Morgunblaðið - 14.01.1989, Blaðsíða 1

48 SIÐUR B OG LESBOK
STOFNAÐ 1913
10. tbl. 77. árg.
LAUGARDAGUR 14. JANÚAR 1989
Prentsmíðja Morgunblaðsins
Utanríkisráðherra Noregs:
Mikil uppbygg-
ing á Kolaskaga
Ósló. Reuter.
MIKIL uppbygging hefur átt sér stað í sovéskum herstöðvum á
Kola-skaga að undanförnu og hafa nýjar orrustuþotur, flugmóður-
skip og beitiskip bæst við á svæðið, að þvi er utanríkisráðherra
Noregs, Thorvald Stoltenberg, sagði í gær.
Stoltenberg sagði á norska þing-
inu að ýmislegt benti til þess að
Sovétmenn hefðu hafíð mikla hem-
aðaruppbyggingu við landamærin
að Noregi. „Þessi þróun merkir að
vamir Norður-Noregs og skipaleið-
anna yfír Atlantshafíð krefjast sér-
Armenía:
Efasemdir
um björg-
unarfrétt
Moskvu. Reuter.
ÍZVESTÍA, málgagn sovésku
stjómarinnar, lét í gær í ljós
efasemdir um að að sex menn
hefðu fundist á lífi í rústunum
I borginni Lenínakan 35 dögum
eftir landskjálftann ógurlega í
Armeníu, eins og fregnir
hermdu í fyrradag.
Sovéska sjónvarpið sýndi í
fyrrakvöld viðtal sem tekið var á
sjúkrahúsi við 50 ára gamlan raf-
virkja, Ajkaz Akopjan að nafni,
sem sagði fréttamönnum að hann
og fímm félagar hans hefðu verið
dregnir úr rústum íbúðarbygging-
ar daginn áður. Að sögn Ízvestíu
hefur þó enginn þessara manna,
nema Akopjan, fundist, þrátt fyrir
mikla leit í öllum sjúkrahúsum
milli Lenínakan og Jerevan, höfuð-
borgar Armeníu.
„Okkur blaðamönnum er vandi
á höndum. Reynsla síðustu daga
hefur sýnt okkur að menn óska
þess heitt, afar heitt, að krafta-
verk gerist,“ sagði meðal annars
í Ízvestíu.
stakrar athygli," sagði utanríkis-
ráðherrann.
Gullow Gjeseth, talsmaður
norska herráðsins, sagði að um
tuttugu nýjar orrustuþotur hefðu
leyst eldri þotur af hólmi á svæð-
inu. „Þessar þotur ásamt nýju
beitiskipi og flugmóðurskipi, sem
staðsett hefur verið á Kola-skaga
nýlega, eru til vitnis um stóraukna
hemaðaruppbyggingu á þessu
mikilvæga svæði," sagði Gjeseth
ennfremur.
Heimildarmaður innan leyni-
þjónustu norska hersins, sem ekki
vildi láta nafns síns getið, sagði
að miklar framkvæmdir ættu sér
stað við höfnina í Múrmansk, til
að mynda væri verið að byggja
byrgi og vopnabúr neðanjarðar.
John Kristen Skogan, norskur
vamarmálasérfræðingur, sagði að
af hemaðaruppbyggingunni á
Kolaskaga mætti ráða að Míkhaíl
Gorbatsjov hefði ekki áhuga á af-
vopnun á svæðinu.
Særðum komið til hjálpar
Reuter
Óbreyttir borgarar á harða-
hlaupum að næsta sjúkrahúsi
með mann, sem særðist er öflug
bílsprengja sprakk í suðurhluta
Beirút, höfúðborgar Libanons,
í gær. Er sprengjan sprakk stóð
yfir mótmælaganga stuðnings-
manna Hizbollah-samtakanna
(Flokks Guðs), sem styðja írani.
Voru þeir að mótmæla hörðum
innbyrðis átökum shíta í Beirút
að undanfomu. Einn maður
beið bana og 15 særðust í
sprengingunni.
• •
Bráðabirgðasamkomulag næst um lokaskjal ROSE:
Tryggir miklar umbæt-
ur í mamiréttindainálum
Vínarborg. Reuter.
Bráðabirgðasamkomulag náðist
i gær um lokaskjal Ráðstefhunnar
um öryggi og samvinnu i Evrópu
(RÖSE), sem hófst i Vinarborg i
nóvember 1986. Það kveður á um
verulegar umbætur í mannrétt-
indamálum i Austur-Evrópu.
Lokaskjalið stendur og fellur með
þvi að samkomulag náist um er-
indisbréf og ramma afvopnunar-
viðræðna 23ja ríkja NATO og
Varsjárbandalagsins, sem dregist
Verðbólga 20.700%
íNicaragua
Managua. Reuter.
VERÐBÓLGA i Nicaragua nam
20.700% á siðasta ári og blasir efina-
hagslegt hrun við landsmönnum.
Sérfræðingar stjórnar Daniels Ortega
sögðu að þjóðarframleiðslan hefði
minnkað um 10% f fyrra og að engin
batamerki væru sjáanleg. Verðbólgan
hefði rýrt kaupmátt meðallauna um
85% á sfðasta ári.
Sfjómvöld i Nicaragua hafa gripið til
harkalegra efhahagsráðstafiana. Nið-
urgreiðslur, sem áttu að bæta kjör fá-
tæklinga, hafa verið afnumdar.
Ástandið er orðið það slæmt að lands-
menn neyðast m.a. til þess að leita að
einhveiju til að bita og brenna á ösku-
haugum eins og á myndinni, sem tekin
var i Managúa f gær.
Sjá „Efnahagslegt hrun blasir við
sósíalismanum f Nicaragua“ á bls. 18.
ha& á langinn vegna deilna
Grikkja og Tyrkja um Kýpur.
Vonast er til að niðurstaða fi&ist i
þeim efnum i tæka tið svo að
Vfnarráðstefhunni megi (júka með
fundi utanrikisráðherra aðild-
arríkja Helsinki-sáttmálans f
næstu viku.
f lokaskjalinu eru ákvæði er eiga
að tryggja trúfrelsi í Austantjalds-
ríkjum. Það heimilar stofnun óháðra
nefnda til að fylgjast með þvf að
ákvæðum Helsinki-sáttmálans sé
framfylgt. Það kveður einnig á um
ferðafrelsi og takmarkar þann tima,
sem yfírvöld geta tekið sér til að
Qalla um óskir manna um brottflutn-
ingsleyfi, við þijá mánuði. í sérstök-
um tilfellum má sá tími þó ekki vera
lengri en þrír dagar.
Ennfremur segir í lokaskjalinu að
takmörkunum á ferðafrelsi af öiygg-
isástæðum, þ.e. ef viðkomandi hefúr
starfað á sviði vamarmála, skuli
haldið f lágmarki. í fyrradag náðu
fulltrúar Bandaríkjanna fram veru-
legum orðalagsbreytingum sem
draga úr möguleikum Austantjalds-
ríkja á að synja mönnum um brott-
flutningsleyfí af öryggisástæðum,
eins og svo oft hefur verið gert.
Skjalið kveður á um aukið upplýs-
ingafrelsi. Á það m.a. að tryggja
íbúum Austantjaldsríkja rétt til þess
að hlusta á erlendar útvarpsstöðvar.
Tekið er fram að ákvæði skjalsins
verði að vera í samræmi við landslög
viðkomandi ríkja. Hefur sá ótti verið
látin í ljós, að einhver ríki muni nota
það til þess að víkja sér hjá því að
hrinda ákvæðum lokaskjalsins í
framkvæmd. Rúmenar lögðust t.a.m.
gegn ýmsum ákvæðum slqalsins.
Þeir samþykktu það þó f gær en
sögðust myndu gefa út sérstaka yfír-
lýsingu um túlkun þess eftir að það
hefði öðlast gildi.
Lögsótt
fyrir aðstoð
við Líbýu
Bonn. Reuter. ^
SAKSÓKNARI Vestur-Þýzka-
lands var f gær falið að lögsækja
vestur-þýzka fyrirtækið Imhaus-
en-Chemie fyrir aðstoð, sem það
veitti Lfbýumönnum við smfði
verksmiðju, sem talin er eiga að
framleiða eiturvopn.
Belgfsk blöð skýrðu frá þvf í gær
að eigandi flutningamiðlunar í Ant-
werpen hefði viðurkennt að hafa fals-
að útflutningsskjöl til þess að dylja
útflutning kemískra efna til Líbýu.
Sjá „Sfmahleranir...“ á bls.19.