Morgunblaðið - 02.10.1985, Blaðsíða 29

28
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 2. OKTÓBER1985
pJnrgiuii Utgefandi nfrlftfctfe hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Aðstoöarritstjóri Björn Bjarnason.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guömundsson, Björn Jóhannsson, Árni Jörgensen.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033. Áskrift-
argjald 400 kr. á mánuöi innanlands. I lausasölu 35 kr. eintakiö.
Sögulegt hlutverk
Sjálfstæðisflokksins
Istjórnmálaumræðum, sér-
staklega fyrir kosningar,
hefur því gjarnan verið haldið
á lofti af talsmönnum Sjálf-
stæðisflokksins, að flokkurinn
væri sú kjölfesta í íslenzku
samfélagi, sem máli skipti.
Þetta hafa ekki verið innantóm
slagorð í hita kosningabaráttu.
Þegar litið er yfir stjórn-
málasögu okkar í hálfa öld verð-
ur ljóst að Sjálfstæðisflokkur-
inn hefur verið þessi kjölfesta.
Þær ákvarðanir, sem sköpum
hafa skipt í lífi þessarar litlu
þjóðar hafa langflestar verið
mótaðar og teknar af forystu-
sveit Sjálfstæðisflokksins. Þeg-
ar aðrir flokkar hafa hneigzt til
þess að hlaupa eftir sviptivind-
um almenningsálits á örlaga-
tímum, svo sem í landhelgis-
deilum og öryggis- og varnar-
málum, hefur Sjálfstæðisflokk-
urinn staðið eins og klettur gegn
vanhugsuðum aðgerðum. Hvað
eftir annað hefur það fallið í
hlut Sjálfstæðisflokksins að
hreinsa til í efnahagsmálum
eftir ábyrgðarlausa stjórn
vinstri flokka. Þetta er hið sögu-
lega hlutverk Sjálfstæðisflokks-
ins í íslenzkum stjórnmálum.
Af þessum ástæðum hefur hann
notið sérstöðu og skorið sig úr
og hlotið meira traust kjósenda
en nokkur önnur stjórnmála-
samtök.
Það er ástæða til þess að
minna forystulið Sjálfstæðis-
flokksins á þessar staðreyndir
nú. Undanfarnar vikur og mán-
uði hafa vinnubrögð ýmissa
forystumanna Sjálfstæðis-
flokksins verið með þeim hætti,
að spurningar hljóta að vakna
um það, hvort þessir aðilar geri
sér grein fyrir þessu sögulega
hlutverki.
Á fundi þingflokks og mið-
stjórnar Sjálfstæðisflokksins í
Stykkishólmi um síðustu helgi
urðu miklar umræður um efna-
hagsmál og fjármál ríkisins. í
kjölfar þeirra umræðna gerði
formaður flokksins sérstaka
bókun, þar sem fram kemur, að
Sjálfstæðisflokkurinn mun við
meðferð Alþingis á fjárlaga-
frumvarpinu leggja áherzlu á
sparnað og niðurskurð. I viðtali
við Morgunblaðið í gær, sagði
Þorsteinn Pálsson aðspurður
um þessa bókun í ljósi nýlegrar
afgreiðslu fjárlagafrumvarps-
ins í þingflokki sjálfstæðis-
manna: „ ... við þá vinnu, sem
nú stendur yfir varðandi mótun
efnahagsstefnu til lengri tíma,
þá kemur það í ljós, að við
þurfum að ná verulegum ár-
angri við það að ná niður við-
skiptahalla. Það hlýtur að kalla
á endurmat á útgjaldaáformum
ríkisbúskaparins." Væntanlega
geta flestir, ef ekki allir, sjálf-
stæðismenn, tekið undir þessi
orð, en sú spurning hlýtur að
vakna, hvers vegna þingmenn
Sjálfstæðisflokksins tóku þessi
erindi ekki til umfjöllunar áður
en fjárlagafrumvarpið var end-
anlega afgreitt í þingflokknum
og milli stjórnarflokkanna. Ekki
er ólíklegt, að samstarfsflokkur-
inn telji þetta undarleg vinnu-
brögð gagnvart sér. I þessu
sambandi fer ekki hjá því, að
athyglin beinist að orðum eins
áhrifamesta þingmanns Sjálf-
stæðisflokksins, Birgis ísl.
Gunnarssonar, sem sagði á
fundinum í Stykkishólmi að
taka þyrfti fjárlögin upp og
endurskoða alla tekjuliði, auk
þess sem hann væri andvígur
aukinni skattheimtu. Hvernig
var eiginlega staðið að af-
greiðslu fjárlagafrumvarpsins í
þingflokki sjálfstæðismanna?
í ræðu á fundi þessum sagði
Sverrir Hermannsson, iðnaðar-
ráðherra, að umræður á fundin-
um væru bullandi vantraust á
ríkisstjórnina. Hafi svo verið,
hver er þá sú eðlilega ályktun,
sem ráðherrarnir hljóta að
draga af því? Er hún önnur en
sú, að þeir segi af sér? Ef sex
núverandi ráðherrar Sjálfstæð-
isflokks njóta ekki lengur
trausts meirihluta þingflokks
og miðstjórnar, er þá nokkur
meirihlutastuðningur til við
aðra menn, sem máli skiptir? í
umræðum á þessum fundi
beindu almennir fundarmenn
athyglinni mjög að því, að for-
maður fokksins ætti ekki sæti í
ríkisstjórn. Það er auðvitað
ljóst, að eins og þau mál hafa
þróazt, hefur Þorsteinn Pálsson
komizt í óviðunandi pólitíska
stöðu.
í fréttum Morgunblaðsins af
fundi sjálfstæðismanna í Stykk-
ishólmi kemur fram, að hugsan-
lega verða breytingar á ríkis-
stjórn af hálfu sjálfstæðis-
manna ræddar á þingflokks-
fundi nk. mánudag. Verði niður-
staðan sú, mun það geta skipt
sköpum fyrir framtíð Sjálfstæð-
isflokksins og núverandi for-
ystumanna hans, hvernig að
þeim verður staðið. Styrkur
Sjálfstæðisflokksins framan af
var sá, að heilindi og drengskap-
ur ríkti í samskiptum manna í
milli. Á því varð breyting til
hins verra fyrir nokkrum árum
og augljóst, að Sjálfstæðisflokk-
urinn virðist ekki enn kominn út
úr þeim erfiðleikum.
Forystumenn Sjálfstæðis-
flokksins, eldri, sem yngri, verða
að gera sér ljóst, að til þeirra
eru miklar kröfur gerðar.
Grundvallarkrafan er sú, að
Sjálfstæðisflokkurinn verði
áfram sú kjölfesta sem þetta
fámenna samfélag þarf á að
halda og vettvangur þeirrar
mannúðarstefnu sem ein gerir
okkur fært að reka þetta þjóð-
félag.
ísland og
orð og
— eftir Markús Örn
Antonsson
Um þessar mundir berast nán-
ast daglega um heiminn fréttir af
viðbrögðum ýmissa vestrænna
ríkja við þeim mikla harmleik sem
er að gerast í Suður-Afríku, þar
sem stjórn hvíta minnihlutans
beitir hinni alræmdu apartheid-
stefnu sinni af æ meiri harðýðgi í
samskiptum við svarta meirihlut-
ann þar í landi.
Aðgerðir Vesturlanda gegn
Suður-Afríkustjórn hafa orðið til-
efni umræðna í viðkomandi lönd-
um og ófáir hafa borið ríkisstjórn-
um sínum og leiðtogum á brýn
hræsni og tvískinnung, þegar höfð
eru í huga mannréttindabrot víða
annars staðar, sem ekki hefur ver-
ið jafn kröftuglega mótmælt með
virkum andófsaðgerðum.
Eflaust má leiða rök að því að
samræmi sé áfátt í tökum vest-
rænna ríkisstjórna á málefnum
Suður-Afríku, og þess heldur ef
mál eru skoðuð í víðara samhengi
og samanburði við einræðis- og
ofbeldisstjórnir í öðrum löndum,
sem minna er fjallað um. Erlendir
stjórnmálaskýrendur líta á að-
gerðir stjórna Evrópubandalags-
landa og Bandaríkjanna sem
„táknrænar" fremur en að einsýnt
sé að öllum tiltækum ráðum sé
beitt til að koma apartheid í
Suður-Afríku á kné.
Bretar kalla heim hernaðarfull-
trúa frá Suður-Afríku, Banda-
ríkjaforseti tilkynnir sérstaklega
að hætt verði innflutningi á
gullmynt Suður-Afríku, sem hefur
sérstakt söfnunargildi, ríkis-
stjórnir Norðurlanda ákveða að
SAS-flugfélagið hætti Suður-
Afríkuflugi sínu, sem mun hafa
verið ábatasamt í betra lagi.
ísland markar stefnu
í alþjóðamálum
Von er að menn spyrji til hvers
slíkt andóf leiði og vísast er að
flestir komist að þeirri niðurstöðu
að um „táknrænar" aðgerðir sé að
ræða til að láta í ljós andúð á
framferði Suður-Afríkustjórnar.
Og viðkomandi stjórnmálaleiðtog-
ar geta vissulega spurt sig um
samræmi í gerðum sínum ef litið
er til ógnarástands í öðrum ríkj-
um Afríku eða öðrum heimshlutr
um.
ísland hefur um áratugaskeið
skipað sér í röð þeirra ríkja sem
harðast hafa deilt á Suður-
Afríkustjórn fyrir kynþáttaað-
skilnaðarstefnu hennar. Rödd ís-
lands hefur hljómað einarðlega í
apartheid
athafnir
salarkynnum Sameinuðu þjóð-
anna, og ásamt öðrum Norður-
löndum hefur ísland gengið á und-
an í fordæmingu og jafnframt
hvatningu til annarra ríkja um að
grípa til sérstakra aðgerða gegn
Suður-Afríkustjórn.
Þessi margítrekaða stefna Is-
lands var enn áréttuð í ræðu Geirs
Hallgrímssonar, utanríkisráð-
herra, á allsherjarþingi Samein-
uðu þjóðanna í síðustu viku en þá
sagði ráðherrann m.a.:
„Eitt vandamálanna í brenni-
depli nú er hin illræmda kyn-
þáttaaðskiinaðarstefna Suður-
Afríku, apartheid, og rekin af
mikilli hörku af þarlendum
stjórnvöldum.
Stefna ríkisstjórnar minnar og
annarra Norðurlanda til þessa
máls er vel kunn þingheimi. Allt
frá árinu 1978 hafa þessi lönd
staðið að sameiginlegum aðgerð-
um gegn hinni ómannúðlegu,
grimmu og úreltu apartheid-
stefnu. Önnur ríki hafa einnig
gripið til svipaðra aðgerða, sem
auka munu þann þrýsting er við
vonum að muni fyrr en síðar leiða
til þess að ríkisstjórn Suður-
Afríku hverfi frá þessari illræmdu
stefnu sinni.“
Fyrir nokkru urðu umræður í
útvarpsráði um svokallaðan
„svartan lista" yfir listamenn og
skemmtikrafta, sem taldir eru
styðja stefnu Suður-Afríkustjórn-
ar. Listinn hafði orðið þess vald-
andi að starfsmenn norska sjón-
varpsins beittu sér gegn útsend-
ingu frá tónleikum Cliff Richards
í Noregi, þar eð nafn hans var á
listanum, og var útsendingu af-
lýst. Viðbrögð við hinum „svarta
lista" voru til umræðu nokkru síð-
ar á fundi framkvæmdastjóra
hljóðvarpsdeilda útvarpsstöðv-
anna á Norðurlöndum og síðan á
fundi útvarpsstjóranna, sem hald-
inn var í Stokkhólmi hinn 17. sept-
ember sl.
íslendingar hafa nánast lítil
samskipti haft við Suður-Afriku
og mun minni en önnur Norður-
lönd. Því hefur ekki orðið nein
umræða að ráði hér á landi um
framkvæmd þeirra aðgerða gegn
Suður-Afríku, sem ísland hefur
hvatt til á alþjóðavettvangi, og
sennilega vita langflestir lítið sem
ekki neitt um efnisinnihald þeirra
samþykkta sem ísland hefur beitt
sér fyrir og hafa ekki ígrundað
hinar siðferðislegu skyldur sem
kunna að hvíla á fyrirtækjum,
stofnunum og landsmönnum yfir-
höfuð til þess að samræmis gæti
með orðum og athöfnum íslend-
inga í málefnum Suður-Afríku.
MorgunblsðiA/Július
Starfsmenn Ríkisútvarpsins kynna vetrardagskrána á fundi með fréttamönnum.
Vetrardagskrá Ríkisútvarpsins:
Starfsmenn fréttastofunnar
sjá um morgunvaktina í vetur
Viðameiri tónleikum útvarpað um dreifikerfi rásar 2 — Svæðisútvarp á Egilsstöðum í undirbúningi
VETRARDAGSKRÁ Ríkisútvarps-
ins, hljóðvarps var kynnt fréttamönn-
um í gær. Meðal helstu nýjunga má
nefna að starfsmenn fréttastofu út-
varpsins munu sjá um Morgunvakt-
ina í vetur og af nýjum þáttum á
vegum dagskrárdeildar má nefna
þætti um atvinnulíf, félagsmál og
fjölskyldumál. Á vegum tónlistar-
deildar verður útvarpað viðameiri
tónleikum á sunnudagskvöldum á
dreifikerfí rásar 2 og í fyrsta skipti
í vetur verður flutt efni fyrir börn á
rás 2. Svæðisútvarp á Akureyri byrjar
útsendingar 1. október og hefur út-
sendingartíminn verið valinn síð-
degis kl. 17:00 alla virka daga.
Elfa Björk Gunnarsdóttir fram-
kvæmdastjóri Ríkisútvarpsins
sagði að verið væri að koma upp
aðstöðu fyrir svæðisútvarp á Eg-
ilsstöðum og mun Inga Rósa Þórð-
ardóttir senda þaðan pistla í
morgunútvarpið. Útsendingartími
ríkisútvarpsins verður ekki lengd-
ur í vetur hvorki á rás 1 eða 2 en
í dag nær rás 2 til yfir 90% lands-
manna.
Iþróttafréttir verða fyrirferða-
meiri eftir að tveir íþróttafrétta-
menn eru nú komnir í fullt starf
hjá útvarpinu, þeir Samúel Örn
Erlingsson og Ingólfur Hannesson
og munu þeir sjá um alla íþrótta-
umfjöllun á báðum rásunum. Þeir
munu einnig taka þátt í vikuloka-
þættinun Hér og nú, sem verður á
dagskrá á laugardögum í vetur og
fréttamenn munu sjá um.
Á vegum dagskrárdeildar verða
morgunþættir fjórum sinnum í
viku undir heildarnafninu, Úr
atvinnulífinu. Þar verður fjallað
um stjórnun og rekstur fyrirtækja
í umsjón Smára Sigurðssonar og
Þorleifs Finnssonar. Fjallað verð-
ur um málefni iðnaðar og sjá þeir
Gunnar B. Hinz, Hjörtur Hjartar
og Páll Kr. Pálsson um þann þátt.
Þáttur um sjávarútveg og fisk-
vinnslu verður í umsjón Gísla Jóns
Kristjánssonar. Tryggvi Þór Aðal-
steinsson mun sjá um þátt sem
fjallar um málefni verkalýðshreyf-
ingarinnar og Hörður Bergmann
sér um þatt um vinnuvernd.
Einu sinni í viku verður þáttur
um fjölskyldumál í umsjón Sverris
Guðjónssonar. Jónína Benedikts-
dóttir annast þátt um heilsurækt
og Kristín H. Tryggvadóttir sér
um þátt aðra hvora viku um starfið
í grunnskólunum en Bogi Arnar
Finnbogason fjallar á móti um
samstarf heimila og skóla. Ragnar
Jón Gunnarsson arkitekt stjórnar
þætti um umhverfismál hálfsmán-
aðarlega á móti Sigurði Sigurðs-
syni sem annast þátt um neytenda-
mál.
Vikulega mun Njörður P. Njarð-
vík annast bókaþátt og Margrét
Rún Guðmundsdóttir og Magda-
lena Schram sjá um umræðuþátt
29
MORGUNBLAÐIÐ, MIDVIKUDAGUR 2. OKTÓBER1985
%

Markús Örn Antonsson
„Útvarpsstjórarnir vilja
með þessu áliti sínu sem
beint er til dagskrár-
stjórna viðkomandi
stöðva koma á vinnu-
reglu, sem taki fyrst og
fremst mið af sam-
kvæmni í orðum og at-
höfnum Norðurland-
anna varðandi Suður-
Afríku og hvað gerlegt
er í rekstri útvarps-
stöðvanna.“
Rangtúlkun í
Oslóarfrétt
í frétt Morgunblaðsins í síðustu
viku, sem barst frá Osló, og í grein
Óla Björns Kárasonar í blaðinu sl.
laugardag er fjallað um niður-
stöðu af fundi útvarpsstjóranna.
Fyrirsögnin á frétt blaðsins 25.
sept. var „Fundur útvarpsstjóra á
Norðurlöndum: Skoðanaeftirlit á
ríkisfjölmiðlunum“ og á grein Óla
Björns Kárasonar: „Skoðanir
bannaðar á ríkisfjölmiðlunum".
Hvort tveggja er út í hött og ekki í
neinu samræmi við álit útvarps-
stjóranna. Óli Björn Kárason rifj-
ar upp að daginn eftir að frétt
Morgunblaðsins birtist hafi blaða-
maður Mbl. spurt útvarpsstjóra út
í samþykktina. „En honum var
svarafátt, eins og við var að bú-
ast,“ er niðurstaða óla Björns,
hvað sem sá vitnisburður á nú að
merkja. Eitt er víst að frásögn
mín af umræðum útvarpsstjór-
anna og áliti þeirra renndi ekki
neinum stoðum undir þá staðhæf-
ingu sem felst í fyrirsögn á grein
hans og lokaniðurstöðum. Þess
kann höfundur ef til vill að sakna
úr viðtalinu við mig. En því verður
ekki breytt. Álit okkar útvarps-
stjóranna var í aðalatriðum það
sem ég lýsti í umræddu viðtali. Og
til enn frekari glöggvunar skal
það nánar skýrt í einstökum atrið-
um.
Útvarpsstjórarnir fjölluðu um
hinn „svarta lista" sem í umferð
hefur veiið, útgefinn af United
Nations Centre Against Apart-
heid. Þeir töldu uppruna hans
óljósan og skýr svör þyrfti að fá
við því hvort slík skrá hefur yfir-
leitt verið viðurkennd. Leitað hef-
ur verið álits utanríkisráðuneyt-
anna varðandi þetta atriði, og
sænska útvarpið hefur byrjað
sjálfstæða rannsókn í málinu, sem
kynnt verður öðrum Norðurlanda-
stöðvum. Ríkisútvarpið hefur beð-
ið íslenzka utanríkisráðuneytið
um álitsgerð, því að vitaskuld er
það fyrst og fremst á verksviði
þess og sendinefndar okkar hjá
Sameinuðu þjóðunum að rannsaka
tilurð slíkra gagna, sem dreift er í
nafni Sameinuðu þjóðanna og lýst
er sem fullgildu tæki í fram-
kvæmd yfirlýstrar stefnu SÞ sem
ísland hefur sérstaklega lagt sig
fram um að móta.
Verði niðurstaðan sú, að til sé
slíkur endurskoðaður, marktækur
listi líta útvarpsstjórarnir svo á
að norrænu útvarpsstöðvunum
beri siðferðisleg skylda til að virða
hann. Listamenn og skemmti-
kraftar sem skráðir eru á slíkan
endurskoðaðan lista og teljast
vinna gegn þeim markmiðum gegn
apartheid sem Norðurlöndin hafa
barizt fyrir með aðgerðum sínum í
menningarmálum, verði því ekki
ráðnir til að koma fram í útvarps-
og eða sjónvarpsdagskrám og að
ekki verði fluttir nýir útvarps- eða
sjónvarpsþættir með viðkomandi
flytiendum í áberandi hlutverk-
um. í þessu tilliti eins og á öðrum
sviðum er snerta framkvæmd
stefnu Norðurlandanna gegn
apartheid er aöstaða okkar önnur
og fjarlægari en hinna Norður-
landanna. Útvarpsstöðvar þeirra
ráða oft heimskunna listamenn úr
ýmsum áttum til að koma fram í
dagskránni, sem við gerum ekki.
Vinnuregla —
stjórnarskrárbrot
Útvarpsstjórarnir vilja með
þessu áliti sínu sem beint er til
dagskrárstjórna viðkomandi
stöðva koma á vinnureglu, sem
taki fyrst og fremst mið af sam-
kvæmni í orðum og athöfnum
Norðurlandanna varðandi Suður-
Afríku og hvað gerlegt er í rekstri
útvarpsstöðvanna. Hér yrði um
„táknrænar" aðgerðir að ræða, ef
til kæmi, og kalla þær vafalítið á
umræður hinna vísustu manna um
yfirvarp, hræsni og tvískinnung
eins og annað sem gert hefur verið
á Vesturlöndum gegn apartheid
siðustu vikurnar.
Óli Björn Kárason vitnar í
stjórnarskrá íslenzka lýðveldisins,
ákvæði um atvinnufrelsi, ritfrelsi
og tjáningarfrelsi, til að sýna
fram á hve gjörsamlega þessi af-
staða mín, sem fram kemur í áliti
útvarpsstjóranna, brjóti í bága við
grundvallarmannréttindi sem ís-
lenzkum borgurum séu tryggð, og
líkir henni helzt við apartheid. í
þessu sambandi er vert að rifja
upp að þrátt fyrir hin almennu,
tilvitnuðu ákvæði stjórnarskrár-
innar um prentfrelsi hefur öðrum
en Ríkisútvarpinu verið meinað að
stunda útvarpsrekstur fram til
þessa. Þörf breyting í þeim efnum
og tímabær er nú í vændum. Samt
verða heimildir til útvarps tak-
markaðar. Öllum er tryggður rétt-
ur til að tjá sig í prentuðu máli, en
ritstjórnir blaða, í löndum
prentfrelsisins, leita til þeirra sem
þeim sýnist um efnisöflun og
hafna öðrum án þess að um
stjórnarskrárbrot sé að ræða. Á
sama hátt starfar útvarpsráð hér
á landi sem dagskrárstjórn Ríkis-
útvarpsins, og í fullum rétti lögum
samkvæmt, til að velja og hafna.
Það kann að skjóta skökku við
að íslendingar séu loks nú að
ranka við sér og vega og meta inn-
tak þeirra fordæmingaraðgerða
gegn Suður-Afríkustjórn sem þeir
hafa beitt sér fyrir á alþjóðavett-
vangi í áraraðir. Persónulega vona
ég orðstírs lands og þjóðar vegna
og eigin samvizku, að þessar síð-
búnu hugvekjur sem nú birtast í
blöðum verði ekki þess valdandi að
ísland lækki róminn þegar fjallað
er á þingi þjóðanna um hina
„ómannúðlegu, grimmu og úreltu
apartheidstefnu", svo vitnað sé í
ummæli utanríkisráðherra ís-
lands á allsherjarþinginu fyrir fá-
einum dögum.
Höíundur er útvarpsstjóri.
Stjórn Sinfóníunnar kvnnir vetrardagskrána, frá vinstri: Haukur Flosi Hannesson, Hákon Sigurgrímsson formaður
og Haukur Helgason, en auk þeirra eiga þeir Guðmundur Jónsson og Jón Þórarinsson sæti í stjórninni.
Morgunbladid/RAX
Sinfónfan:
Helgar- og viðhafnartón-
leikar meðal nýjunga
um listir og bókmennntir þar sem
lögð verður áhersla á að hinn
almenni „neytandi" láti ljós sitt
skína. Þátturinn Svipir, sem fjall-
ar um tíðarandann 1914 - 1945
verður í umsjón þeirra óðins Jóns-
sonar og Sigurðar Hróarssonar.
Vikulegir þættir um málefni
kvenna verða á dagskrá fram til
áramóta og stjórna honum þær
Margrét Oddsdóttir og Sigríður
Árnadóttir. Hálfsmánaðarlega
verða styttri umræðuþættir um
„heit“ dægurmál og munu frétta-
mennirnir Páll Benediktsson og
Ásdís Rafnar stjórna umræðunni.
Meðal þess sem tónlistardeildin
hefur á dagskrá sinni í vetur eru
heildarflutningur á „Das Wo-
hltemperierte Klavier" í tilefni 300
ára afmælis Jóhanns Sebastians
Bach og hefur deildin fengið 12
íslenska píanóleikara til liðs við
sig við flutninginn. Þá má ekki
gleyma verðlaunasamkeppni Rík-
isútvarpsins um tónverk eftir ís-
lensk tónskáld 30 ára og yngri.
Verðlaunaafhending og tónleikar
verða í beinni útsendingu 5. októb-
ef n.k. Þá verður á dagskrá annan
hvern fimmtudag í vetur þátturinn
„Tónlist tveggja kynslóða", þar
sem tveir gestir koma fram í hverj-
um þætti, sonur eða dóttir ásamt
öðru foreldri sínu og velja þau tón-
list í þáttinn og skiptast á skoðun-
um um tónlistina, sem leikin er.
Leiklistardeildin mun útvarpa
nýjum leikritum aðra hvora viku
og verða fimmtudagsleikritin end-
urflutt laugardagskvöldið næst á
eftir. Leikrit fyrir börn og ungl-
inga verða flutt seinnihluta laug-
ardags að venju.
Barna og unglingadeild verður
með barnaútvarp fimm sinnum í
viku í vetur og hefur verið ráðinn
nýr stjórnandi, Kristín Helgadótt-
ir til að annast það. Vernharður
Linnet stjórnar hins vegar helgar-
útvarpi barna á föstudögum. Síma-
tími barnaútvarpsins er milli 5 og
6 á miðvikudögum og fimmtudög-
um. Stefnumót heitir nýr þáttur
fyrir ungt fólk sem verður á dag-
skrá á sunnudögum og er stjórn-
andi hans Þorsteinn Eggertsson.
Þá hefur barna og unglingadeild
látið gera tíu hálftíma þætti úr
íslenskum þjóðsögum, sem verða á
dagskrá vikulega. Anna Einars-
dóttir og Sólveig Halldórsdóttir
völdu efnið, flytja ýmsar sögur og
stjórnaþeim.
Á vetrardagskrá Sinfóníuhljóm-
sveitarinnar verða að þessu sinni
sextán fímmtudagstónieikar, en auk
þeirra verður boðið upp á fjóra helg-
artónleika, sem haldnir verða síð-
degis á laugardögum, og sex við-
hafnartónleika. Helgartónleikar og
viðhafnartónleikar eru nýjungar sem
Sinfóníuhljómsveitin býður upp á
þennan vetur, og eru að sögn stjórn-
ar hljómsveitarinnar til að auka fjöl-
breytni og ná til stærri hóps áheyr-
enda.
Á efnisskrá fimmtudagstónleik-
anna verður m.a. „Mandaríninn
makalausi", en það verk verður
flutt á fyrstu tónleikum vetrarins
nk. fimmtudagskvöld.
Meðal einleikara á fimmtu-
dagstónleikunum verður Anna-
Sophie Mutter fiðluleikari, en hún
er nú meðal frægustu fiðluleikara
í heimi og hefur komið fram í
helstu tónleikahúsum veraldar,
leikið jafnt í London, New York,
Moskvu, París, Vín og Tókýó.
Anne-Sophie var uppgötvuð af
Herbert von Karajan er hún var
aðeins 13 ára að aldri, en hér verð-
ur hún á fimmtudagstónleikum
þann 14. nóvember og á efnisskrá
það kvöld verður nýtt verk eftir
Karólínu Eiríksdóttur, fiðlukon-
sert í D-dúr, op. 77 eftir Johannes
Brahms, og „Eldfuglinn" ball-
ettsvíta eftir Igor Stravinsky.
Meðal þeirra sem leika á helg-
artónleikunum er Dimitri Sgour-
os, en hann er aðeins 16 ára gam-
all og undrabarn í tónlistinni.
Sgouros er píanóleikari og á tón-
leikunum með honum þann 15.
mars verða verk eftir Sjostako-
vits, Tsjaíkovsky og Katsjaturian.
Anna-Sophie Mutter verður
einnig á sérstökum viðhafnartón-
leikum þann 16. nóvember, en
tónleikarnir verða haldnir í sam-
vinnu við Tónlistarfélagið í
Reykjavík. Á viðhafnartónleikum
verður einnig flutt Requiem eftir
Guiseppi Verdi þann 10. október,
en það verður flutt í samvinnu við
Íslensku óperuna, og Amadeus
tónleikar verða haldnir 12. des-
ember.
Frá starfsemi hljómsveitarinn-
ar er nánar greint í hefti sem gef-
ið hefur verið út, en þar er greint
frá stjórnendum, einleikurum og
söngvurum og birtar efnisskrár.
Hægt verður að kaupa áskrift-
armiða að öllum þessum tónleik-
um.