Morgunblaðið - 05.02.1989, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ IUIENNII\1GARSTRAUMAR SÚn'nUDAGUR 5. FEBRÚAR Í989
C 17
SÍGILD TÓNIAST/Ljós ímyrkrinu?
Söngur, selló
ogpíanó
Edith Södergram og texta
Tarkovskís og tileinkað minningu
hans.
Signý Sæmundsdóttir og Inga
Rós Ingólfsdóttir flytja De profund-
is eftir Önnu Jastrzebska en hún
fæddist í Póllandi og stundaði þar
tónsmíðanám, stjómun og tón-
fræði. Árið 1975 fluttist hún til
Noregs og gerðist nemandi við
Tónlistarháskólann í Osló. Verk
hennar hafa verið flutt víðs vegar
um Evrópu og hefur hún hlotið
mörg verðlaun fyrir þau bæði í
Póllandi og Noregi en í Póllandi
hefur hún starfað til stuðnings
Solidarnosc. De profundis 6r samið
við ljóð norsku skáldkonunnar Áse
Marie Næsse.
Nú er farið að styttast í myrku
músíkdagana en fyrstu tón-
leikarnir eru á laugardaginn klukk-
an 17 síðdegis. Þetta era söngtón-
leikar og flytjendur era Kristinn
Sigmundsson ba-
ritón, Signý Sæ-
mundsdóttir sópr-
an, Inga Rós Ing-
ólfsdóttir sélló-
leikari og Guðríð-
ur Steinunn Sig-
eftir Jóhönnu urðardóttir píanó-
Þórhallsdóttur leikari. Á efnis-
skránni era verk
eftir Karólínu Eiríksdóttur, Önnu
Jastrzebska, Vladimir Agopov og
Þorstein Hauksson. Verkin sem
heyrast á tónleikunum vora öll
samin að tilhlutan Norrænu tónlist-
arháskólanna og NOMUS. Pöntuð
vora tvö verk frá hveiju Norður-
landanna fyrir söngrödd og eitt
hljóðfæri. Tíu söngvarar og jafn-
margir hljóðfæraleikarar komu
saman í Gautaborg haustið 1987
ásamt höfundum verkanna þar sem
verkin vora æfð og flutt. Flytjendur
á þessum tónleikum era þeir sömu
og þar og þetta er í fyrsta sinn sem
verkin era flutt á íslandi.
Verk Karólínu Eiríksdóttur,
Ljóðnámuland við ljóð Sigurðar
Pálssonar, er flutt af Kristni Sig-
VLADIMIR
ÞORSTEIIMN
Fjölbreytt og
forvitnilegt efni.
mundssyni og Guðriði Steinunni
Sigiirðardóttur en þau flytja einnig
Offrets timme eftir Vladimir
Agopov. Agopov fæddist 1952 en
hann er landflótta Armeníumaður,
finnskur núna og auk þess að vera
tónskáld ágætis skákmaður (smá-
fróðleikur í tilefni skákeinvígisins!).
Verk Agopovs er samið við ljóð
Signý og Inga Rós era einnig
flytjendur verks Þorsteins Hauks-
sonar Psychomachia eða „Bardag-
inn um mannssálina“ við ljóð Prad-
entiusar (340-410 e. Kr.). Ljóðið
sem er snngið á latínu lýsir hildar-
leik góðs og ills þar sem persónu-
gervingar dyggða og lasta heyja
grimmar og blóðugar orastur eri
inn á milli nær ljóðræn tjáning
Pradentiusar há-
marki í andlegri upp-
hafningu. Þrátt fyrir
þann tímamun sem
aðskilur ljóðið og nú-
tímann — að mati
höfundar — er það
einkar hentugt í tón-
list okkar tíma og
jafnvel sem óperaefni
en það sem verður á
tónleikunum er aðeins
Ktill hluti ljóðs Prad-
entiusar. Psychomac-
hia er tileinkað móður
tónskáldsins.
Tónleikarnir á laugardaginn era
aðeins fyrstu tónleikar myrkra
músíkdaga en þeir standa til 23.
febrúar svo nú er um að gera að
drífa sig á tónleikana því um er
að ræða fjölbreytilega og forvitni-
lega dagskrá.
KJÓLFÖT - SMOKING
OG ALLT TILHEYRANDI
*Smokingleiga*
\lrv\hxayTtÓ\r/Sjóadur handritshöfundur gerir glœpamynd
Ast ogbófar undir
tequila-sól
Robert Towne hefiir .víða komið við í Hollywood. Hann skrifaði
Óskarsverðlaunahandrit að „Chinatown", „The Last Detail“ og
„Shampoo" og hann gaf góð ráð við samningu handrita eins og
„Bonnie and Clyde“ og Guðfaðirinn og nú síðast „Frantic" eftir
Roman Polanski. Hann gerði líka handritið að Hugh Hudson-mynd-
inni „Greystoke" en lenti í deilum vegna þess og skrifaði hundinn
sinn, P.H. Vazak, fyrir því.
geta gert neitt rétt viljum við ein-
hvem sem breytt getur hlutunum,
sem getur gert það fýrir okkur.
Persónumar sem ég skrifa um era
menn sem stjóma örlögum sínum
mun minna en örlögin stjórna þeim
en einhvernveginn komast þeir af.“
gefa handritið frá sér. Óbærilegur
missir,“ segir hann. „Það átti að
verða eina góða myndin sem ég
gerði um ævina.“ Hann hefur ekki
enn séð Tarzanmyndina sem Hud-
son gerði úr handritinu og hann sér
eftir því að hafa skrifað hundinn
sinn fyrir handritinu. „Ef hann hefði
getað skrifað hefði hann gert bet-
ur.“
Og skömmu seinna lenti Towne
aftur í bragðvondu þegar hætt var
við framleiðslu á „Two Jakes",
framhaldi „Chinatown“. Robert
Evans átti að framleiða og hugðist
líka leika annað aðalhlutverkið á
móti Jack Nicholson en Towne
fannst Evans hvorki passa í hlut-
verkið né geta leikið og ekkert varð
úr neinu. Nú hefur Paramount tek-
ið verkið að sér og mun Nicholson
ætla að leikstýra því og fara með
aðalhlutverkið (Evans er enn orðað-
ur við myndina en ekki sem leikari).
hið óútskýranlega þegar tónsköpun
verður list.
Listin er erfið skepna og fæstir
listamenn skapa þá list sem fær
mann til að skynja nýjar víddir til-
verannar. Munurinn á list og iðn
er oft sáralítill enda flest sköpun
listiðnaður — eða ef kalla á hana
list þá þarf eitthvert annað orð yfir
blástur manna eins og Wayne
Shorters. |
Þegar hánn tekur sig til og blæs
sig uppí hæðir er gaman að lifa.
Ég bíð bara eftir að Miles Davis
feti í fótspor fyrram lærisveins síns
og láti raftól og tölvur liggja í friði
um stund og blási með klassískum
ryþma einsog lungun leyfa svo
tæknin nái ekki að beisla hugarorku
hans og innibyrgja sköpunargáf-
una.
En það verður ekkert rafmagn í
Heita pottinum í kvöld þar sem
Rúnar Georgsson blæs í saxafóninn
að nýju eftir langa þögn. Hann er
einn þeirra saxafónleikara sem tek-
ist hefur að vinna úr arfi Coltranes
á persónulegan hátt.
11=========
Towne hefur áður leikstýrt einni
mynd, „Personal Best“, sem
kolféll á alla lund, en núna hefur
hann leikstýrt og skrifað öllu væn-
legra stykki sem heitir „Tequila
Sunrise" með
Hollywood-stjöm-
unum Mel Gibson,
Michelle Pfeiffer
og Kurt Russell í
aðalhlutverkum.
Það er glæpareyf-
ari um eiturlyija-
sala (Gibson) í Los
Angeles sem bráð-
langar að hætta glæpaverkum.
Besti vinur hans er lögga (Russell)
sem settur hefur verið yfir fíkni-
efnadeild lögreglunnar. Báðir hafa
þeir sérlega mikinn áhuga á sömu
konunni (Pfeiffer), sem rekur veit-
ingastað.
„Þetta er mynd um notkun og
misnotkun á vináttu,“ segir Towne.
Polanski hringdi í hann einn daginn
frá París og bað um aðstoð við
handritið að „Frantic" og á meðan
Towne var í París sýndi hann fram-
leiðanda „Frantic", Thom Mount,
handritið að „Sunrise" og sá setti
ettir Arnald
Indrióason
allt í gang með það sama hjá Warn-
er Bros.
Harrison Ford afþakkaði hlut-
verk í myndinni en Gibson stökk á
það í Ástralíu. Towne hafði aldrei
hitt hann en fannst hann góður í
„Lethal Weapon“ og flaug til Ástr-
alíu að hitta kappann af því hanner-
„vanur að skrifa fyrir fólk sem ég
þekki". Það fór vel á með þeim
tveimur þarna niðurfrá. Towne
þekkir Goldie Hawn síðan hann
vann með henni að „Shampoo“ og
skrifaði lögguna sérstaklega með
eiginmann hennar, Kurt Russell, í
huga. Þá var ekki annað eftir en
að fá Pfeiffer, sem Towne líkaði
ágætlega við í „Sweet Liberty" og
þar með var stórstjörnuhópurinn
myndaður.
Þegar Towne er spurður að því
hvernig kvikmyndaiðnaðurinn hafi
breyst frá því hann skrifaði sín
Óskarsverðlaunahandrit fyrir ára-
tug og gott betur, segir hann:
„Myndirnar tóku að breytast með
„Superman". Sly Stallone, Arnold
Schwarzenegger og Indiana Jones
urðu stjörnur. Það er þörfm fyrir
hetjur. Þegar okkur finnst við ekki
Á þessu breytingaskeiði í Holly-
wood fór Towne sjálfur að leikstýra
og gerði „Personal Best“ árið 1982.
Til að getað lokið henni varð hann
að gefa Warner Bros. réttinn að
„Greystoke", sögunni um strákinn
sem elst upp í framskóginum, er
hann hafði unnið að í næstum átta
ár. „Það var hryllilegt að þurfa að
Glæpamynd;
Gibson ogTowne
líta yfir handritið
að „Tequila Sunrise".