Morgunblaðið - 11.06.1987, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. JÚNÍ 1987
23
Áhrif EB-tolla
á fiskútflutning'
eftir Matthías
Bjarnason
Að undanfömu hefur mikið verið
skrifað og skrafað um fiskútflutn-
ing okkar og tolla sem lagðir em
á hann í Evrópubandalaginu. Hefur
þar borið mikið á misskilningi eða
vanþekkingu sem ég tel ástæðu til
að leiðrétta. Því hefur verið haldið
fram að tollar Evrópubandalagsins
á unnum fiskafurðum séu miklu
hærri en tollar á nýjum fiski. Hefur
þetta verið orðað þannig: „EB bók-
staflega hleður tollamúra sína
þannig að það kemur í veg fyrir
eðlilega samkeppnisstöðu fisk-
vinnslunnar hér heima í samkeppni
við fiskvinnslu erlendis." Svo oft
hefur þessu verið haldið fram að
margir eru famir að trúa því. Hver
er svo staðreyndin?
Hún er sú að innflutningur á
frystum fískflökum til Evrópu-
bandalagsins er tollfijáls sam-
kvæmt fríverslunarsamningi
íslands og bandalagsins sem gerður
var 1972 en þau sérfríðindi sem þá
var samið um fyrir sjávarafurðir
tóku ekki gildi fyrr en l'. júlí 1976
þegar samningar höfðu tekist i físk-
veiðideilunni við Bretland. Þá
samþykkti bandalagið einnig að
lækka tolla á nýjum þorski, ýsu og
ufsa úr 12% í 3,7% og á nýjum
karfa úr 8% í 2%. Hins vegar fékkst
bandalagið ekki til að samþykkja
lækkun tolla á öðrum físktegundum
svo sem steinbít, löngu og kola sem
,Með þessari grein hef
ég aðeins viljað vekja
athygli á því að tollar
Efnahagsbandalagsins
sem hafa verið fisk-
vinnslunni heldur í hag
ráða ekki mestu um það
hvort fiski er landað
hér heima eða erlend-
is.“
falla undir almennan 15% toll en
lúða og grálúða falla undir 8% toll.
Þetta em tollamir sem fískkaup-
endur í bandalaginu þurfa að greiða
þegar þau flytja inn ísfisk frá ís-
landi. Hvemig er með hliðsjón af
þessum staðreyndum hægt að halda
því fram að frystihúsin okkar standi
verr að vígi í samkeppninni en er-
lendir fiskkaupendur vegna tolla-
stefnu Evrópubandalagsins?
Nokkm öðra máli gegnir um
saltfisk. Ekki fékkst EB í samn-
ingaviðræðunum 1971—72 til að
taka inn í samninginn skuldbind-
ingu um varanlegt tollfrelsi fyrir
saltfisk, en bandalagið hafði þá
nýlega fellt einhliða niður 13% toll
um óákveðinn tíma. Samningamenn
bandalagsins töldu afar ólíklegt að
saltfisktollur yrði lagður á að nýju
vegna þess að saltfiskframleiðslan
innan bandalagsins fór minnkandi.
Dregið í stórhapp-
drætti Hjálparsveita
skáta á morgun
Hjálparsveitamenn hringja í alla vinningshafa
Á MORGUN verður dregið í Stór-
happdrætti Hjálparsveita skáta
og fljótlega eftir helgina verður
hringt i alla vinningshafa. Þann-
ig er tryggt að vinningshafar fá
vinninga sina með skilum og
hjálparsveitimar sitja ekki uppi
með vinninga sem aðrir með
réttu eiga, segir í frétt frá Lands-
sambandi hjálparsveita skáta.
í fréttinni segir ennfremur:
„Samstarf sjálfstæðra sveita hefur
ávallt verið lykilatriðið í starfsemi
Landssambands hjálparsveita
skáta. Áhersla er lögð á sjálfstæði
og sjálfforræði hverrar einstakrar
sveitar. í þessum anda er einnig
staðið að Stórhappdrætti Hjálpar-
sveita skáta, með þvi er verið að
efla starf hjálparsveitanna hverrar
á sínum stað. Bróðurparturinn af
hveijum seldum miða rennur beint
til hjálparsveitanna og óbeint gegn-
um starf Björgunarskóla LHS, sem
styrkir dyggilega þjálfun hjálpar-
sveitamanna og hefur hlutverki að
gegna í almannavamaskipulagi."
Þetta viðhorf breyttist svo þegar
Spánn og Portúgal fóm að semja
um inngöngu í bandalagið snemma
á þessum áratug. Þá fengu banda-
lagsmenn þá hugmynd að beita
mætti saltfisktolli til að þvinga lönd
eins og ísland, Kanada og Noreg
til að veita togumm hins stækkaða
bandalags veiðiréttindi. Saltfisktoll-
ur var því aftur lagður á 1. júlí
1985 eða eins og það er kallað ein-
hliða afnám tollsins var afturkallað.
Um þessa ákvörðun hafa síðan stað-
ið miklar deilur og er ekki hægt
að segja annað en að íslensk stjóm-
völd, ráðherra og embættismenn,
hafi notað öll tækifæri til að fá
bandalagið til að endurskoða af-
stöðu sína, en án árangurs, því
krafa bandalagsins um fiskveiði-
réttindi í staðinn hefur alfarið verið
neitað frá því hún kom fyrst fram.
Tollákvörðunin hefur þó ekki
haft eins slæm áhrif og óttast var
í fyrstu vegna þess að tollftjáls
kvóti fyrir 25.000 tonn sem bundinn
var í GATT-samningnum er enn í
gildi og auk þess í ár 6.000 tonna
tollkvóti samkvæmt samningi EB
við Kanada, sem öll lönd geta notið
góðs af. Þar að auki veitti EB
40.000 tonna viðbótarkvóta fyrir
árið 1986 og var tollur á því magni
3%. Nú hefur viðbótarkvóti verið
ákveðinn 40 þúsund tonn fyrir þetta
ár og er tollur þar ákveðinn 5%,
en ákvörðun EB hefur dregist þetta
þrátt fyrir mikinn eftirrekstur.
Hefur þetta valdið SÍF nokkmm
óþægindum, en samt hefur SÍF tek-
ist að flytja út meira magn af
saltfiski á fyrstu 4 mánuðum ársins
en mörg undanfarin ár. Þótt salt-
fisktollurinn, svo og deilan og
óvissan, hafi verið mjög hvimleiður
er ekki hægt að segja með sönnu
að hann hafí enn sem komið er
verið mikið áfall fyrir saltfískfram-
leiðsluna né að íslenskir saltfisk-
verkendur standi verr að vígi vegna
EB-tolla en saltfiskverkendur í EB
sem keypt hafa tollaðan ísfisk frá
íslandi.
Þar með er ég ekki að halda því
fram að við höfum ekki ástæður til
að hafa áhyggjur af þróun þessara
mála í framtíðinni. Þær áhyggjur
em fyrst og fremst tengdar því að
hagsmunahópar á sviði sjávarút-
vegs innan EB haldi áfram að
tengja saman viðskiptafríðindi og
fiskveiðiréttindi.
Við höfum aldrei ljáð máls á því
að tengja saman viðskiptafríðindi
_ Abu
Garcia
Með einu handtaki
er hægt að
skipta skipta um spólu,
en hún er rennd úráli
sem tryggir styrk
og léttleika.
Ambassadeur 800
Með Ambassadeur800 línunni sannarAbu Garcia
að þeir standa öðrum framar í hönnun og smíði
kasthjóla. Ambassadeur 800 hjólin eru ótrúlega
létt og sterk en samt gœdd einstökum eiginleikum.
Tæknileg hönnun Abu Garcia kastlijólanna eykur
þægindi og öryggi við veiðarnar. Hjá okkur fást
Abu Garcia veiðiltjól við allra hæfi.
—
60milljón
straujárn
mæla með
Rowenla
Matthias Bjamason.
og fiskveiðiréttindi. Ástæðan er
augljós; við höfum engan veginn
nægilega trygga fiskstofna fyrir
okkur sjálf að veiða og beitum físki-
menn okkar hörðum takmörkum til
veiða innan fiskveiðilögsögu okkar.
Á meðan slíkt ástand varir verður
ekki samið um veiðar erlendra þjóða
innan fiskveiðilögsögu okkar fyrir
viðskiptafríðindi. Hins vegar ber
okkur að auka viðskipti við þær
þjóðir sem mest kaupa af útflutn-
ingsvömm okkar og gefa okkur
best verð.
Þessir aðilar leggjast gegn ósk
okkar um afnám saltfisktollsins og
annarra tolla, sem torvelda eðlileg
viðskipti okkar við bandalagið svo
sem Lolla á saltsíld, söltuð ufsaflök
og ný fískflök. Um afnám þessara
tolla hefur margoft verið rætt við
fulltrúa Evrópubandalagsins og svo
verður einnig gert á næsta fundi
sameiginlegu nefndar bandalagsins
og íslands sem haldinn verður í
Reykjavík 18. júní. Áríðandi er að
fá ráðamenn bandalagsins til að
skilja að á sama tíma og við tak-
mörkum veiði okkar eigin skipa
vegna ástands fiskstofna hér við
land er algjörlega útilokað að veita
erlendum fiskiskipum ný réttindi til
fískveiða. Við samningana 1972
sýndi Evrópubandalagið mikinn
skilning á sérstöðu íslands og veitti
sérstök tollfríðindi fyrir íslenskar
sjávarafurðir samkvæmt bókun nr.
6 við fríverslunarsamninginn. Er
vonandi að þessi sérstaða fáist aft-
ur viðurkennd í samskiptum okkar
við Evrópubandalagið.
Með þessari grein hef ég aðeins
viljað vekja athygli á því að tollar
Efnahagsbandalagsins sem hafa
verið fiskvinnslunni heldur í hag
ráða ekki mestu um það hvort físki
er landað hér heima eða erlendis.
Að baki þeirra ákvarðana liggja
ýmsar aðrar ástæður sem ég ætla
ekki að ræða nánar nú.
Höfundur er samgöngu- og við-
skiptaráðhem.
Rowenra
LA 58
Kr. 1.495.-
Rowenla
LA 33
Kr. 2.195.-
Rowenfa
LA 22
Ferðastraujárn með úðara.
Kr. 1.990.-
Rowenla
DA 47
Gufustraujárn. Kr. 3.845.-
Rowenfa
DA 72
Gufustraujárn. Kr. 2.730.-
al • S
Rowenra
DA 48
Gufustraujárn. Kr. 4.818.-
Fást í öllum betri
Iraftækjaverslunuml
HAFNARSTRÆTI 5 SÍMAR 16760 og 14800
Nýjabæ-Eiðistorgi Simi 622-200