Morgunblaðið - 26.10.1984, Qupperneq 64

OPIÐ ALLA DAGA FRÁ
KL. 11.45-23.30
AUSTUfíSTRÆTI 22
INfíSTRÆTl, SlUI 11633
EUPDCARD
V___________/
TIL DAGLEGRA NOTA
FÖSTUDAGUR 26. OKTÓBER 1984
VERÐ í LAUSASÖLU 25 KR.
Svört skýrsla um tannheilsu Islendinga:
Tannskemmdir
meiri hérlendis
en annars staðar
ÞRÁTT fyrir mð fslendingar séu 5. best setta þjóðin í heiminum hvað varðar
fjölda tannljekna i íbúa og að álíka stór hluti af opinberum gjöldum renna til
tannbeknisþjónustu og i öðrum Norðurlöndum, virðist svo sem að í íslend-
ingum skemmist að jafnaði fleiri tennur en í nokkurri annarri þjóð í heimin-
Þessar upplýsingar koma fram í
skýrslu um tannheilsu meðal ís-
lendinga, sem samin var að loknu
alþjóðaþingi yfirtannlækna í
Helsingfors í ágúst sl. Þar kemur
Fyrsti vetrardagur
á morgiin:
Veturinn
byrjar
með hláku
UTLIT er fyrir að i morgun,
laugardag, verði komin hlika um
allt land. Að sögn Eyjólfs Þor-
björnssonar veðurfræðings hji
Veðurstofunni verða aust- og
suðbegar ittir ríkjandi um helg-
ina með hitastigi ofan við frost-
mark.
Bjóst hann við að þurrt verði
norðanlands en væta sunnan-
lands. Á morgun er fyrsti vetr-
ardagur og hefst almanaksvet-
urinn þvi með hlýindum. Að
sögn vegaeftirlitsmanna hjá
Vegagerðinni eru flest allir
fjallvegir aftur orðnir færir
eftir snjókomuna í fyrrinótt.
Fært er um allt Snæfellsnes
eftir að Fróðárheiðin var rudd
i gær og um alla Vestfirði
nema hvað Þorskafjarðarheiði
er ófær. Fært er um Norður-
land en Oddsskarð var rutt í
gær og Fjarðarheiði í fyrradag.
Möðrudalsöræfi eru ekki fær
nema jeppum og stórum bílum.
í nágrenni Reykjavíkur var
mikil hálka á vegum í gær-
morgun, til dæmis á Hellis-
heiði, en í gær var verið að
skafa veginn og sandbera.
einnig fram að hér á landi er 1
tannlæknir á hverja 1.250 íbúa og
eftir 5 ár verður 1 tannlæknir á
1.000 íbúa eins og á hinum Norð-
urlöndunum. Samt sem áður
skemmast tvisvar sinnum fleiri
tennur í íslendingum en í öðrum
Norðurlandabúum.
Ástæðan fyrir þessu er talin
vera sú að Islendingar telja að
hægt sé að útrýma tannskemmd-
um með því að gera við skemmd-
irnar, en hinar Norðurlandaþjóð-
irnar hafa aftur á móti iagt aðal
áherslu á fyrirbyggjandi aðgerðir
og sýnt frammá að með því móti
sé hægt að koma í veg fyrir
tannskemmdir.
Ninar er fjallað um skýrsluna
i bls. 14.
K >
Verkfallsverðir á bryggjupollunum
Morgunblaðið/ÓI.K.M.
Verkfallsverðir BSRB hindruðu ( gær að ms. írafoss
gæti lagst að bryggju í Hafnarfirði til losunar salt-
farms. I fyrradag var skipið tollafgreitt i Rifi en
tollverðir stöðvuðu losun saltfarmsins í miðjum klíð-
um. Myndin var tekin í Hafnarfirði í gær og sést
hvernig verkfallsverðir situ i bryggjupollunum til að
ekki væri hægt að binda skipið við bryggju.
ASÍ hafnar skilyrð-
um ríkisstjórnarinnar
— Samningaviðræður ASÍ og VSÍ hefjast í dag
FORIJSTUMENN verkalýðsféiaga
innan Alþýðusambands íslands voru
harðorðir í gær í garð ríkisstjórnar-
innar vegna yfirlýsingar hennar varð-
andi skilyrði fyrir skatta- og útsvars-
lækkunum i komandi iri. Viðræðu-
nefnd Verkamannasambands íslands
og Landssambands iðnverkafólks
sendi fri sér samþykkt eftir fund
sinn í gær þar sem því er lýst yfir, að
samböndin muni aldrei ganga að
þeim skilyrðum sem ríkisstjórnin set-
ur. Miðstjórn Alþýðusambands ís-
lands kom einnig saman í gær og
sendi fri sér samþykkt þess efnis, að
miðstjórnin túlki yfirlýsingu rikis-
stjórnarinnar svo, að fyrri yfirlýs-
ingar hennar í skattamálum hafi ver-
ið einber sýndarmennska og nú sé
búið til tilefni til þess að hlaupa fri
málinu, eins og það er orðað. í biöum
samþykktunum er lýst yfir vilja til að
ganga til viðræðna við Vinnuveit-
endasambandið.
Ekki tókst að ná sambandi við
forsætisráðherra, Steingrím Her-
mannsson, í gær vegna fyrr-
greindra samþykkta. Halldór Ás-
grímsson var í hans stað spurður,
hvort þessi afstaða ASÍ þýddi, að
skattaiækkunartilboð ríkisstjórn-
arinnar væri þar með úr sögunni.
Hann svaraði: „Ég þarf að vita
nánar hvað forustumenn ASÍ eiga
við, áður en ég get svarað þessari
spurningu." Halldór sagði enn-
fremur að margt af því sem fram
hefði komið af hálfu forustumanna
verkalýðshreyfingarinnar væri
Athuganir á áhrifum loftlagsbreytinga:
Hiti á íslandi gæti
hækkað um 4 gráður
GRASR/EKT og fóðurþörf á íslandi er eitt af því sem rannsakað hefur
verið í tveggja ára verkefni, sem hófst í september í fyrra. Markmið
verkefnisins er að rannsaka hvaða áhrif hugsanlegar loftslagsbreytingar
gætu haft á landbúnað á jaðarsvæðum vegna kulda og þurrka í heimin-
um. Rannsóknum hefur verið stjórnað af Martin Perry hjá IIASA (Inter-
national Institute for Applied Systems Analysis) í Vínarborg, alþjóðlegri
stofnun, sem tekur m.a. fyrir ýmis vandamál og viðfangsefni í umhverf-
ismálum.
Páll Bergþórsson, veðurfræð-
ingur, er einn 7 íslendinga sem
taka þátt i rannsóknunum. Hann
sagði i samtali við Morgunblaðið
að þeir sem ynnu að þessu verk-
efni hér á landi hefðu m.a. gefið
sér ákveðnar forsendur um hvað
gæti gerst ef hér kæmi aftur
svipað veðurfar og var á kald-
asta áratug sem mælst hefur hér
á landi, þ.e. 1859—1868, eða ef
loftslagið yrði eins hlýtt og það
var 10 hlýjustu árin, að meðal-
tali, eftir 1930. Einnig var rann-
sakað hvað hugsanlega gæti
gerst ef kolsýran í loftinu tvö-
faldaðist miðað við það sem ver-
ið hefur á undanförnum áratug-
um. Margir telja að það gæti
leitt til þess að hiti myndi
hækka verulega hér á landi.
Sumir tala um að hér myndi
hlýna um 4 gráður, bæði sumar
og vetur.
Athuganirnar benda til þess
að ef aftur koma svona köld ár
muni heyfengur minnka um
20%. Fóðurþörf mun aukast um
10% vegna kuldans, en vegna
þessa gætu þau tún sem nú eru í
landinu borið 30% minna af
kvikfénaði. Vonlaust væri t.d að
rækta bygg og rauðgreni.
Ef veður hlýnaði hins vegar
um 4 gráður hér á landi, er gert
ráð fyrir að heyfengur gæti auk-
ist um 60%, en fóðurþörf minnk-
að um 40%. Þetta leiddi til þess
að þau tún sem nú eru gætu bor-
ið allt að þrisvar sinnum fleira
búfé. Hægt yrði að rækta bygg
og greniskóg víðast hvar á land-
inu, jafnvel í Grímsey. Jöklar
myndu stórminnka, en lítil
hætta virðist vera á því að lág-
lendi færi undir sjó, því ekki er
gert ráð fyrir að hann hækki.
Ef veður hlýnaði hér er talið
að fiskigöngur myndu breytast
stórlega og veiðislóðir e.t.v.
flytjast til.
Páll sagði að þó að svo virtist
sem þetta gæti haft mjög jákvæð
áhrif hér á landi, þyrfti að taka
tillit til þess að mikil röskun yrði
í náttúrunni við svona loft-
lagsbreytingar. Til dæmis væri
hætta á að margar dýra- og
jurtategundir dæju út.
rangsnúið og mistúlkað og því erf-
itt að vita hvað menn ætluðu sér.
Það yrði fyrst að koma í ljós.
Magnús Gunnarsson fram-
kvæmdastjóri VSÍ sagði í viðtali
við Mbl. í gærkvöldi, að boðað yrði
til samningafundar aðila síðdegis í
dag. Magnús sagði ennfremur, að
hann teldi nú um þrjár leiðir að
ræða til að ná samningum og að
skattalækkunarleiðin væri ein af
þeim. Hann taldi þá leið ekki endi-
lega þurfa að vera samkvæmt til-
boði VSÍ. f samþykkt aðildarfélag-
anna tveggja frá í gær er því einnig
lýst yfir, að tilboð VSf sé að þeirra
mati fjarri því að viðhalda þeim
kaupmætti, sem vinnuveitendur
hafi sjálfir sagst vilja viðhalda.
Magnús sagði í því sambandi, að
ýmislegt af því sem fram kæmi i
ályktuninni væri óraunhæft, til
dæmis varðandi þennan þár.t.
í viðtölum við forustumenn
verkalýðshreyfingarinnar, sem birt
eru í blaðinu i dag, kemur fram
mikil óánægja með yfirlýsingu rík-
isstjórnarinnar. Þá kemur enn-
fremur fram að menn telja að með
afskiptum sínum hafi rikisstjórnin
hleypt aukinni hörku í samninga-
viðræðurnar.
Sjá nánar á bls. 6 og 7.
Sighifjörður:
Uppsagnir
hjá Sigló
Siglufiröi, 25. októher.
f DAG var 60—70 manns sagt upp
störfum hjá Sigló hf. Ástæða upp-
sagnanna er sú að fituinnihald
þeirrar síldar sem verksmiðjan
hefur fengið til niðurlagningar er
ekki nógu mikið fyrir Rússlands-
markað.
FrétUriUri.