Morgunblaðið - 25.10.1988, Blaðsíða 58

58
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 25. OKTÓBER 1988
— Ég- veit vel að ég þarf að
slaka á, en ég hef bara alls
ekki tíma til þess núna.
— Þýðir þetta að ég nái ekki bílprófinu?
HÖGNI HREKKVÍSI
Það þyrfti að hjálpa
þeim sem mikið skulda
Til Velvakanda.
Ég fylgist oft með skrifum illa
haldinna skuldara á síðum blaðsins.
Hefir nokkur gert sér grein fyrir
því, hversu alvarlegt þetta mál er
í raun og veru og hversu langt það
teygir arma sína innan fjölskyldna
og hver áhrif það hefir á líf manna.
Veit fólk um upplausnir heimil-
anna og sundrung þegar börnin
missa a.m.k. annað foreldra sinna
og hversu mikið þessir aðilar þjást
tiifinningalega — fyrir utan aðrar
þjáningar, sem skapast vegna
skulda, þar sem krafist er afborg-
ana og vaxta og enga miskunn að
fá fyrir félausa skuldarana (ekki
reynast lífeyrissjóðirnir betur).
Þetta fráskilda fólk (eða gifta)
þar sem fjölskyldumar hafa ekki
þolað skuldaálagið og þær tvístrast,
hvað verður um það?
Jú, konumar bjarga sér yfirleitt
betur, þótt þær hafi börnin hjá sér,
og þær fá frekar aðstoð s.s. barna-
heimili fyrir bömin og jafnvel hús-
næði. En hvað verður um þessa
fyrrverandi heimilisfeður?
Þeir standa uppi með eina skuld-
ina enn, til viðbótar þeim sem fyrir
vom, en það eru barnameðlögin,
án þess að ráða við skuldimar sem
fyrir voru, sem oft eru lífeyrissjóðs-
lán, sem hvíla á „lánsveðum" hjá
þeim sem misst hafa allar eignir
sínar og algengt er hjá sama fólki
að um „áætlaða“ skatta sé að ræða,
því þetta er oft fólk sem taldi sig
ekki eiga fyrir framtalsaðstoð eða
hafði ekki getu til að koma frá sér
framtali.
Gr. bamameðlag m. 2 börnum
+ uppsafnaður kostn. 15.000
Afb. af lífeyrissjóðsláni 10.000
Af öðrum lánum (lágt reikn.) 15.000
Fyrirframgr. skattur 6.000
Sígarettur 6.000
52.000
eftir yrðu þá kr. 13.000 — fyrir
húsaleigu — fæði og fatnaði og til
að gleðja bömin sín á sunnudögum.
Einstaklingsherbergi fyrir ein-
hleypa menn kostar í dag kr. 17.000
og allir geta gert sér grein fyrir
fæðiskostnaði, sem verður tiltölu-
lega hærri hjá karlmanni en kven-
manni. Á hveiju á nú þessi maður
að lifa? Gefst hann ekki bara upp
og hættir að vinna? Hvað gera þess-
ir menn? Margir fara kannski að
drekka, þótt efnin leyfí það alls
ekki og missa vinnuna. Hvar fá
þeir húsnæði? Hver vill svo sem
hjálpa „fullfrískum“ karlmanni um
húsnæði, þótt hann sé skuldugur.
Væri nú ekki nær að hjálpa þess-
um mönnum með einhverjum ráðum
út úr skuldahringnum, svo þeir
geti séð fyrir sér á ný heldur en
brjóta þá niður og fá þá á fram-
færi sveitarfélagsins síðar, því allir
hljóta að gefast upp við svona von-
lausar aðstæður.
Þessir menn eiga margir for-
eldra, sem kannski em ekki aflögu-
færir, en hugsið ykkur líðan þeirra
einnig, að vita af börnum sínum í
slíkum vítahring.
Kæmi ekki til greina að menn,
sem svona er ástatt fyrir, greiddu
engan fyrirframskatt og fengju
ódýrt leiguhúsnæði hjá borginni
meðan þeir reyna að ná fótfestu i
lífinu aftur og þá án þess að þeir
verði niðurlægðir og látnir marg-
biðja um aðstoð.
Langvarandi ástand, eins og ég
hefi lýst hér, dregur úr lífsvilja og
sjálfsbjargarviðleitni og við tekur
vonleysi, sem getur haft annað í för
með sér. Það er dýrt að hafa fólk
ámm saman inni á sjúkrahúsum,
en það er eins og enginn vilji gera
neitt fyrr en í óefni er komið.
Ég veit að fangar fá stundum
náðun, ef þeir sækja um hana, en
hvað fá þessir menn, ef þeir biðja
um aðstoð? Jú, þeir fá að heyra að
hægt sé að fá gjaldfrest á gömlu
sköttunum, sem myndi duga mörg-
um til hjálpar, én bara ekki þessum
eignalausu mönnum með „lánsveð-
in“ sem geta ekki einu sinni leigt
sér herbergi, hvað þá íbúð, af því
þeir sitja fastir í skuldafeni.
Fyrirtæki fá sennilega aðstoð
núna í einhverri mynd, en er til
einhver „bjargráðasjóður" fyrir
þessa menn? Hvert geta þeir snúið
sér þegar ættingjar geta ekki að-
stoðað.
Athugið næst, þegar illa stæðir
menn biðja um niðurfellingu skatta
eða íbúð „hjá bænurn" sem er niður-
lægjandi fyrir marga, að gera eitt-
hvað fyrir þá og draga þá ekki of
lengi á svarinu, því hjá þeim sem
hvergi á höfði sínu að halla er
tíminn lengi að líða.
Nafiilaus
Ljóðsköpun lífsins
Margir missa vinnuna undir þess-
um kringumstæðum og þegar taug-
amar hafa jafnað sig aðeins er sótt
um vinnu, en hver vill menn í vinnu
með stórar gamlar skatta- og
bamsmeðlagaskuldir á herðunum?
Fyrirtækin vilja ekki verða gerð
ábyrg fyrir skuldum starfsmanna
sinna, sem sköpuðust áður en þeir
hófu störf hjá þeim.
Sem betur fer fá flestir vinnu og
borga sinn skatt, 35,2% skv. nýju
fyrirframskattalögunum, en svo á
að greiða meira — gömlu skattana
og bamameðlögin — auk gömlu
lánanna sem sköpuðust við að taka
veðleyfí og fylgja lánin við eigna-
missinn.
Dæmið gæti litið þannig út:
Heildarlaun kr. 65 þús. Per-
sónufrádr. ca. 16.000 en 35,2%
skattur reiknast þá af 20.000 ca.
kr. 6.800
Til Velvakanda.
I.
Móðirin yrkir ljóð í sál bamsins
síns. Hún mótar sál þess. Hún leit-
ast við að gera úr sál þess lista-
verk. Það er draumur hverrar móð-
ur að úr sál barnsins hennar mótist
fegurra listaverk en nokkurs annars
bams. Göfug móðir vill gefa barni
sínu allt hið fegurstsa og besta sem
völ er á og hún vill að það beri
ávöxt í sál þess, ávöxt sem þroskist
með vaxandi aldri.
n.
Til himins liggur leið hvers
manns. Allir skulu þangað ná fyrr
eða síðar. Það er takmark hinnar
æðstu veru, að hver maður vaxi í
átt til hennar að góðleika, visku,
fegurð, verði henni likari og líkari,
verði að lokum sjálf hin æðsta vera;
taki að fullu þátt í þrotlausu starfí
hennar, því að bæta og fegra allt
sem er og allt sem á eftir að vera;
verði henni samtaka í óendanlegri
sköpun hins óendanlega heims, til
æ meiri þroska og fullkomnunar.
Tilgangur hinnar æðstu veru er að
eyða öllu því sem andstætt er lífinu
og framgangi þess, svo fullkomin
farsæld allra einstaklinga lífsins
verði að lokum ráðandi um alheim.
Ingvar Agnarsson
Víkverji skrifar
Skógarhlíðin er að verða ein
versta umferðargata í
Reykjavík. Væntanlega stendur það
til bóta með fyrirhuguðum breyt-
ingum á legu götunnar. Það breytir
ekki því, að töluvert er um það, að
börn úr Hlíðunum fari yfir þessa
götu. Sjálfsagt dregur íþróttasvæði
Vals að sér böm og unglinga. Þeg-
ar Víkveiji kom akandi eftir Skóg-
arhlíðinni í fyrrakvöld hljóp ungur
drengur yfir götuna, þótt bílar
kæmu úr báðum áttum. Pilturinn
fór ekki yfír á merktri gangbraut.
Sjálfsagt er útilokað að tryggja, að
böm og unglingar gæti þess að
fara ekki yfir þessa götu annars
staðar en á göngubrautum.
Fyrir nokkru varð sorglegt slys í
Skógarhlíð. Slysið og sú augljósa
hætta, sem þama er á ferðum dag
hvem kallar á aðgerðir þegar í stað.
Eina aðgerðin, sem dugar er sú,
að gera göng undir götuna fyrir
gangandi vegfarendur. Með því einu
móti er hægt að tryggja öryggi
barna og unglinga, sem bersýnilega
eru mikið á ferðinni yfir þessa fjölf-
örnu götu. ’
xxx
Hitaveitutankar setja mikinn
svip á umhverfi sitt, bæði við
Öskjuhlíð og annars staðar. Einn
af viðmælendum Víkveija hafði orð
á því, að ástæða væri til að fá kunna
listamenn til þess að skreyta þessa
tanka. Listamenn á borð við Erró
gætu áreiðanlega átt þátt í því að
gera þessa tanka að skemmtilegum
útilistaverkum, ef þeir fengju tæki-
færi til. Það er vissulega hægt að
gera fleira við tankana en byggja
ofan á þá veitingahús!
XXX
Ríkissjónvarpið sendi út stuttan
kafla úr viðtali við Waldheim,
forseta Austurríkis, í fyrrakvöld,
en viðtal þetta verður sent út í heild
síðar. í íslenzkum texta með við-
talinu voru afleitar þýðingavillur.
Þannig var talað um “Bundeskanzl-
er“, sem forseta en á auðvitað að
þýða, sem forsætisráðherra eða
kanslari Austurríkis. Þegar Wald-
heim nefndi hinn þekkta háskóla,
Georgetown-háskólann í Washing-
ton D.C. var háskólinn nefndur
Churchtown (!) háskóli.