Morgunblaðið - 03.03.1985, Blaðsíða 32
32
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 3. MARS 1985
Morgunblaðið/Bjarni Eiríkason
Leikfangastólinn mé nota til dœmia aem heat, bfl, bát eöa akríða í gegnum hann.
NÝJUNG í
HÚSGAGNAHÖNNUN
A mánudaginn
opnar í Sparisjóði
Reykjavíkur og ná-
grennis sýning á
nýstárlegum stólum
eftir Herdísi Júlíu
Einarsdóttur, en
hún hlaut árið 1982
verðlaun í iðnhönn-
unarsamkeppni
Sparisjóðsins. Hér
er rætt stuttlega við
Herdísi Júlíu.
Það er alltaf gaman að heyra af
ungu fólki, sem nýtir menntun
sína og hugvit, til að fara nýjar og
vogaðri leiðir að markmiði sínu.
Herdís Júlia Einarsdóttir hús-
gagnahönnuður er ein þeirra, en
hún hefur hannað tvær gerðir
sérkennilegra stóla. Annar er
bæði fyrir börn og fullorðna og er
jafnframt leiktæki, hinn er aðeins
fyrir fullorðna en með þarfir
barna í huga. Stólarnir eða hæg-
indin eins og frekar mætti kalla
þessi húsgögn eru nýstárleg að
því leyti að setið er á hnjánum en
ekki á hefðbundinn hátt. Þessi
stelling á sér skýringar. Herdfs
segist lengi hafa haft áhuga á að
hanna húsgögn sem bættu um-
hverfi barna á dagvistarstofnun-
um og heimafyrir.
„Börn gera engar kröfur um
umhverfi sitt og er það oftast
sniðið að þörfum hinna full-
orðnu," segir hún. „Jafnframt er
þessum húsgögnum ætlað að bæta
aðstöðu hinna fullorðnu, þvf við
umönnun barna þurfa fóstrur og
foreldrar oft að bogra yfir bðrn-
unum og fer það sérstaklega illa
með bakið. Eru þessi húsgögn
þannig úr garði gerð, að þeir sem
nota þau eru f eðlilegum lfkams-
stellingum, en ég hef unnið mikið
með sjúkraþjálfa, sem hefur frætt
mig um gerð og hreyfingar líkam-
ans bæði hjá fullorðnum og börn-
um.
Þurfa ekki að bogra
Óneitanlega ar þngilegra að
sitja svona á hnjánum í
stólnum hennar Herdísar,
því borðið ar lágt, sam börn-
in sitja við. Þessi líkams-
stelling ar líka aðlilag líkam-
anum.
réttinn á honum annaðhvort hér
heima eða erlendis, eða framleitt
hann sjálf. Þessi stóll er mjög
ódýr í framleiðslu, en það er nauð-
synlegt ef hann á að seljast jafn-
framt því sem hann er einfaldur
og hefur mikið notagildi.
Tekur tíma að
venjast nýjungum
Þú spyrð um áhugann á leik-
fangastólnum. Ég reyndi að koma
honum á framfæri á sínum tíma,
bæði hér og í Danmörku. Það virt-
ist vera áhugi fyrir honum en eins
og framleiðendur skorti þor til að
fara út í fjöldaframleiðslu."
Er meiri áhugi núna?
„Nú eru liðin 2 ár og svo virðist
sem bæði framleiðendur og al-
menningur hafi meiri áhuga á
nýjungum. Það er eins og það taki
alltaf ákveðinn tíma að venjast
nýjungum. Einnig er fólk farið að
gera sér betur grein fyrir mikil-
vægi heilbrigðissjónarmiðsins."
Finnst þér iðnhönnuðum sköp-
uð nógu góð atvinnuskilyrði?
„Það er nú oftast þannig, að ef
fólk ætlar að gera eitthvað sjálft,
þá verður það að afla fjármagns
og stunda sölu og upplýsingastörf
á uppgötvun sinni án nokkurs
stuðnings auk þess að stunda
brauðstritið. Mín vinna hefur oft
strandað á blankheitum. Eg hef
þó verið það heppinn að Spari-
sjóður Reykjavíkur og nágrennis
hefur verið afar hjálplegur við
mig.“
Hvernig lýst þér á iðnhönnun-
armál hér á landi?
„Það er erfitt fyrir mig að
dæma um þau mál þar eð ég hef
ekki búið hér svo lengi. En við
eigum margt vel menntað og dijg-
legt fólk á þessu sviði og hér ættu
skilyrði því að vera góð. En ég er
hrædd um að ungt fólk eyði kröft-
um sínum fyrstu árin eftir skóla-
nám í húsbyggingar og daglauna-
vinnu og því gefist lítill tími til
sköpunar. Mér finnst líka eins og
hugvitið sé ekki metið hér að
verðleikum, því það er eins og það
skipti meira máli að fá sem flest-
ar krónur f Iaunaumslagið.“
Erfitt að fá vinnu
við húsgagnahönnun
Herdís Júlía hefur verið búsett
í Danmörku undanfarin sex og
hálft ár. Eftir að hún Iauk námi,
hefur hún einkum unnið við fata-
hönnun og hönnun á skiltum, þvf
Herdís Júlía Einarsdóttir húsgagnahönnuöur.
„Ef við tökum stólinn fyrir full-
orðna sem dæmi þá er hentugt að
nota hann við 40 sm hátt borð og í
stað þess að þurfi að bogra yfir
borðið og barnið þá situr viðkom-
andi beinn f baki og þreytist þvf
síður," heldur Herdfs áfram. „Ég
er með svona stóla heima hjá mér
og sit gjarnan f þeim við sófaborð-
ið þegar ég er að fá mér kaffi f
staðinn fyrir að sitja í sófanum og
beygja mig niður að borðinu. Stól-
arnir eru mikið notaðir á mfnu
heimili.
Ég hef rætt við iðnaðarmenn,
sem þurfa að liggja mikið á
hnjánum við vinnu sfna, eins og
múrara og flfsalagningarmenn og
telja þeir sig geta notað stólinn
við vinnu sína.“
Jafnframt leikfang
Hinn stóllinn er jafnframt leik-
fang eins og áður segir og er að-
eins hærri en sá fyrrnefndi. Að
sögn Herdlsar nota börnin hann
einkum sem einhverskonar far-
artæki, þegar þau eru að leika sér.
ímynda sér að þau sitji á hesti f
bát eða bfl eða skrfða f gegn um
hann. Þau geta lfka sett nokkra
stóla saman og þóst vera f strætó
eða lest.
„Ég gerði leikfangastólinn árið
1982 eða sama ár og ég lauk prófi
f húsgagnahönnun frá Skolen for
Brukskunst, sem er í Kaupmanna-
höfn,“ segir Herdfs. Sama ár vann
stóllinn iðnhönnunarsamkeppni,
sem Sparisjóður Reykjavíkur og
nágrennis stóð þá fyrir en það ár
átti sparisjóðurinn 50 ára afmæli.
Hinn stólinn hannaði ég svo f
fyrra og setti á sýningu í Kaup-
mannahöfn i haust og fékk hann
mjög jákvæða dóma. Sparisjóður
Reykjavíkur og nágrennis hefur
ákveðið að styrkja mig til að
framleiða 10 reynslustóla, sem ég
mun nota i markaðskönnun. Von-
ast ég til að geta selt framleiðslu-
hún segir erfitt að fá vinnu f sinni
grein. En hún er með vinnuað-
stöðu heima hjá sér og á teikni-
borðinu er hún með nýjar hug-
myndir, sem hún á eftir að full-
vinna.
Mánudaginn 4. mars. gefst fólki
kostur á að skoða stólana hennar
Herdísar í húsakynnum Spari-
sjóðs Reykjavfkur og nágrennis
og mun sýningin standa í 3 vikur.
HE