Morgunblaðið - 28.05.1983, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. MAÍ 1983
Bráöabirgðalög ríkisstjórna rin nar:
Lögbinding vísi-
töluhækkana launa
til 31. maí 1985
— 8% kauphækkun 1. júní nk., lágmarkstekjur
innan ASÍ og BSRB hækki þó um 10%
2. gr.
Frá fyrsta blaðamannafundi ríkisstjórnarinnar sem haMinn rar f fundarsal rfkiastjórnarinnar í stjórnarráðshúsinu.
Viðstaddir voru þeir fjórir ráðherrar sem gáfu út bráðabirgðalögin. Matthías Á. Mathiesen fjármálaráðherra lengst til
vinstri, þá Steingrímur Hermannsson forsætisráðherra, Albert Guðmundsson fjármálaráðherra og Halldór Ásgrfms-
son sjávarútvegsráðherra. Ljósm. Mbl. KÖE.
Olíusjóður og olíugjald afnumin,
29% tekið af óskiptu innanlands
Forsætisráðherra hefur tjáð mér,
að í stjórnarsáttmála flokkanna,
sem nú hafa myndað ríkisstjórn,
séu ákveðnar víðtækar efnahags-
ráðstafanir er brýna nauðsyn beri
til að hrinda í framkvæmd þegar í
stað til þess að draga úr verðbólgu,
tryggja atvinnuöryggi og treysta
stöðu þjóðarbúsins út á við, og
vemda hag þeirra, sem við lökust
kjör búa; þar á meðal séu ráðstaf-
anir til þess að rjúfa sjálfvirkan
víxlgang verðlags og launa til þess
að sporna við þeirri háskalegu
verðbólguþróun sem við blasi að
óbreyttu.
Fyrir þvi eru hér með sett
bráðabirgðalög samkvæmt 28. gr.
stjórnarskrárinnar á þessa leið:
1. gr.
Akvæði VIII. kafla laga nr.
13/1979, um stjórn efnahagsmáia
o.fl., um verðbætur á laun skulu
ekki gilda á tímabilinu frá og
með 1. júní 1983 til og með 31.
maí 1985. Sama máli gegnir um
ákvæði í kjarasamningum um
greiðslu verðbóta á laun á þessu
tímabili. Verðbótavísitala sam-
kvæmt 48. gr. til 52. gr. laga nr.
13/1979 skal eigi reiknuð fyrir
greiðslutímabil frá og með 1. júní
1983 til og með 31. maí 1985.
Frá gildistöku þessara laga til
31. maí 1985 er óheimilt að
ákveða, að kaup laun, þóknun,
ákvæðisvinnutaxti eða nokkurt
annað endurgjald fyrir unnin
störf, eða nokkrar starfstengdar
greiðslur, skuli fylgja breyting-
um vísitölu eða annars hliðstæðs
mælikvarða á einn eða annan
hátt. Tekur þetta til kjarasamn-
inga stéttarfélaga og til allra
annarra vinnusamninga, svo og
til launareglugerða og launasam-
þykkta allra fyrirtækja, stofnana
og starfsgreina.
Sjávarútvegsráðherra hefur tjáð
mér, að í stjórnarsáttmála flokkanna,
sem nú hafa myndað ríkisstjórn, séu
ákveðnar víðtækar efnahagsráðstaf-
anir er brýna nauðsyn beri til að
hrinda í framkvæmd þegar í stað til
þess að draga úr verðbólgu, tryggja
atvinnuöryggi og treysta stöðu þjóð-
arbúsins út á við, og vernda hag
þeirra, sem við lökust kjör búa; þar á
meðal séu ráðstafanir til þess að
mæta rekstrarvanda í sjávarútvegi,
einkum í útgerð fiskiskipa.
Fyrir því eru hér með sett bráða-
birgðalög samkvæmt 28. grein
stjórnarskrárinnar á þessa leið:
1. gr.
Þegar fiskiskip selur afla í inn-
lendri höfn, eða afhendír afla sinn
til vinnslu án þess að sala fari
fram, skal fiskkaupandi eða fisk-
móttakandi greiða útgerðarmanni
eða útgerðarfyrirtæki sérstakan
kostnaðarhlut útgerðar er nemi
29% miðað við fiskverð eins og það
er ákveðið af Verðlagsráði sjávar-
útvegsins. Hið sama gildir, þegar
fiskiskip selur eða afhendir afla
sinn öðru skipi. Þessi sérstaki
kostnaðarhlutur kemur ekki til
hlutaskipta eða aflaverðlauna. Þó
skulu 4% af þessum kostnaðarhlut
koma til hlutaskipta og aflaverð-
launa til skipverja á fiskiskipum,
Laun í maí 1983 samkvæmt
þágildandi kjarasamningum og
lögum, það er grunnlaun að við-
bættum verðbótum samkvæmt
verðbótavísitölu, er gildi tók 1.
mars 1983, teljast grunnlaun við
upphaf gildistíma þessara laga.
Laun þessi skulu hækka um
8% hinn 1. júní 1983, þó skulu
lágmarkstekjur fyrir fulla dag-
vinnu samkvæmt gildandi
ákvæðum í kjarasamningum að-
ildarfélaga Alþýðusambands Is-
lands og Bandalags starfsmanna
ríkis og bæja hækka um 10%
hinn 1. júní 1983. Laun og lág-
markstekjur samkvæmt þessari
málsgrein skulu síðan hækka um
4% hinn 1. október 1983.
Frekari hækkun launa eða
annarra greiðslna, samanber 2.
málsgrein 1. grein, er greinir í 2.
málsgrein þessarar greinar er
óheimil á tímabilinu frá 25. maí
1983 til 31. janúar 1984, hvort
sem um hana er samið fyrir eða
eftir gildistöku þessara laga.
Ákvæði þetta tekur þó ekki til
persónubundinna launabreytinga
að gefnum launastiga, sam-
kvæmt reglum, sem komnar eru í
framkvæmd fyrir gildistöku
þessara laga.
Með þeim breytingum á verð-
bóta- og kaupgjaldsákvæðum,
sem greinir í 1. grein, og 1. til 3.
málsgrein þessarar greinar,
framlengjast allir gildandi og
síðast gildandi kjarasamningar,
samanber 2. málslið 2. máls-
greinar 1. greinar, til 31. janúar
1984.
3. gr.
Forsætisráðherra getur í
reglugerð sett nánari ákvæði um
framkvæmd þessara laga.
4. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
sem eru 240 brúttórúmlestir eða
minni, en 25% ekki.
2. gr.
Þegar fiskiskip selur afla í er-
lendri höfn, skal auk frádráttar-
tölu kjarasamninga og stofnfjár-
sjóðsgjalds samkvæmt lögum nr.
4/1976 draga 9% sem sérstakan
kostnaðarhlut útgerðar, frá heild-
arsöluverðmæti (brúttósöluverð-
mæti) við ákvörðun aflaverðlauna,
aukaaflaverðlauna og hlutar sam-
kvæmt kjarasamningum.
3. gr.
Þegar skilað er til banka gjald-
eyri fyrir útfluttar sjávarafurðir,
sem framleiddar eru fyrir 1. júní
1983, skal hann greiddur útflytj-
anda á því kaupgengi, sem í gildi
er, þegar útflutningsskjöl eru af-
greidd í banka við gjaldeyrisskil að
frádregnum 10% gengismun.
Ríkisstjórnin kveður nánar á um,
til hvaða afurða ákvæði þetta taki.
Gengismunur skv. 1. mgr. skal
færður á sérstakan reikning á
nafni ríkissjóðs í Seðlabankanum.
Fé, sem á reikninginn kemur, skal
ráðstafað af ríkisstjórninni í þágu
sjávarútvegsins og sjóða hans.
4. gr.
Þrátt fyrir ákvæði laga nr.
FORSÆTISRÁÐHERRA hefur tjáð
mér, að í stjórnarsáttmála flokk-
anna, sem nú hafa myndað ríkis-
stjórn, séu ákveðnar víðtækar
efnahagsráðstafanir er brýna nauð-
syn beri til að hrinda í framkvæmd
þegar í stað til þess að draga úr
verðbólgu, tryggja atvinnuöryggi og
treysta stöðu þjóðarbúsins út á við,
og vernda hag þeirra, sem við iök-
ust kjör búa. Þar á meðal séu ráð-
stafanir til þess að tryggja eðlilegt
og sanngjarnt aðhald að verðlaga-
ákvöröunum á næstu mánuðum,
bæði að því er varðar almennt verð-
lag og ákvarðanir um fiskverð og
búvöruverð, í samræmi við þróun
launa.
Fyrir því eru hér með sett
bráðabirgðalög samkvæmt 28. gr.
stjórnarskrárinnar á þessa leið:
36/1978 um stimpilgjald, sbr. lög
nr. 82/1980 er heimilt að fella niður
og endurgreiða stimpilgjald af
skuldbreytingalánum útgerðar allt
að 560 milljónum króna, sem veitt
hafa verið á tímabilinu frá 1. nóv-
ember 1982 til 31. maí 1983.
5. gr.
Sjávarútvegsráðherra setur nán-
ari reglur um framkvæmd laga
þessara.
6. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
Ákvæði 1. og 2. gr. taka þó aðeins
til afla, sem landað er frá og með 1.
júní 1983. Jafnframt falla úr gildi
lög nr. 1/1983 um Olíusjóð og olíu-
gjald o.fl., að öðru leyti en því, að
1.—4. gr. þeirra laga gilda um afla,
sem landað er til maíloka 1983, og
er ríkissjóði heimilt að veita allt að
50 milljóna króna sjálfskuldar-
ábyrgð umfram heimild í 3. gr.
þeirra laga fyrir láni, sem Olíu-
sjóður fiskiskipa kynni að þurfa að
taka vegna greiðsluskuldbindinga
til þess tíma. Skal lán þetta undan-
þegið stimpilgjaldi samkvæmt lög-
um nr. 36/1978 um stimpilgjald,
sbr. lög nr. 82/1980.
Gjört í Reykjavík,
27. maí 1983.
þessara laga til 31. janúar 1984
skulu verðlagsyfirvöld og aðrir
opinberir aðilar, sem fara með
verðlagsákvarðanir, aðeins leyfa
óhjákvæmilega hækkun verðs eða
endurgjalds fyrir vöru eða þjón-
ustu. Þetta ákvæði breytir ekki
verðmyndun á vöru og þjónustu,
sem heyrir undir Verðlagsstofn-
un og hefur verið undanþegin sér-
stakri meðferð Verðlagsráðs. Að
því er launakostnað varðar, er
óheimilt að miða verð eða gjald-
skrá við hærri laun en ákveðin
eru með bráðabirgðalögum 1983
um launamál. Á tímabilinu frá
gildistöku þessara laga til 31.
janúar 1984 er og óheimilt að
breyta þeim álagningarreglum
eða greiðslukjörum, er voru í
gildi 25. maí 1983, ef slíkt er
kaupendum eða neytendum í
óhag.
2. gr.
Almennt fiskverð skv. tilkynn-
ingu Verðlagsráðs sjávarútvegs-
ins nr. 4/1983, annað en verð á
skarkola, skal hækka um 8% 1.
júní 1983 og það verð síðan um
4% 1. október 1983, og skal það
verð, sem þannig er ákveðið, gilda
til 31. janúar 1984.
3. gr.
Fjárhæðir launaliða í þeim
verðlagsgrundvelli búvöru, er
VIÐSKIPTARÁÐHERRA hefur tjáð
mér, að í stjórnarsáttmála flokkanna,
sem nú hafa myndað rfkisstjórn, séu
ákveðnar víðtækar efnahagsráðstafanir
er brýna nauðsyn beri til að hrinda í
framkvæmd þegar í stað til þess að
draga úr verðbólgu, tryggja atvinnu-
öryggi og treysta stöðu þjóðarbúsins út
á við, og vernda hag þeirra, sem við
lökust kjör búa; þar á meðal séu ráð-
stafanir til þess að létta greiðslubyrði
húsbyggjenda vegna verðtryggðra lána,
þar sem verðlag hefur að undanfornu
hækkað meira en laun.
Fyrir því eru hér með sett bráða-
birgðalög samkvæmt 28. grein stjórn-
arskrárinnar á þessa leið:
1. gr.
Ríkisstjórnin getur að fengnum til-
lögum húsnæðismálastjórnar og
tekur gildi í júníbyrjun 1983,
skulu hækka um 8%. Verð til
framleiðenda samkvæmt honum
skal gilda til 30. september 1983.
Hinn 1. október 1983 taki gildi
nýr verðlagsgrundvöllur, sem
gildir til 31. janúar 1984, þar sem
fjárhæðir launaliða skulu hækka
um 4% frá því, sem er í júní-
grundvelli 1983. Vinnslu- og
dreifingarkostnaður til verðlagn-
ingar búvöru breytist um leið og
nýtt verð til framleiðenda tekur
gildi í byrjun júní og október
1983.
Heimilt er að ákveða sumar-
verð á kindakjöti og garðávöxt-
um, sbr. 10. grein framleiðslu-
ráðslaga nr. 95/1981. Sömuleiðis
má, frá 15. september 1983,
hækka verð á kjöti og öðrum af-
urðum af nýslátruðu sauðfé, enda
sé það gert í samræmi við ákvæði
3. málsgreinar 10. greinar sömu
laga.
Við ákvörðun verðlagsgrund-
vallar og vinnslu- og dreifingar-
kostnaðar búvöru gilda að öðru
leyti ákvæði 1. gr.
4. gr.
Forsætisráðherra getur í reglu-
gerð sett nánari ákvæði um fram-
kvæmd laga þessara.
5. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
Gjört 27. maí 1983.
Seðlabanka íslands ákveðið að fresta
skuli greiðslu á allt að 25% af sam-
anlagðri fjárhæð afborgana, verð-
tryggingarþátta og vaxta verð-
tryggðra lána Byggingarsjóðs ríkisins
og Byggingarsjóðs verkamanna og
verðtryggðra íbúðarlána banka og
annarra lánastofnana er gjaldfalla á
tilteknu tímabili hér eftir, ef lántaki
óskar.
Þeim greiðslum, sem frestað er
samkvæmt framansögðu, skal bætt
við höfuðstól lánsins og lánstíminn
lengdur eftir þörfum þannig að
greiðslubyrði lánsins á hverjum tíma
aukist ekki af þeim sökum og lánið sé
með óbreyttum kjörum að öðru leyti
svo og með hliðstæðum áfanga-
greiðslum og ella hefði verið.
2. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
1. gr.
Á tímabilinu frá gildistöku
Fiskverð hækki um 8% 1. júni,
launaliðir búvörugrundvallar um 8%
Frestun afborgana á
verðtryggðum íbúðar-
lánum um 25%
i