Morgunblaðið - 05.06.1983, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 5. JÚNÍ 1983
7
„Einu sinni var maður nokk-
ur ríkur, er klæddist purpura
og dýru líni og lifði hvern dag í
dýrlegum fagnaði. En fátækur
maður hlaðinn kaunum, lá
fyrir dyrum hans og hét sá
Lasarus. Feginn vildi hann
seðja sig á því, er féll af borði
ríka mannsins, og jafnvel
hundar komu og sleiktu kaun
hans. En nú gjörðist það, að
fátæki maðurinn dó, og báru
hann englar í faðm Abrahams.
Ríki maðurinn dó líka og var
grafinn ...“ (Lúk. 16:19—31.)
Dæmisagan um ríka mann-
inn og Lasarus er ein af þekkt-
ustu dæmisögum Jesú. Hún er
sláandi dæmi úr mannlífinu,
og á við á öllum tímum og í
öllum þjóðfélögum.
Fyrstu viðbrögð okkar, þeg-
ar við heyrum þessa sögu, eru
gjarnan þau, að við dæmum
ríka manninn, hneykslumst á
honum. Við sjáum hann ef til
vill í nágrenni okkar, en forð-
umst að gefa því gaum hvort
ríki maðurinn eigi einhver ítök
í okkur sjálfum.
Myndin af Lasarusi er einn-
ig þannig við fyrstu sýn, að við
freistumst til að líta á hann
sem íbúa í vanþróuðu ríki. Við
látum nægja að segja: Svona
eymd og fátækt finnst ekki á
okkar kæra landi. En einmitt
með þessari afstöðu gerum við
okkur strax sek um að stilla
okkur upp við hlið ríka manns-
ins í dæmisögunni, sem ekki sá
Lasarus, þó hann lægi við dyr
hans.
Kannski ber ekki svo mjög á
Lasarusi hér hjá okkur. Hann
er ekki hafður á götum úti, en
hann er samt nálægt okkur,
nær en við gerum okkur oft
ljóst. Þjóðfélagið hefur vissu-
lega komið til móts við þá fá-
tæku og vanheilu. Við eigum
þróað heilbrigðiskerfi og
tryggingakerfi. Við eigum líka
mörg líknarfélög sem leggja
mikið af mörkum til þess að
mæta þörfum lítilmagnans í
þjóðfélaginu. Allt þetta er
ómetanlegt, og margir vinna
störf miskunnsama Samverj-
ans hér hjá okkur til hjálpar
og þjónustu í kærleika.
En þrátt fyrir allt það já-
kvæða sem reynt er að gera, þá
er það hvergi nóg. Það er svo
fjarska einfalt að svæfa sam-
visku sína, t.d. með því að
greiða nokkra gíróseðla á ári
til hjálparstofnana. En allt
sem er umfram það verður
mörgum erfiðara, og þá heyr-
ist sagt með ýmsu móti eins og
einu sinni var sagt: „Á ég að
gæta bróður míns?“
Þótt við spyrjum ekki svona
beinum orðum, þá er þessi af-
staða óneitanlega ríkjandi á
Vesturlöndum í dag, ekki síst
gagnvart þriðja heiminum. Við
erum rík, við höfum allsnægt-
ir, þó að eitthvað sé minna
milli handa hjá almenningi
Lasarus
hér á landi þessi missérfn. Það
er varla til sá hlutur sem við
ekki getum eignast ef við höf-
um áhuga á því. Enda segja
útreikningar og skýrslur
reikningsmeistara stórþjóð-
anna ljóta sögu. Þeir fullyrða
að hinir svokölluðu Vestur-
landabúar eyði 80% af því sem
er til skiptanna, en allar hinar
þjóðirnar, sem er margfalt
stærri hluti jarðarbúa, fái að-
eins 20% í sinn hlut. Þetta bil
á eftir að stækka, nema róttæk
hugarfarsbreyting eigi sér
stað á Vesturlöndum hjá þeim
sem auðæfin eiga.
Neyð þriðja heimsins er
geigvænleg, eins og allir hljóta
að sjá sem á annað borð hafa
opin augun, því fjölmiðlar
flytja okkur fréttir daglega af
hörmungum og hungri hrjáðra
þjóða. Seint verður nóg hamr-
að á þörfinni fyrir aðstoð
okkar við þetta fólk.
En neyðin er líka nær. Hún
er í ýmsum myndum í nútíma-
þjóðfélagi. Lasarus er í mörg-
um húsum í Reykjavík, svo
eitthvað sé nefnt. Dæmin
verða fleiri og fleiri í Reykja-
vík um það hvernig menn geta
einangrast, nánast týnst. Eng-
inn þekkir þá lengur, þeir eru
einir, eiga engan að og enginn
kærir sig um þá. Einmanaleik-
inn verður yfirþyrmandi. Þeir
fá aura frá tryggingarstofnun-
inni, en þar með er mannleg-
um samskiptum lokið, eða því
sem næst. Hér í Reykjavík
gæti það gerst að einstakl-
ingar lægju dánir margar vik-
ur í rúmi sínu án þess að nokk-
ur vissi um þá.
Mér er minnisstæð frásögn
frá Svíþjóð, en það er land sem
hefur mjög háþróað félagslegt
tryggingakerfi á öllum sviðum.
En þar gerðist það á dögunum,
að kona var búin að liggja dáin
í rúmi sínu um 6 mánuði án
þess að nokkur veitti því at-
hygli. Hún bjó í fjölbýlishúsi,
en hún þekkti engan. Þegar
dyrnar voru opnaðar, þá var
reyndar mikill póstur fyrir
innan dyrnar, en ekki eitt ein-
asta bréf eða kort frá vinum
eða ættingjum, aðeins auglýs-
ingabæklingar og ávísanir frá
félagsmálaskrifstofunni.
Á ég að gæta bróður míns?
Já, okkur kristnum mönnum
er skylt að gæta að náunga
okkar og hjálpa honum í lík-
amlegum og andlegum erfið-
leikum. Dæmisagan í dag á að
minna okkur á þetta, enda er
hún liður í boðskap Jesú.
Dæmisagan um ríka mann-
inn og Lasarus er talin vera
gömul egypsk saga, sem um
margt er svipuð þessari, en
sem Jesús fyllir innihaldi og
boðskap. Hann gefur t.d. fá-
tæka manninum nafn, sem
ekki er í egypsku sögunni, og
nefnir hann Lasarus, sem þýð-
ir: Guð hjálpar. Með þetta í
huga fær dæmisagan alveg
sérstaka þýðingu. Guð hjálpar
þegar hann fær að gera það.
Náð Guðs og kærleikur Guðs
er til staðar, en við mennirnir
getum forsmáð þessa hjálp og
þennan kærleika, hafnað Guði
í orði og verki. En það segir
Jesús einmitt að sé svo örlaga-
ríkt. Því sá sem ekki vill hlusta
á Guð og eiga samfélag við
hann í lífinu hér, hefur þegar
valið, og það val gildir.
Guð hjálpar. Það er í raun-
inni trúarjátning kristinna
manna á öllum tímum. Við vit-
um að hann hjálpar eins og
hann vill og veit að okkur er
fyrir bestu. Hann vill hjálpa
okkur til að hjálpa öðrum.
Biðjum Guð um náð til þess að
sjá þann Lasarus sem lagður
er við okkar dyr.
Lögregluskólinn:
62 lögreglumenn
útskrifuðust í vor
MIKIL og blómleg starfsemi var
í Lögregluskólanum í vetur og
luku 62 lögreglumenn grunn-
námi í vor. Þá sóttu 224 lögreglu-
menn margvísleg endurmenntun-
arnámskeið, sem stóðu í eina
viku hvert. Einnig sóttu 80 lög-
reglumenn sérnámskeið, með-
ferð bifhjóla, svo dæmi sé tekið.
Kennsla við Lögregluskólann
stendur allan daginn og verða
allir lögreglumenn að fara í
gegnum grunnnám skólans áð-
ur en þeir fá skipun í embætti.
Fyrst er átta vikna námskeið
og fer kennsla fram allan dag-
inn. Að loknu þessu námskeiði
fara ungir lögreglumenn í
reynslunám og dagleg störf
undir sérstöku eftirliti reyndra
lögreglumanna. Þeir setjast
svo á skólabekk að ári, í byrjun
október og stendur kennsla all-
an veturinn og fram í maí að
lokapróf eru og verða menn að
standast erfið próf til þess að
hljóta skipun í embætti.
Þú svalar lestrarþörf dagsins
eða 8% ?
Verötrygging veitir vörn gegn veröbólgu - en hefur þú
hugleitt hversu mikla þýðingu mismunandi raunvextir hafa
fyrir arðsemi þína?
Yfirlitið hér að neðan veitir þér svar við því.
VERÐTRYGGÐUfl SPARNAÐUR - SAMANBUROUR A AvOXTUN
Verötrvgging m. v. lánskjara v í sitölu Nafn- vextir Raun- ávöxtun Fjöldi ára til aö tvöf. raungildi höfuöstóls Raunaukning höfuöst. eftir 9 ár
Veðskuldabréf 3% 8% 9ár 100%
Sparisk. rikissj. 3.5% 3.7% 19ár 38.7%
Sparisjóðsreikn. 1% 1% 70ár 9.4%
GENGI VERÐBREFA
VERÐTRYGGÐ
SPARISKÍRTEINI
RÍKISSJÓÐS:
5. JÚN11983:
VEÐSKULDABRÉF
1970 2.
1971 1.
1972 1.
1972 2.
1973 %
1973 2.
1974 1.
1975 1.
1975 2.
1976 1.
1976 2.
1977 1.
1977 2.
1978 1.
1978 2.
1979 1.
1979 2.
1980 1.
1980 2.
1981 1.
1981 2.
1982 1.
1982 2.
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur A
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
flokkur
Sölugengi Sölugengi nafn- Ávöxtun
pr. kr. 100.- m.v. vextir umfram
14.326.88 2 afb./ári (HLV) verötr.
12.428,20 1 ár 96,49 2% 7%
10.778,99 2 ár 94,28 2% 7%
9.137,63 3 ár 92,96 2%% 7%
6.496,12 5 98*1 78 4 ár 91,14 2Vi% 7%
J.eOu, i O 4.130,89 5 ár 90,59 3% 7%
3.398,60 6 ár 88,50 3% 7’/.%
2.560,50 7 ár 87,01 3% 7%%
2.426,06 8 ár 84,85 3% 7V4%
1.934,24 9 ár 83,43 3% 7%%
1.794,21 10 ár 80,40 3% 8%
1.498,47 1.216,55 15 ár 74,05 3% 8%
957,67
807,23
624,04
464,12
364,94
313,54
232,86
211,42
158,02
Meóalávöxtun umfram verötryggingu er
3,7—5,5%.
VEÐSKULDABRÉF
ÓVERÐTRYGGÐ:
Sölugengj m.v. nafnvexti
(HLV)
12% 14% 16% 18% 20% 47%
1 ár 59 60 61 62 63 75
2 ár 47 48 50 51 52 68
3 ár 39 40 42 43 45 64
4 ár 33 35 36 38 39 61
5 ár 29 31 32 34 36 59
VERÐTRYGGÐ
HAPPDRÆTTISLÁN
RÍKISSJÓÐS
C — 1973
D — 1974
E — 1974
F — 1974
G — 1975
H — 1976
I - 1976
J — 1977
1. fl. — 1981
Sölugangi
pr. kr. 100.-
4 100.17
3.536,40
2.502,85
2.502,85
1.658,99
1.503,34
1.203.20
1.064,11
231,17
Ofanskráö gengi er m.a. 5% ávöxtun
p.á. umfram verötryggingu auk vinn-
ingsvonar. Happdrættisbréfin eru gef-
in út á handhafa.
Verðbréfamarkaóiir
Fjárfestingarfélagsins
Lækjargötu 12 101 Reykjavík
lönaóarbankahúsinu Sími 28566