Morgunblaðið - 16.02.1988, Side 9

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. FEBRÚAR 1988
9
• 5 þvottakerfj.
• Fjórföld vöm gegn vatnsleka.
•' Óvenjulega hljóölát og sparneytln.
Smith og Norland,
Nóatúni4,
s. 28300.
ÁS-TENGI
Allar gerðir
Tengið aldrei
stál - í - stál
-LM-
SfltyEtsfiiigjaiH’ <J&trDffi©®in! <S ©ffl>
\eSTURG0TU 16 SIMAR 14680 21480
Glugginn auglýsir
20% afsláttur af öllum vörum verslunarinnar.
Glugginn,
Laugavegi40, Kúnsthúsinu.
Ratsjárstöðvarnar og NATO
Unnið er skipulega að því að endurnýja ratsjárkerfi varnarliðs-
ins. Tvær nýjar stöðvar eru að rísa, önnur við Bolungarvík og hin
á Gunnólfsvíkurfjalli, skammt frá Bakkafirði. Miðar framkvæmd-
um samkvæmt áætlun. Jafnframt hefur verið komið á fót sérs-
takri ratsjárstofnun í utanríkisráðuneytinu til að annast rekstur
þessara stöðva og hefur hópur íslendinga verið sendur utan til
að læra að reka þær, en mat á upplýsingum frá stöðvunum fer
fram hjá varnarliðinu á Keflavíkurflugvelli.
Friðurinn
ogNATO
Það ætti að vera ölhim
ljóst eftir umræður í um
40 ár, að Atlantahafs-
bandalagið var stofnað
1949 til þess að tryggja
frið. Riki Vestur-Evrópu
og Noröur-Ameríku tóku
höndum saman í þvi
skyni að koma á fót svo
öflugu vamarkerfi, að
enginn teldi sig hafa hag
af þvi að hefja árás á
þessi ríki. Allt frá upp-
hafi hafa kjamorkuvopn
gegnt veigamiklu hlut-
verid í þessu vamarkerfi
og enn treystir NATO á
fælingarmátt kjamorku-
vopna, eins og skýrt kom
fram i samtali Morgun-
blaðsins við Carrington
lávarð, fráfarandi fram-
kvæmdastjóra NATO, sl.
laugardag. Á grundvelli
aðildar sinnar að NATO
sömdu íslendingar við
Bandaríkjamenn árið
1951 um að þeir tækju
að sér að veija landið.
Hafa vamimar teldð mið
af hemaðariegri þróun
hvetju sinni og nú þykir
sérstök ástæða til að 'efla
hér loftvamir. Réttilega
hefur Verið á það bent,
að vamarsamningurinn
byggist á illri nauðsyn;
öll kysum við að ekki
teldi nein þjóð þörf á að
halda úti herafla. Á und-
anfömum áratugum hef-
ur þróunin þvi miður orð-
ið sú, að hemaðarlegt
mikilvægi fslands hefur
aukist, fyrir því em land-
fræðilegar ástæður og
sókn Sovétmanna út á
heimshöfin, en mesta
vighreiður veraldar er á
Kólaskaga, þar sem sov-
éski flotinn hefur bæki-
stöðvar.
I samtali við Helgar-
póstinn sl. fimmtudag
komst Steingrímur Her-
mannsson, utanrfkisráð-
herra, þannig að orði:
„Og ég er þeirrar skoð-
unar, þótt ég hafi ein-
hvem tima kannski verið
hikandi, að við getum
ekki nehað þeirri stað-
reynd, að það hefur verið
friður í Evrópu í 40 ár
og það kann að vera Atl-
nntshftfBhanHnlBgrinn að
þakka... Ég geri þvi
þess vegna satt að segja
ekki skóna, að við förum
úr Atlantshafsbandalag-
inu. Hvort herinn verður
Látinn fara fyrr eða síðar
er svo annað mál og von-
andi kemur að því, að
ástandið verði það gott,
að við teþ'um ekki nauð-
synlegt að hafa hér her.
Þá vil ég vekja athygii
á þvi, að eitt hið mikil-
vægasta í framtiðinni, ef
þessir samningar stór-
veldanna eiga að halda,
verður eftirlit. Og þá
kann svo að fara, að þess-
ar ratsjárstöðvar hér,
jafnvel þó að þær væm
algeriega f okkar hönd-
um, sinni þvi mikilvæga
hlutverki að upplýsa
heiminn um það hvað er
að gerast hér í háloftun-
um. Og það mega gjam-
an ullir frá aðgang að
þeim merkjum. Kannsld
rekum við stöðvamar
bæði fyrir NATO og Var-
sjárhandalagið."
Annars staðar i sam-
talinu segir utanrfkisráð-
herra, að nú sé ekki
ástæða til að hrófla við
varaarliðinu, þar sem við
eigum ekki að valda
óvissu f samningum milli
stórveldanna „með þvf að
hrófla við hemum eins
og nú stendur" auk þess
sem „mikili ófriður" sé í
Austuriöndum. Þá segir
ráðherrann að hann telji
hemaðariegt mildlvægi
Islands hafa „aukist
gifuriega".
Rýntí
ráðherraorð
Löngum hefur Þórar-
inn Þórarinsson, fyrrum
ritstjóri Timans og tals-
maður Framsóknar-
flokksins í utanrfkismál-
um, minnt á, að á fslandi
eigi ekki að vera her á
friðartfmum. Skilgrein-
ing á hugtakinu fríð-
artimar hefur þó vafist
fyrir mörgum og hefur
verið á það bent, að ekki
skuli byggt á þvf lengur
f umræðum um fslensk
öryggismál heldur tekið
mið af tæknilegum breyt-
ingum og almennri þró-
un öryggismála í okkar
heimshluta; sé það gert
er óþjákvæmilegt að
komast að þeirri niður-
stöðu að hemaðariegt
mikilvægi íslands hefur
„aukist gffuriega". í
fyrrgreindu samtali við
Helgarpóstinn sýnist ut-
anrfkisráðherra þó ekki
byggja afstöðu sfna tíl
vamarliðsins i landinu á
þessari staðreynd, heldur
hinu að „mikill ófriður"
rfkir í Austuriöndum og
stórveldin em að senýa
um takmörkun kjam-
orkuvopna. Þegar fram-
sóknarmenn vildu að
herinn færi í áföngum
1971 til 1973 vom stór-
veldin einnig að senýa
(SALT og ABM-samning-
amir) og þá var einnig
barist í Asfu. Að þessu
er vikið tíl að minna á,
að vilji menn ekki meta
varaarsamninginn og
gildi hans á þeirri einu
i haldbæm forsendu, að
nauðsynlegt sé að
tryggja vamir íslands
eins og ánnarra rfkja,
lenda þeir á villigötum.
Til marks um hve það
getur verið erfítt fyrir
ýmsa að kyngja augfjós-
nm sannindum nm ut-
anrfkis- og öryggismál
er vandræðalegt orðalag
utanrfkisráðherra, þegar
hann er að viðurkenna
þá staðreynd, að Atíants-
hafsbandalagið hefur
tryggt frið f þau tæpu
40 ár, sem það hefur
starfað. Gott að ráðherr-
ann skuli ekki lengur
vera hikandi yfir þvf, að
friður hafí ríkt f Evrópu
f 40 ár!
Af ummælum utanrfk-*
isráðherra er þó. furðu-
legast, að hann skuli sjá
ástæðu til að gera þvf
skóna, að bæði NATO og
Varsjárbandalagið hafí
hér aðstöðu til að fylgjast
með merkjum úr rat-
sjám. Er það einhver slfk
stofnun, sem ráðherrann
sér fyrir sér, þegar hann
talar um friðarstofnun á
íslandi? Sameiginlegir
ratsjárskermar NATO
og Varsjárbandalagsins?
Til hvors bandalagsins á
ísland að heyra? Hver á
þá að annast vamir ís-
lands, sem em hlutí af
stöðugleikanum á Norð-
ur-Atlantshafí, einu við-
kvæmasta hafsvæði
i heims?

SEIKOSHA
TÖLVUPRENTARAR
VERÐBRÉFAREIKNINGUR VIB:
8,5 - 12%
uinfrant verðbólgu
HLJÓÐLÁTIR - HRAÐVIRKIR - GRAFÍSKT LETUR
<14.990.-
EINSTÖI
hf
VERÐ FRÁ
VANDAÐIR PRENTARAR Á EINSTÖKU VERÐI
SKIPHOLTI I7, I05 REYKJAVIK, SIMI 27333.
Hár arður og góð yfirsýn yftr fjármálin.
□ Verðbréfareikningur VIB er ætlaður
bæði einstaklingum, fyrirtækjum ogsjóðum.
□ VIB sér um kaup á verðbréfum og ráð-
gjöf vegna viðskiptanna, og peningar eru
lausir þegar eigandinn þarf á að halda.
□ Yfirlit um hreyfingar og uppfærða eign
eru send annan hvem mánuð.
□ Síminn að Ármúla 7 er 68 15 30. Heið-
dís, Ingibjörg, Sigurður B.. Vilborg og Þór-
ólfur gefa allar nánari upplýsingar.
VIB
VEROBRÉFAMARKAÐUR IDNAÐARBANKANS HF
Árnnila 7, 108 Reykjavik. Simi 68 1530