Morgunblaðið - 03.03.1985, Síða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 3. MARS 1985
Boðveitukerfi sveitarfélaga í burðarliðnum?
Breiðbandsnet um höfuðborgarsvæðið með stór-
auknu upplýsingastreymi og tjáningarfrelsi
SAMTÖK sveitarfélaga á höfud-
borgarsvæðinu íhuga að hafa forystu
um að leggja svokallað boðveitu-
kerfi á svæðinu. Kramkvæmdastjóm
samtakanna hefur falið Gesti Ólafs-
syni arkitekt og framkvæmdastjóra
Skipulagsstofu höfuðborgarsvæðis-
ins að kynna málið og búa það undir
nánari umfjöllun. Er hér um að
ræða, að lagt verði svokallað breið-
bandsnet um allt höfuðborgarsvæðið
sem gæfi mikla möguleika á sam-
ræmdu gagna- og sjónvarpskerfi
með stórauknu upplýsingastreymi og
tjáningarfrelsi.
Gestur Ólafsson sagði í samtali
við Morgunblaðið að tímabært
væri að taka þessi mál til alvar-
legrar athugunar þar sem þróunin
væri mjög ör í þessum efnum og
álitið væri, að Póstur og sími hafi
ekki möguleika á að ráðast í þetta
verkefni fyrr en eftir aldamót.
„Kostirnir við að koma upp slíku
boðveitukerfi eru fjölmargir,"
sagði Gestur. „Aðalatriðið er það,
að með þessu opnast möguleikar á
fjölmörgum störfum í rafiðnaði og
einnig í upplýsingaiðnaði. Þetta
þýðir einnig, að tími fólks á höfuð-
borgarsvæðinu myndi nýtast
miklu betur auk þess sem ótæm-
andi möguleikar opnast fyrir upp-
lýsingastreymi af ýmsu tagi,“
sagði Gestur.
Tölvuboðveitur í þéttbýli
í nýútkomnu fréttablaði,
„Skipulagsmál höfuðborgarsvæð-
isins“, sem gefið er út af skipu-
lagsstofu svæðisins er grein eftir
Sigfús Björnsson dósent, þar sem
fjallað er um tölvuboðveitur í
þéttbýli. í upphafi greinar sinnar
segir Sigfús m.a.: „Ymislegt bend-
ir til þess að framundan sé þörf
mikilla breytinga í samskiptum
með boð, upplýsingar og dreifingu
fjölrása sjónvarpsefnis. Nútíma
boðveitu, sem annaðist jöfnum
höndum flutning á þessu þrennu
innan bæjarfélags, nefni ég
breiðbandskerfi, eða almennara
nafni tölvuboðveitu.
Slík bæjarveita lyti hér á landi
bæði lögum um fjarskiptamál og
útvarpsmál, sem eru í öllum höf-
uðatriðum í höndum ríkisins sam-
kvæmt einkarétti. — Sú spurning
vaknar þó, hvort þróunin á þessu
sviði á einstökum landsvæðum
varði ekki einnig viðkomandi
sveitarfélög. Færi rekstur bæjar-
boðveitu betur í höndum bæjarfé-
lagsins ásamt rekstri annarra
veitna á vegum þess? Er þörf á
skipulagi af þeirra hálfu, sem
samræmir þessa þróun annarri
þróun í bæjarfélaginu, eða nægir
að láta ríkisforsjánni og framboði
og eftirspurn á tölvu- og fjöl-
miðlamarkaðinum það eftir að
finna þessu farsælan farveg?"
Möguleikar breiö-
bandskerfísins
Sigfús fjallar síðan almennum
orðum um breiðbandskerfi frá
sjónarhóli tækninnar og þá mögu-
leika sem slík kerfi geta boðið upp
á. Einnig er komið inn á mynd-
bandavæðingu þjóðarinnar að
undanförnu og eftirspurn eftir er-
lendu afþreyingarefni. Síðan segir
í grein Sigfúsar: „Þetta er fremur
einhæft framleiðsluform, sem ger-
ir öflugri miðlunartækni lítil skil,
en ótrúlegur fjöldi fólks nýtur
þessa, þó á háu verði sé, og hefur
ekki kost á öðru.
WANG WANG WANG WANG WANG WANG
1 ö 1
Heimilistæki hf
T ölvunámskeiðin
í mars
Eftirfarandi námskeiö veröa haldin í mars:
Ritvinnsla I.
Ritvinnsla II.
(glósur)
Wang PC
MS-DOS
Multiplan
BA SlC-forritun
OlS-kynning
Kennt er á helstu atriði Wang-ritvinnslunnar. Að nám-
skeiöinu loknu eiga þátttakendur aö geta sett upp sín skjöl
sjálfir, breytt þeim og bætt og prentað út í endanlegri
mynd.
Framhaldsnámskeið fyrir notendur sem lengra eru komn-
ir. Fariö veröur í aö búa til fast form á texta og uppsetn-
ingu, sem hægt er aö kalla upp í ritvinnsluskjali.
Námskeiðiö fyrir notendur Wang PC, sem vilja kynna sér
MS-DOS stýrikerfið nánar. Fariö veröur yfir sögu MS-DOS
og kynntar helstu skipanir og hjálparforrit. Einnig fá nem-
endur æfingu í notkun og viöhaldi valmynda á Wang PC,
auk ýmissa annarra heilræöa.
Uppbygging töflureiknisins Multiplan. Æfingar í notkun
skipana og reikniaögeröa. Útprentun taflna.
Námskeiöiö er ætlað öllum þeim er vilja læra forritunar-
máliö BASIC. Fariö verður í helstu skipanir forritunarmáls-
ins.
Námskeiö fyrir OIS (Office Information Systemj-notendur.
Kennt verður á ýmsar hliðar OIS kerfisins, s.s. Hjálpar
aögerðir, Aörar aögeröir og hlutverk DOS-valmyndar.
Tímasetning námskeiöa
Heiti námskeiös Dagsetn. Timi Leiðbeinandi
Ritvinnsla 1 18.—21. mars 09—12 Guörún Magnusdóttir (fullbókaö)
Ritvinnsla II 11.—13. mars 09—12 Guörún Magnúsdóttir (fullbókaö)
MS-DOS 05.—07. mars 09—12 Ingólfur H. Tryggvason
Multiplan 04,—07. mars 13—16 Halldór Guömundsson
BASIC-forritun 11.—14. mars 13—16 Halldór Guömundsson
OlS-kynning 25. mars 09—16 Guörún Magnúsdóttir
Einnig viljum viö vekja athygli á kvöldnámskeiöum sem
hefjast i april og veröa nánar auglýst siöar.
NÁMSKEIÐIN ERU HALDIN í HÚSAKYNNUM TÖLVUDEILDAR HEIM-
ILISTÆKJA HF. SÆTÚNI 8. SKRÁNING FER FRAM í SÍMA 27500
WANG WANG WANG WANG WANG WANG
Almenn boðveita hefði bolmagn
til að bjóða fjölbreyttara sjón-
varpsefni, lægra verð, auk ýmissar
félagslegrar þjónustu og gæti orð-
ið lyftistöng á ýmsan hátt fyrir
atvinnulíf í því bæjarfélagi. Fé-
lagsleg þjónusta fælist t.d. í upp-
lýsinga- og pöntunar- og greiðslu-
þjónustu ýmiss konar, námskeiða-
haldi, tölvufundum og persónu-
legum samskiptum á tölvuneti,
þ. á m. þjónusta við aldraða og
sjúka á heimilum. Stoð við at-
vinnulíf fælist t.d. í sjálfvirkri
vörslu, mælaaflestri, skoðana-
könnunum og samskiptum fyrir-
tækja gegnum tölvunet við starfs-
fólk, sem af ýmsum ástæðum yrði
að vinna á heimili sínu. Að færa
vinnustaðinn inn á heimili sitt, ef
þörf krefur, með hjálp tölvuboð-
veitu bæjarfélagsins, er raunhæf
launabót til þegna þess, t.d. fjöl-
skyldna þar sem báðir makar
verða að „vinna úti“, einstæðra
foreldra, hreyfihamlaðra, skóla-
skyldra barna og unglinga o.fl. At-
vinnulífið í því sveitarfélagi nyti
hæfs vinnukrafts í lengri tíma og
með minni truflunum, og gildir
þetta almennt á vetrum þegar
samgönguleiðir teppast.
Fjölrásasjónvarp
Við þetta bætist, að áhugi hér á
landi beinist æ meir að erlendu
skjalasafna (gagnabanka). I net-
inu felst fjölhæft tilkynningar-
kerfi um allt fyrirtækið (rafeinda-
póstur), sem auk þess sparar bið
og leit að mönnum, einkatölva við-
takanda geymir og framselur boð
og fundarefni ef viðtakandi er
ekki við, eða sendir á annan stað
ef vill. Á hliðstæðan hátt annast
kerfið tölvufundi þar sem fund-
armenn geta innan ákveðins tíma-
ramma sótt fundinn þegar þeim
hentar án tafa eða truflana fyrir
hina. Skýringin á örri útbreiðslu
tölvubúnaðar er að miklu leyti sú,
að einkatölvur finnast nú í ríkari
mæli á vinnuborðum manna, sem
hvergi komu nálægt tölvuvinnslu
áður, og notkunarsvið þessa bún-
aðar er að stóraukast frá því sem
var í upphafi tölvutækninnar. En
án tölvuboðveitu eru einkatölvur
mjög í líkingu við ökutæki án
vegakerfis."
Hvað er skynsam-
legast að gera?
í niðurlagi greinar sinnar nefnir
Sigfús Björnsson ýmislegt sem
hann telur skynsamlegast að gera.
í fyrsta lagi telur hann mikilvægt
að samræma aðgerðir á höfuð-
borgarsvæðinu á þessu sviði. í
öðru lagi að lögð verði drög að
heildarskipulagi fyrir breiðbands-
kerfi á höfuðborgarsvæðinu í sam-
Valkostir til upplýsingamiðlunar
fjölrásasjónvarpi, sem sent er frá
gervihnöttum. Bæjarfélög hefðu
bolmagn til að ná þessum sending-
um hér á landi með samnýttum
viðtökubúnaði, en raunhæfasta
lausnin í þéttbýli til að dreifa fjöl-
rásasjónvarpi til einstakra neyt-
enda hefur reynst vera breið-
bandskerfi.
Önnur framför sem mun gera
kröfu til bæjarboðveitu er síaukin
tölvuvæðing fyrirtækja og þá
einkum samtenging tölvuneta
þeirra (svonefndra nærneta). —
Nærnetið gerir notendum kleift að
samnýta dýr jaðartæki og veitir
aðgang að samnýtingu stærri
ræmi við byggðarskipulag og að
fylgst verði með framkvæmdum
fyrirtækja varðandi nærnet.
Þá nefnir Sigfús að gera megi
kröfu til húsbyggjenda um að að-
staða sé fyrir hendi til tengingar
breiðbandsveitu frá stofngreinum
í hús. Hvetja þurfi byggjendur at-
vinnuhúsnæðis og fyrirtæki til að
leggja hornsteininn að breið-
bandsveitu strax í upphafi og loks,
að með öðrum veitulögnum í nýj-
um hverfum, meðfram helstu um-
ferðaræðum og stofngreinum út í
íbúðarhverfi, megi leggja rör og
draga í veitukapla seinna þegar
þörf krefur.
Framleiðslusjóður landbúnaðarins:
Vanefndir ríkisins
nú um 100 milljónir
Framleiðnisjóður landbúnaðarins
samþykkti eftirfarandi ályktun á
fundi sínum þann 19. febrúar sl.:
„Stjórn Framleiðnisjóðs land-
búnaðarins harmar vanefndir á
framlögum ríkisins til nýbúgreina
og eflingar atvinnulífs í sveitum
eftir ákvæðum laga nr. 43/1979
um breytingu á jarðræktarlögum.
Vanefndir þessar á því að það fé
sem sparast hefur i jarðræktar-
framlögum hafi komið til Fram-
leiðnisjóðs nema á núverandi
verðlagi um það bil 100 milljónum
króna. Auk þess er ljóst að sam-
kvæmt fjárlögum ársins 1985
skortir 20—25 milljónir króna á
fjárveitingu til þess að hægt sé að
standa við ákvæði laganna um
greiðslur til sjóðsins. Stjórn
Framleiðnisjóðs treystir því að
Alþingi sjái til þess að staðið verði
við ákvæði laga nr. 43/1979 og
sjóðnum gert kleift að beina um-
ræddu fjármagni til uppbyggingar
nýbúgreina."