Morgunblaðið - 11.07.1985, Blaðsíða 4
4
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR11. JÚLl 1985
Hækkun fóðurgjaldsins í 130 %c
Hefur í för með sér
15% hækkun kjúklinga
„Rothögg fyrir atvinnugreinina,“ segir Bjarni Ásgeir Jónsson kjúklingabóndi
H/EKKUN fóðurgjaldsins í 130%, sem tók gildi um síðustu mánaðamót, hækk-
ar tonnið af innfluttu kjúklingafóðri um 9.000 krónur, eða tæp 70%. Hefur það
í for með sér, að óbreyttu, a.m.k. 15% hækkun kjúklinga, þannig að útsöluverð
þeirra mun hækka um 45 krv úr um 300 krónum kílóið í 345 krónur. Þetta kom
fram í samtali við Bjarna Asgeir Jónsson, framkværadastjóra alifuglabúsins
Reykjagarðs á Reykjum í MosfellssveiL Búist er við að áhrifin verði svipuð á
verð eggja og svínakjöts.
„Ég get ekki annað séð en að þetta
sé rothögg á þessa atvinnugrein,"
sagði Bjarni Ásgeir. „Allt er í óvissu
með endurgreiðslu gjaldsins, en því
hefur verið lýst yfir að endurgreiða
eigi hluta gjaldsins út á leyfilegan
framleiðslukvóta en ekki kjarnfóð-
urkaup eins og verið hefur, og þar
Lést við
Bláa lónið
TALIÐ er að norski maðurinn, sem
fannst látinn í Bláa lóninu við Svarts-
engi í fyrramorgun, hafi fengiö aðsvif.
Krufning hefur ekki fariö fram en skv.
upplýsingum rannsóknalögreglunnar í
Keflavík er vitað, að maðurinn drukkn-
aði ekki.
Hann hét Tore Grue og var dýra-
læknir frá Stjerdal í Noregi, fæddur
18. febrúar 1909. Hann hafði verið
hér um tíma, búið í gistihúsinu Bláa
lóninu og stundað þar böð sér til
heilsubótar.
með að hneppa þessa grein í viðjar
stjórnunarinnar. Á meðan þessar
endurgreiðslureglur eru ófrágengn-
ar vitum við ekki á hvaða verði við
erum að kaupa fóðrið, né hvaða
kostnað við höfum af framleiðslu
vörunnar," sagði Bjarni Ásgeir
einnig.
Hann sagði að þessi stjórnsemi
væri réttlætt með þeim áróðri sem
verið hefði beint gegn alifuglarækt-
inni að undanförnu, sem verið hefur
á þá leið að kjúklingaframleiðendur
væru að ganga að sauðfjárbændum
dauðum. Bjarni sagði að þessi áróð-
ur ætti sér enga stoð í raunveruleik-
anum því kjúklingaframleiðslan
hefði verið svipuð frá ári til árs,
undanfarin ár, um 6—7% af heild-
arkjötsölu í landinu. Á síðastliðnu
ári hefði kindakjötsneyslan til
dæmis dregist saman um 1.100 tonn
miðað við árið á undan, á sama tíma
og kjúklingaframleiöslan hefði auk-
ist um heil 4 tonn. Skýringanna á
samdrætti i kindakjötsneyslu væri
að leita í breyttum neysluvenjum
þjóðarinnar sem kæmi til dæmis
fram í aukinni neyslu á fiski og
grænmeti en minnkandi kjötneyslu.
„Það verður að fella þetta viðbót-
arfóðurgjald niður. Við eigum ekki
heima í þessu kerfi og framleiöend-
ur hinna hefðbundnu búvara verða
að leysa sin mál sjálfir, en ekki á
kostnað okkar og neytenda. Það er
eitt enn í þessu, sem ef til vill getur
reynst afdrifaríkast þegar upp verð-
ur staðið, en það er að ef fram held-
ure sem horfir leggst allur innflutn-
ingur á tilbúnu kjarnfóðri niður
vegna misræmis sem breyttar end-
urgreiðslureglur munu hafa. Inn-
flutningur á tilbúnu fóðri hefur
veitt innlendu fóðurframleiðendun-
um hollt aðhald og ef þeir fá ekki
samkeppni má búast við að fóður-
verðið rjúki upp úr öllu valdi," sagði
Bjarni Ásgeir Jónsson einnig.
Morgunblaftií/ Bæring Cecilsson
Vegarkaflinn á Snæfellsnesi sem um getur í fréttinni. Stærstu steinarn-
ir hafa verið málaðir rauðir.
Snæfellsnes:
MáluÖu veginn rauöan
ÁSTAND vega á Snæfellsnesi er
einkar slæmt um þessar mundir, að
sögn Bærings Cecilssonar, Ijós-
myndara Morgunblaðsins í
Grundarnröi.
Verst er ástandið á veginum
milli Grundarfjarðar og ólafsvík-
ur að sögn Bærings. Þar standa
steinar víða upp úr veginum, allt
að sex tommum, og er vegurinn
hættulegur yfirferðar. Fram-
takssamir menn tóku sig til í vik-
unni og máluðu verstu steinana
rauða til viðvörunar fyrir þá sem
um veginn aka.
Noröurlandarád:
Togararnir eru ekki með
nógan ís fyrir þennan afla
— segir Hjörtur Halldórsson yfirverkstjóri
hjá Fiskiðjunni hf. í Vestmannaeyjum
Einar Karl Haralds-
son ráðinn ritstjóri
Nordisk Kontakt
EINAR Karl Haraldsson, fram-
kvæmdastjóri Alþýðubandalagsins og
fyrrverandi ritstjóri Þjóðviljans, hefur
verið ráðinn ritstjóri við tímaritið
Nordisk Kontakt frá næstu áramótum.
Það er forsætisnefnd Norðurlandaráðs
sem ræður til starfans og hefur rítstjór-
inn aðsetur í skrifstofu ráðsins í
Stokkbóimi.
Einar Karl tekur við af Erling
Larsson ritstjóra en starf hans verð-
ur gert að fullu starfi um áramót.
Fyrirhugaðar eru ýmsar skipulags-
breytingar og útlitsbreytingar á rit-
inu, sem fyrst og fremst fjallar um
starf norrænu þjóðþinganna og
stjórnmál, svo og sameiginleg nor-
ræn málefni.
Ritstjóri starfar við Nordisk
Kontakt i þeim fimm löndum sem
fulla aðild hafa að Norðurlandaráöi.
Íslenski ritstjórinn er Björn Jó-
hannsson.
Sandskeið:
Fertugur Dani
lést í slysinu
MAÐURINN, sem lést í umferðarslysi
á Sandskeiði í fyrrakvöld, hét Henning
Jakobsen. Hann var fertugur að aldri,
búsettur í Árósum í Danmörku. Hann
var hér í heimsókn ásamt fjölskyldu
sánnL
Enn er ekki vitað fyrir víst hver
var orsök slyssins, því helstu vitnin
slösuðust öll og voru enn á sjúkra-
húsi í gærkvöld. Sex af þeim tíu, sem
voru í bílunum þremur, voru fluttir
á slysadeild eftir áreksturinn.
Samkvæmt upplýsingum slysa-
rannsóknadeildar Reykjavíkurlög-
reglunnar virðist sem jeppi, er verið
var að draga í átt til höfuðborgar-
innar, hafi skyndilega færst yfir á
rangan vegarhelming og lent á am-
erískum fólksbíl, sem Jakobsen heit-
inn var i ásamt fjölskyldu sinni og
íslensku tengdafólki. Hugsanlegt er
talið að hægra afturhjól jeppans
hafi losnað af bílnum og eins er
mögulegt, aö dráttartaugin hafi vaf-
ist utan um framhjól jeppans.
Rannsókn málsins verður haldið
áfram.
„ÞAÐ BJARGAST furðanlega og það
er ekki slæm vara sem við framleiö-
um, en það er framleitt í ódýrari
pakkningar en æskilegt væri til að
halda uppi vinnuhraða,“ sagði Hjörtur
Hermannsson, yfirverkstjóri hjá Fisk-
iðjunni í Vestmannaeyjum er Morgun-
blaðið spurði hann um hvernig gengi
að vinna þann mikla afla sem borist
hefur á land undanfarna daga og sér
ennþá ekki fyrir endann á.
Hjörtur sagði að sennilega gæti
munað um 30% á verði þessara
pakkninga og þeirra sem dýrastar
væru miðað við að það fengist sá afli
sem æskilegastur væri hverju sinni.
Því væri hins vegar ekki að heilsa,
þegar ýmist væri um að ræða mok-
afla eða engan afla. Hjörtur sagði
að stór höl, eins og þau sem togar-
arnir hefðu verið að fá gæfu aldrei
gott hráefni. Það segði sig sjálft, að
höl upp á 40 tonn gæfu ekki tilefni
til að vinnast í dýrustu pakkningar.
Þó ferskleikinn væri ef til vill i lagi,
væri komið los i fiskinn, þegar hann
væri ísaður niður.
Hjörtur sagði að það landaði nú
einn togari á dag og það væri fiskur
út þessa viku. Hann sagðist halda aö
þeir kæmust í gegnum þetta án þess
að aflinn skemmdist og hann hefði
heyrt að afli hefði tregast á Vest-
fjarðamiðum á þriðjudag, sem betur
færi kannski, en þar væri engin ör-
deyða þar fyrir.
„Við vinnum aldrei lengur en til
sjö,“ sagði Hjörtur aðspurður um
vinnutima. „Þetta er fólk sem búið
er að standa í þessu upp fyrir haus
síðan um áramót og það fólk sem er
í fiskvinnslu á sama rétt á frfi og
aðrir í þjóðfélaginu. Fólk er orðið
langþreytt og ætti í raun ekki að
vinna lengur en til fimm, þó menn
freistist til að teygja sig til sjö, þeg-
ar svona mikið berst að. Það er ekki
gert af fúsum vilja að vinna lengur,
það er meira gamall vani að reyna
að bjarga því sem búið er að draga
úr sjó.“
Hjörtur var spurður um hvort
ekki væri óheppilegt að svona mikill
afli bærist á land í einu á þessum
árstíma. „Jú, jú, vissulega er svo, en
ég hef bara aldrei, þau þrjátíu ár
sem ég er búinn að vera viðloðandi
fisk ýmist til sjós eða lands, vitað til
þess að það væri hægt aö ganga að
fiskinum akkúrat þegar mönnunum
passaði best að vinna hann. Hann
einfaldlega fæst á þessum tíma og
það er meira að segja ívið fyrr i ár
en venjulega. í annan tíma, þegar
nóg er af fólki og kaldara i veðri, þá
fæst enginn fiskur, því miður. Það
er hægara sagt en gert að samræma
veiðar og vinnslu, þó vissulega megi
gera miklu meira af því heldur en
gert er. Það er að mörgu leyti skilj-
anlegt að þeir sem að lifa af því að
draga fisk úr sjó, vilji gera það þeg-
ar aflinn fæst og tið er góð. Það er
ekki gaman að berjast á Halanum i
vetrarveðrum og fá kannski Iftið
sem ekki neitt. Það skilar sjómönn-
um ekki miklum launum fyrir vinnu
sína,“ sagði Hjörtur.
Hjörtur sagði að það væri slæmt
til þess að vita að orkukostnaður
væri svo hár, að sums staðar væri
látið sitja á hakanum að framleiða
ís, sem orsakaði að ekki væri hægt
að ganga frá aflanum eins vel og
hægt væri, þegar álagið væri jafn
mikið og nú. Að hans mati væri
þetta atriði sem verulega vantaði á,
og þyrfti að bæta til að frágangur
aflans væri sómasamlegur. Það
væru ekki bara stóru hólin og tím-
inn sem tæki að ganga frá aflanum
sem væri aðfinnsluvert, heldur væri
það hreinlega það að skipin væru
ekkert of vel búin með ís.
Hjörtur sagði að það væri til bóta
ef togarar gengju frá aflanum í
kassa og tækju ekki meiri afla um
borð, en þann sem þeir hefðu kassa
Ferjan Norröna er ventanleg til Seyftis-
fjarftar í dag meft 800 farþega innanborfts
fyrir og færu ekki út nema að vera
með annan hvorn kassa fullan af ís.
Þá væri tryggt að hægt væri að
ganga sómasamlega frá fiskinum.
Hjörtur var spurður hvernig
hrinda ætti slíkum ákvæðum í
framkvæmd, hvort það opinbera
ætti að koma til með reglugerðar-
setningu eða einhverju slíku?
„Það er ekkert sem skortir á
reglugerðir, það er alveg nóg til af
þeim á íslandi, bæði á þessu sviði og
öðrum, sem banna þetta og hitt. Það
mætti fremur segja, að það ætti að
fara betur eftir þeim reglugerðum
sem til eru. Margar eru þær senni-
lega of flóknar og alltof mikið um
kjaftæöi í kringum einfalda hluti,
sem orsakar það að síður er farið
eftir þeim og það jafnvel ekki nokk-
ur lifandi vegur. Það er enginn
vandi á íslandi að fá menn til að
stunda reglugerðarsmíð fyrir sjáv-
arútveg, þó það sé vont að fá menn
til að vinna í honum," sagði Hjörtur
að lokum.
og er þaft mesti fjöldi sem komið hefur til
Undsins meft Norröna, aft sögn Jónasar
Hallgrímssonar, framkvæmdastjóra Aust-
fars, umboðsaftila Smyríl-line á Islandi.
Norröna kemur kl. 8 með farþegana
800 og fer síftan aftur frá landi kl. 12 á
hádegi með 400—500 farþega áleiðis til
Þórshafnar, þar sem fleiri munu bæt-
ast f hópinn. „Það fara milli kl. 12 og 13
hundruð farþegar hér um á morgun,
bílaþilfarið er líka alveg fullt og þaö
hafa aldrei komið fleiri farþegar með
ferjunni f einni ferð og þegar hún kem-
ur nú,“ sagði Jónas f gær.
Hann kvað reksturinn ganga af-
bragðsvel og hafa gert sfðastliðið ár.
En i vetur var Norrðna í leigusigling-
um milli Trelleborg í Svíþjóð og Trave-
munde í Þýskalandi. Áætlun Norröna i
ár er sú sama og í fyrra með viðkomu-
stöðunum Seyðisfirði, Þórshöfn I Fær-
eyjum, Hanstholm í Danmðrku, Leirvik
á Hjaitlandi og Bergen í Noregi. Ferjan
er viku f hverri ferð og kemur til Seyð-
isfjarðar á hverjum fimmtudegi. Farn-
ar verða fimmtán ferðir 1 sumar, sú
sfðasta frá Seyðisfirði 5. september.
Eldsvoði á Efra-Núpi í Miöfirði:
„Tjónið er ómetanlegt"
— segir eigandinn, Ketilríður Benediktsdóttir
BRUNI varð að Efra-Núpi f Miðfirði aðfaranótt mánudagsins sl., er eldur
kom upp í verkfærahúsi bæjarins. í húsinu, sem var úr steini, var geymt
auk verkfæra, varahlutir, reiðtygi, sportvörur og fjöldi bóka, bréfa og
gamalla ntuna, allt frá því fyrir aldamót. „Það er því Ijóst að tjónið er
alveg ómetanlegt," sagði Ketilríður Benediktsdóttir, eigandi býlisins.
. Enn er ekki vitað um upptök eldsins.
„Við vöknuðum upp um þrjú-
leytið um nóttina við smá-
sprengingar og hvelli sem frá
húsinu komu,“ sagði Ketilríður.
„Þá þegar var allt orðið alelda
svo ekki varð við neitt ráðið. 1
rauninni brann allt sem brunnið
gat, til kaldra kola. Það var rétt
með naumindum sem tókst að
forða þeim vélum og bifreiðum
sem við húsið stóðu. Bærinn er
staðsettur um 33 km frá
Hvammstanga, svo þegar
slökkviliðið kom á staðinn, var
það versta um garð gengið. Það
er bara vindáttinni að þakka að
eldurinn barst ekki að fbúðar-
húsinu.“
„Þetta hefur gerst mjög
skjótt," sagði Ketilrfður „því að-
eins rúmri klukkustund áður,
var farið inn í húsið, og þá var
ekkert athugavert að sjá. Þó svo
orsakir eldsvoðans séu enn
ókunnar, þá læðist sá grunur
ósjálfrátt að manni að kviknað
hafi f út frá rafmagni," bætti
hún við.
800 farþegar
með Norröna