Morgunblaðið - 14.03.1985, Blaðsíða 47
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 14. MARZ 1985
47
Ég er mjög eindregið þeirrar skoð-
unar, að það eigi ekki og megi ekki
breyta framleiðsluráðslögunum á
þann veg að 10% útflutningsbóta-
rétturinn verði skertur, hvað þá af-
numinn, nema annað komi í staðinn
jafngilt. Ég leyfi mér að varpa fram
þeirri hugmynd að ef dregið verður
úr útflutningsbótum, þá eigi að nota
það fé er sparast til skógræktar í
sveitum landsins, þar sem skilyrði
leyfa, enda sætu bændur og sveita-
fólk fyrir þeirri atvinnu sem við það
skapast. Mætti þá hugsa sér að
dregið yrði smámsaman úr út-
flutningsbótum og búvörufram-
leiðslu, ef markaðsaðstæður gefa
tilefni til, en aukið jafnframt
framlag'til skógræktar uns. t.d. að
helmingaskipti verða, allt eftir því
hvernig mál þróast. Með þessu
móti væri framkvæmanlegt að
hefja skógrækt sem um munar
fljótlega, og í stærri stíl þegar
fram líða stundir, en það er ekki
framkvæmanlegt nema með
opinberu fjármagni, sakir þess
hversu seint hún skilar árangri.
Þetta er verðugt verkefni, felur
jafnvel í sér stórkostlega möguleika,
sem eftir nokkra áratugi myndi
skila arði sem gæti m.a. orðið und-
irstaða iðnaðar. Skógræktin
myndi líka stórbæta landið og
milda loftslagið. Til álita kæmi að
nota eitthvað af þessu fjármagni
til uppgræðslu beitilands, útrým-
ingar búfjársjúkdóma og ef til vill
að létta undir um stundarsakir
með stórum búum sem eiga í erf-
iðleikum vegna nýlegra og mikilla
fjárfestinga og skerts olnboga-
rýmis vegna framleiðslustjórnun-
ar, búmarks.
Jafnframt skógræktinni þar
sem hún yrði stunduð myndi
hefðbundinn búrekstur dragast
eitthvað saman, en lítið fyrst.
Hefðbundinn búrekstur ásamt
loðdýrarækt og fiskirækt yrði svo
fjármögnuð á venjulegan hátt sem
fyrr. Þessi tilhögun ætti að vinna
gegn grisjun byggðar í sveitum og
verða þjóðhagslega hagkvæm. Ég
tel það stórfelld mistök ef bænda-
stéttin glataði útflutningsbótaréttin-
um án bóta, en ég trúi því ekki að
svo verði ef hún og fyrirsvarsmenn
hennar sína í tæka tíð samstöðu og
einurð.
Ingólfur Jónsson landbúnaðar-
ráðherra beitti sér á sínum tíma
fyrir þessum rétti. Nú skora ég á
Jón Helgason landbúnaðarráð-
herra að beita sér gegn því að
hann verði skertur án þess að ann-
að komi í staðinn jafngilt.
Helstu efnisatriöi
1. Umræður um landbúnaðarmál
hafa síður en svo verið málefna-
legar. Neikvæður áróður hefur
skaðað bændastéttina undanfarin
ár.
2. Útflutningsbætur hafa verið
mistúlkaðar, tap ríkissjóðs af
þeim er minna en af er látið. Þær
hafa veitt bændum mikinn stuðn-
ing og dregið úr grisjun byggðar.
3. Bændaforustan hefur verið lin
í vörn gegn þessum áróðri, sem
hefur dregið kjark úr bændum.
4. Landbúnaður er þjóðfélagsleg
nauðsyn og grysjun byggðar má
ekki verða öllu meiri en orðið er.
5. Landbúnaðarstefnan hefur i
aðalatriðum verið rétt hingað til,
en stjórnun búvöruframleiðslu
talsvert ábótavant.
6. Það þarf að stjórna fram-
leiðslu með kvótakerfi og bú-
marki, setja bremsu á stærri búin
og e.t.v. tómstundabúskap.
7. Það er mistúlkun að landbún-
aðurinn ógni efnahagskerfi lands-
ins, þar eru allt önnur öfl að verki.
8. Málefnaleg umræða er nauð-
synleg og allra hagur.
9. Úttekt á þjóðhagslegri og
þjóðfélagslegri þýðingu landbún-
aðarins er nauðsynleg.
10. Það má ekki skerða útflutn-
ingsbótaréttinn nema annað komi
í staðinn, jafngilt. Skorað er á
landbúnaðarráðherra að beita sér
gegn skerðingu.
11. Varpað er fram hugmynd um
stórátak í skógrækt, sem yrði með
tíð og tíma fjármögnuð með ríkis-
fé er kæmi í stað útflutningsbóta.
Frídjón Gudmundsson er bóndi á
Sandi í Aðaldal.
Myndin er tekin á námskeiði í meðferð tölvuratsjárinnar ARPA, talið frá vinstri: Benedikt Alfonsson, kennari, Benedikt Blöndal, rafeindavirki, Lars
Andreasson, kennari frá Noregi, Jón Þór Bjarnason, kennari, Hrafnkell Guðjónsson, kennari, Pálmi Hlöðversson, kennari, Þorvaldur Ingibergsson,
kennari, Vilmundur Víðir Sigurðsson, kennari, og Guðjón Ármann Eyjólfsson, skólastjóri. Þeir standa við tölvuratsjána.
Stýrimannaskólinn eignast tölvuratsjá
STÝRIMANNASKÓLINN í Reykjavík hefur nýlega fengið tölvuratsjá —
ARPA — en það er fullkomnasta ratsjá sem til er í skipum í dag. ARPA
er skammstöfun á enska hetinu „Automatic Radar Plotting Aid“ eða
sjálfvirk útsetning endurvarpa. Stundum hefur ARPA-ratsjáin verið
nefnd „Anti-Uollision Radar Plotting Aids“ eða ratsjá með sjálfvirkri
útsetningu til að koma í veg fyrir árekstra.
Þetta er mjög fullkomið tæki
og reiknar sjálfvirkt út stefnu,
hraða og árekstrarhættu endur-
varpa, sem birtast á ratsjár-
skjánum. Ratsjáin getur sjálf-
virkt fylgst með 50 endurvörpum
og velur 20 þeirra, sem eru
hættulegust fyrir skipið á sér-
staklega völdu svæði umhverfis
skipið.
f Stýrimannaskólanum er
ratsjáin tengd við tölvu, sem
stýrir ratsjársamlíki skólans, en
samlíkir er orð, sem íslensku-
kennari skólans, Helgi J. Hall-
dórsson cand. mag., myndaði yfir
enska orðið „simulator", sem
einnig hefur verið nefnt hermir.
Samlíkir hefur reynst kennur-
um og nemendum Stýrimanna-
skólans ágætlega sem þjált orð í
munni.
Stórum hluta siglinga- og fiski-
leitartækja Stýrimannaskólans
er stjórnað af samlíkjum til að
kennsla á tækin verði raunveru-
legri fyrir nemendur. Má hér
nefna lórantæki, ratsjár, sem
fyrr er nefnt, dýptarmæla og
fiskileitartæki. Það er mikill
áfangi fyrir Stýrimannaskólann í
Reykjavík, að hafa fengið tölvu-
ratsjá (ARPA), en i nokkur ár
hefur verið í skólanum ratsjár-
samlíkir til æfinga í útsetningum
og ratsjársiglingum með 2 tækj-
um fyrir nemendur og einu fyrir
kennara.
Tölvuratsjá (ARPA) er komin í
stýrimannaskóla í öllum ná-
grannalöndunum og stendur
Stýrimannaskólinn í Reykjavík
því jafnfætis öðrum skólum á
þessu sviði eftir að tölvuratsjá
hefur verið sett upp í skólanum.
Síðan 1982 hafa Bandarikja-
menn krafist að öll olíuflutninga-
skip, stærri en 20.000 brt. sem
sigla til Bandaríkjanna skuli vera
útbúin ARPA, en frá og með 1.
september 1984 urðu öll nýbyggð
skip 10.000 brt. eða stærri, að
vera útbúin tölvuratsjá.
Ákvörðun þessi um nýbyggð
skip er samkvæmt reglum Al-
þjóðasiglingamálastofnunar um
öryggi manna á hafinu.
Stýrimannaskólinn í Reykjavík
og íslenskir farmenn eru því við
öllu búnir, ef þessi stærðarmörk
lækka, sem búast má við, þar eð
tölvuratsjáin þykir mjög mikil-
væg vegna öryggis við siglingar.
Tækið er keypt frá norska fyrir-
tækinu NORCONTROL í Noregi,
sem framleiðir tölvubúnað, en
ratsjártækið í samvinnu við
Kelvin Hughes, sem framleiðir
samskonar ratsjár (ANTICOL).
Nýlega lauk námskeiði fyrir
kennara Stýrimannaskólans á
tækið.
Stýrimannaskólinn í Reykjavík
mun bjóða íslenskum skipstjórn-
armönnum upp á námskeið í
meðferð tækisins nú í vor á árleg-
um endurmenntunarnámskeiðum
skólans. (FrélUUIkynoing)