Morgunblaðið - 21.12.1985, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 21. DESEMBER1985
Minnihlutinn um fjárhagsáætlunina:
„Feitu árin
eru að baki“
- sagði Sigurjón Pétursson,
oddviti Alþýðubandalagsins
FEITU árin eru að baki, ef tekið er
mið af spám um útkomu borgar-
sjóðs á þessu ári, sagði Sigurjón
Pétursson, borgarfulltrúi Alþýðu-
bandalagsins, í ræðu í borgarstjórn
í fyrrakvöld, eftir að borgarstjóri
hafði lagt fram fjárhagsáætlun fyrir
næsta ár. Taldi Sigurjón niðurstöðu-
tölur líðandi árs sýna, að meirihluti
sjálfstæðismanna réði ekki við fjár-
málastjórn í meðalári. Eins og fram
kom í Morgunblaðinu í gær eru
Morgunblaðið/Bjarni
Davíð Oddsson borgarstjóri mælir fyrir fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar. í ræðustól er Magnús L. Sveinsson ---
forseti borgarstjórnar.
Borgarstjóri um skerðingu á framlagi Jöfnunarsjóðs:
Stangast á við stefnuna
um sjálfstæði sveitarfélaga
SKERÐING á tekjum Jöfnunar-
sjóðs sveitarfélaga er talin svipta
sveitarfélögin rúmlega 100 millj. kr.
framlagi úr sjóðnum á þessu ári. Þá
eru breyttar uppgjörsreglur Trygg-
ingastofnunar ríkisins við Inn-
heimtustofnun sveitarfélaga taldar
skerða ráðstöfunarfé sjóðsins um
130 til 140 milij. kr. Samtals nemur
skerðingin þannig 230—240 millj.
kr. í ár og rýra þessar aðgeröir tekj-
ur borgarsjóðs Reykjavíkur um 90
millj. kr. á árinu 1985.
Davíð Oddsson, borgarstjóri,
gagnrýndi þessar ráðstafanir,
þegar hann kynnti fjárhagsáætlun
Reykjavíkur fyrir næsta ár á fundi
borgarstjórnar í fyrrakvöld. Hann
sagði, að sett hefði verið þak á
framlag til Jöfnunarsjóðsins á ár-
inu 1984, „þegar verið var að
stoppa í fjárlagagatið sem fannst
snemma á því ári“, eins og hann
orðaði það. Þá hefði verið tekið
skýrt fram, að þessi ákvörðun
væri tímabundin, tæki aðeins til
ársins 1984, enda ætti Jöfnunar-
sjóðurinn að lögum ákveðna hlut-
deild í tekjum af söluskatti og
aðflutningsgjöldum. Þrátt fyrir
gefin fyrirheit, ótvíræð laga-
ákvæði og allar yfirlýsingar
stjórnvalda fyrr og síðar um sjálf-
stæði sveitarfélaga og sjálfsfor-
ræði á tekjustofnum sínum hefði
aftur verið höggvið í þennan kné-
runn í ár og ætti enn að gera á
næsta ári. Um það, sem við blasti,
sagði borgarstjóri:
„Við framlagningu frumvarps til
fjárlaga fyrir árið 1986 er enn
haldið við skerðingaráformin,
þannig að þetta er að verða viðvar-
andi regla. Erfitt er að meta, hver
áhrifin verða fyrir borgarsjóð á
Átak í ióðamálum
skilað miklum árangri
„FULL ástæða er fyrir okkur að vera
stolt af þeim árangri sem átakið á
þessu kjörtímabili í lóðamálum hefur
skilaö. Lóðaúthlutun er ekki lengur
eitt helsta umræðu- og deiluefni og
lóðabraskið, sem aldrei var meira en
eftir aö vinstri stjórnin hér innleiddi
punktakerfiö fræga, er úr sögunni.
Nú er litið á það sem eðlilegan hlut,
að bæði íbúar borgarinnar og aðrir
landsmenn geti fengið byggingarrétt
á lóð, þegar leitað er eftir því,“ sagði
Davíð Oddsson, borgarstjóri, þegar
hann lagði fram fjárhagsáætlun
Reykjavíkur fyrir 1986.
Á þessu ári hefur dregið verulega
úr eftirspurn eftir lóðum í Reykja-
vík. Gatnagerðargjöld í ár skila
borgarsjóði um 120 millj. kr. lægri
tekjum en reiknað hafði verið með.
Á næsta ári verða á boðstólum lóðir
fyrir 429 íbúðir alls, þar af 363 íbúð-
ir í Grafarvogi. Um er að ræða 381
lóð fyrir íbúðir í sérbýli og lóðir
fyrir 48 íbúðir í sambýli, en auk
þess verður unnið að því að gera
byggingarhæfar á árinu 1987 lóðir
fyrir 78 íbúðir í sambýli, sem vænt-
anlega verða byggðar á vegum
Verkamannabústaða. Lóðir þessar
eru almennt þegar byggingahæfar
og þarf borgarsjóður að kosta sára-
litlu til að fullgera götur að þeim.
árinu 1986, enda liggja ekki fyrir
endanlegar áætlunartölur um inn-
heimtu á söluskatti, en samkvæmt
frumvarpi því að fjárhagsáætlun,
sem hér liggur fyrir, verður fram-
lag úr Jöfnunarsjóði sem hlutfall
af heildartekjum borgarsjóðs að-
eins 6,4% á árinu 1986, en á árun-
um 1975—1983 var það oftast á
milli 10 og 11% og um og yfir 12%
sum árin.
Ef hlutfall Jöfnunarsjóðs í
tekjuöflun borgarsjóðs hefði hald-
ið þó ekki nema 10% myndi fram-
lagið 1986 nema kr. 420 millj. í
stað 270 millj. kr., eins og nú er
áætlað, og vera 150 millj. kr. hærra
en nú má gera ráð fyrir. Miðað við
11% hlutdeild Jöfnunarsjóðs er
munurinn 192 millj. kr.“
Borgarstjóri sagði alla stjórn-
málaflokka tala um nauðsyn þess,
að efla sjálfræði sveitarfélaganna
og fjárhagslegt sjálfstæði þeirra.
Skerðingin á framlagi Jöfnunar-
sjóðsins stangaðist á við þá stefnu.
Hún ylli því til dæmis, að meiri-
hluti sjálfstæðismanna í borgar-
stjórn, sem legði áherslu á að
draga úr skattheimtu með lækkun
útsvars og fasteignaskatta, gæti
ekki gengið lengra á þeirri braut.
ísfilm taki ákvörðun
um eigin fjölmiðlastefnu
— sagði borgarstjóri á borgarstjórnarfundi
ALL SNARPAR umræður áttu sér stað á borgarstjórnarfundi í fyrrakvöld
vegna heimildar, sem borgarráð veitti borgarstióra, til að auka hlutafé
borgarinnar í ísfílm hf. allt að 8 milljónir króna. ! bókum frá Alþýðuflokki,
Alþýðubandalagi og Kvennaframboði segir m.a. að borgarstjóri hafí ekki
veitt borgarfulltrúum neinar upplýsingar um rekstur og starfsemi ísfílm hf.
né um fyrirætlanir þess. Borgarstjórn hafí því enga aðstöðu til að taka
málið fyrir á þessu stigi. í bókun frá fulltrúum Framsóknarflokks er tekið
í sama streng. Þar segir m.a. „Vissulega er það lágmarkskrafa að upplýsing-
ar um fyrirtækið liggi fyrir um leið og verið er að taka ákvörðun um að
stórauka hlutaféð. Annað er móðgun við borgarfulltrúa!
I máli Davíðs Oddssonar borgar-
stjóra kom fram að markmiðið
með rekstri ísfilm hf. væri að
koma af stað sjónvarpi. Þessi fjár-
hæð sem sett væri í fyrirtækið
væri því til þess að koma upp bún-
aði til sjónvarpssendinga. Á fund-
inum var samþykkt samhljóða
samþykkt borgarráðs, þar sem
borgarstjóra er veitt heimild til
þess að bjóða hluta hlutafjár eða
allt til sölu til fyrirtækja eða ein-
staklinga í samræmi við sam-
þykktir ísfilm hf.
Borgarstjóri sagði það ljóst, að
Isfilm hf. yrði að gera það upp við
sig hvort það fari af alvöru út í
fjölmiðlun. Ef þetta fyrirtæki færi
ekki út í sjónvarpsrekstur þá muni
enginn gera það. Nauðsynlegt sé
að veita ríkissjónvarpinu sam-
keppni. Sigurjón Pétursson (Abl.)
sagði í ræðu sinni að hér þyrfti
að spyrja nokkurra grundvallar-
spurninga. Um hvað sé ísfilm að
fara í samkeppni viö ríkissjón-
varpið?
Greinilegt sé að það eigi að finna
eitthvað mótvægi við ríkisfjölmið-
ilinn. Allir landsmenn hefðu vitn-
eskju um hversu „einlit" þessi
fyrirtæki væru sem stæðu að ís-
film hf. Það hefði þó ekki sést á
þessum ríkisfjölmiðli að t.d. sjálf-
stæðismenn ættu ekki greiðan
aðgang að honum. Nefna mætti
að fyrir síðasta prófkjör sjálfstæð-
ismanna hafi verið tekin viðtöl við
rekstrarútgjöld borgarsjóðs talin
verða 2.487 millj. kr. í ár eða 57
millj. kr. (2,3%) umfram áætlun,
þótt launagjöld hækki um 100 millj.
kr. á árinu.
Sigurjón taldi ekki ástæðu til á
þessu stigi að ræða einstaka liði
áætlunarinnar fyrir næsta ár. Á
henni ættu eftir að verða miklar
breytingar fyrir síðari umræðu í
borgarstjórn. Hann taldi einsýnt,
að ríkisstjórnin ætti mikinn þátt
í þeim vanda, sem við væri að etja
í fjármálum borgarinnar. Það væri
stefnu hennar að kenna, að færri
lóðum hefði verið úthlutað en ráð
var fyrir gert. Þá gagnrýndi hann
einnig skerðingu á framlagi úr
Jöfnunarsjóði sveitarfélaga.
Kristján Benediktsson, borgar-
fulltrúi Framsóknarflokksins,
sagði, að á þessu ári hefði borgin
hlaðið upp skuldum eins og sæist
á því, að gert væri ráð fyrir, að
um áramót yrði yfirdráttur á
hlaupareikningi í Landsbankanum
nálægt 280 millj. kr., en hann hafi
verið 18 millj. kr. um síðustu ára-
mót. í ræðu borgarstjóra kom
fram, að áætlað væri, að yfirdrátt-
urinn yrði 259 millj. kr. um ára-
mótin og mætti rekja 178 millj.
kr. til rekstrarhalla á Borgarspít-
alanum, sem yrði greiddur af
daggjöldum á næsta ári.
Guðrún Jónsdóttir, borgarfulltrúi
Kvennaframboðs, taldi nauðsyn-
legt að hækka álagningarhlutfall
fasteignáskatta, sem nú er 0,4%,
í 0,5%. Það væri ekki rétt stefna
að veita þeim, sem best eru stæðir,
afslátt á fasteignasköttum.
ýmsa frambjóðendur, þar sem þeir
hefðu skýrt út hvar á ákveðnum
svæðum væru uppi hugmyndir um
að gera eitthvað. Davíð Oddsson
borgarstjóri taldi þessi ummæli
dæmigerð fyrir borgarfulltrúann
Sigurjón Pétursson. Hann setti
allt undir „hið pólitíska mæliker".
Hér kæmi annað til. Stefnt skyldi
að samkeppni um fréttir, dagskrá,
kvikmyndir o.fl. Komið hafi enn-
fremur í ljós að það blað, sem sé
óhlutdrægast á hinum íslenska
blaðamarkaði — Morgunblaðið —
sé besta auglýsingablaðið. Vinstri
pressan ætli nú að fara að „rotta“
sig saman í sameiginlega útgáfu á
dagblaði með það í huga að auka
lesendahópinn, án þess að líta á
þá staðreynd að fólkið vill óhlut-
drægni og af þeirri ástæðu séu
þessi blöð ekki lesin.
Gjöld á dagvist-
arheimilum
barna hækka
um áramótin
FYRIR borgarstjórn Reykjavíkur
liggur tillaga um hækkun á vist-
gjöldum á dagvistarheimilum borg-
arinnar um 20% frá byrjun næsta
árs. Eftir hækkunina verður vist-
gjaldið á dagheimilum kr. 5.000 á
mánuði fyrir börn hjóna en 3.300
kr. fyrir þá sem njóta forgangs um
vistun. Á leikskólum verður gjaldið
kr. 2.100 og 2.600 eftir lengd við-
verutímans.
Davíð Oddsson, borgarstjóri,
skýrði frá þessu í borgarstjórn í
fyrrakvöld og benti á, að hærra
gjaldið á dagheimilum ætti ein-
ungis við, þegar um tvær fyrir-
vinnur er að ræða, en sambærilegt
gjald hjá dagmóður væri mun
hærra, eða frá 8.000 til 9.000 kr. á
mánuði. Þá yrði gjald það, sem
einstæðu foreldri verði gert að
greiða mun lægra en samanlögð
meðlög og mæðra- eða feðralaun
eru, en lengi hefði verið við það
miðað, að þessar greiðslur, sem
nú eru 5.500 kr., dugi fyrir vist-
gjöldum.
Borgarstjóri sagði einnig, að
tillagan um gjöldin miðaði ekki
að því, að hlutdeild foreldra í
greiðslu á kostnaði við rekstur
heimilanna hækkaði, hún ætti að
vera óbreytt eða um 23% á dag-
vistarheimilum og 53% á leikskól-
um. í lögum væri á hinn bóginn
gert ráð fyrir að þessi hlutföll geti
verið allt að 40% á dagheimilum
og 60% á leikskólum. Borgarsjóður
greiddi þannig rekstrarkostnað
þessara heimila verulega niður
umfram það, sem lögin mæla fyrir
um.