Morgunblaðið - 31.01.1984, Síða 22

30
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 31. JANÚAR 1984
Um skýrsluna góðu—frá 1972
Frá Stefáni Jónssyni
EKKI veit ég hvaðan Morgun-
blaðinu er komið leyndarskjal úr
útanríkisráðuneytinu eins og
skýrsla okkar Hannesar Pálsson-
ar. dr. Braga Jósefssonar og und-
irritaðs var vendilega stimpluð
daginn fyrir Þorláksmessu 1972.
Það er „innanríkismál" Morgun-
blaðsins hvernig það aflar sér
heimilda og síst ber að lasta
dugnað blaðamanna. Það er
hinsvegar viðkvæmnismál okkar
þremenninganna, sem sömdum
skýrsluna, hvernig þessar heim-
ildir eru notaðar í tengslum við
fremur ótrúlegt njósnamál er-
lendis. Af þeim sökum hef ég nú
komið á framfæri þeirri ósk við
utanríkisráðuneytið að það geri
hvort tveggja hið skjótasta, að
greina frá því með hvaða hætti
skýrslan lenti úr vörslu ráðuneyt-
isins í hendur Morgunblaðs-
manna, og að birta hana opinber-
lega.
Ekki ætla ég ritstjórn Morgun-
blaðsins þá art að vilja sverta
nöfn okkar skýrsluhöfunda per-
sónulega. Fyrirsögn fjögurra
dálka greinar á útsiðu sunnu-
dagsblaðs Mbl. má hins vegar
skilja á þá lund að við höfum bor-
ið órökstuddar sakir á embætt-
ismenn utanríkisráðuneytisins
um „áráttu til klaufaskapar,
þekkingarskorts eða vísvitandi
tilraun til pólitískra skemmdar-
verka.“ Þessi orð eru höfð rétt
eftir úr niðurlagi aðalkafla
skýrslunnar, en tekin úr sam-
hengi við rökstuðninginn sem á
undan fer. Það er nú ekki nógu
gott, og því hef ég nú gert ráð-
stafanir til þess að skýrslan verði
birt í heild. Munu þá lesendur
Mbl. geta fundið ofangreindum
orðum þann stað, sem við þre-
menningarnir féllumst á forðum
daga í samráði við utanríkisráð-
herra, að betur væri hafður ann-
ars staðar en á síðum dagblað-
anna.
Úr því sem komið er má ætla
aö innihald skýrslunnar fornu
verði rætt nánar í blöðunum, og
gefist þá efni til ýmissa skýringa,
en til glöggvunar skal þetta rifjað
upp nú þegar:
A því hausti 1972 höfum við
fært fiskveiðilögsöguna út í 50
sjómílur þrátt fyrir samninginn
um 12 sjómílurnar, sem ríkis-
stjórn Sjálfstæðisfl. og Alþýðufl.
hafði gert við Breta og Þjóðverja.
Um þessa nýju útfærslu var rík-
isstjórn Ólafs Jóhannessonar
raunar mynduð. Forystumenn
Sjálfstæðisfl. og Alþýðufl. börð-
ust eindregið gegn þessari út-
færslu og aðallögfræðingur utan-
ríkisráðuneytisins hafði lýst yfir
þeirri skoðun sinni að sjómílurn-
ar 12 væru alþjóðalög. Málið var
semsagt býsna pólitískt, og ís-
lendingar komnir í hatrama deilu
við Breta, annað stærsta ríki Atl-
antshafsbandalagsins. Fulltrúar
ríkisstjórnarflokkanna þriggja,
skýrsluhöfundarnir þrír, fóru á
Allsherjarþing SÞ þetta haust
þeirra erinda að túlka málstað ís-
lands í þessari fjölþjóðlegu deilu
og vinna honum fylgi. Skýrslan
góða greinir frá því, svo sem nú
mun koma í ljós, með hvaða hætti
við þremenningar gerðum þetta,
og hvernig til tókst.
Ég er vongóður um að Geir
Hallgrímsson utanríkisráðherra
sé mér samdóma um að ekki sé
síður nauðsynlegt að leiða í ljós
hér en í Noregi, hverjir fjarlægi
leyndarskjöl úr vörslu utanríkis-
ráðuneytisins án heimildar.
Og að lokum: Skyldi það nú
koma í ljós að það hafi verið eina
skýrslueintakið sem fjarlægt var
úr utanríkisráðuneytinu og ráðu-
neytinu því óhægt um vik að
birta skýrsluna, þá kemur það nú
ekki að sök, því mér tókst í gær,
við nákvæma eftirleit, að hafa
upp á gamla eintakinu mínu.
Með þökk fyrir birtinguna.
Rvík 29.1. 1984.
Stefán Jónsson
P.S. Einhver misskilningur hefur
það verið hjá Þórarni Þórarins-
syni að frá því væri sagt í skýrsl-
unni að við óskuðum eftir ráðn-
ingu ívars Guðmundssonar í
stöðu ræðismanns í New York.
Það gerðum við eftir öðrum leið-
um og stóðu fulltrúar stjórnar-
andstöðuflokkanna að því máli
með okkur þremur, en Hannes
Pálsson hafði forystuna. — Ætla
ég að enginn okkar hafi iðrast
þess að ívar var fenginn til þjón-
ustu á þeim vettvangi.
SJ.
Aths. ritstj.
Eins og komið hefur fram oftar
en einu sinni í Morgunblaðinu er
skýrslan sem blaðið hefur birt úr
dagsett 22. desember 1971, þ.e.
tæpu ári áður en fiskveiðilögsagan
var færð í 50 mílur.
Athugasemd
frá rafmagns-
veitustjóra
í frétt á baksíðu Morgunblaðs-
ins föstudaginn 27. þ.m. er greint
frá þvi, að Guðjóni Guðmunds-
syni, rekstarstjóra RARIK, hafi
verið sagt upp störfum hjá stofn-
uninni. Hér er farið með alrangt
mál. Sem kunnugt er af fréttum í
fjölmiðlum að undanförnu hafa
iðnaðarráðherra og stjórn RARIK
tekið þá ákvörðun að breyta starf-
semi og skipulagi RARIK í veiga-
miklum atriðum. Meðal annars
verður rekstardeild stofnunarinn-
ar, sem Guðjón hefur veitt for-
stöðu um árabil, lögð niður í nú-
verandi formi og verkþættir henn-
ar fluttir til annarra deilda og að
hluta út á landsbyggðina til svæð-
isskrifstofanna, en að því hefur
verið stefnt í vaxandi mæli á und-
anförnum árum. Þegar þessi
ákvörðun hafði verið tekin fór ég
þess á leit við Guðjón að hann
starfaði eftirleiðis sem aðstoðar-
maður minn að ýmsum sérhæfð-
um verkefnum. Tekur hann við því
starfi 15. febrúar nk. er hið
breytta skipulag tekur gildi. Þess
skal að lokum getið, að Guðjón
hefur starfað hjá Rafmagnsveit-
um ríkisins allt frá stofnun þeirra
fyrir rúmum 37 árum og áður
starfaði hann hjá Rafmagnseftir-
liti ríkisins í 5 ár.
Sally Field
í Reykjavíkurbréfi Morgunblaðs-
ins 29. janúar sl. er vikið að þeirri
athugun, sem fram hefur farið á
vegum iðnaðarráðherra á rekstri og
skipulagi RARIK.
Þar stendur m.a. eftirfarandi:
„Þegar Morgunblaðið birti frétt í
desember um þessi áform, höfðu for-
svarsmenn RARIK stór orð um
þennan fréttaflutning blaðsins. Nú
hefur hins vegar komið í ljós, að
upplýsingar Morgunblaðsins voru
réttar og meira að segja hafði blaðið
nákvæmari upplýsingar um bifreiða-
eign þessa ríkisfyrirtækis en for-
svarsmenn þess.“
f tilvitnaðri forsíðufrétt Morgun-
blaðsins 7. desember sl. segir í fyrir-
sögn: „Stefnt að uppsögnum 90 til
100 manna eftir áramót. Stærstur
hluti fólksbílaflotans seldur, en
hann telur 150—160 bíla.“
Við undirritaðir forsvarsmenn
RARIK gerðum í desember sl. at-
hugasemdir við þennan fréttaflutn-
ing blaðsins. Allt, sem við sögðum í
þeim athugasemdum er rétt og hefur
sannast.
Engar áætlanir liggja fyrir um
uppsögn 90—100 starfsmanna. Þegar
hefur verið ákveðið að 10 starfsmenn
láti af störfum hjá fyrirtækinu
vegna breytinga á skipulagi aðal-
skrifstofu.
Á blaðamannafundi 27. janúar sl.
kynnti Hagvangur hf. hugmyndir
um að fækka megi starfsmönnum
RARIK til viðbótar um allt að 38 í
Reykjavík, en jafnframt væri gert
ráð fyrir að fjölga yrði á rekstrar-
svæðum um 10—15 manns. Um þetta
hafa engar ákvarðanir verið teknar,
en það mun verða tekið til athugun-
ar af stjórn RARIK.
Fækkun starfsmanna á síðasta ári
um 62 vegna samdráttar í verkefn-
um RARIK eftir yfirtöku Lands-
virkjunar á byggðalínum og virkjun-
um var ákveðin af forráðamönnum
rafmagnsveitnanna áður en athugun
Hagvangs hf. kom til. Það skýrir
heldur ekki fréttir Morgunblaðsins í
desember sl. um uppsagnir eftir ára-
mót.
Um þann hlutann í frétt Morgun-
blaðsins 7. desember sl., sem fjallar
um bíla fyrirtækisins, er það i fyrsta
lagi rangt, að fyrirætlanir séu um að
selja stærstan hluta bílaflotans. Um
það hafa engar tillögur eða hug-
myndir komið fram, enda óraunhæft
með öllu.
í öðru lagi er fólksbílaflotinn ekki
150—160 bílar. f desember sl. voru
125 bílar í notkun hjá rafmagnsveit-
unum og auk þess 5 bílar í sölu hjá
Innkaupastofnun ríkisins, sem ekki
verða endurnýjað.
Varðandi bifreiðaþörf fyrirtækis-
ins hefur verið haft fullt samráð við
bíla- og vélanefnd ríkisins og Fjár-
laga- og hagsýslustofnun.
Pálmi Jónsson,
stjórnarformaður.
Kristján Jónsson,
rafmagnsveitustjóri.
Aths. ritstj.:
í frétt í Morgunblaðinu 7. desem-
bcr sagði, að „stefnt" væri að upp-
sögnum 90—100 starfsmanna hjá
RARIK eftir áramót. Samdægurs
efndu forráðamenn RARIK, þeir
Kristján Jónsson og Pálmi Jónsson
til blaðamannafundar, þar sem þeir
sögu að þessar tölur væru út í hött
og fjarstæðukenndar. Hins vegar
kváðust þeir á þeim fundi ekki geta
upplýst hversu mörgum yrði sagt
Nýja bíó frum-
sýnir „Bless koss“
NÝJA BÍÓ hefur frumsýnt kvikmynd-
ina Bless koss, eða „Kiss me Good-
bye“, eins og myndin heitir á frum-
málinu.
Aðalhlutverk leika Sally Field,
James Caan og Jeff Bridges, en
leikstjóri er Robert Mulligan.
Myndin er gamanmynd frá 20th
Century-Fox og er um léttlyndan
draug, sem heimsækir fyrrverandi
eiginkonu sína í þann mund er hún
ætlar að gifta sig í annað sinn.
upp en fram kom, að þá þegar hefði
46 starfsmönnum verið sagt upp.
I athugasemdinni hér að ofan
kemur fram, að á sl. ári hafi starfs-
mönnum RARIK fækkað um 62.
Samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins var flestum þessara
starfsmanna sagt upp síðari hluta
ársins, líklega í nóvember og des-
ember, og er ljóst, að 16 þessara
starfsmanna hefur verið sagt upp
eftir blaðamannafundinn 7. desem-
ber.
f ofangreindri athugasemd kemur
ennfremur fram, að ákveðið hefur
verið nú eftir áramótin, að 10
starfsmenn láti af störfum nú á að-
alskrifstofu og ennfremur hafi Hag-
vangur kynnt hugmyndir um fækk-
un til viðbótar um 38 starfsmenn í
Reykjavík en fjölgun annars staðar
um 10—15 manns. Samkvæmt upp-
lýsingum Kristjáns Jónssonar og
Pálma Jónssonar var 62 starfs-
mönnum sagt upp á árinu 1983, þar
af flestum undir lok ársins, 10 hefur
þegar verið sagt upp til viðbótar og
hugmyndir um 38 uppsagnir til við-
bótar við það. Samtals eru þetta 110
uppsagnir á rúmu árien á móti kem-
ur fyrirhuguð aukning annars staðar
sem nemur 10—15 starfsmönnum.
„Nettó“ fækkun er þá 96—100 og er
þar komin sú tala sem Morgunblaðið
nefndi í frétt blaðsins 7. desember sl.
Það skal hins vegar fúslega viður-
kennt, að sú ónákvæmni var í þeirri
frétt, að blaðið taldi allar þessar
uppsagnir standa fyrir dyrum þá,
þegar margar þeirra voru komnar til
framkvæmda þá þegar, sennilega
skömmu áður en fréttin birtist.
Þegar á þetta er litið er það fjar-
stæða, að frétt Morgunblaðsins frá
7. desember sl. hafi verið „fjarstæðu-
kennd“, eins og forráðamenn RARIK
ðu á blaðamannafundi þann dag.
frétt Morgunblaðsins frá 7. des-
ember sl. var sagt, að RARIK ætti
150—160 fólksbíla. Þessu mótmæltu
forráðamen RARIK á fyrrnefndum
blaðamannafundi og sögðu bíiaeign-
ina vera 125 bíla. í skýrslu Hagvangs
kemur hins vegar fram, að bílaeign
RARIK hafi í ársbyrjun verið 131
bíll en á blaðamannafundi sl. föstu-
dag sagði Kristján Jónsson að
RARIK væri nú með 124 bíla en
fimm væru í sölu og yrðu ekki endur-
nýjaðir. Hins vegar upplýsti skýrsla
Hagvangs, að bílaeign RARIK hefði
verið 156 bílar sl. sumar og er þar
komin sú tala, sem Morgunblaðið
miðaði við í frétt sinni í desember sl.
Þær upplýsingar komu ekki fram á
blaðamannafundi forsvarsmanna
RARIK hinn 7. des. sl. Það er á hinn
boginn rétt, að þetta eru ekki allt
fólksbílar og skal sú ónákvæmni í
frétt blaðsins í desember hér með
leiðrétt.
Forsvarsmenn RARIK segja, að
engar fyrirætlanir hafi verið uppi
um að selja hluta þessa bílaflota
eins og Morgunblaðið sagði í des-
ember. I fyrsta lagi er ástæða til að
benda á, að bílum í þjónustu RARIK
hefur nú verið fækkað um 32 frá sl.
sumri. 1 öðru lagi eru forsvarsmenn
RARIK ekki einu ráðamenn fyrir-
tækisins — yfir þeim eru ráðherra,
ríkisstjórn og Alþingi, og geta ekk-
ert staðhæft um það, að á öðrum
vettvangi hafi slíkar hugmyndir ekki
verið uppi.
Af framansögðu má ljóst vera, að
þótt nokkurrar ónákvæmni hafi
gætt í frétt Morgunblaðsins 7. des-
ember 91. eru tölurnar um uppsagnir
og hámark bílaeignar réttar.
BÓKFÆRSLA
Námskeiðið er einkum ætlað þeim sem hafa litla eða enga bókhalds-
menntun. Námskeiðið ætti að geta komið að góðu gagni fyrir þá sem
stunda eða hafa í hyggju að stunda einhvers konar rekstur og þá sem
hafa hug á skrífstofustörfum í framtíðinni.
Á námskeiðinu verður farið yfir meginreglur tvíhliða bókhalds með
færslum í sjóðbók. dagbók, viðskiptamannabækur og aðalbækur. Farið
verður yfir gerð rekstraryfirlita og uppgjörs smárra fyrirtækja.
Stefnt er að þvi að þátttakandi geti fært almennt bókhald eftir nám-
skeiðið og hafi nokkra innsýn í gerð rekstraryfirlita og ársuppgjörs.
Leiðbeinandi: Þorvaldur Ingi Jónsson viðskiptafræðingur frá viðskipta-
deild Háskóla fslands. Hann hefur starfað sem bókfærslukennari við
Verzlunarskóla fslands. Starfar nú scm deildarstjóri í ríkisbókhaldi.
Tími: 8.-14. febrúar kl. 13-18.
25.-30. apríl kl. 13-18.
Verstunarmannaféiag Reykjavíkur og Starfsmenntunarsj(>dur Starfsmannafélags
Ríkisstofnana styrkja félagsmcnn sína til þátttöku á þessu námskeiöi. Upplýsingar
gefa vidkomandi skrifstofur.
VIDSKIPTAENSKA
FYRIR STJÓRNENDUR
Námskeidid er ætlad öllum þeim sem samskipti eiga vid enskumælandi
vidskipta- og/eda samstarfsadila og þar sem mikilvægt er ad tungu-
málamisskilningur sé ekki hindrun í samstarfi manna. Námskeidid fer
fram á ensku.
Tilgangur námskcidsins er að gera þátttakendur hæfari í að heita ensku
sem viðskiptamál og ná þannig betri árangri í samskiptum sínum vid
útlendinga.
Efhi: þjálfun í ensku talmáli. Ordafordi í ensku viðskiptamáli og fram-
burðarreglur. Markmið viðskiptabréfa. Efni viðskiptabréfa. Raun-
hæfar æfingar. Mismunur breskra og bandarískra viðskiptabréfa.
Leiðbeinandi: I)r. Terry Lacy. Doktor í félagsfræði frá Colorado State
University. Kenndi viðskiptaensku við Departmcnt of Technical
Journalism í Colorado State University. Starfar nú sem stundakennari
í enskn við heimspekideild Háskóla íslands og er annar höfundur ensk-
íslenskrar viðskiptaorðabókar.
Tími: 13.-15. febrúar kl. 9-12.
Starfsmennlunarsjööur Starfsmannafélags Ríkisstofnana greidir þátttökugjald
fyrir félagsmcnn sína á þetta námskcid.
TIIKYNNIÐ ÞÁTTTÖKU
ÍSÍMA 82930
v STJÓRNUNARFÉLAG
v ÍSLANDS il»o23
Athugasemdir við
Reykjavíkurbréf