Morgunblaðið - 19.04.1986, Qupperneq 43
góður lífsförunautur, til hinstu
stundar — hún lést í júní 1974. Þau
eignuðust 5 böm og eru þau öll á
lífi, þrjár dætur og tveir synir.
Andés sat á friðarstóli í Síðumúla
í nærri þijátiu ár. Áratuginn frá
sjötugu til áttræðisaldurs notaði
hann til að losa sig við trúnaðar-
störf. Síðan hefur hann tekið lífinu
með ró. Heilsa hans hefur þó verið
góð.
Ingibjörg dóttir hans hefur verið
hans bjargvættur, sem hefur hugs-
að um hann eins og best var á
kosið, slík umhyggja verður seint
þökkuð, svo sem verðugt er. Þau
þijátíu ár, sem liðin eru síðan ég
tók við þingmennsku af Andrési,
hef ég heimsótt hann öll sumur að
einu undanskildu. Síðast heimsótti
ég hann síðastliðið sumar. Þá sátum
við lengi einir saman og ræddum
málin og gekk það vel þó heym
hans væri farin að gefa sig. Eg
dáðist að minni hans og andlegri
heilsu. Andrés var skemmtilegur í
samtali og auk þess góður hagyrð-
ingur.
Þegar hann hafði frétt af veislu-
siðum þeim sem Vilhjálmur Hjálm-
arsson ætlaði sér að hafa sem ráð-
herra, sendi Andrés honum þessa
vísu.
„Valdaferill verði þinn
vorriþjóðtilnytja
En veislurþínar, vinur minn,
vilégekki sitja."
Dagur Andrésar í Síðumúla hefur
orðið langur, enda hefur hann skilað
miklu dagsverki. Fátt verður manni
meira virði á lífsleiðinni, en kynni
af góðu fólki. Eg hefí orðið þeirrar
hamingju aðnjótandi að kynnast
kveðskapar og tónlistar. Glímdi
hann við öll þessi afbrigði listarinn-
ar, og hefði getað orðið liðgengur,
að sögn góðra manna. Spekingamir
segja, að örlög manna séu ráðin við
fæðingu, en Geir fæddist í október,
1914. Hvað um það, harka, við-
kvæmni og þijóska voru einkenn-
andi í skapgerð Geirs.
Á árinu 1947 var Geir í síld, í
eitt skipti af mörgum. Sverrir hét
báturinn. Flotinn var á stöðugu
stími milli Gjögurs og Sléttu. Karl-
amir börmuðu sér hver við annan
í talstöðvunum. Skipstjórinn breiddi
úr sér yfir tvo brúargluggana, skim-
andi vonleysislega út á sjóinn. Tvær
tóbaksrásir láku úr hvorri nös. Geir
ók sér við brúargluggann stjóm-
borðsmegin. Eftir mánaðar aðskiln-
að við Bakkus var hann aumur og
öryggislaus. Skipstjórinn lét þau
huggandi orð falla, að enginn finni
bein. Geir kveður þá upp úr, að
þeir séu að fara í bátana allt í kring.
Skipstjórinn varð eins og karfi í
framan, og þrumaði: „Því í fjandan-
um ferðu þá ekki til þeirra."
Geir dvaldi oft á Kristneshæli á
vegum borgarinnar. Margir góðir
menn vildu hjálpa honum. Hrósaði
hann mjög nafna sínum Geir, sem
var borgarstjóri.
Á haustin, er norðan rútan þyrl-
aði upp rykmekkinum á þjóðvegin-
um fyrir ofan Belgsholt í Melasveit,
og rykmökkurinn fór fram úr rút-
unni, vissum við, að Geir væri á
ferðinni suður úr síldinni. Hann kom
alltaf við í Belgsholti á leiðinni
suður. Geir lést í Reykjavík um
miðjan sjöunda áratuginn, rúmlega
sextugur að aldri.
Sigurðl. Ólafsson, Maryland,
Bandaríkjunum.
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. APRÍL 1986
mörgu góðu fólki. Einn í þeim hópi
var Andrés í Síðumúla, sem veitti
mér ómetanlega aðstoð, þegar mest
reið á og var mér alltaf til ánægju
þegar fundum okkar bar saman.
Blessuð sé minning hans.
Halldór E. Sigurðsson
Kveðja frá Ungmennafélagi
Reykdæla
„Þeir menn sem börðust fremst með traustri
trú
til takmarks þess, sem loks er fært að ná.
Þeir eru horfnir heim um glæsta brú
og heiður þeirra einn nú dvelst oss hji“
Þessar hendingar úr kvæðinu
„Áraskiptin" eftir Hannes Hafstein
munu hafa liðið í gegnum hug
margra er þeir heyrðu lát Andrésar
í Síðumúla.
Hér er ekki ætlunin að rekja ætt
eða æfistörf Andrésar, það munu
aðrir gera, en aðeins að senda
honum nokkur kveðju og þakkarorð
að leiðarlokum.
Það kann að vekja undrun eink-
um þeirra yngri að félaga sem
kennir sig við ungmenni, skuli finna
löngun hjá sér til að senda næstum
tíræðum öldungi kveðjur og þakkir.
En ástæða er fyrir flestu ef ekki
öllu.
Á sumardaginn fyrsta 1908 sem
Kveðjuorð:
Fæddur 26. maí 1920
Dáinn 2. apríl 1986
Hinn 2. apríl sl. andaðist í Landa-
kotsspítala Sigurleifur Jóhannsson,
jámsmíðameistari á ísafirði, eftir
tiltölulega stutt en þungbær veik-
indi.
Sigurleifur var Amfirðingur að
ætt og uppruna. Hann fæddist að
Auðkúlu í Arnarfirði þann 26. maí
1920. Foreldrar hans voru hjónin
Bjamey J. Friðriksdóttir og Jóhann
Jónsson.
Sigurleifur missti föður sinn í
bamæsku og ólst upp með móður
sinni og átta systkinum að Auðkúlu
til ársins 1935 þegar hún brá búi
og flutti til ísafjarðar, en þar bjó
þá elsti sonur hennar, Jón Á. Jó-
hannsson, síðar skattstjóri á ísafirði
og í Vestfjarðaumdæmi.
Stuttu eftir komuna til ísafjarðar
hóf Sigurleifur nám í jámsmíði hjá
Vélsmiðjunni Þór hf. og vann þar
um hríð að námi loknu. En lengst
af starfsæfinni rak hann eigið fyrir-
tæki, ekki mjög stórt í sniðum en
rekið af þeirri kostgæfni að menn
höfðu ekki ástæðu til að kvarta
undan viðskiptunum. Verkefnin
hlóðust þvi upp og frístundimar
urðu fáar í gegnum árin.
Ég kynntist Sigurleifi eða Leifí,
eins og hann hét í kunningjahópi,
þegar ég fluttist fyrst til ísafjarðar
um vorið 1945. Við vomm báðir
ungkarlar í þann tíð og vomm
kostgangarar hjá Borghildi á Póln-
um. Þessi matstaður bar öll bestu
einkenni Isafjarðar þeirra ára.
Hann var lítill, hlýr og hreinskilinn.
Þar mátti fínna þverskurð þessa
ágæta samfélags. Þar var heims-
borgarinn Baarregaard tannlæknir,
puðarinn og seiglukarlinn Sveinn
Sveinsson „braskari", mannvinur-
inn og snyrtimennið Éggert Láms-
son og allt þama á milli. Því skal
ekki neitað að stundum gengu hnút-
ur um borð, en allt slíkt gleymdist
milli máltíða. Borghildur var ein-
stök kona. Hún var ein af þessum
íslensku hefðarkonum sem standa
virkilega undir þeim titli að heita
húsmóðir. Þama leið öllum vel og
urðu margir kunningjar í gegnum
árin.
Við Leifur hændumst fljótt hvor
að öðmm, sennilega af því hvað við
vomm ólíkir, en við vomm líka á
svipuðum aldri og áttum þó nokkur
sameiginleg áhugamál. Við lásum
bækur í frístundunum og lærðum
saman ýmislegt sem okkur hafði
ekki gefist færi á áður eins og
hugurinn hafði staðið til, eins og
t.d. ensku hjá Gústaf Lámssyni,
þá bar uppá 23. apríl stefndi æsku-
fólk úr Reykholtsdalshreppi að
Deildartungu. Þetta fólk lét ekki
norðan rok með nokkm frosti hefta
för sína þótt hvorki væm vegir né
bifreiðar til að þeytast á milli staða.
Sennilega hafa flestir eða allir ferð-
ast á tveimur jafnfljótum. Þetta
æskufólk átti brýnt erindi að Deild-
artungu. Hér vom „Vormenn is-
lands“ á ferð og þennan dag var
fyrsta ungmennafélagið í Borgar-
firði stofnað, Ungmennafélag
Reykdæla. Á þessum stofnfundi
mættu 23 ungmenni og gerðust þau
öll félagar. Eitt þeirra var Andrés
Eyjólfsson sem þá var heimilismað-
ur í Deildartungu.
Fáir af þeim sem stofnuðu Ung-
mennafélag Reykdæla em nú eftir
á meðal okkar. Flestir em horfnir
yfir „móðuna miklu“. Nú þegar
Andrés í Síðmúla er fallinn frá em
aðeins tveir af þeim sem sátu fund-
inn í Deildartungu 1908 á lífi.
Bræðurnir Þórður og -Þorsteinn
Kristleifssynir frá Stóra-Kroppi.
Andrés gerðist strax ötull bar-
áttumaður ungmennafélagshug-
sjónarinnar. Ritaði meðal annars
margar fróðleiks- og hvatningar-
greinar í „Hvöt“ handskrifað blað
sem félagið gaf út og lesið var
þeim ágæta kennara og heiðurs-
manni.
Að sjálfsögðu byggist allt at-
vinnulíf á ísafírði á sjávarfangi og
í tengslum við þann atvinnuveg era
nær öll þjónustustörf. Því má
kannske segja að það komi nokkuð
skemmtilega á óvart þegar menn
detta inn í fjölskrúðugt lista- og
menningarlíf á þessum stað norður
við ystu höf. Mér fannst Leifur
bera keim þessara aðstæðna. Hann
var þúsundþjalasmiðurinn sem allt
lék í höndunum á. Það var næstum
sama hvort hann hélt á stálþjöl eða
málningarpensli — hvort tveggja fór
honum jafn vel og ævinlega einhver
list í handbragðinu. Enda varð þjón-
usta við blómlegt og dugandi at-
vinnulíf hans hlutskipti og því undi
hann vel.
En áhugi á skemmtan og fögmm
listum fór ekki fram hjá honum.
Hann kunni vel að meta tónlist og
söngmaður var hann góður og tók
þátt í störfum kóranna, en söngur-
inn er sterkur þáttur í öllu menning-
arlífi á ísafirði, sem hefur átt því
láni að fagna að njóta tveggja meðal
merkustu íslendinga á því sviði,
söngstjóranna og tónskáldanna
Jónasar Tómassonar og Ragnars
H. Ragnar.
Sigurleifur átti mörg gæfuspor
um ævina en það stærsta steig
hann án efa í desember 1949 þegar
hann gekk að eiga eftirlifandi konu
sína, Ingu Straumland. Hún bjó
honum og dætmm þeirra þremur
fagurt og friðsælt heimili sem at-
haftiamanninum var meira virði en
allt annað til hvfldar og uppörvunar.
í lifanda lífi heyrði ég síðast í Leifi
þegar hann hringdi til mín frá dótt-
ur sinni og tengdasyni í Kópavogi
uppúr miðjum mars sl. Hann lofaði
mér þá að heyra nokkrar vísur sem
honum þótti vænt um en hann var
lipur og góður hagyrðingur. Hann
vissi þá að hveiju dró, en var að
vanda hress í bragði og mér fannst
þá ekki ástæða til að ætla að þetta
yrði okkar síðasta samtai þessa
heims. En það er nú svona að eitt
sinn skal hver deyja.
Yfirleitt eignast menn sem lengi
lifa marga kunningja en flestir fáa
vini.
Ég kveð hér einn minna bestu
vina sem ég sakna mikið. En mestur
er að sjálfsögðu missir konu, dætra,
bamabama og annarra ástvina.
Þau hafa misst ástríkan eiginmann,
föður og afa. Öllum þeim og öðmm
ættingjum og venslamönnum votta
ég mína dýpstu samúð og bið góðan
Guð að blessa minningu Sigurleifs
Jóhannssonar.
Guttormur Sigurbjörnsson
uppúr á fundum.
Strax eftir stofnun Ungmennafé-
lags Reykdæla vom fleiri félög
stofnuð hér í héraðinu. Ungmenna-
félagið Brúin nokkmm vikum síðar
og svo hvert af öðm á næstu ámm.
Forráðamenn félaganna og raun-
ar hinn almenni félagsmaður líka
fundu fljótlega að þótt ungmenna-
félögin væm góð út af fyrir sig,
var nokkur hætta á að þau einangr-
uðust. Því var það að árið 1912
mynduðu öll ungmennafélögin í
héraðinu eitt samband UMSB. Var
sambandið hugsað til að auka kynni
milli einstakra félaga og að vinna
saman að sameiginlegum áhuga-
málum. Óhætt mun að fullyrða að
Andrés var einn af helstu hvata-
mönnum þess að UMSB var stofnað
og átti sæti í stjórn þess fyrstu tvö
árin og var síðan formaður þess
1915-1916.
Stofnun UMSB var heillaskref á
sínum tíma því það átti eftir að
marka merk spor í menningar og
menntasögu héraðsins.
Þegar ungmennafélag Reykdæla
varð fímmtugt var þess óskað að
Andrés flytti erindi um tildrög og
stofnun félagsins svo og störf þess
fyrstu árin. Tók hann því vel eins
og ætíð ef til hans var leitað en
2. apríl sl. lést í Reykjavík vinur
minn, Sigurleifur Jóhannsson, jám-
smíðameistari á ísafirði. Með
nokkmm orðum langar mig til að
kveðja hann og votta aðstandendum
fyllstu samúðar.
Starfsheitið jámsmiður gefur
litla mynd af manni eins og Leifur
var. í dag, eftir nútíma skólakerfis-
stigum, hefði eflaust mátt kalla
hann hönnuð, tæknifræðing, verk-
fræðing, sálfræðing, skáld og það
sem hvergi er kennt, dreng góðan.
Samskipti okkar Leifs hófust fyrst
þegar ég 10 ámm yngri maður hóf
nám m>tt sem rafvirki, og þurfti
þá oft að leita eftir samstarfi við
hann. Síðan lágu leiðir okkar meira
og minna saman í 23 ár, eftiri að
ég varð starfsmaður íshúsfélags
Isfírðinga, en hann var fastur verk-
taki við allt sem þar var gert, bæði
smátt og stórt, er við kom allri
málmvinnu. Á þessum 23 ámm
hefur öllu verið breytt þar á þessu
sviði,. og geta þeir einir sem til
þekkja vitað hversu óhemju vinna
og hugsun hefur verið í því fólgin
frá hendi Sigurleifs heitins.
Fædd 21. apríl 1945
Dáin 1. mars 1986
Okkur langar með fáeinum orð-
um til að minnast góðrar vinkonu
sem kvaddi þetta líf svo snögglega
að manni gírfst ekki einu sinni tími
til að átta sig á hlutunum. En
enginn veit sína ævi fyrr en öll er
og em það orð að sönnu.
Við kynntumst Margréti ' og
manni hennar Baldri er við fluttum
til Kaupmannahafnar fyrir tveimur
ámm. Magga var sannarlega vinur
vina sinna. Fengum við að vera
aðnjótandi vináttu hennar, en því
miður alltof stutt. Þau hjónin vom
43
bætti við eitthvað á þessa leið. „Ef
ég á að ræða tildrög þess að ung-
mennafélög vom stofnuð á íslandi
yrði það erindi nokkuð langt því
að leita þyrfti allt aftur á fyrri hluta
19. aldar ef gera ætti því einhver
skil. En e.t.v. mætti svara þessu í
örstuttu máli. Þeir sem stofnuðu
ungmennafélögin vildu þroska sig
andlega og líkamlega og þeir urðu
sjálfir að skapa sér þá aðstöðu sem
til þess þurfti. Einn þáttur í þeirri
aðstöðusköpun var stofnun ung-
mennafélaganna." Við sem nú
störfum í þessu félagi gemm okkur
fulla grein fyrir að við eigum stofn-
endum þess óendanlega mikið að
þakka. Við munum framvegis sem
hingað til reyna að byggja á þeim
gmnni sem stofnendumir lögðu
fyrir 78 ámm til heilla fyrir sveit
og hérað. Nú er Andrés i Síðumúla
„horfínn heim um glæsta brú“.
Við sendum honum kveðjur og
þakkir fyrir uninn störf í þágu fé-
lags okkar. Við teljum að það sé
meira en „heiður þeirra einn sem
dvelst oss hjá“. Á þeirra verkum
byggjum við okkar starf.
Við vottum hinum látna virðingu
okkar og sendum aðstandendum
innilegar samúðarkveðjur.
Ungmennafélag Reykdæla
Það skipti ekki máli hvað um var
að ræða, allt var tekið mjög föstum
tökum. Ef teikningar vom fyrir
hendi, vom þær grandskoðaðar,
gagnrýndar, og settar fram nýjar
hugmyndir. Var allt síðan rætt við
viðkomandi verkfræðing, og hygg
ég t.d. að tæknideild SH hafi margt
tekið til jákvæðar athugunar sem
frá honum kom. Aldrei minnist ég
þess, í öll þessi ár, er við þurftum
að leita til hans, á nóttu sem degi,
helgan dag eða virkan, að hann
hafi ekki alltaf leyst vanda okkar.
Enda em það margar minningamar
sem geymast um allt það ómetan-
lega í fari þessa fjölhæfa manns.
Um það get ég nefnt ótal dæmi,
en tek aðeins eitt: Að leita að leka
í ammóníaksleiðslum frágengnum
af honum var aldeilis óþarfi. En við
vélstjóramir þurftum samt ávalt að
fínkemba þær allar að honum við-
stöddum. Það var ekki nóg fyrir
okkur að segja að þær væm í lagi.
í daglegri umgengni var hann
sérstæður. Aldrei blandaði hann
saman vinnu og dægurmálum. Þau
vom ekki rædd fyrr en að loknu
dagsverki, og kom þá ósjaldan fyrir
að kvöldmatartíminn fór þar for-
görðum. Sigurleifur var góður
söngmaður, en gaf sér ekki tíma
til að njóta þess nema nokkur ár,
þá ungur maður. Enga þekki ég sem
em eins orðheppnir er þeir skipta
skapi, eins og hann var. Heldur
vildi ég þúsund orðhríðar frá öðmm,
en eina frá honum. í slíkum tilvikum
var naglinn ávallt sleginn á höfuðið. ;
Vísur hans sumar, er hann skildi
stundum eftir á borðinu í vélstjóra-
kompunni okkar, tjáðu okkur hug
hans, léttur eða þreyttur, góðlegt
grín eða „skot“. Jarðneskar leifar í
þessa vinar míns hvfla nú í sunn-
lenskri mold, og hefði ég kosið að
geta fylgt honum síðasta spölinn, !
en af því gat ekki orðið. Guð blessi •
minningu hans.
Hreinn Þ. Jónsson
okkur ætíð innan handar og sér-
staklega er við áttum von á syni
okkar í októbermánuði á síðasta ári.
Verðum við ævinlega þakklát fyrir
það, því á þessum tíma vom ætt-
ingjar vfðs fjarri er stuðnings og
uppörvunar var þörf. Það veittu
Magga og Baldur okkur.
Við þökkum Margréti fyrir allar
þær góðu stundir er við áttum með
henni. Við biðjum góðan Guð að
styrkja eiginmann hennar og ætt-
ingjaísorgþeirra.
í Kaupmannahöfn,
Ragnhildur, Bensi
og Agúst Már.
Sigurleifur Jóhanns-
son — ísafirði
Margrét Steinars-
dóttir - Kveðjuorð