Morgunblaðið - 05.08.1988, Blaðsíða 43
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 5. ÁGÚST 1988
43
Minning:
Eysteinn Guðjóns-
son skólasijóri
Fæddur 3. apríl 1949
Dáinn 4. júní 1988
Andlátsfregn Eysteins Guðjóns-
sonar kom eins og reiðarslag. Þijátíu
og níu ára var hann fallinn í valinn
, frá stórri ijölskyldu mitt í önn dags-
ins. Fyrir Sigríði eiginkonu hans og
bömin íjögur er missirinn sárastur
sem og aðra aðstandendur. En
heimabyggð hans sér einnig á bak
dugmiklum manni, sem leitað hafði
verið til með fjölmörg trúnaðarstörf.
Eysteinn var kennari að mennt
og hóf sem slíkur störf við Barna-
og unglingaskólann á Djúpavogi
1970, en kenndi síðar sitt hvort árið
í Sandgerði og Kópavogi. Hann var
farsæll og traustur kennari og eftir
að Ingimar Sveinsson hætti skóla-
stjóm á Djúpavogi tók Eysteinn við
af honum. Mikil uppbygging hefur
verið við skólann undanfarin ár og
átti Eysteinn sinn hlut í henni sem
kennari og skólastjóri, en einnig sem
sveitarstjómarmaður.
Áhugi á félagsmálum fylgdi Ey-
steini úr foreldrahúsum, þar sem
ríkti víðsýni og róttækar skoðanir á
þjóðmálum. Hann gerðist ungur að
ámm eindreginn sósíalisti og stuðn-
ingsmaður Alþýðubandalagsins og
síðar foiystumaður þess heima fyrir.
Ég kynntist honum sem slíkum í
starfi í kjördæminu um og eftir 1970
og liðsinni hans og stuðningur hélst
óslitið til dauðadags. Þegar Alþýðu-
bandalagsfélag var stofnað á Djúpa-
vogi fyrir um 10 ámm var Eysteinn
kosinn formaður þess. Til hans var
sfðan alltaf leitað af forystu í kjör-
dæmisráði og okkur þingmönnum,
þegar við vomm á ferð eða leituðum
liðsinnis í kosningabaráttu. Þá var
Eysteinn ætíð boðinn og búinn til
starfa og heimili hans og Sigríðar
stóð okkur opið sem þar knúðum
dyra.
Ég heimsótti þau í vikunni sem
dauðann bar að garði. I samráði við
Eystein hafði ég boðað til opins fund-
ar á Djúpavogi 1. júní sl. og eins
og svo oft áður stjómaði hann fundi,
þar sem m.a. vom rædd hagsmuna-
mál byggðarlagsins. Einnig á þeim
vettvangi var Eysteinn í forystu sem
oddviti hreppsnefndar eftir síðustu
sveitarsljómarkosningar.
Hér verða ekki rakin fjölmörg
trúnaðarstörf önnur sem Eysteinn
tók að sér og rækti af eðlislægri
samviskusemi. I huga mér nú að
skilnaði er minningin um góðan
dreng með staðfastar skoðanir og
ríka réttlætiskennd. Á bak við rólegt
yfírbragð hans ríktu næmar tilfínn-
ingar og viðkvæm lund.
Um leið og ég þakka Eysteini
samfylgdina votta ég aðstandendum
hans, Sigríði og myndarlegum
bamahópi mína dýpstu samúð.
Hjörleifur Guttormsson
Þegar ég kom austur á Djúpavog
sumarið 1985, óraði mig ekki fyrir
því, að ég ætti eftir að standa við
altari kirkjunnar þremur árum síðar,
að kveðja minn besta vin. En nú
hefur það sannast einu sinni enn,
og við líka fengið að' reyna það á
síðustu vikum hér eystra, að bilið á
milli lífs og dauða er svo ákaflega
stutt; enginn ræður sínum nætur-
stað.
í þetta sinn kom dauðinn óboðinn,
og svo óvænt, og hreif með sér góð-
an dreng í blóma lifsins. Við sitjum
eftir hljóð, agndofa, grátbólgin, reið
yfir því að hafa verið slegin svo gjör-
samlega út af laginu, án þess að
hafa getað komið við nokkmm vöm-
um. Otal spumingar leita á hugann,
en fátt er um svör.
Það er ekki trúleysi, sem fæðir
af sér þessi viðbrögð okkar, heldur
söknuður, að fá ekki lengur að sjá
þennan mann, hafa á meðal okkar,
leita til hans með hin ýmsu vanda-
mál,‘sem hann jafnan leysti svo vel
úr, gantast með honum, vinna, gleðj-
ast.
Margar bækur hef ég lesið, eftir
að þessi hörmulegi atburður gerðist
á Djúpasundi, milli Búlandshafnar
og Eskilseyjar á Hamarsfirði, að
Eysteinn féll út af bát sínum og
drukknaði, bækur, sem fjalla um
þessi umskipti frá jarðlífinu til ann-
ars lífs, því mér fannst að mér veg-
ið frá Guði, skyldi ekki hvers vegna
þetta varð að gerast. Ég kallaði Guð
til ábyrgðar fyrir að hafa ekki kom-
ið til hjálpar, fyrir að hafa ekki með
almáttugri hendi sinni bægt þama
dauðanum frá.
En við lestur þessara bóka, eink-
um þó einnar þeirra, varð mér brátt
ljóst, að þessi ásökun mín var ekki
reist á styrkum grunni. Höfundur
bókarinnar, sem er prestur í söfnuði
gyðinga í Bandarílqunum, varð fyrir
því, að sonur hans fæddist með svo-
kallaðan öldrunarsjúkdóm, og dó úr
hrömun og elli aðeins 14 ára gam-
all. Fjölskyldan vissi lengi að hvetju
stefndi, en gat ekki með nokkm
móti skilið, hvers vegna Guð legði
slíka byrði á hana. Faðirinn, sjálfur
guðsmaðurinn, huggarinn, settist
niður, magnvana, og leitaði svara.
Að lokum komst hann að þeirri
niðurstöðu, að það væri ekki Guð,
sem skapaði okkur þjáningamar,
heldur væru það tilviljanir, lögmál
Gústaf M. Guðmunds-
son — Minningarorð
Fæddur 23. október 1921
Dáinn27.júlí 1988
í dag 5. ágúst kveðjum við frá
Fossvogskapellu Gústaf Marinó
Guðmundsson, Réttarholtsvegi 93.
Hann lést á Borgarspítalanum 27.
júlí eftir fjögurra mánaða legu þar.
Hann Nói, en svo var hann nefnd-
ur af fjölskyldu og vinum, var fædd-
ur í Reykjavík. Foreldrar hans voru
hjónin Helga Jensdóttir og Guð-
mundur Sigurðsson.
Hér í borg ólst hann upp ásamt
þremur eftirlifandi systkinum sínum.
Þau eru Dagmar búsett í Danmörku
og Ólöf og Ragnar búsett hér á landi.
Ungur missti Nói föður sinn og
strax og kraftar leyfðu fór hann að
létta undir með móður sinni við
ýmis störf er til féllu. Hugur ungs
manns hneigðist til náms, en efni
voru litil eins og títt var hjá fólki á
þeim áram. Sá draumur hans gat
því ekki ræst.
Nói kvæntist eftirlifandi konu
sinni Karitas Jónsdóttur 4. maí
1946. Þau stofnuðu heimili sitt hér
í Reykjavík og bjuggu hér alla tíð.
Þeim hjónum varð fimm bama
auðið. Eitt þeirra misstu þau fárra
vikna gamalt. Hin era Aðalheiður
Ema gift Magnúsi Þór Jónssyni og
eiga þau tvö böm, þau búa í Mos-
fellsbæ, Ragnheiður, hún á einn
dreng, Ásmundur Birgir kvæntur
Þórdísi Pálsdóttur og eiga þau þijú
böm, þau eiga sín heimili í Reylcjavík
og Gunnar Jón sem dvelur í for-
eldrahúsum.
Bamabömin voru afa sínum kær
og mikill gleðigjafí og alltaf var
hann reiðubúinn að sinna þörfum
þeirra.
Okkur vinum þeirra hjóna fannst
nöfnin Kaja og Nói sem samtengd
að nánast alltaf vora þau nefnd í
sömu andrá, enda vora þau hjón
mjög samrýnd.
Arið 1940 hóf Nói störf hjá Nýju
efnalauginni og lærði þar fatahreins-
un sem varð hans ævistarf.
Námsferð í iðn sinni fór hann til
Danmerkur og dvaldi þar í nokkra
mánuði. Stuttu eftir heimkomuna
hóf hann störf hjá efnalauginni Hjálp
og vann þar lengstan starfsferil sinn.
Um tíma rak hann sjálfur fyrirtækið
og vann sér traust og virðingu við-
skiptavina sinna.
náttúrunnar, örlögin. Hann komst
líka að því, að okkur hefði aldrei
verið lofað þjáningalausu lífi, heldur
því, að við skyldum aldrei þurfa að
vera ein í sársauka okkar og þj áning-
um, að við gætum alltaf haft aðgang
að branni styrks og máttar, sem
duga myndi til þess að lifa af harm-
leiki og óréttlæti lífsins.
Að þessari niðurstöðu fenginni sá
hann að hreinsa þyrfti „mannorð“
Guðs, ef svo mætti að orði komast,
þar eð honum væri að ósekju kennt
um, er dauðinn stigi harkalega niður
fæti. Og nú segir þessi lífsreyndi
maður öllum þeim, er vilja hlusta,
að Guði verði ekki kennt um sárs-
auka okkar. Og ég finn og veit, að
þetta er rétt hjá manninum. Því
hvemig má það vera, að Guð, sem
í Kristi boðar miskunnsemi og kær-
leika, geti á sama tíma verið boð-
andi og höfundur grimmdar og mis-
kunnarleysis? Slíkt fær ekki staðist.
Ég trúi á Guð, sem er andstæðing-
ur þjáningar og dauða, á Guð, sem
býður fram aðstoð sína þegar sorgin
þjakar. Ég trúi á Guð, sem þurfti
að gefa þessum heimi einkason sinn,
til þess að bijóta vald dauðans á bak
aftur. Og ég trúi á Guð, sem bíður
nú með opinn faðminn handan graf-
Hrefna Ingólfs-
dóttir - Minning
og undirbjó fermingu Jóns Andra
og vonir vöknuðu um betri tíma.
Um sumarið hóf hún störf hjá
okkur í Mosfells Apóteki I sumaraf-
leysingum og seinna um sumarið
fóra þau hjónin í ferð til Evrópu-
landa og nutu þau bæði vel þessarar
ferðar. Um haustið var ákveðið að
hún jmni áfram hjá okkur í apótek-
inu og fengum við þá enn á ný að
njóta kosta hennar, snyrtimennsku,
nákvæmni og dugnaðar. Við áttum
margar góðar stundir með Hrefnu á
vinnustað og í vor var farið út að
skemmta sér og var Hrefna þar
hrókur alls fagnaðar.
En allt í einu á miðju sumri dró
ský fyrir sólu. Hrefna veiktist
skyndilega 16. júlí sl. og var lögð
inn í sjúkrahús. Helsjúk kom hún
heim á fertugsafmælinu sínu hinn
22. júlí sl. þar sem fjölskylda og
vinir nutu samvista við hana og viku
seinna fékk hún hægt andlát.
Hrefna sýndi ótrúlegan dugnað
og elju í veikindum sínum, en þessi
illvígi sjúkdómur hafði betur í orr-
ustunni eins og svo oft áður.
Það er erfitt að sjá á bak ungri
konu í blóma lífsins og engin leið
að ætla sér að skilja slíkt. Hennar
er nú sárt saknað af samstarfsstúlk-
um í Mosfells Apóteki. Elsku Hrefna,
að leiðarlokum þakka ég þér hjartan-
lega fyrir gott samstarf og sam-
fylgdina sem varð alltof stutt.
Við Reynir og Kristín vottum
Finni og sonum þeirra okkar inni-
legustu samúð. Guð styrki þá og
blessL Megi minningin um góða
konu og móður lýsa þeim um
ókomna tíð. Blessuð sé minning
hennar.
Helga Vilhjálmsdóttir
Það er liðið að hausti árið 1965,
að Laugarvatni safnast saman hópur
ungra meyja sem ætlar að stunda
nám komandi vetur við Húsmæðra-
skóla Suðurlands.
Það ríkir eftirvænting og tilhlökk-
un, fæstar þeirra hafa þekkst áður,
en fyrr en varir skapast þarna vin-
áttutengsl en enginn fær rofið.
Veturinn leið við leik og störf,
hlátrasköll og pískur. Að vori þegar
leiðir skildust, höfðu bundist með
okkur órofa tryggðarbönd sem flest-
ar halda enn í dag.
Hver og ein hélt til síns heima.
Framtíðin blasti við, lífsgangan
hófst fyrir alvöru, misbrött, stundum
holótt en líka björt.
Eitt er það lögmál sem enginn fær
hnikað: „Eitt sinn skal hver deyja“
og verður þessi skólasystrahópur
ekki undanþeginn því frekar en aðr-
ir, að dauðinn drepur á dyr fyrr eða
síðar.
Það hefur verið reitt til höggs
áður en geigað, en nú hæfði fyrsta
höggið. Ein úr okkar hópi, Hrefna
Ingólfsdóttir hefur verið kölluð á
fund skaparans.
Fædd 22. júlí 1948
Dáin 29. júlí 1988
Mig langar til að minnast Hrefnu
nokkram orðum, en hún lést í Land-
spítalanum eftir stutta legu að
morgni sl. föstudags.
Hrefna var gift Finni Jóhanns-
syni, byggingameistara og eignuð-
ust þau þijá mannvænlega syni.
Elstur er Ingólfur, fæddur 1967, þá
Jón Andri, fæddur 1973 og yngstur
er Valdimar, fæddur 1981.
Þau byggðu sér hús í Mosfells-
sveit og bjó Hrefna fjölskyldunni þar
sérstaklega fallegt og hlýlegt heim-
ili. Hún var einstaklega myndarleg
og mikil húsmóðir og átti heimilið
og fjölskyldan hug hennar allan.
Snyrtimennska var Hrefnu í blóð
borin og bar heimilið og bömin og
ekki síst hún sjálf þess giöggt vitni.
Hún var ákveðin og hreinskiptin í
skoðunum um menn og málefni og
dugnaðarforkur í öllu, sem hún tók
sér fyrir hendur.
Ég kynntist Hrefnu ekki að ráði
fyrr en snemma vors 1986, en þá
greindist hjá henni illkynja sjúk-
dómur. Gekkst hún þá undir mikla
skurðaðgerð og henni fylgdi síðar
um sumarið erfíð eftirmeðferð.
Hrefna sýndi mikinn kjark og dugn-
að í þessum veikindum. Enn lagðist
hún á sjúkrahús snemma vors 1987,
en þá í stuttan tíma. Hún kom heim
Það eru margir sem minnast Nóa
við leiðarlok, þessa ljúfa góða drengs
sem allra vanda vildi leysa. Góður
drengur hefur kvatt jarðvistina, full-
viss þess að önnur betri taki við.
Ég og Ijölskylda mín vottum konu
hans, bömum og öðram ættmennum
innilega samúð. Með trega í huga
kveð ég mág minn og bið honum
blessunar Guðs.
Ásta Jónsdóttir
ar, takandi á móti öllum þeim er
hverfa úr þessum heimi. Dauðinn
getur slegið menn í valinn, en hann
megnar ekki lengur að halda þeim
í greip sinni. Atburðimir við Jerúsal-
em, á páskunum, fyrir bráðum 2000
árum, sáu fyrir því. Þar fór lífið
með sigur af hólmi.
Eftir þetta líf bíður okkar fram-
hald, nýr heimur, annað svið, þar
sem vitundin, sálin, hinn andlegi
líkami fær gist um komandi tíma.
Þangað hverfum við öll þegar stund
okkar kemur, og þar munum við
hitta okkar góða vin, Eystein Guð-
jónsson, meðal annarra.
En nú erum við stödd í þessum
heimi, og rétt eins og við megum
aldrei gleyma þeim, er hverfa frá
okkur til annars veruleika, þá meg-
um við heldur ekki gleyma þeim, er
standa eftir hjá okkur. Lífíð heldur
áfram. Eysteinn hefði viljað, að ég
minntist á það. Við skulum því reyna
að leiða hjá okkur þá spumingu,
hvers vegna dauðinn kvaddi dyra,
en spyija þess í stað, hvert við getum
leitað, þegar sá óboðni gestur hefur
tekið einhvern frá okkur. Ég tel, að
Guð einn megni að gefa styrk, hugg-
un og von í þrautum lífsins, og veit,
að hann finnur til með hinum syrgj-
andi. Megi hann koma með blessun
sína til fjölskyldnanna í Steinum og
Röst, sem þyngstu byrðina hafa, og
dýpstu sárin.
Það er vissulega sárt að kveðja.
En minningin um þennan dreng mun
lifa um ókomna tíma, björt og hrein.
Sigurður Ægisson
%
Hrefna var fædd í Reykjavík 22.
júlí 1948 og ólst hún þar upp. Að
loknu gagnfræðaskólanámi hélt hún
að Laugarvatni og var þar einn vet-
ur á Húsmæðraskóla Suðurlands
eins og fyrr hefur komið fram.
Árið 1968 kvæntist Hreftia eftir-
lifandi eiginmanni sínum, Finni Jó-
hannssyni og eignuðust þau þijá
syni en þeir eru Ingólfur 21 árs,
búsettur á Breiðdalsvík, sambýlis-
kona hans er Helga Hrönn Melsteð.
Jón Andri 15 ára og Valdimar 6
ára, einnig dvaldist hjá henni um
nokkurt árabil bróðurdóttir Hrefnu,
Guðrún Margrét Grétarsdóttir, er
hún ól upp sem sína eigin. Komu
þá berlega í ljós þeir eiginleikar
Hrefnu að_ vera fremur veitandi en
þiggjadi. Ávallt reiðubúin að rétta
fram hjálparhönd ef eitthvað á bját-
aði.
Hagur og velferð fjölskyldunnar
var í fyrirrúmi hjá Hrefnu fremur
en lífsins pijál.
í byijun árs 1986 kom í ljós að
Hrefna hafði veikst af illvígum sjúk-
dómi, sem svo marga hefur lagt að
velli um aldur fram. Eftir stranga
og erfíða meðferð virtist allt benda
til þess að Hrefna hefði haft vinning-
in, og ekki fyrir löngu síðan kom
hún í einn af okkar mörgu „sauma-
klúbbum" hress og kát eins og henni
var einni lagið, plön voru lögð um
ferð og fyrirheit.
Þá kom reiðarslagið. í miðjum
júlímánuði sl. veiktist Hrefna mjög
snögglega, og þá var ljóst hvert
stefndi.
Lífsbók Hrefnu lokaðist hægt og
stillilega í svefni réttri viku eftir að
'hún varð fertug.
„Þvi hvað er það að deyja annað en að
standa nakinn í blænum og hverfa inn i
sólskinið".
(Spámaðurinn, Kahlil Gibran.)
Eiginmanni, sonum og aðstand-
endum vottum við samúð okkar
allra, og biðjum algóðan Guð um
styrk og náð þeim til handa. Það
var þeirra gæfa og okkar að fá að
kynnast þessari hugrökku konu.
Megi hún hvíla í friði.
Skólasysiur í Húsmæðra-
skóla Suðurlands