Morgunblaðið - 31.08.1985, Qupperneq 14
14
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 31. ÁGÚST 1985
Veidiþáttur
Ó, þú sæla
veiði-
mannalíf!
Það befur gengið í ýmsu á laxveiði-
vertíð þeirri sem senn er lokið. )>að er
venjan, en kannski hafa fleiri skemmti-
legir atburðir gerst í sumar vegna þess að
loks eftir nokkurra ára hlé, komu stórar
laxagöngur í árnar á ný. Flestar þeirra að
minnsta kosti. Þrátt fyrir það, hafa nátt-
úruöflin blandað sér í malin og gert veiði-
mönnum víða erfitt fyrir, sérstaklega á
Suður- og Vesturlandi, þar sem menn
hafa nestum gleymt því hvernig regn-
dropi er viðkomu. En þrátt fyrir hin erf-
iðu skilyrði f þessum landhshluta, befur
laxveiðin verið jafn óútreiknanleg og
fyrr, kannski enn meira vegna þurrkanna
og vatnsleysisins sem sums staðar er
ótrúlegt vandamál.
Þannig var t.d. með hópinn sem fór f
4 daga úthald á efstu svæði Langár
fyrir skömmu. Þar hefur veiði verið
best lýst með orðinu „léleg" í allt
sumar, fiskur hefur einhverra hluta
vegna ekki gengið sem skyldi þangað
fram eftir og horfurnar voru ekki sem
bestar þegar ofan á allt bættist, að áin
hefur aðeins verið brot af sjálfri sér
síðari hluta sumars. Veðurspáin var
ekki árennileg fremur en annað, norð-
anstrengur og kuldi. Enda var aflinn
fyrstu daganna sem hér segir: 1. dag:
Enginn lax. 2. dag: 1 lax. 3. dag: Eng-
inn lax. En á fjórða degi brá heldur til
betri vegar, 10 laxar lágu þá f valnum.
Ekki gátu félagarnir gert sér grein
fyrir þvf hvaða breyting hefði valdið
hinni góðu töku. Eftir þvf sem þeir
gátu best séð, voru skilyrðin öll hin
sömu og áður. Þetta er gott dæmi um
það sem gerir laxveiðina jafn heillandi
og raun ber vitni, óútreiknanleikinn.
Lax eða önd?
Hér kemur Iftil veiðisaga og tilviljun
ræður þvf að vettvangur hennar er
einnig Langá á Mýrum. Tveir veiði-
menn komu að veiðihyl ofarlega f ánni
og hugðu gott til glóðarinnar, veiði-
staðurinn sá hafði skyndilega og
óvænt tekið upp á þvf að veita laxa.
Hann var einhvern veginn veiðilegri f
vatnsleysinu heldur en f „góöu vatni",
eins og veiðimenn orða það. Er komið
var ofan að hylnum, urðu menn þess
varir, að á bakkanum sat toppandar-
manna með sjö stálpaða unga. Varð
þegar í stað uppi fótur og fit svo ekki
sé dýpra í árinni tekið og áður en veiði-
menn gátu hugsað upp herbragð til að
lokka andargreyið f rólegheitum frá
hylnum, æddi fjölskyldan öll með fá-
dæma gusugangi út á hylinn, ekki sfst
yfir tökustaðinn sem virtist þeim sér-
staklega kær. Veiðimenn horfðu með
hryllingi á aðfarirnar og ákváðu f
skyndingu, að best myndi að gera
skyndiárás, styggja fuglaskrattanna
Falleg sveit og falleg laxveiðií. Grímsá
og veiðimaður reynir i Oddastaðafljóti.
þannig að þeir myndu steypa sér niður
brotið og niður á eyrarnar fyrir neðan.
Var þetta reynt hiklaust, en árangur-
inn var einungis sá, að andamamma
stappaði enn frekar stáli f unga sína að
flýja þennan vágest með þvf að kafa
þangað sem dýpst var. Þar var Ifka
laxahópurinn sem hafði komið sér fyr-
ir f hylnum án þess að nokkur vissi af.
Öð nú annar veiðimanna yfir og var
þess freistað að reka hina óboðnu gesti
niður úr hylnum með þvi að sækja
niður báða bakka og þrengja að fugl-
unum, enda var áin vatnslftil og eigi
breið.
Þetta mistókst hræðilega, andirnar
ærðust gersamlega og köfuðu af hálfu
meira kappi en fyrr og sá veiðimanna
sem vaðið hafði yfir sá nú sér til
hrollvekju hvernig endurnar köfuðu til
og frá um allan veiðistaðinn og laxarn-
ir skutust skelkaðir f allar áttir. Von-
laus og raddlaus hopaði veiðimaðurinn
aftur yfir ána og til félaga síns. Sagði
annar f hljóðum, að þeir gætu svo sem
alveg eins tekið nokkur köst, f besta
falli myndi öndin missa þolinmæðina
og hverfa frá veiðistaðnum og þá
myndu næstu veiðimenn a.m.k. standa
betur að vfgi. En aðeins um tfu mfnút-
Hann tekur sig ágætlega út f kvöldbirtunni ....
um eftir að tilraunir til veiða hófust,
greip lax flugu annars veiðimannanna
og var honum landað. Segið svo að það
hafi alltaf slæm áhrif að styggja lax-
inn...
Vinir í raun ...
Nokkrir félagar voru saman að veiða
og hafði einum gengið illa, hinum bet-
ur þó ekki hefði veiðin verið uppgrip. Á
siðasta deginum hafði umræddur fé-
lagi ekkert fengið, þetta var fjórði dag-
urinn og við blasti að hann færi með
öngulinn í rassinum til sfns heima úr
þessari á þriðja sumarið f röð. En loks
brosti veiðidísin til vinarins, hann fékk
6 laxa siðasta eftirmiðdaginn og var
þar með orðinn aflakóngur f túrnum.
Ánægjan var slík að unun var á að
horfa eftir þvf sem vitni staðfestu,
veiðimaðurinn Ijómaði eins og tungl f
fyllingu og veiöifélagar hans tóku þátt
í öllu saman og glöddust fyrir hans
hönd. Daginn eftir höfðu þeir hins veg-
ar ráðgert grín. Þeir hringdu heim til
vinar sfns, kynntu sig fyrir konu hans
sem Kristján Fjeldsted f Ferjukoti og
spurðu hana hvaða fyrirtæki mannsins
héti aftur, þetta sem senda átti reikn-
inginn fyrir 6 löxum til.
Fengu þó lax ...
Þessir veiðimenn sem um var rætt f
pistlinum að ofan fengu allir lax eða
laxa, en annar smáflokkur f annarri á
við annað tækifæri var ekki eins hepp-
inn, hjá þeim hópi gekk dæmið ekki
upp. Ekki svo að skilja að menn hafi
látið sér ieiðast, þvert á móti. Einn
daginn var mikil matarveisla og dró þá
einn félaganna úr pokum sínum reykt-
an lax úr annarri veiðiferð, og bauð
félögum sínum að sneiða hann niður
og neyta hans. Hýrnaði yfir viðstödd-
um, þvf reyktur lax er jú lostæti hið
mesta. Er rétturinn var hálfnaður,
hrökk upp úr einum viðstaddra: „Jæja,
það fór aldrei svo að ég fengi ekki lax
og reyndar höfum við allir fengið lax.
Það er óvænti fengurinn sem gefur
mestu ánægjuna."
Menn bjarga sér
Nú vfkur sögunni til þriggja manna
sem eru saman á veiðum austur f Brú-
ará. Þeir eru að renna maðki f álitleg-
an hyl, einn er efst með maðk, annar f
miðjum hyl með Iftinn spinner, en sá
þriðji er að veiða brotið með Iftilli
flugu. Það gengur ekkert og vinirnir
setjast í lftinn hvamm. Sá sem notaði
maðkinn fer að eiga við beituna sem er
heldur ótrúleg og hinir tveir fara að
spyrja hann hvort það fari ekki f taug-
arnar að sóða sig út f hvert skipti sem
það þurfi að endurnýja beituna. Það
taldi hann af og frá, sagðist vera orð-
inn vanur þessu. „En einn vinur minn
hefur ráðið fram úr vandamálinu,"
bætti hann við og hélt svo áfram:
„Honum finnst svo ógeðslegt að beita
maðkinum, að hann byrjar á því að
finna sér flatan stein eða harðbala.
Þar leggur hann maðkinn, þvf næst
stfgur hann laust ofan á annan enda
maðksins og reynir að stinga önglinum
f hinn endann, þannig tekst honum að
beita án þess að snerta dýrið. En það
er illa beitt og tekur hann oftast óra-
tíma að hefja veiðar."
Milli Þingvalla og
Laugarvatns bráö-
vantar akhæfan veg
— eftir Jón Otta
Jónsson
í Morgunblaðinu 1. ágúst sl. var
hreyft við áhugaverðu málefni —
samgöngur um fjölfarnar leiðir.
Fréttamaður ræðir við Berg G.
Gíslason. Bergur er ómyrkur í máli
og gagnrýnir mjög svo sanngjarn-
lega þá ósvinnu að samgönguyfir-
völd skuli ekki hafa drifið f að
leggja nothæfan veg milli Þing-
valla og Laugarvatns. Eigi þarf að
fjölyrða um nauðsyn veglagningar
þessa leið. Þessir framangreindir
staðir eru nú með mestu ferða-
mannastöðum á Suðurlandi og eru
um leið liðir í vinsælum aksturs-
hring fyrir ferðafólk. Auk þess er
orðin mikil uppbygging sumar-
bústaða í Laugardal og í norðan-
verðum Biskupstungum, sem
spannar af sér gríðarmikla um-
ferð. Leiðin frá Reykjavík um
Mosfellsheiði og Þingvelli og um
þessa vegónefnu sem nú er í notk-
un er fjórðungi styttri en leiðin
um Hellisheiði — Grímsnes. Enn-
fremur skal á það minnt að íbúar
í ofanverðri Árnessýslu eiga fullan
rétt á betri samgöngum. Þeir hafa
löngum verið afskiptir í vegamál-
um og röðin hlýtur að vera komin
að þeim. Ég tek sem dæmi þegar
Laugdælingar og aðrir nærsveitar-
menn þurfa að bregða sér vestur
og norður, þá munar dágóðum
spotta að fara um Þingvelli og
Kjósarskarð.
Að bjóða fólki að fara um þenn-
an „veg“ sem er ekkert annað en
troðninguur og eins og Bergur
segir — til háborinnar skammar!
Eg er Bergi hjartanlega sam-
mála í öllu sem hann ræðir um í
viðtalinu og er ég mjög ánægður
að umræða er hafin um þetta mál.
Um framkvæmd veglagningar
milli Gjábakka og Laugarvatns er
augljóst að hún yrði ekki erfið eða
kostnaðarsöm. Leiðin er aðeins
17—18 km löng. Helmingur vegar-
ins verður á hrauni. Við sáum árið
1974 hve fljótt gekk að leggja Þjóð-
hátíðarveginn — Almannagjá —
Gjábakki, sem liggur á sama
hrauninu. Hinum hlutanum yrði
að ýta upp og leggja hann nokkuð
sunnar en núverandi vegræfill er
til þess að losna við lækjarskorn-
inga og brekkur. Ég vil beina þeirri
ósk til ráðamanna að taka tíman-
lega frá heppilegt land í hlíðinni
upp af Laugarvatni til að fyrir-
byggja að landið verði lagt undir
sumarhús.