Morgunblaðið - 31.05.1985, Side 21

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 31. MAÍ 1985
21
erfðuni mannkosti foreldra sinna.
Eftir andlát Maríu hefir dóttir-
in Guðborg og eiginmaður hennar,
Bjarni Marteinsson, arkitekt, og
aðrir ættingjar Kristjáns, sýnt
honum frábæra umhyggju og
hlýju.
í læknisstarfi ávann Kristján
sér slíkra vinsælda og virðingar að
með fágætum er.
Háum aldri fylgja þau sárindi
að sjá á bak æskuvinunum og nú
að leiðarlokum þökkum við bekkj-
arsystkinin okkar kæra Kristjáni
allar gleðistundirnar og tröll-
trygga vináttu.
Við biðjum börnum hans og
vandamönnum blessunar og
harmabóta.
Gunnlaugur E. Briem
Góðvinur minn Kristján
Sveinsson, augnlæknir, er látinn.
Minningar um samverustundir
liðinna ára streyma nú fram í
huga minn og vekja söknuð og
trega, en fyrst og fremst einlægt
þakklæti fyrir þá gæfu að hafa
orðið þess aðnjótandi að hafa
kynnst svo góðum dreng.
Þegar ég kom ungur maður með
fjölskyldu mína heim til íslands
eftir námsdvöl í Bandaríkjunum
leigði hann mér hluta af húsi sinu
í Pósthússtræti 17 í Reykjavík.
Þar hef ég nú starfrækt tannlækn-
ingastofu mína í 40 ár og undir
sama þaki og Kristján fór lækn-
ishendi um alla þá sem til hans
leituðu. Umhyggja, nærfærni,
heiðarleiki og trúmennska ein-
kenndu öll hans störf, sem og við-
mót hans gagnvart meðborgurum
sínum. Með þessum fáu orðum
vildi ég að leiðarlokum færa hon-
um virðingu mína og þökk fyrir
samfylgdina og votta aðstandend-
um hans mína dýpstu samúð.
Jón K. Hafstein
Ég vil með nokkrum orðum
minnast míns mikla vinar og
velgjörðarmanns Kristjáns
Sveinssonar, augnlæknis, sem bor-
inn er til grafar i dag, hann lést
23. þ.m. 85 ára. Vegna alvarlegs
augnsjúkdóms, sem hrjáði mig frá
unga aldri, komst ég í kærleiks-
hendur Kristjáns Sveinssonar,
það var mín mesta lífshamingja
að kynnast honum. — Hann gerði
aðgerðir á augum mínum og
bjargaði sjóninni, sem var í mik-
illi hættu. Það var meira en lækn-
isaðgerð, sem um var að ræða,
einnig sálusorgun og með sinni al-
kunnu mannelsku og góðvild hafði
hann róandi áhrif á mig fyrir að-
gerðir og veitti mér algjört öryggi
og traust til sín, sem er frumskil-
yrði svo að aðgerð heppnist. Ég
fékk dásamlega sjón með gleraug-
um, sem hann mældi út eftir að-
gerðina. Sem kærleiksríkur faðir
hefur hann verið mér öll þessi ár.
Ég þakka guði, að ég fékk að sjá
hann daginn sem hann lést og
kveðja hann, þó mig grunaði ekki
að það væri hinsta kveðjan. Ég
votta ástvinum hans mína innileg-
ustu samúð.
Hann á góða heimvon á himn-
um. — Hann hvíli í friði.
Haraldur Þór Jónsson
Þungt er tapið, það er vissa —
Þó vil jeg kjósa vorri móðir
að ætíð megi'hún minning kyssa
manna’ er voru svona góðir —
að ætíð eigi’hún menn að missa
meiri' og betri’ en aðrar þjóðir.
Svo orti Sigurður Sigurðsson
frá Arnarholti eftir merkan
lækni, og þær ljóðlínur rifjast upp
við fráfali Kristjáns Sveinssonar
augnlæknis. Engan mann þekkti
ég sem þær eigi betur við um. Hér
verða ekki rakin æviatriði hans né
margt og merkilegt starf. Það veit
ég að aðrir munu gera betur. En
mannsins skal minnst með örfáum
orðum.
Ég kynntist Kristjáni fyrst
fyrir rúmum 20 árum sem kenn-
ara í læknadeild. Hann var góður
og skýr kennari, sem geislaði af
hógværð og góðvild. Honum hefur
eflaust ekki fallið vel að gefa lágar
einkunnir, a.m.k. töldu nemendur
óbrigðult að prófverkefni kæmu
úr þeim köflum sem Kristján
hafði þessi orð um: „Lesið þið
þetta nú vandlega, elsku drengirn-
ir!“
Nokkru síðar kynntist ég honum
sem augnlækni á Landakoti. Þar
störfuðu þá þrír augnlæknar,
Kristján, Bergsveinn Ólafsson og
Úlfar Þórðarson. Þeir voru mjög
ólíkir menn en áttu þó það sam-
eiginlegt að vera einstök göfug-
menni. Kristján kom í húsið á 7.
tímanum á morgnana, leit fyrst til
sjúklinga sinna, og byrjaði síðan
augnaðgerðir kl. 7. Mér er það
minnisstætt hversu hægt hann fór
sér við aðgerðir, útskýrði allt vel
fyrir aðstoðarlækninum og í lok
aðgerðar hafði maður það á til-
finningunni að þar hafði hver
hnútur verið bundinn á þann hátt,
að ekki raknaði.
Allmörgum árum síðar kynntist
ég Kristjáni betur sem sjúklingi
mínum. Ég vona að það teljist ekki
brot á læknaeiðnum þótt ég upp-
lýsi nú að Kristján var „erfiður"
sjúklingur. Ékki þó vegna þess að
hann væri kröfuharður um að sér
væri sinnt eða heimtaði lækningu.
Því fór víðs fjarri. Hitt gat gengið
nokkuð langt hversu blátt bann
hann lagði við að ættingjar trufl-
uðu „elsku drenginn", þótt tilefni
væri ærið.
Kristján Sveinsson náði að
verða þjóðsagnapersóna í lifanda
lífi. Á þessum seinustu tímum,
þegar sagt er að læknar hugsi
mest um peninga og þægindi, er
gott að geta bent á mann eins og
Kristján, sem almannarómur full-
yrðir, að í áratugi hafi aldrei tekið
eyri af nokkrum manni fyrir
læknishjálp. Þótt hann stillti skap
sitt manna best gat farið að síga í
hann ef menn héldu þvi til streitu
að fá að greiða fyrir hjálpina.
Ekki var hann harðvítugur við að
sækja peninga í hina sameiginlegu
sjóði. Til marks um það má segja
eftirfarandi sögu, sem ég veit að
er sönn: Kristján gegndi dósent-
stöðu sinni við læknadeild fram
undir 75 ára aldur. Það skeður
sjálfkrafa hjá ríkisféhirði að
launagreiðsla fyrir slík störf fellur
niður í lok þess árs, sem menn
verða sjötugir. Nokkrum árum
síðar hitti Kristján prófessor Dav-
íð Davíðsson, sem þá var forseti
læknadeildar, á göngum Landspít-
alans: „Heyrðu elsku drengurinn
minn. Ég held bara að það hafi
gleymst að borga mér dósentlaun-
in fyrir seinasta mánuð." Davíð
hringdi strax í fjármálaráðuneyt-
ið og þá kom í ljós, að þetta var
ekki mánuður, heldur skipti það
árum. Af manngleggni Kristjáns
fara margar sögur. Hann þekkti
fólk aftur með nafni, þótt hann
hefði aðeins séð það einu sinni áð-
ur, jafnvel fyrir áratugum. Þjóð-
sagan fullyrðir, að stundum hafi
hann þekkt fólk án þess að hafa
séð það áður. Þekkti hann þá svip-
mót foreldranna. Af vinnutíma
Kristjáns fór mörgum sögum.
Sagt var að hann byrjaði vinnu
upp úr kl. 6 á morgnana og væri
sjaldnast kominn fyrir fyrir kl. 11
á kvöldin. Sumarfrí tæki hann
aldrei, en í staðinn færi hann í
augnlækningaferðir út á land og
ynni þá heldur lengur en í Reykja-
vík. Eg tel mig hafa sannreynt allt
þetta. Ég hef áður minnst á upp-
haf vinnudagsins á Landakoti.
Fyrir kom að ég reyndi að hringja
heim til Kristjáns. Ég komst
fljótlega að því að það var þýð-
ingarlaust fyrr en á ellefta tíman-
um á kvöldin. Ég minnist þess er
ég vann á Akranesspítala hversu
erfiðlega okkur gekk að ná Krist-
jáni frá sjúklingunum til að hann
Sjá nánar bls. 43.

i qaröinn
Garðplöntur: . ornnar. Eigum líka
fumarttón- «U 19^0,ur 09
^^artegu^Wóma,
gróðurskála.
interflora
Wómum.
víóavcrold
Gaiíéburöuf-
hænsnaskítur tra Holtabuinu.
Garðáhöld allskonar.
Garðslöngur. Garðkonnu.
Otiker, svalaker.
Veggpottar I úrvali.