Morgunblaðið - 13.10.1983, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 13. OKTÓBER 1983
Fulltrúar á þingi Verka-
mannaflokksins, sem
haldið var í Brighton á
Englandi fyrir um hálf-
um mánuði, fengu með
engu móti leynt ánægju sinni. Að
vísu var ánægjuefnið ekki á dag-
skrá þingsins og þess vegna ekkert
um það fjallað opinberlega en hvar
sem tveir menn eða fleiri komu
saman var augljóst á andlitum
þeirra hvert umræðuefnið var. Þeir
Ijómuðu eins og sól í heiði. Það,
sem gladdi Verkamannaflokks-
fulltrúana svona innilega, var nýj-
asta hneykslismálið í Englandi,
framhjáhald Cecil Parkinsons,
formanns íhaldsflokksins og við-
skiptaráðherra í stjórn Thatchers,
mannsins, sem átti ekki hvað
minnstan þátt í niðurlægjandi
ósigri Verkamannaflokksins í
kosningunum í júní sl.
Þórðargleði Verkamanna-
flokksfulltrúanna er skiljanleg en
hún skiptir hins vegar ekki máli,
heldur þær pólitísku afleiðingar,
sem hneykslið mun hafa og hefur
þegar haft fyrir Parkinson sjálf-
an og íhaldsflokkinn. í fyrsta lagi
er ljóst, að vonir Parkinsons um
að verða forsætisráðherra síðar
meir eru nú úr sögunni og í öðru
lagi hefur orðið veruleg breyting
á hinu pólitíska andrúmslofti í
Bretlandi. Verkamannaflokkur-
inn kemur nú fram sem samein-
aður á ytra borðinu a.m.k. en í
fyrsta sinn í langan tíma virðist
Margaret Thatcher eiga undir
högg að sækja. Eða eins og John
Smith, talsmaður Verkamanna-
flokksins, sagði um leið og það
gelti í honum gikkurinn: „Heilum
bílfarmi af bananahýðum hefur
verið dreift eftir Downing-
stræti."
Ástasambandið stóð
í átta ár
Ástasamband Cecil Parkinsons
og fyrrum einkaritara hans, Söru
Keays, er ekki nýtt af nálinni og
því hefur það vakið furðu manna,
að ekki skuli hafa orðið hljóðbært
um það fyrr en nú. Sara er ein af
þessum myndarlegu miðstétt-
arstúlkum, sem íhaldsþingmönn-
unum þykir svo gaman að hafa í
þjónustu sinni, og hún réð sig
fyrst til Westminster, í þjónustu
Parkinsons, fyrir meira en átta
árum. Allir, sem til hennar
þekkja, bera henni vel söguna.
Hún er myndarleg, kynþokkafull
og alltaf boðin og búin til að rétta
vinum sínum hjálparhönd. Sem
sagt, „hin ákjósanlegasta eigin-
kona fyrir íhaldsþingmann" eins
og einn kunningi hennar komst
að orði.
Þótt skrýtið sé þá reyndi Park-
inson aldrei að fara í felur með
samband sitt við Söru og jafnvel
þegar árið 1976 voru þau þekkt í
sumum hópum sem elskendur.
Ástæðan fyrir því, að þeim tókst
að leika þennan leik í öll þessi ár
án þess að blöðin gerðu sér mat
úr, er sú, að meðal breskra þing-
manna eru það óskráð lög, að út á
við megi ekkert misjafnt segja
um kollegana og einkalíf þeirra.
Þrátt fyrir það liggur í augum
uppi, að árum saman hafa tugir
ef ekki hundruð manna vitað um
samband milli þeirra.
Vildi reyna að
gleyma Parkinson
Ekki virðist ástæða til að efast
um, að þau Parkinson og Sara
hafi raunverulega verið ástfangin
en Parkinson gat hins vegar aldr-
ei gert það upp við sig hvort hann
ætlaði að skilja við konu sína,
Ann, eða hætta sambandinu við
Söru. Af skiljanlegum ástæðum
fór henni smám saman að leiðast
þófið og þar kom, að hún sagði
upp hjá Parkinson og réðst i
þjónustu Roy Jenkins í Brússel, á
síðasta ári hans sem formanns
fyrir framkvæmdastjórn Efna-
hagsbandalagsins. Þar ætlaði
hún að reyna að gleyma Parkin-
son en hann sá um, að hún fengi
ekkert tækifæri til þess. Hann
hringdi í hana, skrifaði henni og
nauðaði í henni að koma aftur til
starfa fyrir hann. Þegar starfi
hennar hjá Roy Jenkins lauk var
Þessi mynd var tekin af þeim Cecil Parkinson og Margaret Thatcher á þingi breska íbaldsflokksins fyrir ári. Þá
fór öllu betur á með þeim en nú.
Parkinsons
Ástalíf eins
ráðherrans
getur haft
alvarlegar
afleiðingar
fyrir bresku
stjórnina
Sara Keays. Myndin var tekin fyrir framan beimili systur hennar.
það líka einmitt það, sem hún
gerði.
I vor vissi Sara, að hún var
ófrísk og þá fékk hún loksins, að
hún hélt, talið Parkinson á að
skilja við konu sína og taka upp
sambúð með sér. Hann vildi hins
vegar bíða með skilnaðinn fram í
ágúst, þegar þingið færi í frí og
um hægðist, og Sara samþykkti
það.
Thatcher vissi allt
Margaret Thatcher, forsætis-
ráðherra, vissi örugglega allt um
þetta mál þegar hér var komið
sögu nema e.t.v. það, að Sara var
ófrísk. Forsætisráðherrann hefur
líka ágætis aðstöðu til að fylgjast
með kynferðislífi samráðherra
sinna og allar upplýsingar um
slíkt eru færðar til bókar sem
trúnaðarmál. Það eru fyrst og
fremst agastjórar flokkanna, sem
bera sögurnar í hann, enda er það
skylda þeirra að hafa eyrun opin
fyrir hvers kyns slúðursögum,
sem hugsanlega gætu komið sér
illa fyrir flokkinn eða stjórnina.
Átta ára framhjáhald eins af
ráðherrunum hefur því ekki verið
neitt leyndarmál. Jafn augljóst
er, að Thatcher gat ekki rekið
Parkinson bara vegna þessa máls.
Ef hún tæki upp á því að reka alla
ráðherra, sem hafa verið ótrúir
konum sínum, er hætt við, að
heldur fátæklegt yrði um að lit-
ast á ríkisstjórnarbekknum.
Þegar breska þingið fór í frí í
ágúst sagði Parkinson konu sinni,
að hann ætlaði að fara frá henni.
Ann Parkinson, sem er skörungur
mikill og kona, sem veit hvað hún
vill, sannfærði hins vegar mann
sinn um að það væri best fyrir
hann að fara hvergi. Cecil Park-
inson er mörgum góðum kostum
Margaret Thatcher hefur jafn-
an lagt mikla áherslu á þær
dyggðir, sem kenndar eru við
Viktoríu drottningu. Parkin-
sons-málið kemur sér því illa
fyrir hana, enda er það efni
þessarar skopmyndar, sem
birtist í The Sunday Telegraph.
Viktoría stendur yfir Thatcher,
blóðrjóðri af skömm, og á mið-
anum stendur „hneyksli
búinn en viljafesta virðist ekki
vera einn af þeim.
„Ætlarðu að giftast
Cecil Parkinson?“
í ágúst sl. varð Sara Keays
fyrir heldur óskemmtilegri
reynslu. Hún var með vinkonu
sinni í íbúð í Suður-London þegar
dyrabjöllunni var skyndilega
hringt. Þegar hún opnaði dyrnar
glampaði framan í hana blossinn
frá ljósmyndavél og blaðamaður
frá Daily Mirror kallaði til henn-
ar: „Ætlarðu að giftast Cecil
Parkinson?" Sara skellti aftur
hurðinni en fyrir utan biðu blaða-
mennirnir eftir henni í tveimur
bílum. Eftir nokkra stund ákváðu
þær vinkonurnar að reyna að
komast í burtu og tókst að hrista
af sér annan bílinn en hinn fylgdi
þeim eftir eins og skugginn þar
til ekki tókst betur til en svo, að
bílarnir rákust saman.
Frá því að þetta gerðist hefur
Sara kviðið þeim degi þegar blöð-
in færu að velta sér upp úr ásta-
málum hennar og Parkinsons.
Mest af öllu óttaðist hún þó, aö
hún yrði útmáluð sem einhver
hjónadjöfull, lauslætisdrós, sem
tælt hefði sómakæran mann frá
konu og börnum. Vinir hennar og
kunningjar voru íhaldsmenn og í
kringum flokkinn snerist allt
hennar líf. Hún mátti ekki til
þess hugsa að verða þar að ein-
hverjum utangarðsmanni og
ákvað því að gera það lýðum ljóst
þegar sagan birtist, að það væri
hún, sem hefði verið órétti beitt.
Hinn dæmigerði
Thatcher-maður
f mörg ár hefur verið litið á
Parkinson sem hinn dæmigerða
Thatcher-mann. Hann er sonur
járnbrautastarfsmanns, studdi
Verkamannaflokkinn á yngri ár-
um og komst til vegs og virðingar
fyrir eigin dugnað. Hann kvænt-
ist konu sinni, Ann Jarvis, árið
1957 og gerðist um leið forstjóri
fyrir byggingarfyrirtæki, sem afi
hennar hafði stofnað árið 1905.
Þegar hann varð ráðherra varð
hann að sjálfsögðu að hætta því
starfi en konan hans tók þá við og
hefur veitt fyrirtækinu, sem er
afar ábatasamt, forstöðu síðan.
Margaret Thatcher kom snemma
auga á hæfileika Parkinsons og
árið 1981 gerði hún hann að for-
manni íhaldsflokksins og fékk
honum sæti í ríkisstjórninni.
Cecil Parkinson hefur samt
sem áður aldrei stutt Thatcher
jafn dyggilega og hún hefur stutt
hann og jafnan gert meira úr
ágreiningi þeirra en efni hafa
staðið til. Þá hefur hann vafa-
laust verið að hugsa um framtíð-
ina og talið rétt að leggja áherslu
á sjálfstæði sitt gagnvart Thatch-
er. Framaferill hans í pólitíkinni
er nú á enda að öllum lfkindum
en þegar allt kemur til alls geta
afleiðingarnar af hneykslinu
jafnvel orðið enn þungbærari
fyrir Thatcher.
Thatcher í vanda
Thatcher ákvað að hlífa Park-
inson og konu hans við þeirri
niðurlægingu, sem fylgir brott-
rekstri úr ríkisstjórn, en um leið
virtist hún vera að leggja blessun
sína yfir hneyksli, sem brýtur
gegn öllum hugsjónum hennar
um heilbrigt fjölskyldulíf. Svo er
það líka óttinn við annað
hneyksli. Nú þegar blöðin eru
komin á bragðið er eins víst, að
þau gefist ekki upp fyrr en þau
hafa grafið upp annað og það
þarf ekki nema eitt í viðbót til að
verulega fari að hrikta í stoðun-
um.
Hætt er við, að lokadómurinn
um Cecil Parkinson verði honum
til lítillar ánægju. Þegar Sara
Keays fór til Brussel hafði hann
tækifæri til að binda enda á sam-
band þeirra en gat það ekki. I
ágúst sl. ætlaði hann að gera
hreint fyrir sínum dyrum, skilja
við konu sína og kvænast Söru en
hann var ekki maður til þess
heldur. Af öllu því, sem Margaret
Thatcher geðjast ekki að, hefur
Cecil Parkinson gerst sekur um
það versta: Hann er veikgeðja.