Morgunblaðið - 10.09.1983, Page 15
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. SEPTEMBER 1983
15
Norskir í
norrænu húsi
Myndlist
Bragi Ásgeirsson
Eitt af hlutverkum Norræna
hússins er að sjálfsögðu að
kynna landanum myndlist hinna
Norðurlandaþjóðanna. Það hef-
ur verið gert svo sem kostur hef-
ur verið á og stundum tekist
mjög vel, en að sjálfsögðu er það
einnig hlutverk þess að stuðla að
almennum sýningum frá þessum
þjóðum, svo við gætum fengið
nokkurn þverskurð af hand-
bragði og sköpun á þeim slóðum.
Nú er ein slík almenn sýning í
kjallarasölum hússins og eru hér
á ferð vefarinn Vebjörg Hagene
Thoe (f. 1953) og málarinn Scott
Thoe (f. 1947). Bæði eru þau
starfandi í Lófóten í Norður-
Noregi og hafa litrlkan námsfer-
il að baki, sem fyrir bæði endaði
í Krakow í Póllandi þar sem leið-
ir þeirra lágu saman. Vebjörg
kom frá Noregi en Scott Thoe frá
Bandaríkjunum, en hann er af
norsku foreldri. Yfir sýningunni
í kjallarasölum Norræna hússins
er með sanni norskt yfirbragð.
Scott Thoe, sem sýnir 20 olíumál-
verk, málar t.d. eins og innfædd-
ur Norðmaður, en þó eðlilega
með svolitlum ameriskum áhrif-
um. Hann notar mikið af græn-
um 'litasamböndum og myndir
hans eru á köflum dökkar og
þungar, en byggjast um leið á
ljósflæði er lýsir þær upp og
magnar. Þetta kemur einkum
fram í myndinni „Brim I“, sem
máluð er á þessu ári (9), en einn-
ig í öðrum og þá á mismunandi
hátt, t.d. í myndunum „Strand-
búar“ II 1982 (4), „Brim 11“ 1983
(10), „Svarti svanurinn" 1983
(16).
Tvær myndir skera sig úr á
sýningunni fyrir léttari og „art-
istískari" vinnubrögð og eru það
myndirnar „Ströndin" 1981 (14)
og „Haraldur" 1983 (15). Báðar
þær síðastnefndu eru með því
hrifmesta á sýningunni og skera
sig skemmtilega úr öðrum
myndum í þá veru að yfir þeim
er léttara yfirbragð og meira af
rennandi blóði.
í heild geta myndir Scott Thoe
virst nokkuð eintóna og að hann
vinni á mjög afmörkuðu sviði, en
slíkt eru nú einkenni mjög
margra norskra myndlistarm-
anna og verður að taka mið af
því.
Vefjarlistarkonan Vebjörg
Hagene Thoe vinnur í allt öðru
myndmáli en eiginmaður henn-
ar. í myndum hennar blandast
saman ýmis áhrif nútíma vefn-
aðar og svo einnig sérstök pólsk
Ljósm. Emilía.
Scott Thoe við eitt verka sinna.
áhrif sem koma vafalítið frá
dvöl hennar í Krakow. Má hér
einmitt vísa til stóru myndar-
innar er nefnist „Krakow" 1983,
(10). En þau verk er vöktu eink-
um athygli mína voru: „Ljóti
andarunginn“ 1980 (2) og „Fund-
ur“ 1983 (9). Vebjörg er mjög
vönduð í vinnubrögðum sínum
og kastar hvergi til höndum til
að gera þau „nútímalegri" og
hún á vafalaust eftir að láta til
sín taka í framtíðinni.
Bæði tvö hafa skreytt ýmsar
opinberar byggingar í Noregi, en
þar er það hundraðfalt algeng-
ara að virkja listamenn á þann
hátt en hér.
Þetta er látlaus sýning og fal-
leg og ber að þakka framtakið.
íslenzkir
sjófuglar
Vert er að geta þess, að uppi í
forsal Norræna hússins er
merkileg sýning á íslenzkum sjó-
fuglum og ber að vekja sérstaka
athygli á henni. Einkum er fróð-
legt að skoða eggin og eru þar
fremst í flokki egg langvíunnar,
en hún eignast aðeins eitt egg í
einu, en ótrúlega breytileg. Sum
þeirra minna á nútímalistaverk
og þá aðallega þeirra er tileinkað
hafa sér lögmál kalligrafíunnar,
— frjáls vinnubrögð, sem þó eru
háð ströngustu reglum. Og má
hér enn einu sinni vísa til þess,
að náttúran er strangasti bygg-
ingarmeistarinn og af henni geta
menn lært mest. „Það gengur
mikil og eilíf fegurð gegnum ver-
öld alla og henni er réttlátlega
dreift yfir stóra og smáa hluti.“
(Rainer Marie Rilke.)
Ætli það sé ekki svipað og i
mannheimum að útlit fugla sé
jafn margbreytilegt. Við höldum
t.d. að allir Grænlendingar,
Kínverjar og Japanir séu eins,
en það er svo sannarlega al-
rangt!
Hvet ég sem flesta til að
leggja leið sína í Norræna húsið
þessa dagana ...,
er ekki tími til kominn,
að þú gerist
áskrifandi?
líf er svolítiö öðruvísi
TÍZKUBLAÐ — FASHION MAGAZINE
ÁRMULA 18
105 REYKJAVlK SÍMI 82300