Morgunblaðið - 30.06.1985, Blaðsíða 36
VANDINN SEM MÓÐIRIN STENDUR FRAMMIFYRIR
Fimm ára telpa er að halda upp á afmælið sitt. Hún hefur boðið til veizlu 20
krökkum og þau sitja við borð hlaðið krásum. Öðrum megin sitja strákarnir og miða
hver á annan pylsum í brauði. Hinum megin sitja stelpurnar og tala um fötin sín. Allt
í einu kemur skelfingarsvipur á eina hnátuna og hún segir í öngum sínum við
afmælisbarnið: „Ég missti appelsín ofan í nýju fötin mín.“
Hvað segir þessi saga? Hún sýnir að fagrar fyrirætlanir mæðra á síðasta áratug,
sem miðuðu að því að jafna allan mismun á drengjum og telpum, hafa runnið út í
sandinn. Margar voru þess fullvissar að þessi munur hyrfi eins og dögg fyrir sólu, ef
stelpur fengju bíla og strákar fengju dúkkur til að leika sér að. En flestar komust á
aðra skoðun eftir stuttan tíma. Hvernig skyldi standa á því? Er það náttúran sem
tekur svona gersamlega fyrir hendurnar á okkur eða höfum við bara farið skakkt að?
Er það borin von að mæður geti alið upp hjálpsama og Ijúfa drengi sem geti stutt
dyggilega við bakið á afburðakonum á komandi tímum og hvaðan kemur þeim þessi
árásargirni og óstöðvandi fíkn eftir stríðsleikjum?
Athyglisvert er, að allt frá
getnaði eru sveinbörn veik-
byKgðari en meybörn. Fleiri
sveinbörn en meybörn látast á
fósturskeiði ok alla aevi virðist
kvenfólk lífsseigara en karl-
menn. Almennt er álitið að þetta
stafi af því að kynin búi yfir
mismunandi orku. Karlmenn
hafa mikinn kraft en skamm-
vinnan. Konur hafa meira þol.
Unfjar maeður segja oft að
stúlkur séu þægar en strákar
fjörmiklir ok þegar sagt er að
börn séu þæg er yfirleitt átt við
að þau unni mæðrum sínum
góðrar hvíldar.
Doris K. Silverman sálfræð-
ingur tekur undir þetta sjónar-
mið en hún hefur kynnt sér mörfí
rit um meybörn í frumbernsku.
Uún sefíir að þau séu yfirleitt
rólyndari en sveinbörn o« sofi
værar ojí lenfjur. Hún sefíir
ennfremur: „Telpur sýna yfir-
leitt fyrr viðbröfíð en drenf(ir.“
Þær eru næmari fyrir svipbrÍKÖ-
um ofj horfa yfirleitt lenfjur á
mæður sínar en drenfíir á sama
aldri. Telpur fjefa frá sér fleiri
hljóð en drenfíir strax frá fæð-
ingu Ofí það veldur því að mæð-
urnar tala meira við þær. Fyrir
vikið þróast miklu fyrr tenfjsl
milli móður ok dóttur en móður
ok sonar. Hins vegar eru drenKÍr
oft meira á höndum en stúlkur
veKna þess að það þarf oftar að
róa þá.
Burton L. White hefur skrifað
bókina „Fyrstu þrjú æviárin" ok
heldur því þar fram, að eini
KreinanleKÍ munurinn á drennj-
um ok telpum fram að tveKfíja
ára aldri sé sá, að telpur séu
fljótari til máls. Hann bendir
einnÍK á að rannsóknir sýni, að
drenKÍr séu næmari fyrir eyrna-
sjúkdómum en telpur ok telur
það benda til þess að telpur hafi
almennt betri heyrn.
Það er alKenKt, að viðhorf
mæðra til telpna breytist um
það ieyti sem þær verða altal-
andi. Þeim finnst strákarnir
hávaðasamari, kröftuKri,
skapmeiri en blíðlyndari heldur
en stelpurnar. FjöKurra barna
móðir saKÓi eftirfarandi í viðtali:
„Strákarnir eru hreinskilnari.
Þeir sefya það sem þeim býr í
brjósti ok vilja útkljá deilutnál.
EFTIR LOUISE LAGUE
Ofund ok óvild eru ríkari í fari
stelpnanna."
Ýmsar mæður voru teknar tali
áður en þessi Krein var skrifuð.
Flestar voru sammála um að það
væri miklu einfaldara að ala upp
stráka en stelpur. Strákarnir
létu sér næftja að fá nÓK að
borða, hrein föt ok að mömm-
urnar K*fu sér tíma til að horfa
á þá í fótbolta endrum ok eins.
Slíkt atlæti fyndust telpunum
hreinustu smámunir ok þær
Kerðu aðrar kröfur — einkum
tilfinninKaleKS eðlis.
Við skulum líta á nokkur
dæmi. UnK hjón áttu tvo indæla
drenKÍ. Þau lanKaði í eitt barn í
viðbót en eÍKnuðust þríbura. Þar
af var ein telpa. Þríburarnir eru
nú tæpra tveKRja ára ok telpan
hefur alKerk'Ka yfirhöndina í
samskiptum þeirra. Móðirin seK-
ir, að hún sé lanKerfiðust viður-
eÍKnar af þessum 5 börnum. „Ék
dáist að viljastyrk hennar, seKÍr
hún, en ég veit að á milli okkar
verður linnulaus toKStreita
næstu 18 árin.“
FjöKurra barna móðir hefur
svipaða söku að segja. Hún á
þrjá syni á aldrinum 13—18 ára
en dóttirin er 10 ára Kömul.
„Synir mínir eru alveK eins ok
huKur manns," seKÍr hún. „Mað-
ur þarf aldrei að segja þeim
neitt tvisvar. Stelpan hlustar
hins vegar aldrei á mig.“
Kathy Cusack á fimm syni á
aldrinum 18 mánaða til 18 ára og
eina dóttur, Kötu, sem er fjög-
urra ára. Kathy segir eftirfar-
andi: „Þegar Kata var á öðru ári
fór ég með hana á leikvöll og
hafði það náðugt á meðan hún
var að leika sér eins og aðrar
konur sem höfðu komið þangað
með dætur sínar. Konur sem
voru þar með syni sína voru í
eilífum eltingaleik við þá. Ég
fann til meiri samkenndar með
Kötu en með nokkrum bræðra
hennar. En um það leyti sem
hún varð tveggja ára var sem
tengslin á milli okkar rofnuðu.
Hún er svo sjálfstæð og þroskuð
að ég lít eiginlega á hana eins og
jafningja rninn."
Flestar mæður eru sammála
um að atferli pilta og stúlkna sé
gerólíkt. Piltar eru miklu lyst-
ugri og hafa yfirleitt engan
áhuga á að vera fínir. Þeir eru
fyrirferðarmeiri en almenn sam-
skipti við þá eru yfirleitt snurðu-
lítil. Ef þeir taka mikinn þátt í
íþróttum gera þeir oft kröfu til
þess að mæðurnar komi og fylg-
ist með þeim. „Ég stunda alls
kyns íþróttir," segir kona ein
sem á fjóra syni, „Mér finnst
hundleiðinlegt að horfa á
íþróttaleiki — nema þegar
strákarnir mínir eru að keppa.
Og það er eins ok þeim sé nauð-
synlegt að ég fylKÍst með þeim.
Þegar ég horfði í fyrsta sinn á
einn strákinn leika körfubolta,
sagði pabbi hans, að hann hefði
aldrei staðið sig eins vel.“
Konur sem eiga marga stráka
þurfa að vera eins konar þúsund-
þjalasmiðir. „Maður þarf að