Morgunblaðið - 14.03.1984, Qupperneq 9

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. MARZ 1984 57
Steingrímur Þorsteinsson (Lénharður) og Hjálmar (Torfi í Klofa) í Lénharði
fógeta.
Friðjón Kristinsson (kráareigandinn) og Hjálmar (Jeppi) í Jeppa á Fjalli.
nÉg hef enga tölu á þeim hlut-
verkum sem ég hef leikið. Hef ekki
haft löngun til að halda þeim sam-
an um dagana. Það hefur áður
komið fram hjá mér að Ung-
mennafélagið var aðaldriffjöðurin
í leikstarfseminni hér á Dalvík. Þá
var æfinlega leikið um hver jól.
Það þóttu heídur léleg jól ef ekki
var sýnt á annan í jólum, þriðja,
fjórða og á nýársdag og endað á
þrettándanum. Svo var það Kven-
félagið og Verkalýðsfélagið, þau
voru af og til með sýningar, oftast
árlega. Þetta var góð fjáröflunar-
leið fyrir þessi félög. Ég lék oftast
hjá þessum félögum. Það er nú svo
skrítið með þessi hlutverk mín að
maður gleymir þeim fljótt. Ég hef
ekki fest í neinu þeirra sem betur
fer. Ég man þó eftir nokkrum
þeirra t.d. Haraldi í Skugga-
Sveini. Mér gekk heldur vel með
túlkun þessa unga útlaga, en ég
átti í erfiðleikum með sönginn.
Var rétt að skríða úr mútum,
brann stundum fyrir á hæstu nót-
unum en ef til vill hefur það bara
verið eðlilegra fyrir þennan
ómenntaða útilegumann i söng-
listinni að slíkt kæmi fyrir. En
Ásta lét það ekki aftra sér, þrátt
fyrir hina fallegu söngrödd sem
hún bjó yfir, enda leikin af Ingi-
björgu Arngrímsdóttur.
Einnig minnist ég Kúrts flökku-
söngvara í „Þrem skálkum",
„Jeppa á fjalli", „Bör Börsyni",
„Prinsinum í Alt Heidelberg", svo
eitthvað sé nefnt.
— Eftirminnilegar persónur úr
starfsemi félagsins?
„Já, ég man eftir mörgu fólki
sem á einn eða annan hátt tengist
leikstússinu. Ef til vill er of langt
að fara að telja upp og nefna nöfn
í því sambandi en sumt af því fólki
hefur skilað ómetanlegu tilleggi í
listviðburði þessa byggðarlags án
endurgjalds og gert það af mikilli
gleði. Eg hef áður nefnt Jóhannes
Jóhannesson, Jóa leikara, en hann
var í tugi ára ómissandi við öll
tækifæri og túlkaði óteljandi og
ógleymanlegar persónur, bæði á
leiksviði og utan þess.
Hjónin Kristín Stefánsdóttir og
Sigtýr Sigurðsson voru um ára-
raðir á sviðinu og Sigtýr oft leik-
stjóri. Friðsteinn Bergsson var
mikill áhuamaður um þessi mál og
einnig Sveinborg kona hans Gísla-
dóttir en ásamt mörgum fleirum
sá hún um búningana og saumaði.
Systurnar Bergþóra og Kristín
Jónsdætur gerðu margt fallegt á
sviði. Vilhelm Þórarinsson, Mar-
inó Þorsteinsson og Friðjón Krist-
insson, allt voru þetta og eru enn
stórleikarar þegar því er að
skipta. Svo er það hinn ógleyman-
legi sminkari okkar hann Sigurð-
ur P. Jónsson, hann var nú aldeilis
ómissandi í sambandi við leik-
starfið. Sigurður var snillingur að
útbúa andlit á fólk, skemmtilegur
og elskulegur maður. Páll Sigurðs-
son, sem um áraraðir var gjald-
keri félagsins, var einnig „sufflör"
og jafnframt senusmiður, ómiss-
andi maður við flestar uppfærslur.
Gylfi Björnsson sem lengi tók
virkan þátt í starfsemi félagsins
og var oft í erfiðu hlutverki sem
formaður leiknefndar.
Auðvitað eru margir ótaldir
mjög minnisstæðir, bæði menn og
konur sem um lengri eða skemmri
tíma lögðu þessu lið hér og von-
andi verður svo um ókoniin ár að
ekki skorti vinnukraft leiklistinni
til handa."
— Hvað gerði það að verkum að
leikhús á Dalvík var svo hátt metið
hér norðanlands?
„Það má sjálfsagt rekja það til
þess að við Dalvíkingar eignuð-
umst snemma allsæmileg sam-
komuhús, þar má nefna húsið
Frón og síðar þetta hús sem enn er
við lýði. Nú, svo voru að mínu mati
alveg framúrskarandi góðir leik-
arar hér svo langt aftur sem elstu
menn muna. Það sem ef til vill
gerir útslagið á þetta er að hér
ílentist Steingrímur Þorsteinsson,
enda fæddur hér og uppalinn.
Steingrímur lék, leikstýrði og
málaði leiktjöld um áraraðir. Þeg-
ar slíkir menn eru fyrir hendi,
hefur það sennilega mikil áhrif á
allt starf er varðar leikhúsmál.
Samspil fleiri manna með leiklist-
arhæfileika hefur sín góðu áhrif
út á við, enda kom hingað fólk oft
langa vegu að til að sjá leiksýn-
ingar okkar Dalvíkinga."
— Ýmislegt skemmtilegt hefur
nú gerst að tjaldabaki sem hinn al-
menni áhorfandi fékk ekki að vita
um?
„Að sjálfsögðu eru mörg atvikin
að tjaldabaki sem halda á loft
minningunni frá þessum árum, en
að ég fari að tíunda eitthvert
þeirra er af og frá. Það þarf miklu
betri tíma til þess.“
— Hefur þú leikið hjá öðrum fé-
lögum og þá hverjum?
„Jú, ég lék í tvö skipti hjá Leik-
félagi Akureyrar í Grænu lyftunni
og Ókunna manninum."
— Hvernig var aðstaða til leik-
sýninga á Dalvík og hvar og hvenær
fóru æfingar fram?
„Æfingar fóru ævinlega fram
um helgar og á kvöldin og stóðu þá
gjarnan fram á nótt. Það voru oft
margir sem lögðu mikið á sig fyrir
listina hér á Dalvík.
Aðstaðan hér hefur alla tíð ver-
ið þokkaleg miðað við sambærileg
byggðarlög. Mér þykir vænt um
„Ungó“, þetta litla rúmlega 50 ára
gamla leikhús. Við eigum að halda
því við og sýna því þá virðingu
sem það á skilið. Þar hafa verið
gerðir stórir hlutir bæði fyrr og
ekki síður hin seinni ár.“
— Hvað finnst þér um afmælis-
sýningu Leikfélagsins?
„Ég hafði mjög gaman af þess-
ari sýningu. Hún sannar orð mín
hér á undan. Það er hægt að gera
stóra hluti í þessu húsi ef leikgleð-
in er fyrir hendi eins og nú kom á
daginn."
— Hvað finnst þér um verkefna-
val hjá Leikfélagi Dalvíkur undan-
farin ár?
„Það getur verið erfitt viðfangs-
efni og viðkvæmnismál að velja
leikrit til flutnings á hverjum
tíma. En á stað eins og hér á Dal-
vík ættum við að forðast drama-
tísk framúrstefnuverk sem fáir
skilja eða hafa gaman af. Við vilj-
um gleði, söng og léttleika sem
vekur hlátur og annan unað hjá
leikhúsgestum. Það er nóg af sút í
daglega lífinu samt.“
Við þökkum Hjálmari Júlíus-
syni fyrir ánægjulegt viðtal og
svona í leiðinni væri ekki úr vegi
að vonast til þess að Dalvíkingar
fengju að sjá hann enn einu sinni
á fjölum gamla „Ungós".
Fréttaritarar.
fjármálaráðherra, Kjell-Olof
Feldt, um að léttur bjór (2,8%)
verði seldur um kvöld og helgar.
Sem stendur er bjórsalan heimil í
matvöruverslunum alla daga vik-
unnar nema sunnudaga og á
kvöldin.
Ef mat félagsmálastjórnarinnar
verður á þá leið að bannreglurnar
hafi engin áhrif á áfengisvenjur
ungs fólks, mun hún leggja til að
bannið verði afnumið.
K.O. Feldt telur, að bindindis-
ástæður eigi ekki lengur við í sam-
bandi við takmarkanirnar á létt-
um bjór. Takmörkun þessi var
upphaflega sett er meðalsterkur
bjór (3,8%) var leyfður og þá með
bindindispólitík að leiðarljósi.
IOGT-NTO hafa og sagt að
takmarkanir, sem séu áhrifalaus-
ar og valdi aðeins gremju, eigi að
hverfa úr áfengispólitíkinni.
Volvo slær öll sölumet
— Gróöinn er 4,2
milljarðar skr.
Aðalfundur Volvo-samsteyp-
unnar var haldinn í Gautaborg
fyrir nokkrum dögum. Áætlað var
að selja um 335.000 bfla, en sú
áætlun „stóðst ekki“. Volvo seldi
25.000 bifreiðir umfram spána og
er ekki laust við að ánægju gæti í
herbúðum þessa stærsta bíla-
framleiðanda Norðurlanda.
í fyrra (83) seldu verksmiðjurn-
ar 15 prósentum meira en 1982.
Þykir þetta frábær frammistaða,
ekki síst vegna þess að bílafram-
leiðsla var talin dauðadæmd fyrir
u.þ.b. 4 árum af forstjóra Volvo,
Per Gyllenhammar. Hann leitaði
ákaft að samstarfsaðila á öðrum
sviðum, og endaði með því að Ren-
ault keypti 15 prósent af einka-
bílaframleiðslugeiranum. Er
Volvo keypti Beijerinvest 1980,
þótti einkabílareksturinn ábata-
lítil starfsemi. Þá seldust um
270.000 bílar og afraksturinn var
rýr.
En allt í einu snerist þróunin
við. Árið 1981 seldust 290.000 bílar
og gróðinn varð 500 milljónir skr.
(1800 millj. fsl. kr.). 1982 seldust
318.000 bílar og gróðinn varð þá
1,8 milljarðar skr., og 1983 seldust
360.000 bifreiðir og nemur gróðinn
nú 4,2 milljörðum skr. (tæpl. 15,2
milljarðar fsl. kr.). Aukningin er
15 prósent og aðalsöluaukningin
varð í Bandarfkjunum.
Gróðann hyggjast þeir Volvo-
menn nota í frekari fjárfestingu
og uppbyggingu firmans auk þess
að deila út bónusgreiðslum til
starfsmanna sinna.
Þó er eitt dökkt ský á annars
heiðskírum Volvo-himninum, en
það er dótturfirmað STC, sem er
olíufyrirtæki, er á og rekur m.a.
oliulindir f Texas í Bandaríkjun-
um. STC hefur verið rekið með gíf-
urlegu tapi sem svarar tæpum
milljarði skr. Þessi biti stóð í Per
Gyllenhammar, forstjóra Volvo,
þvi hann er búinn að skipta alveg
um æðstu stjórn f STC.
Tolhirinn í Malmö
stöðvaði sjónglerja-
flutninga til A-Evrópu
Tollurinn í Malmö hefur tekið í
sína vörslu sjö kassa með há-
þróuðum sjónglerjaútbúnaði.
Farmurinn kemur frá firma f
Chicago með A-Þýskaland sem
áfangastað. Hergagnasérfræð-
ingar hafa ekki enn rannsakað út-
búnaðinn.
Tollurinn hefur hert eftirlitið til
þess að koma í veg fyrir að Svfþjóð
verði áningarstaður fyrir hergögn.
Innihaldið í kössunum er einhvers
konar sjónglerssigti, eða kíkir,
sem notað er í hemaði. Banda-
ríkjamenn eru töluvert langt á
undan austurblokkinni f þessari
tækni.
Að öðru leyti er þessi rannsókn
á frumstigi og ekki hægt að segja
til um hvaða stefnu hún kann að
taka.
Brúðustríðið
til Svíþjóðar
Mjúkar brúður, engar tvær eins,
hafa verið seldar í 3,3 millj. ein-
tökum f Bandaríkjunum. Eftir
einn mánuð hefst sala þeirra í Sví-
þjóð og kostar hver 298,- skr.
(1.072,- ísl. kr.). Svipaða dúkku er
hins vegar nú þegar hægt að
kaupa á 225,- skr. á sænska mark-
aðinum.
Nú hefur leikfangarisinn Brio,
sem flytur inn „original“-dúkk-
una, kært eftirlíkinguna til neyt-
endastofnunarinnar.
Þessar brúður heita „Cabbage
Patch Kids“ og segir sagan að þær
séu fæddar í „galdrakálgarði“.
Dúkkurnar eru mótaðar með hjálp
tölvu í 7.200 eintökum, með eða án
frekna, spékoppa, mismunandi
háralit, húðlit o.s.frv. og minna
einna helst á kálhausa. Á hvern
dúkkubossa er stimplað nafn
listamannsins. Brúðurnar voru
seldar sl. sumar f Amerfku og
greip þar fólk mikið kaupæði eins
og eflaust hefur komið fram í
fréttum. Með hverri brúðu fylgir
umslag með frásögn um uppruna
hennar (ættleiðingarskjal), heiti
og persónuleg leyndarmál, sbr. t.d.
ef hún er hrædd við þrumur og
eldingar.
Eftirlfkingarnar heita hins veg-
ar „Börnin í garðholunni". Brio,
sem hefur einkaumboðið í Svíþjóð,
hefur þess vegna snúið sér til
neytendastofnunarinnar. Brio
heldur því fram, að „börnin í
garðholunni" séu „faðernislaus"
og óekta eftirlíkingar af þeirra
eigin frumgerð, sem kallast „kál-
börnin“ og eru framleidd í Hong
Kong undir amerisku eftirliti. Eft-
irlíkingarnar eru hins vegar fram-
leiddar á Taiwan og munu vera að
sögn Brio lélegar eftirlíkingar og
úr ónýtu, eldfimu efni. Aftur á
móti segir Taiwan-dúkkuumboös-
maðurinn að Brio-menn séu ein-
göngu hræddir um samkeppni, þar
sem þeir hafi komið mörgum vik-
um fyrr á markaðinn og seljist nú
um 150 stk. f viku hverri.
Magnús Bijnjólfsson er fréttnril-
ari Morgunbladsins í Uppsölum.