Morgunblaðið - 11.05.1989, Síða 24

24
MÖRGUNBLÁ0IÐ FÍMMfUUAGUR' 11.’ MÁÍ Í989
Fermingin, veislan og gjafirnar
eftirsr. Gunnlaug
Stefánsson
Það er orðinn siður er fermingar
standa yfir á vorin, að umræður
blossa upp um ferminguna og mest
ber á hneykslunarnöldri í garð
fermingarinnar og fermingarbarn-
anna. Gjarnan hafa fjölmiðlarnir
forystu um þessa umræðu í nafn-
lausum slúðurdáíkum eða með við-
tölum þar sem leitast er við að
gera lítið úr fermingunni og því sem
henni fylgir. Þegar um fermingu
er að ræða, þá virðist allt í einu
orðið hættulegt eða jafnvel ósæmi-
legt að halda veisiu eða gefa gjaf-
ir. Svo langt er gengið í þessum
umræðum, að gefið er í skyn að
fermingin og fræðslan gæti verið
börnunum skaðleg og kirkjan sé að
misnota sér bömin í skjóli aldurs
þeirra. Þá hafa fermingarbörnin
verið gagnrýnd fyrir það, að þau
viti í raun ekkert hvað þau era að
gera og fermist fyrst og fremst
fyrir gjafir og veislu. En það sem
mér finnst alvarlegast í umræðunni
er hve margt fjölmiðlafóik er haldið
miklum hroka og fordómum og
hversu óhrætt það er að ijalla um
viðkvæm málefni án þess að afla
sér þekkingar. Þetta á gjaman við
umræðuna um ferminguna og mér
stafar ógn af, ef líku hátterni er
beitt við umræður um önnur mál-
efni líka.
Fjölskyldan og fermingin
Að baki fermingunni liggur mik-
ill undirbúningur. Fermingarbömin
fræðast um lífið og tilverana í ljósi
kristinnar trúar, sem miðar fýrst
og fremst að því að efla með börn-
unum kærleika, réttlætisvitund og
samstarfsþroska. Þá er það mikil-
vægur þáttur í fermingarfræðslunni
að undirbúa börnin til að standast
mótlæti, sorg og þrengingar, sem
enginn maður kemst hjá að reyna
í lífi sínu. Fræðslan felst einnig í
að kynnast þekkingaratriðum krist-
innar trúar, skipulagi kirkjunnar
og þeirri þjónustu er hún veitir.
Engan hef ég enn hitt, sem sannað
hefur með rökum eða áþreifanleg-
um hætti, að þessi fræðsla geti
verið börnum skaðleg. Langtum
fremur tel ég að þeir séu margir
sem er þakklæti í huga, þegar þeir
minnast fermingarfræðslunnar og
fermingarinnar.
Nú er það svo að ekki ríkir ferm-'
ingarskylda í iandinu. Börnin ferm-
ast af fúsum og frjálsum vilja, en
auðvitað í samráði við foreldra sína.
Ef til vill er þar að fínna kjarna
málsins. Fermingin er lifandi at-
burður í íslenskri fjölskylduhefð og
ein fárra sem enn stenst tímans
tönn. Fjölmiðlunum gengur illa að
skilja af hverju þessi aldagamla og
rótgróna hefð skuli ekki sundur-
brotin og heyra gömlum tíma til
eins og svo margt annað. Af hverju
stenst fermingin tímans tönn og
þrátt fyrir að ómaklega hafi verið
að henni vegið á undanförnum
áram? Eitt er þó ljóst, að rætur
fermingarinnar era dýpri í þjóðlíf-
inu, trúarvitund og menningu, en
svo að yfirborðskenndar umræður
skipti þar sköpum. Fáar sögulegar
hefðir era enn til staðar, sem sam-
eina fjölskylduna. En það gerir
fermingin. Ríkur þáttur í ferming-
arfræðslunni er sameiginleg þátt-
taka fjölskyldunnar, t.d. með
kirkjugöngu, foreldrafundum og í
ýmsu starfi er fermingu og kirkju-
starfi tengist. Þá er fermingardag-
urinn stór dagur sem fjölskyldan
undirbýr sameiginlega og veislan
sjálf er sannkallað ættingja- og
vinamót. Fólk ferðast landshorna í
millum og leggur oft mikið á sig
til þess að vera viðstatt fermingu
og taka þátt í veislunni á eftir. Það
er vegna þess að fermingin er mikil-
vægur atburður í lífi hvers einstakl-
ings. Hér er hreinlega um lífsgildis-
mat að ræða, nokkuð sem sumu
fjölmiðlafólki gengur mjög illa að
skilja. Skilningur margra nú á
tímum til verðmæta lífsins virðist
svo rígbundinn peningalegum hags-
munum, að einasta skýringin sem
í hugann kemur varðandi ferming-
una, er að börnin fermist bara fyr-
ir gjafirnar. Og undir niðri finn ég
fyrir undran á meðal margra, hvers
vegna fólk leggur svo mikið á sig
til að mæta til fermingar og fá
ekki einu sinni „í glas í veislunni".
Það vekur t.d. svolitla furðu að í
einu dagblaði, sem oft birtir nafn-
laust slúður um ferminguna, skuli
jafnan vera ein síða í hveiju blaði
fyllt með myndum af fólki með glas
í hönd í veislu og þá gjaman að
gefa hvert öðra gjafir, allt mjög
velþóknanlegt og í stíl við stæl dag-
blaðsins. En fermingin, veislan og
fermingargjafimar era ekki í stíl
við tíðaranda og gildismat fjölmiðla-
fólks, sem telur sig stjórna almenn-
ingsálitinu og jafnvel eiga það líka
ef svo ber undir.
Veislao og gjafirnar
Það þarf ekki tilefni nú til dags
til að halda veislu. Þúsundir íslend-
inga streyma um hvetja helgi á
skemmtistaðina og eyða hundruð-
um milljóna á ári í slíkar tómstund-
ir. Veislur í heimahúsum er frekar
daglegt brauð en helgarbrauð.
Nútímafólk í blóma lífsins keppist
við að njóta hins ljúfa lífs og gim-
ist flest það sem auglýsingarnar
bjóða upp á. Slíkt gildismat hlýtur
að hafa áhrif á uppeldi bamanna.
Það þarf ekki fermingu til að börn-
in eignist leiktæki nútímans og það
þarf sem betur fer heldur ekki ferm-
ingu til að börnum séu gefnar gjaf-
ir. Ég fer í margar fermingarveislur
á hveiju ári. Eg get ekki séð að
fermingarveislur og fermingargjaf-
Gunnlaugur Stefánsson
„Fermingarbörnin
fræðast um lífið og til-
veruna í ljósi kristinnar
trúar, sem miðar fyrst
og fremst að því að efla
með börnunum kær-
leika, réttlætisvitund
og samstarfsþroska.“
ir beri vott um braðl og sóun. Þvert
á móti finnst mér veislan og gjafirn-
ar vitna um kærleika og gleði, að
börnunum séu gefnir hlutir sem
geti orðið þeim til gagns, gleði og
þroska. Ef veislur og gjafir eru
vandamál í íslensku þjóðfélagi, þá
á það ekki við ferminguna, langtum
fremur snertir það veislur og gjafir
okkar uppalendanna, sem munar
ekkert um að eyða andvirði einnar
fermingarveislu til að skemmta
okkur sjálfum jafnvel nokkram
sinnum á ári sem er í stíl við tíðar-
andann og velþóknanlegt. En ef við
ætlum einu sinni að fagna og gleðj-
ast með barninu okkar þar sem það
stendur í miðju kastljóssins, þá gild-
ir allt annar mælikvarði. Þegar
fermingu ber á góma, þá er veisla
og gjafir annað mál og því jafnvel
haldið fram að börnin leggi alla
fermingarfræðsluna á sig einungis
til að fá gjafir og veislu, nokkuð
sem börnin vita að þau fá hvort sem
þau fermast eða ekki.
Stöndum vörð um
ferminguna
Fermingarfræðslan er í stöðugri
endurskoðun, bæði aðferðir og efni.
En fermingin sem stofnun og at-
höfn stendur á grundvelli sem
tímans rás breytir ekki þrátt fyrir
fordóma. Það er ánægjulegt að
upplifa gleðina og fögnuðinn sem
ríkir umhverfis fermingarbarn á
fermingardaginn. Sú gleði er einlæg
og sérstæð í skefjalausu samkeppn-
isþjóðfélagi nútímans. Ég veit að
flestir eiga persónulegar minningar
tengdar fermingardeginum sínum
sem vekja gleði og þökk í huga.
Fermingin er gædd innra lífi og ef
ég hef einhvern tíma upplifað helg-
an anda að starfi, þá er það í sam-
bandi við ferminguna. Þess vegna
á fermingin jafn sterkar rætur í lífi
fólks og raun ber vitni. Borgaraleg
útskriftarathöfn í lok fræðslunám-
skeiðs um þjóðfélagið á ekkert skylt
við fermingu innan kirkjunnar og
alls kostar rangt að leggja slíkt að
jöfnu við fermingu. Ég vona að
fræðslan sem þetta borgaralega
fræðslunámskeið veitir, byggi ekki
á siíkum blekkingum þegar málefni
lífsins eru til umræðu. Fermingin
er ekki fyrir kirkjuna sem slíka
heldur i þágu barnanna og fjöl-
skyldna þeirra þar sem börnunum
er fylgt út í samfélagið með bæn
og blessun. Og það er kirkjan, fólk-
ið sem játast Jesú Kristi, reynir að
feta í fótspor hans og hafa boðskap
hans um kærleika, frið og réttlæti
að leiðarljósi í lífinu.
Höfundur er prestur í Heydölum.
Vekjum sérstaka athygli á fjölbreyttu vöruúrvali okkar á hvers
kyns garðverkfærum og áhöldum. Vorverkin í garðinum og lóðar
standsetningin verða leikur einn með réttum
áhöldum frá okkur.
T-69
90 lítra
tialtta
HJOLBORUR
Trallfa hjólbörur úr pressuðu stáli, léttar og meðfærilegar. Auð-
veltað þvo. Fást ítveimurstærðum, 90 lítra og 120 lítra, galvani-
seraðar eða lakkaðar.
ABURÐUR
Munið eftir
grasáburðinum.
HOZELOCK-nSL
li/'ii///'/'
■!i!nn'/////// -
I ii/Æt
Vatnsdreifarar og garðslöngunipplar í úrvali.
Vatnsúðakönnur, garðslöngustandar, garðljós og margt fleira.
YðRD-MaN
YARD-MAN bensínsláttuvélar eru á einstaklega góðum kjörum
út maímánuð. Það verð býðst ekki aftur í sumar. Greiðslukjör:
Staðgreiðsla, 2ja mánaða víxill eða raðgreiðslur Samkorts og
EURO.
m
ÉGRIPIT
GARÐVERKFÆRI
TRJÁ-
KLIPPUR
Léttar trjáklippur
með tréhand-
föngum.
Lengd 54 cm.
Mikið úrval af garðverkfærum frá LYSBRO/GRIPIT, allt frá minnstu plöntuáhöld-
um til stærri verkáhalda. Traust vara á góðu verði.
$S0S>‘-
BYGGINGAVORUR ,,0NU ™
BETRI SKILMÁLAR.
Samkort
Æ E

ViSA

KROKHALSI 7 - SIMI 82033
RAÐGREIÐSLUR RAÐGREIÐSLUR