Morgunblaðið - 01.11.1987, Blaðsíða 12
12 B
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. NÓVEMBER 1987
Starfsfólk í Haraldarbúð, Gísli leagst til vinstri í neðri röð.
unga stúlkan með sjálfri sér: „Góði
guð, taktu hana ömmu svo ég fái
homherbergið."
Nú reynir fólk með öllu móti að
koma gamla fólkinu af sér til okkar
og er svo fljótt að segja bless. Sum-
ir eru þó duglegir að heimsækja
aldraða ættingja sína. Við verðum
að hugsa þannig að fólki eigi að
eiga gott og rólegt æfikvöld. Eitt
sinn var norski stjómmálaskörung-
urinn Einar Gerhardsen hér á landi
í heimsókn. Sendiherra Noregs sem
var hér þá var svo góður kunningi
minn að við vorum dús, það þurfti
nokkuð til þess í þá daga. Hann
hringdi í mig og spurði hvort Ger-
hardsen mætti heimsækja mig og
skoða hjá mér aðstöðuna fyrir
gamla fólkið. Hann kom svo til
Hveragerðis og ég sýndi honum
húsin sem ég var þá búinn að
byggja þar. Við byggðum nefnilega
fyrstu elliíbúðimar á íslandi. Ger-
hardsen, fyrrum forsætisráðherra,
skoðaði íbúðimar sem vom vel bún-
ar húsgögnum og tækjum. Þegar
Gerhardsen hafði litið í kringum sig
sagði hann „Er det ikke for me-
get.“ en ég svaraði: „Getur það
nokkum tíma orðið of mikið fyrir
fólk sem hefur unnið vel og dyggi-
lega fyrir sína þjóð.
Gerhardsen sagði mér að hann
hefði frétt af starfseminni hjá mér
í gegnum sendinefnd sem hingað
hafði komið vegna samninga. Þeir
komu til okkar í Hveragerði til að
skoða. Útlendingar hafa sótt til mín
ráð í þessum efnum en íslendingar
skella skolleyrum við öllum ráðlegg-
ingjum, jafnvel frá þeim sem langa
reynslu hafa. Hér tíðkast það að
þegar ungir menn taka við þá ýta
þeir eldri mönnunum út í hom og
hlusta ekki einu sinni á hvað þeir
hafa að segja. Þassu er öfugt farið
t.d. í Þýskalandi. Þar er eldri mönn-
um sem lokið hafa starfí hjá fyrir-
tækjum gjamam boðin seta í
nokkurs konar öldungaráði sem
yngri mennimir hitta svo öðru
hvoru og spyija ráða. Þar er reynsl-
an metin að verðleikum, hér er það
ekki gert og það er oft afdrifaríkt.
Líð ekki að heimilisfólk
sé lítilsvirt
Mér hefur gengið ágætlega að
halda starfsfólki gegnum árin.
Gamalt starfsfólk hefur líka for-
gang að komast hér inn sem
heimilismenn. Ég held þó starfs-
fólkinu ailtaf svona heldur frá mér
og heimilisfólkinu raunar líka. Ég
þéra allt þetta fólk og því líkar það
að mörgu leyti vel, það lyftir því
upp ef svo má seg)a. Einu sinni
átti maður hér 90 ára afmæli. Ég
óskaði honum til hamingju og sagði
svo: „Er það nokkuð sem ég get
gert fyrir yður."
„Já,“ svaraði maðurinn. „Þér
gætuð flaggað."
Ég læt ekki starfsfólk fara nema
fyrir eitt, ef það litilsvirðir heimilis-
fólkið, það líð ég ekki. Við höfum
átt því láni að fagna að hafa yfír-
leitt haft ágætis starfsfólk sem
hefur unnið af hugsjón. Ég vil
þakka því öllu og einnig konu minni
Helgu, sem hefur staðið við hliðina
á mér og það hefur ekki alltaf ver-
ið einfalt mál.
Menn hafa oft haft hom í síðu
Grundar og sumir talið það ókost
að menn þurfí í sumum tilvikum
að vera fleiri saman í herbergi. Það
þarf þó ekki að vera. Ég minnist
þess að eitt sinn kom til mín lækn-
ir og þurfti að koma fyrir konu sem
ruglaðist á geði vegna þess að hún
lenti í húsbruna og bjargaðist nauð-
uglega út með barn sitt. Þetta varð
henni ofraun um tíma. Læknirinn
reyndi að koma henni fyrir en án
árangurs. Hann bað mig liðsinnis.
Ég hafði ekkert pláss laust en mér
datt allt í einu í hug kona ein sem
var á heimilinu þá. Hún var alltaf
kölluð Fröken og gekk alltaf á
íslenskum búningi og var mjög fín
með sig. Hún fór fram í eldhús og
náði í matinn sinn og fór með hann
inn í herbergið sitt og borðaði hann
þar með silfurborðbúnaði. Hún var
vel efnum búin og hafði hjá okkur
stórt og gott herbergi. Þessa konu
bað ég að koma og tala við mig.
Þegar hún kom spurði ég hana
hvort hún vildi gera mér einn
greiða. Hún var mjög hissa og
spurði hvað það gæti verið. Ég sagði
við hana:„Ég má til að vita hvort
þér gætuð leyft mér að setja inn
til yðar veika konu, ég skal svo
taka hana út strax þegar pláss losn-
ar.“
Fyrst hefur Frökenin sennilega
hugsað: „Hvemig dettur manninum
í huga að ég fari að taka einhveija
kerlingu inn til mín.“ Svo hugsar
hún líklega svona: „Hann hefur nú
aldrei beðið mig um neitt og hann
lofar að taka hana strax." Svo hún
segir að þetta sér allt í lagi.
Eftir svo sem tíu daga losnar
pláss og ég segi Frökeninni að ég
geti tekið konuna út frá henni. Þá
segir hún: „Forstjóri, má ég hafa
hana hjá mér áfrarn." Konan var
hjá þar til henni batnaði skömmu
síðar. Þá kom Frökenin til mín og
spurði hvort ég þyrfti ekki á plássi
að halda fyrir einhveija aðra konu.
Ég lét þá inn til hennar aðra las-
burða konu og hún var hjá henni í
tvö ár. Frökenin hjálpaði þeirri
veiku konu en hún hjálpaði sjálfri
sér enn meira. Það er ekki alltaf
best að vera á einbýli. Það er stund-
um betra að hafa einhvem hjá sér
til trausts og halds þegar maður
er orðinn veikur.
Allar framfarir byggj-
ast á reynslu
Heilbrigðismálin finnst mér vera
veikur punktur hjá okkur íslending-
um. Ef koma ætti með róttæka
tillögu myndi ég stinga uppá að
hafa bara tvo í yfírstjórn heilbrigð-
ismála á hveijum stað. Það yrði
léttara í vöfum. Stundum finnst
mér engu líka en heilsufar fólks
versni eftir því sem læknum fjölgi.
Kannski væri spor í rétta átt að
gera eins og Rússar eru sagðir gera,
að láta menn borga á sjúkrahúsum.
Allir fá allt gratís hér, hvaða vit er
í því. Menn skulu hafa í huga að
það er framfærsluskylda hér í Iög-
um. Margir geta t.d. vel borgað
fyrir sína foreldra þegar þeir em
orðnir gamlir. Annað skulu menn
hafa hugfast. Allar framfarir
byggjast á reynslu og reynslan er
það dýrasta sem til er. Þjóðin má
aldrei gleyma fortíðinni. Ef menn
gleyma fortíðinni, þá eiga þeir enga
framtíð.
Texti:
Guðrún Guðlaugsdóttir
Sendisveinafélagið. Gísli erþriðji frá vinstri
BUMEMA
Þvær og þurrkar á mettíma
Árangur í hæsta gæðaflokki
1.4u/tÍ.^NÍAÍ SPARMEtSnfí 455S
o
ÆU/I/IENIA - engri lík
Rafbraut
Bolholti 4 ® 681440.
NÁMSKEIÐ í SJÁLFSSTYRKINGU FYRIR KONUR (assertiveness training)
í samskiptum manna á milli keniur óhjákvæmilega til vantlamála og togstreitu. í slíkuni tilvikum er aukið sjállstraust. sjálfsvitund og þekking hverjum manni styrkur á sama hátt og það er undirstaða ánægjulegra samskipta. Námskeiðið er sniðið að bandarískri lyrirmynd og lögð áhersla á að gera þátt- takendum grein fyrir hvaða rétt þeir og aðrir eiga í mannlegum samskiptum og hvernig þeir geta komið fram málum sínum af festu og kurteisi án þess að láta slá sig út af laginu með óþægilegunt athugasemdum. Ennfreniur að læra að líða vel með sjálfum sér og hafa hentil á kvíða, sektarkennd og reiði nieð vöðvaslökun og breyttum hugsunarhætti. Upplýsingar í síma 612224 sunnu- daga og í síma 12303 aðra daga. Athugið aó fjöldi þátttakenda er takmarkaður. >4NNK NMDIMKRSDÓTTIR sálfræðingur Bræðraborgarstig 7
AUTOHAUS HAMBURG
Útflutningur á bílum til íslands
án vandræða á viðráðanlegu
veröi beinustu leiðfrá Þýska-
landi.
Mercedes Benz - BMW -
Porche-Audi
T.d eigum við á lager úr 300
bílalagerokkar:
14xDB SE 280 árg. '80-’85 í
mismunandi litum, tæki
fylgja.
Utflutningsverð frá DM
25.000.-
60xDB E árg. ’83-'87 sjálf-
skiptan og beinskiptan í
mismunandi litum, tæki
fylgja.
Utflutningsverð frá DM
20.500.-
Audi 100 árg. ’83-’86 sjálf-
skiptan og beinskiptan.
Útflutningsverð frá DM
14.200,-
Við seljum alla bíla á nettó/
útflutningsverði. Öll nauðsyn-
leg pappírsvinna innifalin.
Heimsækið okkur eða hafið
samband í síma. Ensku- og
sænskumælandi sölumenn
okkar munu reyna að verða
við öllum ykkar óskum í sam-
bandi við bílaviðskiptin.
Autohaus Hamburg St. Georg
Steindamm 61,2000 Hamburg 1,
W-Germany.
Síml: 40-24-11 68 69/40-24-24 32 12
Telex: 2166703 wkd.