Morgunblaðið - 13.08.1983, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 13. ÁGÚST 1983
13
Friðarmálin út frá
íslenskum hagsmumim
— eftir Birgi Isl.
Gunnarsson
Svokölluð friðarganga, sem hér
var farin fyrir nokkru, hefur verið
tilefni blaðaskrifa og umfjöllunar
í fjölmiðlum. Á það hefur verið
rækilega bent að þessi starfsemi
hérlendis hefur meira og minna
verið skipulögð af Alþýðubanda-
laginu. Forystumenn þess flokks
hafa haft tögl og hagldir í undir-
búningi Keflavíkurgangna og hér
á íslandi hefur ekki mátt minnast
á friðarmál án þess að þau væru
tengd þeirri stefnu Alþýðubanda-
lagsins í utanríkismálum, að ís-
land skyldi segja sig úr Atlants-
hafsbandalaginu og varnarliðið
hverfa úr landi.
Erlendar fyrirmyndir
Það hefur vakið athygli, að áður
en gangan var farin var látið að
því liggja að þessi gömlu slagorð
Alþýðubandalagsins yrðu í bak-
grunni að þessu sinni. Aðaláherslu
skyldi leggja á hin almennu frið-
armál, þ.á m. baráttuna gegn
kjarnorkuvopnum. Vafalaust hef-
ur það haft áhrif á einhverja. Þeg-
ar á hólminn kom, voru öll gömlu
kommaslagorðin komin í forgrunn
og reyndust mjög áberandi í göng-
unni og á útifundinum.
Á það hefur einnig verið bent í
þessum umræðum, að starfsemi
herstöðvaandstæðinga er mjög að
erlendri fyrirmynd. Sama form er
notað hér og víða erlendis til að
vekja athygli á málstaðnum, sömu
dagsetningar og sömu slagorðin.
Rauður þráður gengur því í gegn-
um þessa starfsemi um alla Evr-
ópu og óneitanlega kemur í hug sú
skoðun Michael Volsensky, að öll
þessi starfsemi í Evrópu sé í nán-
um tengslum við miðstjórn komm-
únistaflokks Sovétríkjanna þó að
leynt fari. Þessi skoðun Michael
Volsenskys kemur fram í bók hans
„Nomenklatura", sem ítarlega var
fjallað um í Mbl. í vor. Hann bend-
ir m.a. á, að það komi aldrei fyrir
að slagorð vinstri sinnaðra frið-
arhreyfinga séu andstæð eða
óþægileg utanríkisstefnu Sovét-
ríkjanna. Þessa sjónarmiðs virðist
mjög gætt af þeim alþýðubanda-
lagsmönnum, sem skipuleggja
slíka starfsemi hér á landi.
Islenskir
hagsmunir
Það vekur sérstaka athygli í
þessu sambandi, að göngufólkið
skuli ár eftir ár láta sér nægja
eftiröpun útlendra slagorða.
Hvergi bólar á neinni viðleitni til
að brjóta þessi mál til mergjar út
frá íslenskum sjónarmiðum. Af-
vopnunar- og friðarmál verða ekki
leyst með einföldum slagorðum.
íslendingar þurfa að móta mark-
vissa og samræmda stefnu í af-
vopnunarmálum, þar sem tekið sé
mið af íslenskum hagsmunum.
Það var einmitt með slík sjón-
armið í huga, sem þingflokkur
sjálfstæðismanna flutti tillögu á
síðasta Alþingi um afvopnun og
takmorkun vígbúnaðar.
Birgir ísl. Gunnarsson
Tillaga
sjálfstæðismanna
Tillagan var svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að brýna nauð-
syn beri til að þjóðir heims og ekki
síst kjarnorkuveldin sameinist um
raunhæfa stefnu í afvopnunar-
málum, sem leitt geti til samninga
um gagnkvæma og alhliða afvopn-
un, þar sem framkvæmd verði
tryggð með alþjóðlegu eftirliti.
Jafnframt ályktar Alþingi að
fela utanríkismálanefnd að láta
gera úttekt á þeim hugmyndum,
sem nú eru uppi um afvopnun og
takmörkun vígbúnaðar, með sér-
stöku tilliti til legu íslands og að-
ildar þjóðarinnar að alþjóðlegu
samstarfi. Á grundvelli slíkrar
skýrslu verði síðan leitað sam-
stöðu meðal stjórnmálaflokkanna
um sameiginlega stefnu í þessum
málum."
Tillagan fékk ekki umfjöllun á
síðasta Alþingi, þar sem því lauk
óvenju snemma.
Með þessari tillögu er tekið á
þeim málurn á allt annan hátt en
hingað til hefur verið gert á ís-
landi. Reynt er að færa umræðuna
af plani einfaldra slagorða, oftast
erlendra, á málefnalegan grund-
völl, þar sem reynt verði að meta
hinar ýmsu hugmyndir um af-
vopnunarmál út frá íslenskum
hagsmunum. Tillaga þessi verður
væntanlega endurflutt á Alþingi í
haust og verður fróðlegt að sjá
viðbrögð annarra flokka við henni.
Er nýtt sólkerfi komið í leitirnar?
Paudena, Kaliforníu, 10. ígúst AP.
Bandarískir vísind-
amenn sögðu frá því í
gær, að í sjónauka,
sem nú er á braut um
jörðu, hefðu þeir kom-
ið auga á efnisagnir,
sem þá grunar að séu
stjörnur eða stjörnur í
fæðingu, og sveima í
kringum afar fjarlæga
stjörnu, sem Vega
heitir.
Efnisagnirnar eða
geimgjallið eru i
ógnarstórum hring í
kringum Vegu en hún er
þriðja bjartasta stjarn-
an á himni þótt fjar-
lægðin frá jörðu sé 241
milljón milljarða km.
Ekki vita vísindamenn-
irnir enn hvort hér er
um að ræða sólkerfi áður
ókunnugt og þá e.t.v. í
fæðingu eins og var með
okkar sólkerfi fyrir hálf-
um fimmta milljarði
ára. Vísindamenn hafa
ekki séð neitt þessu líkt
fyrr og „þess vegna er
þetta svona spennandi",
sagði einn þeirra,
Conway Snyder að nafni.
Áratugum saman hafa
stjörnufræðingar leitað
með logandi ljósi að
reikistjörnum, sem snú-
ast um aðra sólu en þá,
sem vermir jörðina
okkar, en án árangurs
þar til kannski nú. Sagði
Snyder, að fyrirbrigðið
hefði ýmis einkenni sól-
kerfa þótt ekki væri
hægt að fullyrða neitt
þar sem þekking manna
á tilurð sólkerfanna
væri svo mjög í molum.
Valsvöllur 1. deild kl. 14.00 laugardag
Valur
Þróttur
leika í dag á heimavelli Vals að Hlíðarenda
Völlur strikaöur 73x110 m. 10 m breiöari og 5
m lengri en Laugardalsvöllur.
Heiöursgestur
er
Júlíus
Hafstelnsson,
form.
íþróttaráös
Reykjavíkur.
Bráðabani milll Vals og
Þróttar í hálfleik.
Maður leiksins fær kvöldverö
fyrir tvo á Torfunni.
UPPDRÁTTUR AF HLÍÐARENDA
Verðlaun í firmakeppni
Vals afhent SÍS, Holta-
görðum í hálfleik.
Önnur firma- og félagakeppni Vals fer
fram helgina 27.—28.8. Hlé á meðan bik-
arúrslit fara fram. Þátttaka tilkynnt í
síma 11184 eftir kl. 5 og í síma 81454.
Leikið á grasi.
KJOTMIÐSTÖÐIN Laugalæk 2.s. 86511