Morgunblaðið - 01.08.1984, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. ÁGÚST 1984
29
Ljóam. Mbl./Július.
Frá aðaltónleikum Hamrahlíðar-
kórsins í Nagano 23. júlí.
mun nánari kynni við menningu
undralandsins Japans, en sem al-
mennur ferðamaður," sagði Þor-
gerður að lokum.
Japanir of skipulagðir
Smári Ríkharðsson, sem syngur
bassa, var bæði þreyttur og sveittur
eftir flugið. „Okkur var tekið mjðg
vel alls staðar en Japanir eru allt of
skipulagðir," sagði Smári m.a. „Ef
maður vildi lúra örlítið lengur og
sleppa morgunmatnum þá var
hringt í mann og vendilega komið i
veg fyrir allar slíkar tilraunir. Við
gátum lítið skoðað i Japan vegna
strangrar dagskrár en við lærðum
þó að drekka te með miklum kúnst-
um og ganga á réttum skóm á rétt-
um stöðum á hótelunum þar sem við
gistum. Síðasta kvöldið gisti hluti
hópsins á öðru fínasta hóteli í
heimi, sem heitir Okura í Tókýó og
ekki þarf að hafa mörg orð um fín-
heitin. Það var vægast sagt full-
komið. Annað sem ég tók sérstak-
lega eftir var að Japanir geta ekki
gert greinarmun á „r“ og „1“ þegar
þeir tala ensku, eða önnur erlend
Arni Böðvarsson (Lv.) rv fararstjóri ásamt Knnt ödegaard (th.), en á milli
þeirra stendur Þorgerður Ingólfsdóttir, stjórnandi Hamrahlíðarkórsins.
á þriðja þúsund börn og unglinga á
aldrinum 12 til 18 ára. Við komum
fram i sjónvarpinu og á útitónleik-
um, sem voru opinberir lokahljóm-
leikar hátíðarinnar, og voru áheyr-
endur í kringum 16—18 þúsund. í
Ueda, frumfluttum við nýtt verk
sem samið er við japönsk ljóð, eftir
Atla Heimi Sveinsson, og tileinkuð-
um íbúum borgarinnar flutninginn.
Seinustu tónleikana héldum við í
griðarmikilli tónleikahöll í Tókýó í
boði hátíðarinnar, vegna verðlaun-
anna, sem við unnum til í vor á mót-
inu, „Let the people sing“. Þeir tón-
leikar voru mjög erfiðir enda flestir
áheyrendur þaulæft tónlistarfólk,
sem vitaskuld eru erfiðustu gagn-
rýnendurnir. Jafnframt kórhátið-
inni þingaði stjórn heimssambands
kórtónlistar og fyrir hana voru
haldnir hátíðlegir hljómleikar.“
Hvað hefði verið minnisstæðast í
ferðinni taldi Þorgerður ekki neinn
einstakan atburð. „Hver stund ferð-
arinnar er minnisstæð og sérstak-
lega fyrir okkur sem tónlistarfólk,
þvl að á þennan hátt kemst maður í
tungumál. Það var því frekar erfitt
að fylgja fyrirmælum um að yfir-
gefa herbergið þegar einhver sagði:
„Would you.reave the loom“!, sagði
Smári að lokum.
Tungumálaerfíðleikar
gífurlegir
Árni Böðvarsson var annar farar-
stjóri ferðarinnar ásamt Knut öde-
gaard. Hann sagði m.a. að ekki
hefði veitt af tveimur til að stjórna,
því að margt hafi komið upp á sem
þurfti að leysa. „Tungumálaerfið-
leikarnir voru gífurlegir og ollu
margsinnis töfum á dagskrá kór-
hátíðarinnar, vegna margvíslegs
misskilnings sem upp kom en leið-
réttist þó alltaf að lokum. Við kunn-
um ekki japönsku og reiddum okkur
á að enska yrði aðaltungumál móts-
ins, en okkur gekk mjög stirðlega að
gera okkur skiljanleg og skilja aðra.
En hlýja og vinátta allra austur-
lensku mannanna sem við kynnt-
umst var einstök og bætti upp allt
erfiðið,“ bætti Árni við að lokum.
máli hvað ég er kallaður, nema
hvað ég kæri mig alls ekki um tit-
ilinn myndlistarmaður. Það eru
ólíklegustu menn sem kalla sig
myndlistarmenn nú á dögum svo
ég vil halda mig við listmálara-
heitið.“
— Hvernig er vinnudagur list-
málarans?
„Ég vinn afskaplega reglulega,"
svaraði Valtýr. „A morgnana kem
ég hingað um niu og vinn til há-
degis. Síðan geri ég hlé til klukkan
tvö og vinn þá til fjögur. Þá er ég
yfirleitt búinn að fá nóg. Undan-
farið hef ég málað mikið af mynd-
um frá höfninni, enda blasir slipp-
urinn við út um gluggann hjá
mér.“
Valtýr Pétursson, listmálari,
kvaddi blm. með virktum og sagði
að lokum: „Þú getur nú bara sagt
hvað sem þú vilt, ég er löngu hætt-
ur að móðgast.“
i sinni f Vesturbænum.
Ljósm. Mbl./Júllus.
WSMM
■ '
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir JÓHÖNNU KRISTJÓNSDÓTTUR
i-'11
^LíöfAAt I t=„ /)> 'TntnwaM
'V.i iiiui if S!!!»•
Mótmæli við bandarfska sendiráðið í Aþenu vegna reiði yfir þvf að Gríkkir telja Tyrki njóta meiri stuðnings frá
sambandsrikjunum.
Þoiinmæði Bandaríkjamanna
við Papandreu á þrotum
Frá því Andreas Papandreu varð forsætisráðherra Grikklands á haust-
nóttum 1981, þegar PASOK-flokkur hans sópaði til sín fylgi og bar
sigurorð af Nýdemókrataflokknum, er ekki ofmælt að segja að Banda-
ríkjamenn hafa sýnt stjórnarstefnu og yfirlýsingum Papandreu harla
mikið langlundargerð. Fyrir kosningarnar hafði Papandreu hótað, að
bandarískar herstöðvar í Grikklandi skyldu lagðar niður að kosningum
loknum, hann hafði uppi neikvæðar yfirlýsingar um Atlantshafsbandalag-
ið, jafnvel gekk hann svo langt að ía að þvf að réttast væri fyrir Grikki að
segja sig úr bandalaginu og svo mætti áfram telja.
Smám saman hefur komið á
daginn, eins og margir
stjórnmálasérfræðingar sögðu
reyndar fyrir, að gerðir fylgja
ekki alltaf orðum Papandreus.
Því hafa Bandarikjamenn tekið
á honum stóra sínum þar til nú.
Loksins hefur þeim fundizt að
ástæða væri til að blaka ögn við
Papandreu. Málið nú er að Norð-
menn höfðu ætlað að láta
Grikkjum í té bandarískar F-5-
orrustuvélar. Þessar vélar höfðu
Bandaríkjamenn afhent Norð-
mönnum, en með þvi fororði, að
þeir fengju að vera með í ráðum
ef Norðmenn létu þær aftur af
hendi. Grikkir sóttust eftir að fá
vélarnar og virtist ætla að ganga
saman í samningum, þegar
Norðmenn ákváðu að hætta við
söluna. Grikkir staðhæfa að
skipun hafi komið um það frá
stjórn Bandaríkjanna og ástæð-
an sé stöðugar atlögur sem Pap-
andreu gerir að Bandaríkja-
stjórn í máli sínu, svo og sam-
búðarerfiðleikar stjórnar hans
almennt bæði við Atlantshafs-
bandalagið og EBE. Enn má
nefna að Papandreu hefur ekki
farið dult með þá fyrirætlun
sína að vingast við Sovétríkin og
ýmis þau ríki, sem eru andsnúin
Bandarikjunum. Papandreu fór
til dæmis nýlega í heimsókn til
Líbýu, þrátt fyrir að þrír líbýsk-
ir stjórnarandstæðingar hefðu
verið drepnir í Aþenu og grísk
stjórnvöld hafa nýlega látið
lausan Jórdaníumann, sem hafði
verið i haldi í nokkrar vikur,
grunaður um að hafa haft í
hyggju að koma sprengjum fyrir
í flugvélum ýmissa vestrænna
flugfélaga.
Papandreu hefur látið fá tæki-
færi ónotuð í ræðum sínum til að
gagnrýna Bandaríkjamenn og
„heimsvaldastefnu" sem þeir
fylgi. Samt sem áður mætti hafa
það bak við eyrað að Papandreu
er kvæntur bandarískri konu,
hún og börn þeirra eru öll
bandarískir ríkisborgarar og á
Andreas Papandreu
heimilinu talar fjölskyldan sam-
an á ensku! Sérfræðingar um
grisk stjórnmál segja, að sann-
leikurinn sé sá að undirrótin að
mörgum gremjulegum yfirlýs-
ingum Papandreu um Banda-
rikjastjórn og Bandaríkjamenn
sé reiði vegna þess að í Grikk-
landi finnist mörgum sem
Bandaríkjamenn séu dyggari í
stuðningi sínum við Tyrki en
Grikki. Segja má, að það sé tölu-
verðum erfiðleikum bundið fyrir
Bandaríkjastjórn að hafa eðli-
legt samband við grisku stjórn-
ina meðan Papandreu situr við
völd, vegna afstöðu hans; aftur á
móti hefur það út af fyrir sig
ekki við rök að styðjast, að
Bandarikin styðji Tyrki á kostn-
að grannþjóðarinnar í Grikk-
landi. En þessi skýring er ekki
fjarri lagi, þótt hún kunni að
hljóma fráleitlega í eyrum
þeirra sem ekki hafa fylgzt því
nánar með sambúð landanna
tveggja. Reiði og tortryggni er á
báða bóga, hún er fyrst og
fremst af tilfinningalegum toga
spunnin, og kynt undir úlfúðinni
á báða bóga. Að vísu má einnig
sjá áþreifanleg dæmi þessa hat-
urs þar sem Kýpur er, en það er
bara angi af langtum stærra
máli.
En auðvitað er ekki hægt að
afgreiða Andreas Papandreu
með þvi að orð hans séu bara
innantóm slagorð og hugur fylgi
ekki máli nema að vissu marki.
Sú staðreynd blívur, að hann er
þjóðarleiðtogi og sem slíkur
væntir hann þess að á hann sé
hlustað af fullri virðingu. Þótt
hann sýni ekki hið sama á móti
gremst honum mjög og sú
gremja hefur um áraraðir beinzt
gegn Bandaríkjastjórn hver sem
hún hefur verið. Ýmsir mekt-
armenn innan Atlantshafs-
bandalagsins, fulltrúar banda-
risku stjórnarinnar og forvígis-
menn Efnahagsbandalagsins
hafa reynt að jafna ágreininginn
en viðkomandi hafa ekki haft er-
indi sem erfiði.
í leiðara Washington Post seg-
ir nýlega: „Hvað á að gera við
bandalagsþjóð, sem hefur í lýð-
ræðislegum kosningum valið sér
Andreas Papandreu að leiðtoga
og síðan hefur hann ekki linnt
ásökunum sínum? í ræðu á fundi
Alþjóðasambands sósialista í
maí sl. kallaði Papandreu
Bandaríkin „heimsvaldasinnað
ríki“ en fór hlýjum orðum um
Sovétríkin. „Markmið okkar er
að losa Grikkland úr NATO.“ .
Bandarískur embættismaður
hefur sagt að það hafi afskap-
lega lítið upp á sig að eiga skipti
við grísku stjórnina, sem er í
orði bandalagsþjóð, en ver sýknt
og heilagt stefnu Sovétríkjanna.
Það hefur valdið áhyggjum með-
al NATO-þjóða, að Grikkir hafa
látið sem vind um eyru þjóta
þær ásakanir að Grikkland sé að
verða miðstöð hryðjuverka-
manna og iðju sem beinist gegn
Vesturlöndum. Auðvitað er ekki
hægt að láta slikt óátalið," segir
í Washington Post. Og meðal
annars þess vegna munu þeir nú
ekki fá hinar umbeðnu flugvélar.
Það gæti verið að Bandaríkja-
menn héldu að sér höndum i
sambandi við efnahagsaðstoð.
Það gæti verið að þeir myndu I
raun og veru efla TVrki á kostn-
að Grikkja. Kannski það gæti
orðið til þess að Andreas Papan-
dreu, sem einn virðist marka
stefnu grísku stjórnarinnar,
færi að ihuga sinn gang.
(Heimilid: Economist, Her-
ald Tribune o.fl.)
Jóhanna Krístjónsdóttir er biaða-
maður í erlendrí fréttadeild Mbl.