Morgunblaðið - 30.06.1988, Blaðsíða 18

Morgunblaðið - 30.06.1988, Blaðsíða 18
18 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 30. JÚNÍ 1988 Bjórmenn íslands eftir Halldór Jónsson Nú munu íslendingar loksins fá að drekka bjór löglega á næsta ári eftir nærri heillar aldár skort. En hvaða bjór erum við að tala um? Ölið, sem hann afi drakk úti í Kjöb- en í gamla daga, farmannabjórinn góða eða ískældan amerískan sóda- vatnsbjór. Mikill hluti íslendinga eru sigld- ir. Þeir hafa vafalaust veitt því eftirtekt að erlendis eru á boðstól- um aragrúi hinna ýmsu bjórteg- unda. í Þýzkalandi einu em bmgg- aðar þúsundir tegunda. Á heims- markaði hafa nokkur stór fyrirtæki náð undir sig mörkuðum um allan heim og reka bjórframleiðslu eins og stóriðju með hvers kyns hjálpar- efnum sem gera hraðbmggun mögulega. Varan er þokkalegur bjór í fallegum umbúðum sem allir þekkja vegna auglýsingamagnsins. Þannig er búinn til smekkur án þess að neytandinn skoði málið sjálfur. íslendingar hafa þó sem betur fer ekki verið bjórlausir í landi sínu þennan langa þurrkatíma. Til þess hafa ýmsir framtakssamir aðilar séð og auk þess hafa verið ýmsir misjafnlega löglegir smálekar í kerfínu. Botnar íslenzkra laxveið- iáa em til dæmis þéttklæddir græn- um og gylltum bjórdósum og með- fram öllum þjóðvegum liggja um- búðir utan af bjór með öðm drasli, sem vitna um framtak nútíma ís- lendinga. En um leið em þarna þögul vitni um umgengnisvenjur landsmanna, sem aftur segja ákveðna sögu af uppeldi, skóla- kerfi og menningarstigi þjóðarinn- ar. Smekksköpun En starfsemi þessara innflutn- ingsaðila um áratugaskeið hefur orðið til þess að koma ákveðinni ímynd af bjór inn í höfuð lands- manna. Bjórinn er í dós, í flestum tilfellum grænni eða gylltri. Þetta er bjór í huga landsmanna. Fyrir bragðið standa ákveðin merki fremst í röðinni, án allra venjulegra auglýsinga, sem em líka auk þess bannaðar. En innkaupaval þessara innflutningsaðila í gegnum árin og framboðið hefur verið auglýsing í sjálfu sér og fest ákveðnar tegund- ir í sessi, sem aftur hafa úrslita- áhrif þegar Höskuldur í Áfenginu fer að velja bjór ofan í landsmenn. Þannig á bjórval landsmanna að mótast af áratuga mislöglegri starfsemi ákveðinna aðila, sem hef- ur lyft ákveðnum vömmerkjum inn í þjóðarvitundina. Nú hygg ég, að flestir þeir sem hafa dvalið í Þýzkalandi myndu ekki nokkmn tíma láta sér detta í hug að drekka í því landi þann bjór á dós, sem þeir svolgra með bestri lyst uppi á Islandi. Þvílíkur regin- munur er á eðlum tunnubjór, brugguðum eftir þýzku hreinleika- lögunum, sem banna notkun hvers kyns hjálparefna við ölframleiðslu, og þeim bjór sem í algengustu dós- unum er, hraðbmgguðum með enzýmum og rotvamarefnum til þess að uppfylla ýtmstu arðsemis- og afkastakröfur nútíma iðnrekstr- ar. Eðalbjór getur aldrei farið þessa leið. Bmggun hans tekur langan tíma. Hans leið er helst í gegnum sérhönnuð skenkitæki úr tunnum, sem ekki mega geymast nema stuttan tíma og við ákveðin skil- yrði, skenktur með ákveðnum hætti í ákveðin glös og þar fram eftir götunum. Sala flestra erlendra bjórtegunda er óheimil í Þýzkalandi vegna hreinleikalaganna, sem til- taka einfaldlega, að til bjórgerðar megi engin önnur efni nota en vatn, malt, ger og humla. Ekkert annað. Erlendar bjórtegundir uppfýlla oft- ar en ekki þessi skilyrði og sjást því lítið á markaði þar. Bjórsala Viðskipti með bjór í Þýzkalandi til dæmis ganga þannig fyrir sig, að bjórbmgghúsið eða umboðsmað- ur þess gerir samning við kráareig- anda um að sá síðarnefndi selji hans bjór gegn því að sá fýrr- nefndi leggi honum til alls kyns innréttingar og tæki, ásamt mögu- legum öðmm gylliboðum, sem til reksturs kráarinnar þénanleg em. Meira en helmingur alls ölsins er skenktur í svona krám og veitinga- húsum. Afganginn drekka þýzkir úr svona krám og veitingahúsum. Afganginn drekka þýskir úr flösk- um heima hjá sér eða á veitinga- húsum, sem ekki hafa tunnubjór.' Menn velja sér fljótlega tegundir sem þeim falla best í geð. Einn vill súran bjór, annar beizkan, gamlan, pilsner, dökkan, hveitibjór, og stöku vill áfengislausan bjór, svipaðan og okkar ágæti íslenzki pilsner er. (Ég spái honum áfram- haldandi sölu hvað sem sterka bjómum líður.) Og allt gengur þetta fyrir tillitssemi markaðarins, án opinberra afskipta utan laga- setningarinnar u_m hreinleikann. Nú þegar við íslendingar ætlum að heimila okkur sjálfum sterka bjómeyshi eftir stóraþurrk, þá á Halldór Jónsson „Auðvitað hefði verið hægt að leyfa mönnum að flytja inn bjór og lagera, selja á sína ábyrgð til veitingahúsa gegn greiðslu bjór- skatts, afgreiða pant- anir gegnum verslanir ÁTVR hafa sína vöru og þar til sýnis en ekki sölu, gegn gjaldi, ef ekki vill betur. Leyfa mönnum þannig að kynna sinn bjór og halda fram hans ágæti. En þetta skiljum við ekki.“ það auðvitað að gerast með okkar sérstæða hætti. Embættismenn eiga að ákveða hvaða örfáar bjór- tegundir verða teknar til sölu í vínbúðum ríkisins. Innlendir bmgg- arar, sem ekki hefur gengið of vel að selja sinn bjór í Fríhöfninni okk- ar í samkeppninni við laxveiðibjór- inn, krefjast tveggja ára aðlögunar j og svo framvegis. Erlendum fyrir- tælqum, sem byggja framleiðslu sína fremur á gæðum en magni, eru allar bjargir bannaðar til þess að koma sínum tegundum á fram- færi, þar sem ÁTVR verður að flytja inn allan bjór sem til landsins kemur. Engum öðrum en ÁTVR verður f leyft að flytja inn bjór og geyma í i tollvörugeymslu til sölu innanlands. , Þannig munu embættismenn verða í skikkaðir til þess að velja bjórinn fyrir neytendur rétt eins og stjórn- ; málamenn gera fyrir þá þegar land- búnaðarvörur eiga í hlut. Sama hugsunin varðandi val drykkja á að ríkja áfram. Það er valið fyrir þig milli hvaða vína þú mátt velja. Þó að ÁTVR hafi í stöku tilfellum vissulega reynt að uppfylla óskir vandlátra með sérpöntunum, þá hlýtur valið að verða þröngt. Þann- ig verða sölumennska og þjónusta áfram bannfærð. Grunntónninn er: Þetta er fullgott í þig, íslendingur. Þar sem ég hef orðið allnokkra reynslu af bjór og tel mig bera á hann sæmilegt skynbragð, þá skal ég játa það hér, að mér datt í hug að gerast bjórumboðsmaður fyrir minn uppáhaldsbjór. Reyna að fá einhveija veitingastaði til þess að taka við honum til útskenkingar svo ég og fleiri gætum notið. En ég held bara að ég sé hættur við það. Það virðist vera vonlaust eins og kerfið er nú hugsað. Það er í rauninni búið að velja tegundirnar af áðurtöldum ástæðum, hvemig við eigum að fá þær afhentar og svo framvegis. Þar að auki ríða mörg hundruð væntanlegir bjómmboðsmenn hús- um hjá Höskuldi í Áfenginu og krefjast þess að sín tegund verði ein af útvöldum dollubjórum í CHEERIOS EINSTAKLEGA BRAGÐGÓÐIR, ENDA BAKAÐIR ÚR EKTA HÖFRUM. FULLIR AF FJÖREFNUM, MÁTULEGA STÖKKIR OG LÉTTIR ( MAGA. UPPÁHALDSMATUR SMÁFÓLKSINS. a S £» p jm r Orr^ HVER FÆR SÉR EKKI HANDFYLLI ÚR PAKKANUM ÞEGAR ALLT ER BÚIÐ AF DISKINUM? EÐLILEG VIÐBRÖGÐ! GERT ÚR GULLNU MAÍSMJÖLI, RfKT AF VlTAMÍNUM OG JÁRNI.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.