Morgunblaðið - 17.06.1989, Page 1

64 SIÐUR B OG LESBOK
135. tbl. 77. árg.
LAUGARDAGUR 17. JÚNÍ 1989
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Kína:
Ekkert lát á
handtökum
Peking. Reuter.
STJÓRNVÖLD í Kína hófu í gær
áróðursherferð til að reyna að
sannfæra þjóðir heimsins um að
allt væri með kyrrum kjörum í
landinu, en freg’nir um frekari
handtökur og harðorðar viðvaran-
ir til andófsmanna bentu þó til
hins gagnstæða.
Utvarpið í Peking greindi frá því
að fjórði eftirlýsti maðurinn hefði
verið handtekinn eftir að hafa gefið
sig fram við lögreglu. Fimm manns
til viðbótar hefðu verið handteknir í
Peking, þar af fjórir unglingar, sem
sakaðir eru um að hafa stolið vélbyss-
um.
Kínversk stjórnvöld reyna nú sitt
ýtrasta til að laða erlenda kaupsýslu-
menn og ferðamenn aftur til lands-
ins. Dagblað alþýðunnar hafði eftir
Deng Xioping, leiðtoga landsins, að
Kínveijar yrðu að halda áfram efna-
hagsumbótum og viðhalda nánum
tengslum við umheiminn.
Sovétríkin:
Kjarnorku-
slys upplýst
Moskvu. Reuter.
SOVÉSK yfirvöld skýrðu frá því
í fyrsta sinn í gær að kjarnavopna-
slys hefði orðið í Úralljöllum árið
1957. Geymir með geislavirkum
úrgangi sprakk í kjarnavopna-
verksmiðju og geislavirkt úrfelli
varð á svæði sem er um 105 km
að Iengd og 8 til 9 km að breidd.
Enginn mun hafa farist en 10.000
manns voru fluttir á brott. Geisla-
virknin var margfalt minni en í
Tsjernobyl-slysinu 1986, að sögn
TASS-fréttastofunnar. Við borgina
Kasli, skammt frá Tsjeljabínsk, gæt-
ir enn geislavirkni og uppsprettuvatn
er ekki neysluhæft. Atvinnulíf er nú
með eðlilegum hætti á um 80% af
svæðinu sem mengaðist.
Líffræðingurinn og andófsmaður-
inn Zhores Medvedev gaf út bók á
Vesturlöndum fyrir tíu árum þar sem
hann skýrði frá slysinu.
Færeyjar:
Ný stjórn
í sjónmáli
JOGVAN Sundstein, lögmað-
ur Færeyja, sagði í símtali
við blaðamann Morgunblaðs-
ins í gær að samningar um
nýja, þriggja flokka stjórn
væru að takast. Sagði hann
lausn á efnahagsvandanum
verða forgangsverkefiii og
boðaði róttækar breytingar
í sjávarútvegi.
Flokkarnir eru Fólkaflokkur-
inn, Sambandsflokkurinn og
Þjóðveldisflokkurinn og hafa
þeir samtals 21 þingsæti af 32
á Lögþinginu. Sundstein sagði
að fyrirhugað væri að skera
opinþerar fjárfestingar kröft-
uglega niður og minnka fiski-
skipastólinn um 10-20% á
næstu tveimur árum.
Sjá einnig: „Dönsk yfir-
völd ..." á bls. 26.
GLEÐILEGA ÞJOÐHÁTÍÐ
Morgunblaðið/Þorkell
Börn og starfsfólk á dagheimilunum Jöklaborg, Hálskoti og Hálsaborg í Reykjavík voru í gær í óða önn að undirbúa sig fyrir hátíðarhöldin sem
fara fram í dag. Farið var í skrúðgöngu um útivistarsvæði dagheimilanna og börnin frædd um íslenska þjóðfánann.
Sjá nánar um dagskrá hátiðarhaldanna víða um land á bls. 14.
Imre Nagy greftraður á ný í Búdapest:
Táknræn athöfti fyrir
nýtt tímabil ftjálsræðis
Búdapest. Reuter.
UM 250.000 manns voru á Hetjutorginu í Búdapest í gær en þar fór
fram minningarathöfii um Imre Nagy, fyrrverandi forsætisráðherra
Ungveijalands, og fjóra samstarfsmenn hans. Þeir voru sakaðir um
gagnbyltingarstarfsemi þegar uppreisn Ungveija gegn stjórn kommún-
ista árið 1956 hafði verið kveðin niður af sovésku innrásarliði. í fram-
haldi af leynilegum sýndarréttarhöldum voru þeir teknir af Iífi tveimur
árum síðar. Endurreisn Nagys er talin til marks um viðleitni ungver-
skra stjórnvalda til að auka stjórnmálalegt ftjálsræði í Ungveijalandi.
Við anddyri Sýningarhallarinnar
á Hetjutorginu í Búdapest hafði ver-
ið reistur pallur sem sveipaður var
svörtum tjöldum. Þar lágu sex kistur
með líkum Nagys, Pala Maleters,
fyrrum varnarmálaráðherra, Geza
Losonczys, fyrrum innanríkisráð-
herra, Jozsefs Szilagyis, helsta ráð-
gjafa Nagys og Miklos Gimes, blaða-
manni. Sjötta líkkistan á pallinum
var tóm og stóð þar til minningar
um þá 277 menn sem voru teknir
af lífi sakaðir um gagnbyltingar-
starfsemi og liggja’í ómerktum gröf-
um. Á pallinum voru sex gríðarstór-
ir kyndlar og skammt frá voru högg-
myndir eftir myndhöggvarann og
andófsmanninn Laszlo Rajk, son
ungverska utanríkisráðherrans sem
einnig var tekinn af lífi eftir sýndar-
réttarhöld 1949.
Upp úr hádegi var kirkjuklukkum
hringt og bílhorn þeytt víða um
landið til minningar um Nagy. í 31
ár var hann stimplaður „gagnbylt-
ingarmaður" af stjórnvöldum en í
hugum landsmanna var hann þjóð-
hetja.
„Boðskapur Imre Nagys á betur
við í dag en nokkru sinni áður,“
sagði Miklos Vasarhelyi við athöfn-
ina. Hann er eini sakborningurinn
frá réttarhöldunum 1958 sem enn
er á lífi. „Hér með segjum við tíma-
bili sorgar og þjáningar lokið í eitt
skipti fyrir öll. Nú getur hafist nýtt
skeið í sögu landsins.“,
Reuter
Líkkista Imre Nagys, fyrrver-
andi forsætisráðherra Ungveija-
lands.
Miklos Nemeth, forsætisráðherra
Ungverjalands, var fulltrúi ríkis-
stjórnarinnar á Hetjutorginu. Þeir
sem skipulögðu útförina, réttlætis-
nefndin og þar á meðal Erzsebet,
dóttir Nagys, bönnuðu fulltrúum frá
kommúnistaflokknum að vera við
athöfnina.
Dagblaðið Magyar Nemzet birti í
gær grein eftir Miklos Nemeth for-
sætisráðherra þar sem hann sagði
að örlög Nagys hefðu verið „stjórn-
málalegt píslarvætti". Hann sagði
að greftrun þeirra, [„gagnbyltingar-
mannanna"], yrði skráð sem merkis-
atburður í sögu Ungverjalands.
I gærkvöldi voru kisturnar sex
jarðsettar í grafreit 301 í kirkjugarð-
inum við Kozma-stræti í úthverfi
Búdapest. Einmitt þar hafði þeim
Nagy og félögum hans verið holað
niður í ómerktar grafir eftir aftöku
þeirra en tilbúin nöfn færð í bækur
kirkjugarðsins. Sjónvarpað var frá
athöfninni.