Morgunblaðið - 20.06.1989, Síða 2
2
MÖRGUNBLAÐÍÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. JÚNÍ 1989
Forsætisráðherra:
Yiðkomandi
til skammar
„ÉG HLÝT fyrst og fremst að
fordæma þetta. Það er vitanlega
sama hver á hlut að máli, þetta
er viðkomandi aðilum til skamm-
ar,“ sagði Steingrímur Her-
mannsson forsætisráðherra að-
spurður um fánastuld varnarliðs-
manna á þjóðhátiðardaginn.
„Varnarliðið hefur réttilega beð-
ist afsökunar og það met ég. Ég
geri ráð fyrir að þessir menn verði
látnir sæta viðeigandi refsingu og
ég vona að þeir verði sendir á brott.
Jafnframt vil ég leggja áherslu á
það að vamarliðið hlýtur auðvitað
að skoða vandlega þann aga sem
það hefur á sínum mönnum.“
Steingrímur sagði að ríkisstjórn-
in hefði ekki farið fram á sérstakar
aðgerðir af hálfu vamarliðsins.
„Utanríkisráðherra hefur að sjálf-
sögðu rætt þetta við vamarliðið og
að sjálfsögðu komið á framfæri
óánægju okkar með þetta og for-
dæmingu á þessu atviki."
Sjá frétt á bls. 29.
Heræfíngar
hefíast í dag
HERÆFINGIN „Norðurvíkingur
’89“ átti að hefjast á vamarsvæð-
unum á Reylganesi í morgun.
Æfingin mun standa yfir til 28.
þessa mánaðar og taka um eitt
þúsund menn úr varaliði Banda-
ríkjahers þátt í henni, ásamt vam-
arliðinu á Keflavikurflugvelli.
Æfðar verða vamir við vamarstöð
Atlantshafsbandalagsins og
stjómun þeirra.
í fréttatilkynningu frá utanríkis-
ráðuneytinu segir, að vamaræfingin
fari fram í samræmi við vamarsamn-
ing íslands og Bandaríkjanna og
markmiðið með henni sé að æfa vam-
ir íslands á hættutímum. Æfður
verði flutningur á hluta vamarliðsins
til íslands og því gert kleift að venj-
ast aðstæðum hér.
Morgunblaðið/Rúnar Þór
Frá stofiifundi Landssambands aldraðra sem haldinn var á
Akureyri í gær. Á innfelldu myndinni er Aðalsteinn Óskarsson
formaður Landssambandsins.
Stofiifundur Landssambands aldraðra:
Fimmtán þúsund manns aðilar
aðfélögum aldraðra um landið
Akureyri.
STOFNFUNDUR Landssambands aldraðra var haldinn á Hótel
KEA á Akureyri í gær og sátu hann 30 fulltrúar frá 9 sveitarfé-
lögum á landinu auk 6 áheyrnarfulltrúa. Aðalsteinn Óskarsson
var kjörinn formaður Landssambandsins en hann er formaður
Félags aldraðra á Akureyri. Aðrir í sljóm em Adda Bára Sigfus-
dóttir, Reykjavík, Guðrún Þór, Kópavogi, Einar Albertsson, Siglu-
firði, og Sveinn Guðmundsson, Akranesi. Á milli 14 og 15 þúsund
manns em aðilar að félögum aldraðra víða um land.
Aðalsteinn sagði í samtali við
Morgunblaðið að markmið Lands-
sambandsins væri fyrst og fremst
að vinna að bættum hag eldri
borgara. í lögum þess segir að
sambandið skuli vinna að hags-
munum aldraðra og koma fram
fyrir hönd aðildarfélaga gagnvart
Álþingi, ríkisstjórn og öðrum sem
hafa með málefni aldraðra að
gera fyrir landið í heild. Félögin
munu starfa áfram sjálfstætt í
heimabyggð að þeim málum sem
þar er unnið að, að sögn Aðal-
steins.
Þau sveitarfélög sem fulltrúa
sendu á stofnfundinn voru
Reykjavík, Egilsstaðir, Húsavík,
Kópavogur, Borgames, Akranes,
Akureyri, Hveragerði og Sijglu-
íjörður. í sumum þessara sveitar-
félaga er enn ekki búið að sam-
þykkja formlega að ganga í
Landssamtökin.
í tillögum frá stofnfundinum,
er m.a. að finna áskorun til heil-
brigðisráðherra um að sjá til þess
að samdráttur á sjúkrahúsum
verði ekki viðvarandi lengi. Þá er
því fagnað að við endurskoðun
laga um málefni aldraðra var
framkvæmdasjóði aldraðra
tryggður fastur tekjustofn. í hin-
um endurskoðuðu lögum er gert
ráð fyrir að hlutdeild vistmanna
í greiðslu kostnaðar vegna dvalar
á stofnunum fyrir aldraða verði
ákveðin með reglugerð. Þar sem
reglugerðin mun hafa mikil áhrif
á kjör aldraðra á stofnunum fer
Landssambandið þess á leit að það
fái að fylgjast með samningu
hennar.
Stofnfundurinn lagði einnig
áherslu á að ellilífeyrir, óskert
tekjutrygging og heimilisuppbót
sem nú nemur samtals 35.383
krónum verði hækkuð upp í 45
þúsund krónur. Jafnframt taldi
fundurinn nauðsynlegt að hafin
verði athugun á því hvernig al-
mannatryggingar og greiðslur úr
lífeyrissjóðum tengist í framtíð-
inni.
HERTAR aðgerðir til innheimtu
á söluskatti hófiist um land allt
í gær. Lögreglumenn í öllum
umdæmum fóru á milli þeirra
fyrirtækja sem mestan söluskatt
skulda, stöðvuðu starfsemi
þeirra og innsigluðu húsakynni.
Að sögn lögreglu var um 50 fyr-
irtækjum, af um 100 á lista, lok-
að í Reykjavík í gær og í öllum
umdæmum landsins voru svip-
aðar aðgerðir í gangi. Aðgerð-
unum verður fram haldið í dag,
að sögn Snorra Olsen deildar-
sljóra hjá gármálaráðuneyti.
Alls á ríkissjóður um 3 miHjarða
króna útistandandi í vangoldn-
um söluskatti.
Um 800 fyrirtæki í Reykjavík
og svipaður íjöldi í öðrum umdæm-
um skuldar frá 300 þúsund krónum
til 86 milljóna í söluskatt, en að
þeim beinast hinar hertu aðgerðir
fyrst í stað. Hluti þeirra er gjald-
þrota eða ekki í rekstri en gagn-
vart um 100 fyrirtækjum í
Reykjavík var talið líklegt að lok-
unaraðgerðir bæru árangur. Um
getur verið að ræða skuldir frá
fyrri árum, en yngstu skuldirnar
Olíuleki á Keflavíkurflugvelli:
30 þúsund lítrar láku
út um ryðgaða leiðslu
Akranes:
Stakk bróð-
iu’ sinn á hol
MAÐUR um þrítugt stakk bróður
sinn á likum aldri með hnífi í
húsi á Akranesi um helgina og
veitti honum lífshættulega
áverka. Maðurinn skar einnig á
símasnúrur í húsinu og veitti
húsráðanda, konu á fertugsaldri,
áverka í andliti. Bróðir hans
komst við illan leik á lögreglu-
stöðina á Akranesi um klukkan
hálfátta að morgni 17. júní. Það-
an var hann fluttur á sjúkrahúsið
í bænum til bráðrar aðgerðar,
en hnífurinn hafði gengið í gegn-
um annað lunga hans og það fall-
ið saman. Hann er nú talinn úr
lífshættu.
Lögreglan fór á staðinn og fann
þar húsráðandann slasaðan og árás-
armanninn sofandi. Hann var færð-
ur í fangahús staðarins en hefur
nú verið úrskurðaður í þriggja vikna
gæsluvarðhald og gert að sæta
geðrannsókn. Að sögn lögreglu var
fólkið undir áhrifum áfengis og
grunur leikur einnig á að aðrir
vímugjafar hafi verið hafðir um
hönd. Fólkið sat að sumbli þegar
árásarmaðurinn mun skyndilega
hafa veist að hinum tveimur og
heimtað af þeim peninga. Bræðurn-
ir eru úr Reykjavík og voru gest-
komandi á Akranesi.
Fjölda fyrirtækja lokaö
vegna söluskattsskulda
eru einungis um tveggja mánaða
gamlar. Snorri sagði að hér væri
verið að taka upp ný vinnubrögð,
ætlunin væri að framvegis yrðu
innheimtuaðgerðir mun markviss-
ari en áður og gripið yrði til lokana
á fyrstu vikum eftir að til vanskila
kæmi. Ekki væri síður verið að
hugsa um að bæta söluskattsskil
í framtíðinni með hertu aðhaldi en
að reyna að ná því- inn sem inn-
heimt hefði verið en ekki komið
til skila.
Snorri Olsen sagði að ljóst yrði
í vikulokin hvaða árangri þessar
aðgerðir muni skila en sagði að
vonir stæðu til að hundruð milljóna
innheimtust.
Sjá frétt bls. 64.
Aldís og
Eydís aft-
ur í áætlun
ALDÍS og Eydís, Boeing 737 vél-
ar Flugleiða, eru komnar til
landsins eftir að hreyflum þeirra
var breytt í Briissel.
Aldís kom til landsins frá Briiss-
el síðdegis í gær, en Eydís kom
aðfararnótt sunnudagsins og flaug
áætlunarferð til Kaupmannahafnar
þann dag. Flugstjórinn í þeirri ferð,
Reynir Guðmundsson, var spurður
hvort öðru vísi væri að fljúga vél-
inni eftir breytinguna. Hann kvaðst
ekki merkja neinn mun á Eydísi,
þetta væri breyting sem menn vissu
af en finndu ekki fyrir. Þó væri ljóst
að á stuttum flugbrautum eins og
í Osló þyldu vélarnar nú minni
þunga. Þetta gæti munað tveimur
til þremur tonnum af þeim sextíu
sem hlaða má vél með þegar um
stuttar flugbrautir er að ræða.
Lánskjara-
vísitala hækk-
ar um 2,63%
SEÐLABANKI íslands hefiir
reiknað lánskjaravísitölu fyrir
júlímánuð næstkomandi. Vísital-
an hefur hækkað um 2,63% og
er 2540 fyrir júlímánuð.
Umreiknað til árshækkunar sam-
svarar þessi breyting 36,5% hækk-
un. Hækkun síðustu þijá mánuði
samsvarar 26,7% árshækkun,
síðustu sex mánuði 24,2% árs-
hækkun og síðustu tólf mánuði
hefur lánskjaravísitalan hækkað
um 17,9%.
Keflavík.
UM 30 þúsund lítrar af díselolíu runnu úr tveimur olíutönkum á
Keflavíkurflugvelli. Tankarnir eru neðanjarðar skammt frá gömlu
flugstöðinni og urðu starfsmenn Olíufélagsins varir við að öll olía
hafði lekið úr tönkunum þegar þeir voru við venjulegt eftirlit. Lek-
inn varð í leiðslu sem er 35 ára og hafði hún gefið sig vegna ryðs.
Magnús Guðjónsson fram- fleyti olíunni ofan af grunnvatninu.
kvæmdastjóri Heilbrigðiseftirlits
Suðumesja sagði að allt yrði gert
til að ná upp aftur sem mestu af
olíunni sem hefði átt greiða leið
niður á grunnvatnið á þessum stað.
Þegar væri búið að íjarlægja tals-
vert af jarðvegi, boraðar yrðu holur
til að kanna víðáttu flekksins og
von væri á sérsmíðuðu tæki sem
Magnús sagði að grunnvatnið rynni
sennilega skemmstu leið til sjávar.
Þá væru þijú vatnsból Njarðvíkinga
í straumstefnunni. Þau væra hins
vegar ekki í bráðri hættu því rennsli
grunnvatnsins væri afar hægt og
það gætu liðið mörg ár þar til olíu-
mengað grunnvatn bærist í þau.
Haustið 1987 rannu um 75 þús-
und lítrar af díselolíu út um bilaða
Ieiðslu á svæði vamarliðsins á milli
Keflavíkur og Njarðvíkur, þar vora
boraðar margar holur til að fylgjast
með útbreiðslu olíuflekksins og
sagði Mágnús að hann hefði lítið
færst úr stað. Nú er verið að vinna
að lokaundirbúningi að samningi
við bandarísk stjórnvöld um gerð
nýrra vatnsbóla fyrir Keflvíkinga
og Njarðvíkinga, en kröfur era um
að Bandaríkjamenn greiði allan
kostnað vegna gerðar þeirra.
BB
By ggmgarví sital-
an hækkar um 1,9%
VÍSITALA byggingarkostnaðar
fyrir júlímánuð er 1,9% hærri en
núgililandi vísitala, samkvæmt
útreikningi Hagstofu íslands.
Vísitalan nú er 141,6 stig, en fyr-
ir júlímánuð er hún 144,3 stig.
Umreiknað til árshækkunar sam-
svarar þetta 25,5% hækkun.
Vísitalan fyrir júlímánuð er reikn-
uð eftir verðlagi um miðjan þennan
mánuð. Þessi vísitala er miðuð við
granntöluna 100 í júní 1987. Sam-
svarandi vísitala miðuð við eldri
grunn, 100 stig í desember 1982,
er 462 stig.
Síðastliðna tólf mánuði hefur
vísitala byggingarkostnaðar hækkað
um 19,0%. Síðustu þijá mánuðihefur
vísitalan hækkað um 6,0% og sam-
svarar það 26,3% árshækkun.
Hækkunin siðustu sex mánuði sam-
svarar 32,4% árshækkun.