aöfararræöu sinni haföi Bob
Paisley aöeins freistaö þess aö
draga úr vonum fólksins. Þetta er
sá stíll sem alltaf hefur einkennt
Bob Paisley, framkvæmdastjóra
Liverpool.
Höfuöstöövar Liverpool er ekki
sá staöur þar sem menn ganga um
meö stóra vindla í munnvikinu og
drekka kampavín. Þó er eitt ves-
aldarlegt herbergi, The Boot Room
(skóskonsan), sem hýsir eina mest
einangruöustu samkomu landsins
aö sögn Peter Robinson, ritara fé-
lagsins.
Bob Paisley hefur sína eigin
skrifstofu á Anfield Road, en sem
fyrrverandi leikmaöur, þjálfari og
nuddari, hefur hann vaiið aö fram-
kvæma mestan hluta vinnu sinnar
í skóskonsunni, sem hefur veriö
setustofa þjálfara liösins í fjölda
ára. Sagan segir aö upphaflega
hafi þjálfararnir leitaö ásjár í þessu
herbergi, skjálfandi af hræöslu
þegar von var á Bill Shankly frá
Huddersfield, en þá haföi hann orö
á sér fyrir aö vera allt annaö en
blíöur. Þaö varö því aö venju aö
menn komu þarna saman, og ekki
eyöilagöi þaö fyrir aö þessi
Shankly var eftir allt saman hinn
besti maöur sem haföi auk þess
gott skopskyn.
Hópurinn, sem kom þarna