Morgunblaðið - 05.07.1988, Qupperneq 13

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. JÚLÍ 1988
o*13
Opinber heimsókn forseta íslands til Vestur-Þýskalands
íslenski fáninn blaktir í Bonn:
Forseti minnist fórn-
arlamba í styrjöldum
UM 400 manns komu saman á markaðstorginu í Bonn þegar Vigdís
Finnbogadóttir, forseti Íslands, skoðaði ráðhús borgarinnar i gær. Aður
en forsetinn gekk inn í ráðhúsið lagði hún blómsveig að minnisvarða
um fórnarlömb styijalda. í kirkjugarðinum var hervörður og þjóðsöngv-
ar íslands og Þýskalands voru leiknir. Vigdís færði borgarstjóra Bonn
ljósrit af Helgastaðarbók og íslenski blásarakvintettinn, sem er með í
förinni, lék nokkur Iög.
Reuter
Grænfriðungar notuðu tækifærið
til að mótmæla hvalveiðum íslend-
inga. Þeir breiddu ,úr borða sem á
stóð: „Látið síðasta hvalinn lifa“.
Lögreglan lét þá brjóta borðann aftur
saman, og mannflöldinn klappaði.
Þeir dreifðu áróðursblaði gegn hval-
veiðum en virtust vekja litla athygli.
Forseti Þýskalands, Richard von WeizsScker, tók á móti Vigdísi Finn-
bogadóttur, forseta íslands, við embættisbústað sinn i gær. Vigdís
er fyrsti íslenski þjóðhöfðinginn sem fer í opinbera heimsókn til
Vestur-Þýskalands. ------------
Rætt um Kvennalist-
ann í garði forsetans
Dr. Hans Daniels, borgarstjóri,
bauð forseta Islands velkominn til
Bonn með stuttu ávarpi. Hann færði
síðan forsetanum safn strengjakvart-
etta eftir Beethoven að gjöf. Vigdís
þakkaði fyrir sig á þýsku og ritaði
nafn sitt í hina gullnu gestabók borg-
arinnar, en hún er þriðji íslendingur-
inn sem það gerir.
Forsetinn og fylgdarlið hennar
skoðuðu því næst húsið þar sem Beet-
hoven fseddist.
Dr. Philipp Jenninger, forseti
þýska Sambandsþingsins, tók á móti
forsetanum í þinginu og átti fund
með henni ásamt utanríkisráðherra
og samstarfsmönnum þeirra áður en
hann sýndi þeim fundarsal þingsins.
í gærkvöldi buðu forsetahjón
Þýskalands til hátíðarkvöldverðar í
Agústburgarhöll.
Á forsíðum blaðanna
íslands hefur verið getið nokkuð í
þýskum fjölmiðlum að undanfömu í
tengslum við opinbera heimsókn for-
seta landsins til Þýskalands.
Dagblaðið Die Welt birti mynd af
Vigdísi Finnbogadóttur á forsíðu á
sunnudag og inni í blaðinu var
heilsíðuviðtal við forsetann. Frank-
furter Allgemeine greindi einnig frá
komu forsetans á forsíðu og þar sagði
að hún myndi ræða við þýska ráða-
menn, aðallega um áhyggjur íslend-
inga vegna hins sameiginlega mark-
aðar Evrópubandalagsins árið 1992.
í viðtalinu í Die We/ífjallaði Vigdís
meðal annars um sögu íslands, mikil-
vægi tungunnar og jafnréttismál.
Hún benti á mikilvægi þess að íslen-
skar bókmenntir væru þýddar á er-
lenda tungu og sagði að þær geti
jafn vel komið útflutningi á þorski
til góða.
Bonn, frá Önnu Bjarnadóttur, fréttaritara Morgunblaðsins.
FORMLEG heimsókn forseta íslands til Vestur-Þýskalands hófst laust
fyrir hádegi í gær þegar forseti Þýskalands, Richard von Weizsacker
og Marianne kona hans, tóku á móti Vigdísi Finnbogadóttur með við-
höfn við embættisbústað forsetans I Bonn. Forsetamir áttu fund saman
eftir móttökuna og síðan var snæddur hádegisverður í boði þýsku for-
setahjónanna.
Hljómsveit hersins lék þjóðsöngva Nokkrum nemendum Tannen-
landanna og forsetamir könnuðu busch-menntaskólans var boðið að
heiðursvörð. vera viðstöddum móttökuathöfnina.
Morgunblaðið/Anna Bjamadóttir
Vigdís Finnbogadóttir, forseti íslands, kom til Vestur-Þýskalands á
sunnudag. Erhard Holtermann, prótókollstjórí, tók á móti forsetanum
á flugvellinum i Bonn. Á bak við forsetann sést Sigríður Snævarr,
sendifulltrúi í sendiráðinu í Bonn.
Mikið fjölmenni í
fylgd með forseta
Tuttugu og einu fallbyssuskoti var
skotið til heiðurs forseta íslands
við upphaf opinberrar heimsóknar
hennar til Sambandslýðveldisins
Þýskalands á sunnudag.
Erhard Holtermann, prótókoll-
stjóri, tók á móti Vigdísi Finnboga-
dóttur og fylgdarliði hennar á flug-
vellinum í Bonn. Þaðan var flogið
með þyrlum í Gymnich-kastala,
gestabústað þýsku ríkisstjómarinnar.
Forsetinn flaug með áætlunarflugi
Flugleiða til Frankfurt en millilent
var í Bonn.
í fylgdarliði forsetans í flugvélinni
vom Hannes Hafstein, ráðuneytis-
stjóri utanríkisráðuneytisins og eigin-
kona hans, Ragnheiður Hafstein,
Kornelíus Sigmundsson, forsetaritari,
Inga Hersteinsdóttir, kona hans og
Þorbjörg Hjörvarsdóttir, aðstoðar-
stúlka forsetans. Steingrímur Her-
mannsson og frú Edda Guðmunds-
dóttir flugu til Amsterdam og vom
sótt þangað í þyrlu aðfaranótt mánu-
dags. Sigríður Snævarr, sendifulltrúi
í sendiráðinu í Bonn kemur í stað
Páls Asgeirs Tryggvasonar, sendi-
herra, í forföllum hans. Hún og mað-
ur hennar, Kjartan Gunnarsson,
Tómas Óli Jónsson, viðskiptafulltrúi
og Matthildur Helgadóttir, kona hans
ásamt Hans Hermann Haferkamp
sendiherra Þýskalands á íslandi og
frú og Bemd Klug, undirhershöfð-
ingja, tóku á móti forsetanum á flug-
vellinum.
Forsetinn og fylgdarlið hans
snæddi kvöldverð í kastalanum á
sunnudagskvöld. íslenskur blásara-
kvintett, sem einnig ferðast með for-
setanum, lék nokkur lög. í honum
em Daði Kolbeinsson, Einar Jóhann-
esson, Joseph Ognibene, Hafsteinn
Guðmundsson og Bemharður Wilk-
insson. Magnús Gunnarsson, stjóm-
arformaður utflutningsráðs og Gunn-
hildur Gunnarsdóttir, kona hans, em
einnig í óopinbem fylgdarliði forset-
ans.
Einn nemendanna óskaði Vigdísi til
hamingju með kosningasigurinn þeg-
ar hún ræddi stuttlega við þá. Hún
var spurð að því hvemig íslenska
flokkakerfíð væri og hún svaraði því
til að það væri svipað því þýska.
Weizsácker skaut þvi þá inn I að ís-
lendingar gætu státað af kvennalista
sem Þjóðvetjar .gætu ekki. Vigdís
greindi frá því að Kvennalistinn berð-
ist fyrir jafnrétti og hærri launum
þeirra lægst launuðu. Samtökin væm
vinsæl, enda hefðu þau aldrei átt
sæti í ríkisstjóm.
Steingrímur Hermannsson, ut-
anríkisráðherra, var viðstaddur fund
Vigdísar og Weizsáckers. Hann sagði
að Weizsácker hefði sérstakan áhuga
á samskiptum austurs og vesturs og
að fjallað hefði verið um þau. Einnig
vom rædd almenn málefni sem varða
samstarf þjóðanna.
Forseti íslands, Vigdís Finnbogadóttir, lagði blómsveig að minnis-
merki um fórnarlömb styijalda í Bonn í gær.
Richard von Weizsacker, forseti Vestur-Þýskalands:
Dáumst að list o g
bókmenntum íslands
RICHARD von Weizsficker, forseti Sambandslýdveldisins Þýskalands,
ávarpaði Vigdísi Finnbogadóttur. forseta íslands, i kvöldverðarboði í
Schloss Augustusburg í BrUhl í gærkvöldi. í upphafi máls sins sagði
hann það sér sérstaka ánægju að bjóða hana velkomna sem fyrsta þjóð-
höfðingja íslands i opinberri heimsókn til Sambandslýðveldisins Þýska-
lands.
Þýski forsetinn sagði síðan: „Við
dáumst að list og bókmenntum lands
yðar, sem er einstæð í Evrópu." Fyrr
á tímum hefðu mikil meistaraverk
verið rituð á íslandi og með Eddu
og ljóðum skáldanna hefðu íslending-
ar lagt einstæðan skerf til heimbók-
menntanna. „Við höfum hrifist af
einstæðri islenskri náttúru, þar sem
náttúröflin eru lifandi og „undarlegt
sambland af frosti og funa, fjöllum
og sléttum og hraunum og sjá“ eins
og Bjami Thorarensen kvað.“
Þá vék von Weizsácker að því, að
í nær eitt þúsund ár hefði verið náið
samband milli íslands og Þyskalands.
Fyrst fyrir tilstilli kirkjunnar, síðan
vegna verslunar og menningar. Á
rómantíska tímanum hefðu tengslin
milli þjóðanna enn dýpkað. Endur-
reisn íslenskra bókmennta og þjóð-
emiskenndar hefðu í upphafí nitjándu
aldar mætt nýjum skilningi hjá Þjóð-
verjum, sem litu til bókmennta ann-
arra þjóða og veltu fyrir sér sérkenn-
um þeirra og frumlegum sköpunar-
mætti. íslenskar bókmenntir hefðu
einnig mótað þekkingu Þjóðveija og
skilning á germanskri fortíð. „Hún
er, jafn íslensk og hún er, einnig hluti
sameiginlegrar menningarlegrar arf-
leifðar — hvað væri Richard Wagner
í raun, ef íslendingar hefðu ekki lát-
ið honum f té heimildimar fyrir „Nifl-
ungahringinn". Nútímamenning ís-
lendinga væri einnig óhugsandi án
íslenskrar hrifningar á hinu ritaða
máli, eins og Halldór Laxness orðaði
það,“ sagði forseti Sambandslýðveld-
isins Þýskalands og bætti við að
Halldór væri framúrskarandi fulltrúi
íslenskra samtímabókmennta. Hann
minntist þess að fyrir íslendinga hefði
móðurmál þeirra meira gildi en
tungan fyrir ýmsar aðrar þjóðir og
með rækt sinni við tungumálið gætu
íslendingar orðið öðmm fyrirmynd.
Sagðist hann fagna áformum forseta
íslands um að láta menningarlega
rödd íslands heyrast skýrar en áður.
Von Weizsácker vék síðan að
stjómmálalegum samskiptum
ríkjanna. Hann minntist samstarfs
þeirra til að gæta sameiginlegra ör-
yggishagsmuna með aðild að Atlants-
hafsbandalaginu og bæði ættu þau
gott trúnaðarsamband við Banda-
ríkin. Nafn Reykjavíkur tengdist í
senn vömum og slökun spennu, en
það væm óaðskiljanlegir þættir í
stefnu Sambandslýðveldisins að við-
halda öflugum vörnum og stuðla að
góðum samskiptum austurs og vest-
urs. Þá ræddi hann um samskipti
ríkja Evrópubandalagsins við aðild-
arlönd EFTA. Sambandslýðveldið
legði mikla áherslu á, að þessi sam-
skipti væm sem mest og best. Á
síðustu sex mánuðum meðan stjóm-
völd í Bonn hefðu verið í forsæti inn-
an Evrópubandalagsins hefðu þau
lagt sig fram um að vinna að fram-
gangi eins markaðar í EB og því að
viðskipti bandalagsins út á við yrðu
opin. Innan Evrópu ættu menn ekki
að reisa nýjar hindranir. Þá gat for-
setinn á vemdun umhverfis og nauð-
syn þess að vemda höfin, Norðusijó
og Atlantshaf, sem tengdu löndin.
í lok máls síns minntist Richard
von Weizsácker þess að för forseta
íslands væri heitið til Berlínar, þar
sem hún hefði fyrir nokkmm árum
verið og skilið eftir sig hlýjar minn-
ingar. Þar sæju menn merki um sárs-
aukafulla skiptingu þýsku þjóðarinn-
ar. í íslendingabók Ara Þorgilssonar
frá 12. öld stæði: „Er vér slítum í
sundur lögin, að vér munum slíta og
friðinn." Nú á tímum í lok 20. aldar
ætti hið gagnstæða við í Evrópu: Þar
sem mannréttindi skytu rótum, þar
festi friðurinn einnig rætur. Síðan
bað hann viðstadda að lyfta glösum
fyrir forseta íslands og vináttu milli
Þjóðveija og íslendinga í frisamlegri
framtíð Evrópu, álfu sem væri að ná
betur saman.