Morgunblaðið - 10.09.1983, Qupperneq 16
16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. SEPTEMBER 1983
Fjöldi nýrra hugmynd um smáiðnað:
Yfir 100 manns vildu taka sér tak
ELLEFU ný iðnfyrirUeki hafa verið
stofnuö f framhaldi af árslöngu
verkefni um stofnun og þróun smá-
fyrirtækja, sem Samstarfsnefnd um
iönráðgjöf í landshlutum gekkst
fyrir. Að auki hafa níu starfandi
fyrirtæki breytt framleiðslu sinni
eða þjónustu.
Markmið verkefnisins var að
byggja upp fleiri og sterkari smáfyr-
irtæki og auka þannig fjölbreytni í
atvinnulífinu. Jafnframt var ætlun-
in að móta aðferðafræði iðnráðgjaf-
anna í iandshlutum.
Þetta kom fram á blaðamanna-
fundi, sem Samstarfsnefndin hélt
á Þingvöllum nýlega. Verkefnið
hófst fyrir ári síðan þegar aug-
lýst var eftir þátttakendum í
námskeiðum verkefnisins undir
slagorðinu „Viltu taka þér tak?“
Á annað hundrað manna lýsti
áhuga sínum á þátttöku en þegar
valið hafði verið úr hugmyndum
voru hugmyndir orðnar talsvert
færri. í lok verkefnisins er verið
að vinna að 22 aðalhugmyndum,
eins og það er orðað, og þremur
viðbótarhugmyndum. Unnið hef-
ur verið í hópum á vinnufundum
undir umsjón norskra og ís-
lenskra leiðbeinenda, sem hafa
aðstoðað þátttakendur við að
meta hugmyndirnar og skipu-
leggja starfið stig af stigi. Á milli
funda hafa þátttakendur í verk-
efninu unnið hörðum höndum að
nánari útfærslu hugmynda sinna
og aðlögun þeirra að ráöum leið-
beinendanna.
Halldór Árnason hjá Iðntækni-
stofnun Islands, einn leiðbein-
anda verkefnisins, sagði á blaða-
mannafundinum að árangurinn
af verkefninu lofaði góðu. Væri
nú verið að kanna möguleika á að
halda fleiri námskeið, enda hefði
auðveldlega verið hægt að hafa
þátttakendurna helmingi fleiri en
þeir voru.
Þátttakendurnir í verkefninu
luku upp einum munni um að þeir
hefðu haft verulegt gagn af þátt-
tökunni. Hún hafi verið meira
rekstrarlegs eðlis en tæknilegs —
mest virði hafi verið að þeir hafi
nú lært að byrja á réttum enda.
„Það er sitthvað markaðshug-
mynd og framleiðsluhugmynd,“
sagði einn þeirra. „Við þekkjum
mýmörg dæmi um að hér hefur
verið í gangi framleiðsla á vöru,
sem enginn vill kaupa. Nú teljum
við okkur vita hvað á að gera
fyrst og á hverju ber að enda þeg-
ar farið er út í nýja framleiðslu
eða nýja atvinnugrein."
Þátttakendur í verkefninu hitt-
ust allir fjórum sinnum á árinu
Æ&r \
1 iBí, ^ \ y j
[ WL i 1
WKmKk. ..J m H 3 • L
3f>v 2 M- í
|L|^ ■ Wk I Wt I / i mí 9H
Þátttakendur í verkefni um stofnun og þróun smáfyrírtækja ásamt leiðbeinendum. MbL kee
ásamt leiðbeinendum sínum. Þeir
munu verða áfram í sambandi við
sína hópstjóra og hafa gælt við
þá hugmynd að hittast að ári
íiðnu og bera saman bækur sínar.
Innan við helmingur þeirra, sem
tóku þátt, voru með starfandi
fyrirtæki þegar farið var af stað
en skipting að þannig, að 6 fyrir-
tæki eru í matvælaiðnaði, 10 í
ýmsum greinum (vélaverkstæði,
efnaiðnaður, trésmíði, prentverk
o.fl.), 4 í þjónustuiðnaði og tvö í
hönnun.
Námskeiðið sjálft var fjár-
magnað af iðnaðarráðuneytinu,
Iðnþróunarsjóði, Iðnrekstrarsj óði
og Byggðasjóði en þátttakendur
sjálfir hafa að auki lagt í tals-
verðan kostnað I sambandi við
fundi og ferðalög.
Pálína H. Hjartardóttir: Hefði getða hrúgað upp dúkk-
um en nú hef ég lært sitt af hverju.
Bjarni Kristinsson: Stærsti kosturinn að Bergur Sigmundsson bakarameistari: Stútfullur af hugmyndum og bjartsýni.
hitta frjótt og jákvætt fólk.
Saumaskapur
hagsýnna
húsmæðra
ÞAÐ ER ekki mjög langt síðan að
tvær hagsýnar húsmæður í Borgar-
nesi ákváðu að setja upp sauma-
stofu og leggja sitt af mörkum til að
sporna við innflutningi á leikföng-
um. Það eru þær Pálína H. Hjart-
ardóttir og Sigríður Finnbogadóttir,
sem nú framleiða tuskudúkkur —
fjórar tegundir cins og er og fleiri
tegundir eru væntanlegar.
„Við erum báðar vanar sauma-
skap og höfum unnið við þá iðju
áður,“ sagði Pálina í samtali við
blaðamann Mbl. „Nú teiknum við
þetta sjálfar og útfærum allt
tvær. Við höfum fengið leigt hús-
næði þar sem áður var sníðaverk-
stæði Hattar I Borgarnesi og nú
verður farið að sauma!“
Pálína sagðist hafa gengið með
þessa hugmynd að dúkkunum í
maganum þegar hún hafi rekið
augun í auglýsingu um iðnþróun-
arverkefnið. „Mér finnst ég hafa
lært geysilega mikið,“ sagði hún.
„Ég hefði auðveldlega getað
framleitt og hrúgað upp dúkkum
— en nú veit ég sitthvað um
markaðsfæringu og hvernig á að
reka fyrirtæki. Ég held að það
muni gera gæfumuninn."
Lært það sem
maður hefur
rekið sig
óþyrmilega á
„ÞAÐ HEFÐI verið gott að hafa
farið fyrr á þetta námskeið. Hér
hefur maður verið að læra ýmislegt,
sem við höfum þurft að reka okkur
óþyrmilega á,“ sagði Bjarni Krist-
insson, framkvæmdastjóri og annar
eigenda Funaofna I Hveragerði, en
hann var einn þátttakenda í verk-
efninu.
í framhaldi af því hafa Funa-
ofnar nú hafið framleiðslu á
margskonar afbrigðilegum
miðstöðvarofnum, vinkilofnum,
bognum ofnum, þurrkofnum og
rimlaofnum. „Næst á dagskrá hjá
okkur er að hefja framleiðslu á
öllum lögnum í miðstöðvarkerfi
húsa en það ætti að spara hús-
byggjendum bæði mikið efni og
margvíslega snúninga," sagði
Bjarni.
„Þá munum við teikna heilu
kerfin í húsin og byrjum á ein-
ingahúsum, því þar verður hægt
að staðla teikningar, sem á að
geta sparað húsbyggjendum mik-
ið fé.“
Bjarni sagði þátttöku f verk-
efninu og námskeiðinu helst hafa
breytt því fyrir sig og sitt fyrir-
tæki, að hann teldi sig nú eiga
auðveldara með að koma nýjung-
um á markað. „Þetta er þróunar-
verkefni hjá okkur og þróunin
verður að halda áfram, því neyt-
endur vilja breytingar og nýjung-
ar,“ sagði hann.
Hann sagðist kannski ekki hafa
lært ýkja mikið um ofnasmíði á
undanförnu ári, „en við höfum
lært ýmis undirstöðuatriði, sem
hefðu mátt liggja ljós fyrir
manni áður. Nú vitum við hvenær
okkur vantar aðstoð sérfróðra
manna — ætli einn helsti kostur-
inn sé ekki sá, að nú kunnum við
að spyrja réttu spurninganna. En
þó held ég að enn stærri kostur
hafi verið sá, að hér hefur verið
að hittast frjótt og jákvæ^t fólk
— menn hafa getað velt upp ýms-
um hugmyndum án þess að heyra
strax úr öllum áttum: „Nei, þetta
er ómögulegt, þetta gengur aldr-
ei.“ Og það er óneitanlega tals-
verður munur að fá jákvæð við-
brögð."
Hættur að
framleiða það
sem ekki selst
„FYRST og fremst finnst mér að ég
hafi lært að byrja á réttum enda,“
segir Bergur Sigmundsson, bakara-
meistari í Vestmannaeyjum, sem
var einn þátttakenda í iðnþróunar-
verkefninu. í framhaldi af því er
hann nú að setja á markað nýjar
kextegundir, ávaxtafylltar, — grá-
fíkjukex og súkkulaðihúðað döðlu-
kex. Fram til þessa hefur einungis
fengist innflutt fíkjukex hérlendis
og ekki er vitað til að fyllt döðlukex
hafi verið framleidd áður. Bergur
rekur kökugerðina Vilberg f Eyjum
ásamt konu sinni, Vilborgu Gfsla-
dóttur.
„Við höfum stundum verið að
framleiða vöru, sem ekki seldist.
Þetta hefur oft verið svekkjandi,"
sagði Bergur I stuttu spjalli við
blaðamann Morgunblaðsins. „Við
höfum verið með fjölmargar góð-
ar hugmyndir — svo fengum við
þessa, sem við töldum mjög góða,
og ákváðum að ég tæki þátt i
námskeiðinu. Það fyrsta sem við
gerðum svo var að kanna hvort
væri pláss á markaðinum fyrir
þessa framleiðsiu og fundum út,
að svo var. Fíkjukex vantaði
hreinlega á markaðinn.
Nú höfum við látið gera arð-
semiskönnun á vörunni — þannig
veit ég að við erum ekki að fram-
leiða með tapi. í bakarabransan-
um hefur það gjarnan verið þann-
ig, að menn hafa verið að hringja
í næsta bakarí til að fá verð á
vörum. Það á vitaskuld ekki að
gerast lengur — við höfum lært
hvernig á að vinna og hvernig á
ekki að vinna."
Bergur sagðist vera með fleiri
hugmyndir á takteinum: I næsta
mánuði koma á markað frá Vil-
bergi hafrakex og rúgkex og svo
hafa verið gerðar tilraunir með
frosið smákökudeig. „Við prófuð-
um fyrir jólin í fyrra að selja
þrjár deigtegundir I öskju. Það
líkaði mjög vel og nú vil ég gjarn-
an halda þessu áfram — og jafn-
vel að selja til bakaríanna, auk
þess að selja beint til neytenda."
— Svo þú telur þig hafa haft
gagn af þátttökunni?
„Alveg tvímælalaust. Ég er
stútfullur af hugmyndum og
bjartsýni. Það þýðir ekkert að
vera með vol og víl.“