Morgunblaðið - 21.12.1985, Blaðsíða 56

Tð
56
ð8ei aaaMaaaa ís fluoA.craaouaj ,qlaAjamjofiOf
MORGUNBLAÐID, LAUGARDAGUR 21. DESEMBER1985

Raunsær og fagur óður
til íslenska hestsins
Hestar
Valdimar Kristinsson
Hestar
vetur, sumar, vor og hausL
Höfundar Sigurgeir Sigurjónsson,
Kristín Þorkelsdóttir og Ragnar
Tómasson. Útgefandi Ysja.
Eftir langa bið getur loks að
líta- bókina „Hestar", myndabók
sem er óður til íslenska hestsins.
Sigurgeir ljósmyndari hefur í all
mörg ár unnið við að taka myndir
í þessa bók og voru menn orðnir
langeygir eftir þessu verki því
það eru í það minnsta fjögur ár
síðan hann var að taka síðustu
myndirnar í bókina. En alltaf
teygðist á þessu og mun ástæðan
vera sú að markið var sett sífellt
hærra.
Þegar svo kom að því að fá
bókina guggnuðu allir útgefend-
ur á verkinu, töldu það of dýrt.
En ekki var til baka snúið eftir
þá miklu fyrirhöfn sem fylgdi
Ijósmyndun og annarri undir-
búningsvinnu og niðurstaðan
i varð sú að þau þrjú sem ofan eru
nefnd stofnuðu útgáfufyrirtækið
Ysju í þeim tilgangi að gefa bók-
ina út.
Eins og áður segir er það Sig-
urgeir sem tekur myndirnar en
Ragnar Tómasson semur textann
og Kristin Þorkelsdóttir hannaði
útlit. Það tíðkast sjálfsagt ekki
að tala um hönnuði bóka sem
höfunda bóka en þar sem um er
að ræða myndabók að megin
stofni, er þáttur hönnuðar það
mikill í sköpun verksins að ekki
er annað verjandi. Einnig á
kunnur hestamaður, Jón Sig-
urðsson bóndi í Skollagróf, nokk-
urn þátt í þessu verki en hann
orti ferskeytlur þær sem fylgja
myndum bókarinnar. Að því er
mér skilst átti að setja þarna
eldri vísur en erfiðlega gekk að
finna kveðskap sem „harmóner-
aði“ við myndefnið og var því
kveðskaparjöfurinn úr Skolla-
gróf fenginn með stuttum fyrir-
vara til að bæta þar úr. Var hann
„lokaður" inni í andlegri smiðju
og bregst honum ekki bogalistin
frekar en fyrri daginn.
Myndir bókarinnar eru bæði
svart/hvítar og litmyndir. Á
saurblöðum eru gamlar myndir
frá því fyrir aldamót og sú
yngsta frá kappreiðum á gamla
Fáksvellinum árið 1930. Setur
þetta óneitanlega skemmtilegan
svip á bókina og ekki spillir að
prentun á þessum myndum hefur
tekist með miklum ágætum.
Sýna myndirnar hestinn í ýms-
um hlutverkum sem hann gegndi
á þessum tíma. Fremst í bókinni
er formáli sem Kristín skrifar
en síðan kemur texti Ragnars þar
sem hann í stuttu máli gerir
grein fyrir sögu íslenska hestsins
og kostum hans og varpað er ljósi
á sérkenni þessa harðgera og
fótfima snillings sem á engan
sinn líka meðal hesta heims eins
og Kristin orðar það. Textinn er
birtur á fjórum tungumálum að
íslenskunni meðtaldri og ber
hann það óneitanlega með sér
að hann er fyrst og fremst sam-
inn fyrir erlendan markað. Þó
má hann teljast gagnlegur fyrir
þá Islendinga sem ekki hafa
uppgötvað íslenska hestinn. Ekki
kemur þetta að sök fyir aðdáend-
ur íslenska hestsins hérlendis því
ærið lesefni er í mörgum mynd-
um sem á eftir að koma.
Þeim hluta bókarinnar sem
inniheldur litmyndir er skipt í
fimm hluta ,þ.e. árstíðirnar, og
einn kafli fjallar um ferð á hest-
um yfir hálendið. í þessum hluta
fer fyrst að reyna verulega á
Kristínu sem hönnuð og má segja
að hún fari á kostum. Einn besti
hluti bókarinnar er tvímælalaust
„stóðrétta-þemað". Þar sýnir
Sigurgeir hæfni sína við lítið ljós
og virðist það vera sérgrein hans.
Um haustið og stóðréttir yrkir
bóndinn í Skollagróf:
Haustið strenKÍr hélubönd,
hleður snjó í fjöllin.
Senn eru að baki sumarlönd,
sölna grös um völlinn.
Lokið er fjalla frelsinu,
fátt um spretti snjalla.
Líður haust að heísinu,
hljóðnuð gleðibjalla
Einnig eru hestamenn teknir
fyrir í bókinni og eru það fjöl-
skrúðugar mannlífsmyndir. Ber
þar hæst mynd framarlega í
bókinni af Símoni Hartmanns-
syni í Kolkuósi. Er myndin tekin
í stóðréttum og fer ekki milli
mála að þar fer kóngur í ríki
sínu.
Ekki fer milli mála að bókin
hefur að geyma margar góðar
myndir en þar innan um eru
einnig hreinustu perlur. Má þar
nefna myndina af Nös frá Urr-
iðavatni sem tekin er á Melgerð-
ismelum og með henni mælir
Jón í Skollagróf:
Nös
Fasið villt og flugið hratt,
fer sem ör af boga.
Hún er meira en geðið glatt,
gneistuð augun loga.
Með bók þessari hefur verið
kveðinn einn fegursti óður til
íslenska hestsins í formi
myndaogljóða.
Vegur og virðing
starfa í sjávarútvegi
— eftir Sigurð Tómas
Garðarsson
5 ára ísbjarnarblús
Fyrr á þessu ári hélt Bubbi
Morteins upp á 5 ára afmæli kveð-
skapar síns um f sbjarnarblús. Mér
þykir tilhlýðilegt að minnast þess
nú, er ísbjörninn hefur hætt starf-
semi, enda hefur þessi plata haft
óbein áhrif á málalok.
Lífskrafturinn og ferskleikinn
sem fylgdu þessu timamótaverki
eru óumdeilanleg. Þarna koma
fram ótvíræðir listamannshæfi-
leikar Bubba. Væntanlegur lista-
mannalaunþegi, ef svo mætti
segja.
Tónlistin á plötunni ber sterk
merki þeirrar stefnu sem þá var í
tísku í poppheiminum. Höfundur
OK fylgjendur eiga skilið fimm
stjörnur fyrir smíðina og flutning-
inn því frumkvöðlar pönksins
hefðu ekki gert betur. Þarna smell-
ur allt saman, lagaval, textar og
túlkun. Hin klassíska uppreisn
einhvers af þessum þrem grunn-
um, sem ávallt setur tímamót í
„Það kom fram í fjöl-
miðlum síðastliðið vor
að framhaldsskólanem-
ar í Keykjavík vilja ekki
vinna við sjávarsíðuna.
Neikvætt viðhorf og
jafnvel andúð ríkir
meðal þessa unga fólks
til fískvinnslu og sjó-
sóknar. Það gengur frek-
ar um atvinnulaust en
fara vestur á firði eða
austur á land í sumar-
vinnu. Þetta eru árgan-
garnir hans Bubba.“
alþýðutónlistina kemur þarna
fram í textum Bubba og ásamt
góðum melódíum og framsetningu
verður til þess að þeir áhrifagjörn-
ustu falla fyrir því, en hinir viður-
kenna gott verk og njóta þess sem
slfks.
Þeir unglingaárgangar sem fylgt
hafa Bubba síðustu fimm ár eiga
frá honum minningar, sem aðeins
tíminn segir til um hvort verða
góðar eða slæmar. Óharnaðir og
áhrifagjarnir gleyptu þeir í sig
boðskapinn og ísbjarnarblús, án
þess að gera sér grein fyrir því að
þarna er aðeins verið að færa í
stílinn sögur og skoðanir um
rumpulýð, sem þrífst á svikum og
undirferli. Það er ekki góður mál-
staður að verja, en auðvelt að
hrella saklaus barnshjörtu með
þessum viðbjóði, þó svo að raun-
veruleikinn sé annar.
Það kom fram í fjölmiðlum síð-
astliðið vor að framhaldsskóla-
nemar í Reykjavík vilja ekki vinna
við sjávarsíðuna. Neikvætt viðhorf
og jafnvel andúð ríkir meðal þessa
unga fólks til fiskvinnslu og sjó-
sóknar. Það gengur frekar um
atvinnulaust en fara vestur á firði
eða austur á land í sumarvinnu.
Þetta eru árgangarnir hans Bubba.
Nú er mikið talað um að flytja
út hugvit. Láta útlendinga borga
okkur fyrir íslenskar hugmyndir.
Skaðinn er skeður og útlendingar
Sigurður Tómas Garðarsson
munu ekki borga okkur fyrir hug-
vit áróðursins í ísbjarnarblús, eða
afleiðingar hans, en á fimm ára
afmæli gæti það verið verðugt
verkefni fyrir Bubba að stefna að
útflutningi hugvits síns og hæfi-
leika. Byggja upp í stað þess að
rífa niður.
Ráðstefna um að auka veg og
virðingu starfa í sjávarútvegi
Nýlega hélt menntamálaráð-
herra ráðstefnu um varðveislu og
eflingu íslenskrar tungu. Málefnið
er allra góðra gjalda vert og vafa-
laust tímabært, á afmælisárif
ísbjarnar-„blúsins“. Hinsvegar er
fleira en íslenska tungan á undan-
haldi í þjóðlífi okkar, eins og
dæmin sanna.
2. október síðastliðinn birti
stjórn Fiskiðnar, fagfélags fisk-
iðnaðarins, þáverandi mennta-
málaráðherra opið bréf í Morgun-
blaðinu. Ég minni á þetta hér, því
varðveisla og efling ylhýra málsins
er háð því að áfram verði dreginn
fiskur úr sjó. Ráðuneytið er þar
borið þungum sökum og í bréfinu
dregin fram nöpur mynd af fjár-
hags- og menntunarlegum tengsl-
um þess við fyrirvinnu menningar-
innar.
Þekkingarskortur, skilnings-
leysi og neikvæð athygli á sjávar-
útvegi í vitund þjóðarinnar er
orðið áhyggjuefni. Því er ekki síður
ástæða til að safna saman á einn
stað fólki og hefja stórsókn í að
auka veg og virðingu starfa í sjáv-
arútvegi.
Meðferð og framsetning Bubba
Morteins á íslenskri tungu bendir
til þess að ekki skorti þekkingu
ungs fólks á tungunni, hinsvegar
kemur skýrt fram alvarlegur
skortur á þekkingu þess og um-
gengni um störf í sjávarútvegi.
Ef afleiðing þess að húsfyllir í
Þjóðleikhúsinu einn dag í tilefni
vegs og virðingar starfa í sjávarút-
vegi, gæti leitt af sér þá verðmæta-
aukningu, sem þarf til að greiða
stórsókn sem varðveisla og efling
íslensku tungunnar mun kosta, þá
er vel af stað farið. Að öðrum kosti
er hætt við að krossfarar tungunn-
ar verði fjárvana á miðri leið.
Ilöfundur er framk væmdasíjórí
Fi.skvinnslu í Vogum.
Brids
Arnór Ragnarsson
Opiö hús
Opið hús lauk starfsemi sinni
fyrir jól sl. laugardag. Spilaður
var að venju tvímenningur og
urðu úrslit í keppninni þessi
(efstu pör):
N/S:
Lárus Hermannsson —
Sygmar Jónsson 189 stig
Helgi Skúlason —
Vignir Bjarnason 187 stig
Björn Hermannsson —
Gústaf Björnsson 184 stig
A/V:
Hrannar Erlingsson —
Matthías Þorvaldsson 200 stig
Helgi Samúelsson —
Stgurbjörn Samúelsson 198 stig
Eyjólfur Magnússon —
Hólmsteinn Arason 170stig
Alls urðu spilakvöldin 14 hjá
Opnu húsi og meðalþátttaka á
dag 20 pör.
Óvíst hvort/hvenær Opið hús
hefur starfsemi sína eftir ára-
mót. Umsjónarmenn þakka þátt-
tökuna fyrir jól og óska bridge-
áhugafólki árs og friðar.
Jólastórmót BH og
Sparisjóös HafnarfjarÖar
Vegna jólahlés bridsfélaganna
vill BH með góðum stuðningi
Sparisjóðs Hafnarfjarðar leggja
sitt af mörkum til þess að menn
ryðgi ekki í íþróttinni um hátíð-
irnar. Haldið verður jólamót í
Flensborgarskóla laugardaginn
28. desember og hefst keppni kl.
13 og lýkur um kl. 18. Spilaður
verður tölvu-Mitchell, þar sem
Vigfús Pálsson kemur við sögu
og kemur víst ekki á óvart. Þátt-
tökugjald verður aðeins 300 kr.
á mann og veitt verða þrenn
verðlaun „í allar áttir" samtals
að upphæð 29.000 kr. Unnt verð-
ur að spila á rúmlega 30 borðum.
Hægt er að tilkynna þátttöku í
síma 52818 (Guðni) og 52248
(Þórarinn Andrewsson) en tekið
verður við þátttökutilkynningum
á spilastað, eins lengi og pláss
við grænu borðin leyfa. Allir
velkomnir í Flensborg. Annað
hvort vinna menn eða verða
teknir í kennslustund.
Reykjavíkurmót
í sveitakeppni
Minnt er á að Reykjavíkurmót-
ið í sveitakeppni hefst mánudag-
inn 6. janúar nk. Skráning stend-
ur yfir í öllum bridgefélögum á
Reykjavíkursvæðinu, en auk þess
geta væntanlegir fyrirliðar haft
samband við: ólaf Lárusson
16538 — Hermann Lárusson
41507 — Esther Jakobsdóttur
82486 — Hjálmar S. Pálsson
76834 eða Anton R. Gunnarsson
71465 til skráningar um hátíðirn-
ar.
Reykjavík á að þessu sinni 12
sveitir til íslandsmóts (Reykja-
víkurmótið er jafnframt úrtöku-
mót fyrir íslandsmótið í sveita-
keppni) þannig að líkurnar á að
komast í íslandsmótið að þessu
sinni eru verulegar.
Spilarar eru eindregið hvattir
til að hafa samband sem fyrst
við einhvern af ofantöldum.
Bridsfélag Akureyrar
Skráning í jólamót Bridsfélags
Akureyrar stendur yfir. Henni
lýkur á Þorláksmessu. Þegar eru
yfir 40 pör skráð til leiks og er
búist við að enn fjölgi verulega.
Hægt er að hafa samband við
stjórnarmeðlimi BA.
Jólamótið verður spilað í
blómaskálanum Vín v/Hrafnagil
á sunnudeginum 29. desember,
og hefst kl. 9.30 árdegis. Spilaður
verður Mitchell-tölvuvædd tví-
menningskeppni (Vigfús Pálsson
mun annast útreikning) tvær
umferðir. Þátttökugjald er kr.
1.500 pr. par, innifalinn er hádeg-
ismatur. Spilað er um silfurstig,
auk góðra verðlauna.
Föstudaginn 13. desember sl.
spiluðu Akureyringar við Brids-
félag UMSE (sem nýgengið er í
Bridssambandið) á 16 borðum.
Akureyringar báru sigur úr být-
um, 256 stig gegn 209. Ætlunin
er að keppa innbyrðis tvisvar á
ári í framtíðinni og verður næst
spilað í vor.