Morgunblaðið - 05.07.1988, Side 9

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. JÚLÍ 1988
Fimm daga
hálendisferð
Brottför alla þriöjudaga í sumar frá og með 5. júlí.
1. DAGUR: EkiðSprengisandoggistíNýjadal. 2. DAGUR: Ekið
áfram norður, Bárðardal, Goðafoss til Mývatns og gist þar. 3.
DAGUR: Mývatns-og Kröflusvæði skoðuð, ekið síðdegistil Ak-
ureyrar og gist þar. 4. DAGUR: Ekið til Hveravalla og gist þar.
5. DAGUR: Frá Hveravöllum til Kerlingarfjalla, Gullfoss, Geysis,
Laugavatns, Þingvalla og til Reykjavíkur.
INNIFALIÐ: Fullt fæði, leiðsögn og gisting í tjaldi. Einnig er
hægt að gista í skálum og á hótelum.
Verð aðeins 15.900.-
Allar nánari upplýsingar hjá Ferðavali Hafnastræti 18, sími 14480
og hjá Ferðaskrifstofu BSI, Umferðarmiðstöðinni, sími 22300.
Snæland Grímsson hf.
Símar 14480 og 75300.
Kvöld- og helgarsími: 75300 og 83351.
Hefopnað
læknastofu
í Skjóli við Kleppsveg 64.
Tímapantanir í síma 688500 milli
kl. 8.30-16.30.
Sigurbjörn Björnsson læknir.
Sérgrein: Öldrunarlækningar.
Barbour

Hjá okkur fœrðu hinn þœgilega og
smekklega Barbour fatnað sem er
eins og sniðinn fyrir íslenska veðráttu.
Sendum í póstkröfu.
Hafnarstræti 5, Reykjavík Símar 16760 og 14800
ajLi
Einn á mótí
fjórtán
1 grein sem Christop-
her Walker skrifaði i The
Times 22. júní segir hann
fyrst frá þvi, að banda-
ríska leyniþjónustan hafi
komist að þeirri niður-
stöðu, að KGB feli að
meðaltali 14 starfsmönn-
um sínum að fylgjast
með hveijum einum
Vesturlandabúa, sem
dvelst í Moskvu. Sam-
kvæmt því hafi hvorki
meira né minna en
140.000 manns atvinnu
af þvi að hafa auga með
þeim um 10.000 útlend-
ingum, sem búi i fremur
óhijálegum útlendinga-
íbúðum i Moskvu og sinni
þar störfum sem stjóm-
arerindrekar, blaðamenn
eða fulltrúar fyrirtækja.
Segir Walker, að þessa
tölu skuli menn alltaf
hafa í huga, þegar rætt
sé um raunverulegar
breytingar í Sovétríkjun-
um. „Á þeim nær þremur
árum, sem ég hef verið
fréttaritari The Times í
Moskvu og sent fréttir
frá öðrum afskekktari
stöðum Sovétríkjanna
hafa hugmyndir manna
utan Sovétrikjanna um
þær breytingar, sem þar
hafa orðið, verið langt
frá því, sem gerst hefur
innan þeirra," segir
blaðamaðurinn. Hann
tekur tíl marks um það,
að skammt frá skrifstofu
hans í Moskvu hafi vikum
saman verið þijár biðrað-
ir.
í hinni fyrstu, sem
myndast löngu áður en
verslunin opnar klukkan
tvö siðdegis, standi fólk
og biði eftir að geta
keypt vodka. Eftirlauna-
þegar geti haft gott upp
úr þvi að taka að sér að
standa i biðröð fyrir
vinnandi fólk. í næstu
röð sé fólk að biða eftir
sykri. Hann sé ákaflega
erfitt að fá um þessar
mundir, þar sem eftír-
spurn eftir honum hafi
vaxið mjög vegna áfeng-
isskömmtunarinnar, en
hún hafi leitt til stórauk-
innar heimabruggunar. í
þriðju röðinni standi svo
svartamarkaðsbraskarar
og séu þeir að bíða eftír
„Stórkostíegt - ég
heyrði ráðamann
tekinn á beinið“
Innan dyra í Moskvu
Flokksráðstefnan í Moskvu setti mikinn svip á fréttir síðustu
viku. Þar var gangur mála einnig með allt öðrum hætti en við
eigum að venjast á fundum sovéskra kommúnista. Þeir hafa
hingað til lagt áherslu á, að allt sé slétt og fellt, á yfirborðinu
að minnsta kosti, en að þessu sinni deildu þeir harkalega fyrir
opnum tjöldum. í lokin var allt samþykkt með yfirgnæfandi
meirihluta, sem Gorbatsjov lagði fram. Er Ijóst að ný pólitísk
þróun kann að vera að hefjast í Moskvu. Hún hefur hingað til
haft lítil áhrif á daglegt líf Sovétborgara eða útlendinga, sem búa
í Moskvu. í Staksteinum í dag er vitnað í Christopher Walker,
sem hefur verið fréttaritari breska blaðsins The Times í Moskvu
síðan haustið 1985, en er nú á förum til Kaíró.
afgreiðslu þjá þeirri
skrifstofu, sem gefi út
skömmtunarseðla til
þeirra tiltölulega fáu,
sem eru svo heppnir að
hafa eignast erlendan
gjaldeyri. Þessa seðla er
siðan unnt að nota í búð-
um sem sejja erlendar
nauðsynjavörur, en þeim
á bráðlega að loka fyrir
fullt og allt. að skipun
stjómvalda.
Segir Walker að hug-
myndir þeirra sem í þess-
um röðum standa um
giasnost og perestrojka
séu allt aðrar en þeirra
á Vesturlöndum, sem
skreppa út í bókabúð og
kaupa bók Gorbatsjovs
um nýja hugsun. Og
flestir þeir sem hafi áhrif
á skoðanamyndun á
Vesturlöndum hafi að-
eins kynnst þessum hug-
tökum af bókum en þekki
ekki hinn daglega veru-
leika í Sovétríkjunum og
þá dapurlegu örvænt-
ingu sem oft fylgi því að
bíða tímunum saman i
biðröð og vita aldrei,
hvort biðin verði til nokk-
urs.
Varúðar er
þörf
Christopher Walker
segir, að sérhver frétt
vestræns blaðamanns frá
Moskvu, þar sem rætt er
um hið aukna svigrúm,
sem giasnost liafi veitt
til upplýsingamiðlunar
ættí að hafa að geyma
eina setningu, þar sem
minnt sé á, að á undan-
fömum fjórum mánuð-
um hafi öllum vestræn-
um blaðamönnum verið
bannað að heimsækja
lýðveldin Armeniu og
Ázerbajdzhan i þvi skyni
að segja frá þjóðemisólg-
unni þar. Enginn hafi
þorað að hafa bannið að
engu af ótta við að vera
sviptur dvalarleyfi i Sov-
étríkjunum. Svipaðar
hindranir séu lagðar i
götu blaðamanna, þegar
þeir viyi segja frá öðrum
viðkvæmum rnálum og
vestrænir fréttamenn i
Moskvu séu enn teknir
reglulega á beinið i opin-
berum málgögnum, ef
frásagnir þeirra eru ekki
að skapi herranna i
Kreml.
Walker segir að ráðist
hafi verið á sig í Moskvu-
útvarpinu og annars
staðar fyrir frásagnir af
Tsjemobyl-slysinu.
Starfsbræður hans hafi
orðið fyrir því að rúður
í bflum þeirra hafi verið
brotnar eða dekk skorin
i sundur. Þá sé það vin-
sæl aðferð þjá KGB-
mönnum til að ná sér
niðri á Vesturlandabú-
um, sem þeim sé i nöp
við, að taka ísskápinn
þeirra úr sambandi, á
meðan þeir em i burtu,
og skflja eftír stubb af
rússneskri sigarettu eða
önnur álika gróf „sönn-
unargögn" til að engimi
þurfi að fara i grafgötur
með, hveijir vom að
verki.
Walker segir, að þeir
sem em i Moskvu undrist
oft grunnhyggni manna
á Vesturlöndum og
skammsýni, þegar þeir
látí eins og allt sé breytt
í Sovétríkjunum. Þetta
sé hættulegur hugsunar-
háttur og það sé siður
en svo tíl marks um
óþarfa óttatílfinningu
þegar hvatt er tíl varúð-
ar, miklu fremur sé þar
talað af raunsæi.
Breski blaðamaðurinn
segir, að KGB hafi breytt
um starfsaðferðir. Sumir
segi raunar að i eftírlits-
tækni sé KGB 10 árum á
undan vestrænum leyni-
þjónustum. Þá minnir
hann á, að Mosk vufréttir
sem oftast er vitnað til á
Vesturlöndum, þegar
sagt sé frá cjjarflegum
opinberum umræðum í
Sovétrikjunum, séu gefn-
ar út af Novostí. Þótt
ekltí sé unnt að sanna
tengsl á milli KGB og
Novosti sé það samhljóða
álit allra vestrænna
sendiherra, sem þori að-
eins að ræða saman um
viðkvæm mál i hjjóðein-
öngruðum búrum innan
sendiráðsveggjanna, að
Novostí og KGB séu eitt
og hið sama.
Hvað er best að gera?
Égget ávaxtad hundrað þúsund í sex mánuði.
Orugg ávöxtun á óvissutímum fæst mcð
nýjustu skammtímabréfum VIB, Sjóðs-
bréfum 3. Verðbólgan rýrir peninga á
skömmum tíma og því margborgar sig að
ávaxta þá þótt þú þuríir peningana íljót-
lega aftur. Innlausn þessara brcfa er cin-
föld og endurgjaldslaus.
66
VIB
VERÐBRÉFAMARKAÐUR IÐNAÐARBANKANS HF
Ármúla 7, 108 Reykjavik. Simi6ð 15 30