Morgunblaðið - 07.05.1988, Síða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. MAÍ 1988

Útgefandi
Framkvœmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Augiýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
ÁgústlngiJónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 700 kr. ó mánuði innanlands. I lausasölu 60 kr. eintakið.
Markaðsmál
fiskvinnslunnar
Eitt af því, sem hefur gjör-
breytt stöðu frystihúsanna í
landinu er hinn aukni útflutning-
ur á ferskum físki til Evrópu-
landa. Framan af var það trú
manna, að þessi aukning byggð-
ist ekki sízt á því, að með bættum
samgöngum vildu neytendur
heldur kaupa ferskan físk en
frystan. Nú er hins vegar komið
í ljós, að verulegur hluti þess
afla, sem fluttur er til Bretlands
í gámum er unninn í frystihúsum
þar í samkeppni við frystan físk
frá íslandi og á lægra verði.
Frystihúsin í Bretlandi standa
langt að baki okkar frystihúsum
og tilkostnaður þeirra því minni
við framleiðsluna.
Aukinn útflutningur á físki til
Evrópulanda hefur skapað
margvísleg vandamál á Banda-
ríkjamarkaði. Sá markaður hefur
verið mikilvægasti útflutnings-
markaður okkar í áratugi en nú
vilja útgerðarmenn bersýnilega
heldur selja fískinn til Bretlands
heldur en leggja hann upp í
frystihúsum hér til vinnslu á
Bandaríkjamarkað. Lækkun á
gengi dollars hefur valdið því, að
Bandaríkjamarkaður hefur ekki
sömu yfirburði og áður gagnvart
mörkuðum í Evrópu. Þessi fram-
vinda mála vekur hins vegar upp
spumingar um það, hvort við
séum að fóma framtíðarhags-
munum okkar á Bandarílqamark-
aði vegna stundarhagsmuna í
Evrópu.
Jón Ingvarsson, stjómarform-
aður Sölumiðstöðvar hraðfrysti-
húsanna, vék að þessu í ræðu
sinni á aðalfundi samtakanna í
fyrradag. Hann sagði m.a.:“ Hinn
stöðugi samdráttur í framleiðslu
fyrir Bandaríkin hefur að sjálf-
sögðu afar neikvæð áhrif til
lengri tíma litið á markaðsstöðu
íslendinga á þessum mikilvæga
markaði og þar með á stöðu og
afkomuhorfur félagsins. Miklum
Qármunum hefur á undanfömum
áratugum verið varið í uppbygg-
ingu þessa fyrirtækis og ekki
síður til þess að afla okkar góða
físki verðugs orðstírs og er eng-
um vafa undirorpið, að íslenzkur
fískur er talinn vera sá bezti á
þessum kröfuharða markaði. En
þolinmæði kaupenda eru takmörk
sett. Lengst af hafa þeir getað
treyst á gæði framleiðslunnar,
áreiðanleika og góða þjónustu.
En nú verður æ erfíðara fyrir þá
að geta treyst því að fá þann físk
frá okkur, sem þeir viíja fá og
hafa lengst af getað fengið. Þeir
hafa því í æ ríkara mæli orðið
að snúa sér annað. Og þá blasir
við sú hætta að þeir venjist öðrum
og jafnvel ódýrari físki til fram-
búðar.“
Þessi orð Jóns Ingvarssonar
sýna, að frystiiðnaður stendur
frammi fyrir nýjum og gjör-
breyttum viðhorfum í markaðs-
málum, sem á öðmm sviðum. Það
skiptir ekki einungis máli fyrir
frystihúsamenn, heldur þjóðina
alla, að þeim takist að fínna réttu
leiðina frammi fyrir þessum nýju
aðstæðum. Þetta er auðvitað
spuming um það, hvort menn
hafa trú á framtíð fiskmarkað-
anna í Evrópu og hvort útflutn-
ingur á ferskum físki skilar okk-
ur meiri flármunum en útflutn-
ingur á frystum físki. Allt eru
þetta mikil álitamál og forystu-
menn sjávarútvegs og fískiðnað-
ar em ekki öfundsverðir af því
að þurfa að taka þessar veiga-
miklu ákvarðanir. Sem stendur
er eftirspum mikil eftir físki og
nauðsynlegt að hafa alla markað-
ina í huga, þegar sölustefna okk-
ar fyrir næstu ár er mörkuð. En
þá verða menn einnig að hafa í
huga þá skoðun sumra físk-
vinnslumanna, að hið háa físk-
verð á undanfömum ámm leiði
til stóraukins framboðs á næstu
ámm frá öðmm þjóðum, sem
valdi varanlegu verðfalli á físki.
Vernd
Félagssamtökin Vemd hafa
starfað í nær þrjá áratugi.
Tilgangur samtakanna hefur frá
upphafí verið sá, að aðstoða þá,
sem gerzt hafa brotlegir við lög
og aðstandendur þeirra til þess
að komast yfír byijunarörðug-
leika, þegar þeir koma út í lífið
eftir að hafa tekið út sína refs-
ingu, auk árlegs jólafagnaðar
fyrir einstæðinga og heimilislaust
fólk. Að markmiðum sínum vinna
samtökin með því að útvega
þessu fólki vinnu, húsnæðisskjól
og félagslega aðstöðu.
Fyrir nokkmm dögum var nýtt
heimil Vemdar vígt við Lauga-
teig. Þar er myndarlega að verki
staðið. Allt þetta starf er unnið
í kyrrþey og þar leggja margir
hönd á plóginn. Um árangurinn
af því starfí segir einn þeirra, sem
búa í húsi Vemdar við Lauga-
teig: „Þetta breytir miklu fyrir
mig. Núna til dæmis, þegar ég
kem úr meðferð, þá á ég ekki
neitt. Ég á ekki peninga og hef
ekki rétt til lána, af því að ég
hef verið í tugthúsum líka. Ég
hef ekki verið á vinnumarkaðnum
og þá er ekki hægt að fara út í
banka og fá lán til að borga fyr-
ir íbúð eða slíkt. Maður á ekki
neitt og þá er mjög gott að geta
komið hingað og byijað gönguna
héma,“
Ráðstefna um sjókvíaeldi við Reykjavík:
Hætta talin á fros
í laxeldi fimmta hv
FUNDUR um sjókvíaeldi við
Reykjavík og reynslu af því á
liðnum vetri var haldinn á Hótel
Loftleiðum í gær. Þar voru flutt
erindi um reynslu fyrirtækja af
kuldunum í vetur og um rann-
sóknir á sviði sjávarhita og til-
raunir með leiðir til vamar gegn
frostskemmdum. Atvinnumála-
nefnd Reykjavíkur stóð að fimd-
inum og var hann framhald ráð-
stefnu um sama efni, sem haldin
var síðastliðið haust. Fram kom
á fundinum, að miðað við rann-
sóknir á hitafari sjávar við
Reykjavík undanfarin 40 ár,
hefði að líkindum orðið tjón af
völdum kulda 7 til 9 ár á þeim
tíma, eða fimmta hvert ár að
jafnaði. Ennfremur kom fram,
að miðað við rannsóknir síðustu
ár má búast við miklum sjávar-
kulda á 10 ára fresti að jafnaði.
Fundurinn var settur með ávarpi
formanns atvinnumálanefndar
Reykjavíkur, Jónu Gróu Sigurðar-
dóttur. Hún sagði, að þótt atvinnu-
ástand sé gott í Reykjavík um þess-
ar mundir, þá sé einhugur í atvinnu-
málanefnd um að nota tímann til
að huga að framtíðinni og áfram-
haldandi uppbyggingu atvinnulífs í
höfuðborginni. Iþeimtilgangihefur
nefndin staðið að fundum um mál-
efni fískeldis eins og þessum.
Friðrik Sigurðsson fram-
kvæmdastjóri Landssambands fisk-
eldis- og hafbeitarstöðva ávarpaði
fundinn. Hann sagði sjókvíaeldi
vera útbreiddustu aðferð sem þekkt
'er við laxeldi og rakti annmarka
þessarar eldisaðferðar og helstu
leiðir til úrbóta. „Segja má að
íslenskir fískeldismenn hafí að
mörgu leyti verið framsýnir, því að
þeir hafa tileinkað sér margar þær
Jóna Gróa Sigurðardóttir form-
aður atvinnumálanefndar setur
fundinn.
úrbætur sem gera þarf til þess að
draga úr áhrifum þeirra annmarka
er fínna má á sjókvíaeldi. Þannig
eru nokkur ár síðan fyrstu úthafs-
kvíamar komu til landsins og stór-
seiðaeldi hefur verið reynt og er
ennþá í þróun bæði hjá rannsókna-
stofnunum og einkaaðilum. Skipti-
eldi hefur einnig verið reynt i ýms-
um útfærslum," sagði Friðrik. Hann
hvatti til aukinnar samnýtingar
strandeldis og sjóeldis og sagði
nægan sjávarhita vera til að fá við-
unandi vöxt að sumrinu. Að vetrin-
um mætti beisla jarðhitann eða
jarðsjóinn til að viðhalda vexti í
landi. Friðrik hvatti fiskeldismenn
Friðrik Sigurðsson fram-
kvæmdastjóri Landssambands
fiskeldis- og hafbeitarstöðva.
til að láta ekki deigan síga. „Til eru
ráð til þess að draga úr áhrifum
ofkælingar. Við höfum einfaldlega
ekki efni á því að stöðva þá upp-
byggingu sem hafín er í eldi á laxi,
silungi og öðrum eldistegundum."
Hann lýsti þeim verðmætum sem í
húfi eru og sagði að heildarfram-
leiðsla íslensks fískeldis á næstu
árum gæti farið upp í þijá til sex
milljarða króna að verðmætum á
ári og kvað ekki ofætlað.
Eyjólfur Friðgeirsson fískifræð-
ingur, framkvæmdastjóri íslenska
Fiskeldisfélagsins hf, flutti ítarlegt
erindi um reynsluna í vetur af eldi
í Eiðisvík og um sjávarhita, líkur á
íslendingnr fer til
starfa hjá Interpol
SMÁRI Sigurðsson, rannsóknar-
lögreglumaður hjá RLR, hefur
verið ráðinn tíl starfa hjá aðal-
stöðvum Interpol, alþjóðasam-
tökum sakamálalögreglu, í Paris.
Smári er fyrsti Islendingurinn
sem Interpol ræður til starfa.
Hann er ráðinn til þriggja ára
F élagsmálaráðherra:
Umsagnar
leitað um
ráðhúsið
JÓHANNA Sigurðardóttir fé-
lagsmálaráðherra mun á næstu
dögum leita umsagnar Skipu-
lagsstjóraar ríkisins og bygging-
arnefndar Reykjavíkur vegna
kæru frá íbúum við Tjarnargötu
á veitingu byggingarleyfis fyrir
ráðhúsið við Tjömina.
Kæra íbúanna barst 29. apríl en
ráðherra hefur beðið eftir staðfest-
ingu borgarstjómar á veitingunni.
Borgarstjóm staðfesti leyfíð á fundi
sínum á fímmtudag og í gær barst
ráðherra greinargerð íbúanna við
Tjamargötu vegna kæmnnar.
Næsti fundur byggingamefndar
Reykjavíkur er 11. maí og skipu-
Iagsstjóm ríkisins kemur saman 18.
maí.
og hefur störf um næstu mánað-
armót i þeirri undirdeild fjár-
svikadeildar Interpol sem fæst
við peningafals.
Smári Sigurðsson hóf störf í lög-
regluliði Kópavogs í maí árið 1968
en hefur starfað í hinum ýmsu deild-
um RLR frá því stofnuninni var
komið á fót árið 1977.
Interpol var stofnað 1923 og em
aðildarríkin nú 146. ísland fékk
aðild að samtökunum árið 1971.
Meginhlutverk Interpol er að hlut-
ast til um samstarf aðildarríkjanna
við rannsókn sakamála og er miðlun
upplýsinga, ýmist beint milli landa
eða fyrir milligöngu aðalstöðva Int-
erpol, umfangsmesti þáttur alþjóð-
lega samstarfsins. í aðalstöðvunum
Á tólfta hundrað manns sóttu
27 fundi Kjördæmisráðs Sjálf-
stæðisflokksins á Suðurlandi
sem haldnir hafa verið í öllum
byggðakjörnum á Suðurlandi á
undanföraum vikum , en einnig
voru fundir haldnir í félags-
heimilum tíl sveita. Um 120
framsögumenn fluttu ræður á
fundunum og nær 200 fundar-
menn tóku til máls. Á fundinum
var ýmist fjallað um afmörkuð
Smári Sigurðsson rannsóknar-
lögreglumaður.
er ýmsum upplýsingum, meðal ann-
ars fingraförum, safnað. Þar starfa
nú 256 starfsmenn frá 38 ríkjum.
Á næsta ári flytjast aðalstöðvar
Interpol frá París til Lyonborgar.
málefni byggða eða héraða eða
að fjallað var um mál eins og
launamisrétti í landinu eins og
á fyrsta fundinum á Selfossi.
Þann fund sóttu talsvert á ann-
að hundrað manns. Fundar-
stjóri á fundunum var Árni
Johnsen formaður Kjördæmis-
ráðs Sjálfstæðisflokksins á Suð-
urlandi.
Líflegar umræður voru á fund-
unum, enda gáfu snaggaraleg og
Fundaherferð sjálfstæðismenna í Suc
A12. hundrað