Morgunblaðið - 31.08.1985, Qupperneq 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 31. ÁGCST 1985
Þing ungra sjálfstæðismanna sett á Akureyri:
Tæplega 300 full-
trúar sækja þingið
28. ÞING Sambands ungra sjálf-
stædismanna var sett á Akureyri síö-
degis í gær, en tæplega 300 fulltrúar
sækja þingið. Það var Geir H.
Lítill áhugi á
greiðslujöfnun
HÚSNÆÐISSTOFNUN ríkisins
hafði aðeins borist milli 150 og 180
umsóknir um greiðslujöfnun í gær,
en frestur til að skila umsóknum var
tii 1. september. Nú hefur verið
ákveðið að framlengja frestinn og
gefst fólki kostur á að skila inn
umsóknum til og með 30. september
nk.
Að sögn Sigurðar E. Guðmunds-
sonar framkvæmdastjóra Hús-
næðisstofnunar ríkisins var búist
við að mun fleiri sæktu um
greiðslujöfnun en raun hefur orðið
á. „Mikil fyrirhöfn fylgdi því að
fá þetta í gegn. Alþingi setti lög-
gjöf um greiðslujöfnun og mikið
tilstand hefur verið í kringum
þetta allt. Við létum t.d. prenta
heil ósköp af umsóknareyðublöð-
um og auglýstum einnig mjög
mikið. Ég er satt að segja mjög
hissa á því hve undirtektir eru
litlar." sagði Sigurður.
Haarde, formaður SUS, sem setti
þingið en kjörorð þess er Valfrelsi
— vöxtur — velferð.
Davíð Stefánsson, formaður
Varðar, félags ungra sjálfstæð-
ismanna á Akureyri, flutti ávarp
og bauð þingfulltrúa velkomna. Þá
flutti Þorsteinn Pálsson, formaður
Sjálfstæðisflokksins, ræðu og er
frá henni greint annars staðar í
blaðinu. Geir H. Haarde gerði
grein fyrir starfi SUS undanfarin
tvö ár, en vék því næst að stjórn-
málaviðhorfinu. Hann sagði meðal
annars að ungir sjálfstæðismenn
ætluðust til þess að fulltrúar
flokksins í ríkisstjórn starfi sam-
an með eðlilegum hætti að fram-
gangi stefnumála flokksins.
Þingi ungra sjálfstæðismanna
lýkur á morgun með kjöri for-
manns og stjórnar. Aðeins einn
hefur tilkynnt framboð til for-
manns SUS til næstu tveggja ára,
Vilhjálmur Egilsson, hagfræðing-
Hagstofan:
Vöruskiptajöfnudurinn
hagstæður um 79 millj. kr.
VÖRUSKIPTAJÖFNUÐURINN hefur verið hagstæður um 79 millj. kr. það
sem af er árinu og voru fluttar út vörur fyrir 18.843 millj. kr. fyrstu sjö
mánuði ársins en inn fyrir 18.764 millj. kr. fob. Á sama tíma í fyrra var 627
millj. kr. halli á vöruskiptum við útlönd.
I júlímánuði sl. voru fluttar út
vörur fyrir 3.344 millj. kr., en inn
fyrir 2.811 millj. kr. fob. Vöru-
skiptajöfnuðurinn var þvi hag-
stæður um 533 millj. kr. en var
hagstæður um 294 millj. kr. i júlí í
fyrra.
Á föstu gengi var útflutnings-
verðmætið fyrstu sjö mánuði árs-
ins 15% meira en á sama tíma i
fyrra. Þar af var verðmæti sjávar-
afurða 23% meira, en verðmæti
útflutts áls 21% minna og verð-
mæti kísiljárns 17% minna en
fyrstu sjö mánuði sl. árs. Loks var
annar vöruútflutningur en hér
hefur verið talinn 26% meiri að
verðmæti fyrstu sjö mánuði þessa
árs en á sama tímabili í fyrra.
Verðmæti vöruinnflutningsins
(reiknað á föstu gengi) var 9%
meira fyrstu sjö mánuði þessa árs
en á sama tímabili í fyrra. Við
samanburð af þessu tagi þarf að
hafa í huga, að innflutningur
skipa og flugvéla, innflutningur til
stóriðju og virkjana og olíuinn-
flutningur er yfirleitt mjög breyti-
legur innan árs eða frá einu ári til
annars. Séu þessu liðir frátaldir
reynist annar innflutningur (um
74% af innflutningnum á þessu
ári) hafa verið 7% meiri en fyrstu
sjö mánuði sl. árs.
(ílr rré(Utilkynnineu )
Fjölmenni var við setningu SUS-þingsins í Sjallanum á Akureyrí í gær.
Ljósmynd/Ól.B.K.
Arnarstofnínn nær
tvöfaldast á 20 árum
»
ARNARSTOFNINN hefur nær tvöfaldast á undanförnum 20 árum, sam-
kvæmt könnun sem Fuglaverndarfélag fslands hefur látið gera f sumar. 36
arnarpör verptu í ár, en þau voru 19 árið 1964 er síðasta nákvæma talning fór
fram á arnarstofninum.
I ár komust 24 ungar upp úr 16
hreiðrum, en varp í 20 hreiðrum
misfórst. I nokkrum tilfellum var
annar fuglinn ókynþroska og egg-
in því ófrjó og nokkur pör verptu
ekki. Hins vegar er talið að lang-
algengasta orsökin fyrir því að
varp misfórst væri að varpið hefði
verið eyðilagt. Var bæði um það að
ræða að fuglarnir yrðu fyrir trufl-
unum snemma á varptímanum, en
þá eru þeir mjög viðkvæmir, og
eins það að varpið væri vísvitandi
eyðilagt, segir í fréttatilkynningu
frá Fuglaverndunarfélaginu. Þar
segir ennfremur:
„Tvö héruð, annað í Barða-
strandarsýslu og hitt á Skarðs-
strönd, skera sig nokkuð úr hvað
þetta snertir. A báðum þessum
svæðum verpa nokkur arnarpör
árlega, en það heyrir tii undan-
tekninga ef ungi kemst upp. Á
stað einum á Fellsströnd hafa ern-
ir verpt á hverju ári undanfarin
tíu ár, en varpið hefur alltaf verið
eyðilagt. Það er sannarlega
áhyggjuefni að varpi skuli enn
vera spillt í jafnríkum mæli og
raun ber vitni.
Það er óeðlilegt að innan við
45% varppara komi upp ungum.
Ber þá einnig að hafa í huga að
skilyrði í vor og sumar voru mjög
hagstæð. Það sést á því að tveir
ungar komust upp í helmingi
þeirra hreiðra þar sem varp
heppnaðist.
Nú virðist vera að fjöldi arna á
Breiðafjarðarsvæðinu sé orðinn
svipaður og hann var áður en
ofsóknir gegn þeim hófust fyrir al-
vöru á síðustu öld. Flestir þekktir
arnarvarpstaðir virðast vera í
notkun og má því telja að svæðið
sé mettað. Örnum fjölgar tæpast
meira þar. Á hinn bóginn er ekki
ósennilegt að ernir fari í auknum
mæli að verpa utan hinna hefð-
bundnu arnarsvæða. Á síðastliðn-
um tíu árum hafa ernir farið að
verpa nokkuð sunnan Snæfells-
ness. Hins vegar eru engin arnar-
hreiður í öðrum sýslum, eins og
t.d. Strandasýslu, en þar voru
nokkur hreiður þegar best lét.
Sama gildir einnig um aðra hluta
landsins, en ernir verptu áður fyrr
um land allt. Þar sjást einungis
ungir flökkuernir. Aukning út-
breiðslusvæðisins er þó háð því að
nægjanlegur fjöldi unga komist á
legg á þeim slóðum þar sem ernir
hafa örugga fótfestu. Á þetta
skortir nokkuð þegar 36 pör koma
einungis upp 24 ungum."
Arnartalningin að þessu sinni
var gerð með stuðningi Arnar-
flugs og Menntamálaráðuneytis-
ins. Gert er ráð fyrir að önnur
talning verði gerð að 5—10 árum
liðnum, en á milli talninga verða
gerðar kannanir, sem hafa sýnt
sig í því að gefa nokkuð ábyggi-
legar upplýsingar um þróun
stofnsins frá ári til árs. Talning-
una í ár framkvæmdi Kristinn H.
Skarphéðinsson líffræðingur.
Yfirvinnu-
þaki kennara
aflétt
Dagvistarstofnanir Reykjavíkurborgar:
2-3 deildir ómannað-
ar af um 200 deildum
„AF UM 200 dagvistardeildum í
Reykjavík eru aóeins 2—3 deildir
sem ekki var unnt að opna á sama
tíma og hinar eftir sumarfrí,"
sagði Anna K. Jónsdóttir, formað-
ur stjórnarnefndar dagvista barna,
í samtali við Morgunblaðið í gær,
er hún var innt eftir þvi hvernig
gengi að ráða starfsmenn á dag-
vistarstofnanir Reykjavíkurborgar.
„Ráðning hefur tekist mun
betur en á horfðist ef tekið er
mið af þeirri manneklu sem nú
er í ýmsum starfsgreinum. Þetta
hefur tekist með sameiginlegu
átaki starfsfólks og Stjórnenda
ekki síst forstöðumanna dagvist-
arheimilanna. í næsta mánuði
verður þó að ráða í um 20 stöðu-
gildi af rúmlega 500, þannig að
starfsemin komist í viðunandi
horf. Allt útlit er fyrir að það
muni takast vel enda ávallt rof-
að til í ráðningum um miðjan
septembermánuð.
Fjöldi fóstra verður þó ekki sá
sem talinn er æskilegur, en allir
eru sammála um að fóstrum
þurfi að fjölga verulega. Til þess
þarf fóstrustarfið að vera eftir-
sóknarvert miðað við menntun
og sambærileg störf i þjóðfélag-
inu. Úr þessum vanda verður
ekki bætt í skyndi. Reykjavík-
urborg gerði í júnímánuði nýjan
samning við starfsmenn sfna.
Meðaltalshækkun hjá fóstrum
var þá 14,5%, en annarra
starfsmanna um 8,5%.
Nýtt vandamál sem einkum
hefur komið í ljós á þessu ári, er
skortur á ófaglærðu starfsfólki."
Anna gat þess að ákveðið hefði
verið að halda í haust grunn-
námskeið fyrir ófaglært starfs-
fólk dagvistarheimila, en áður
hefðu slík námskeið verið haldin
í janúar. Jafnframt myndu inn-
tökuskilyrði fyrir námskeiðið
verða rýmkuð. I febrúar og mars
yrði svo haldið námskeið, sér-
staklega sniðið fyrir þá sem
vinna við barnagæslu, og gætu
þeir sótt það sem lokið hefðu
fyrra námskeiðinu. Að auki
hefði verið ákveðið að koma á
þriðja námskeiðinu sem yrði
viðamest og væntanlega dag-
námskeið í um tvo mánuði.
„Námskeið þessi munu stuðla
að því að við dagvistir barna
starfi enn hæfara starfsfólk en
verið hefur," sagði Anna. „Þá er
og Ijóst að námskeiðin munu
leiða til meiri kauphækkana
fyrir þetta fólk en áður var unnt
að ná fram, og á styttri tíma.
Auknir möguleikar á menntun
og það nýmæli að nú fá ófag-
lærðir starfsmenn jafnt sem
fóstrur dagvistunarpláss fyrir
börn sín gegn lægra gjaldi, mun
stuðla að stöðugra starfsmanna-
haldi en áður,“ sagði Anna K.
Jónsdóttir að endingu.
Menntamálaráðuneytið hefur
ákveðið að nema úr gildi ákvæði
sem takmarka yfirvinnu kennara á
grunnskóla- og framhaldsskólastigi
við það sem nemur 30% af vinnu-
skyldu og eru nú engin slík ákvæði í
gildi. Hins vegar beinir ráðuneytið
þeim tilmælum til skólastjóra að
þeir haldi yfirvinnu innan skynsam-
legra marka svo að of mikið vinnu-
álag kennara bitni ekki á kennsl-
unni.
Álívæði þetta var sett í upphafi
skólaárs 1979/80 til að draga úr
óhóflegri yfirvinnu kennara í
mörgum skólum á þessum skóla-
stigum. í frétt frá Mennta-
málaráðuneytinu segir um þessa
ákvörðun að kennarar hafi í
kjarabaráttu sinni á undanförnum
árum lagt áherslu á að fá þessu
yfirvinnuþaki aflétt.
Leiðrétting
í myndatexta með frétt um opnun
heimilissýningarinar í Laugar-
dalshöll, sem birtist i Morgun-
blaðinu í gær, var farið rangt með
nafn Sigrúnar Þ. Mathiesen, eig-
inkonu Matthíasar Á. Mathiesen,
viðskiptaráðherra. Eru hlutaðeig-
andi beðnir velvlrðingar á þessum
mistökum.