Morgunblaðið - 20.06.1989, Page 23

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. JÚNÍ 1989
23
Eftir skilnaðinn
Erlendar bækur
Jóhanna Kristjónsdóttir
Kirsti Ramfjord Haaland: Fam-
ilien efter skilsmissen
Útg. Cappelen 1988
Hérlendis hefur lítið sem ekkert
þekkst að foreldrar hafi jafnt for-
ræði með börnum sínum eftir
skilnað eða sambúðarslit. Þó hafa
einstakir þingmenn viðrað hug-
myndir í þessa átt, enda þarf vænt-
anlega einhveijar lagabreytingar
til.
Á hinum Norðurlöndunum hef-
ur skipt forræði tíðkast í ríkara
mæli og menn greinir á um, hversu
góða og skynsamlega raun það
hafi gefið. Ýmsir álíta að það rask
sem börn verða að sæta við sam-
búðarslit foreldra séu það mikil,
að varla sé á bætandi að leggja á
þau að eiga tvö heimili, vera mán-
uð til skiptis hjá hvoru foreldri.
Meðal annars sé forsenda þess að
þetta blessist sú að foreldrarnir
búi nálægt hvoru öðru, svo að
barn/börn þurfi ekki að ganga í
tvo skóla og eiga kunningja og
vini á mismunandi stöðum; allt það
komi enn meira róti á líf þeirra.
Þeir sem eru fylgjandi hug-
myndum af þessu tagi segja að á
þennan hátt missi barnið hvorugt
foreldranna frá sér. Með þessu
fyrirkomulagi dragi og úr sektar-
kenndinni sem er algengt að börn
verði gripin við skilnað foreldra
og almennt eigi þau í vændum
eðlilegra og tryggara heimilislíf.
Það eru vitanlega á þessu hinar
ýmsu hliðar og plúsar og mínusar
sjálfsagt umdeilanlegir. Kirsti
Haaland, sem er norskur fjölskyld-
uráðgjafi, hefur nú sent frá sér
Kirsti Haaland
bókina „Fjölskyldan eftir skilnað-
inn — reynsla af skiptu forræði".
Þessi bók er nýkomin út hjá
Cappelenforlaginu og eins og und-
irtitill hennar bendir til segir hún
frá því hvaða augum foreldrar og
böm á ýmsum aldri líta á þetta
fyrirkomulag.
Greinilegt er að það hefur
ákveðna kosti eins og áður var
minnst á, en af frásögnum barn-
anna kemur einnig fram að mörg-
um finnst ruglandi og flókið að
eiga heimili á tveimur stöðum.
Mörg néfna að félagar og vinir séu
ekki með það á hreinu hvar þau
eigi heima og þau þurfi einlægt
að vera að gefa skýrslu um að
næstu viku verði þau hjá föður og
síðan hjá móður. Börnin segja
mörg að stundum gleymi þau eftir-
lætisleikföngum sínum þegar
„flutt“ er á milli og þeim finnist
erfitt að vera stöðugt að breyta
um heimilisháttu, því að ekki gildi
sömu umgengnisvenjur og reglur
hjá báðum foreldrum, einkum og
sér í Iagi ef foreldrarnir hafa feng-
ið sér nýjan sambýlisaðila.
Kosturinn er að mati barnanna
sá að þau hitta föður sinn reglu-
lega, en höfðu greinilega mörg
óttast þegar skilnaðurinn varð, að
hann myndi hverfa úr lífi þeirra.
Þau verða vör við að væntum-
þykja beggja foreldra og um-
hyggja fyrir velferð þeirra er jafn-
vel meiri en áður. Þeim er sýnt
meira umburðarlyndi og þolin-
mæði af báðum, að því er virðist.
Séu börnin beðin að reyna að gera
upp við sig hvort þau myndu vilja
búa að staðaldri aðeins hjá öðru
foreldri að fenginni þessari reynslu
má skilja að þau eiga mjög erfitt
með að gera upp hug sinn. Með
því að svara játandi væru þau að
gera upp á milli foreldranna og
það vilja þau forðast í lengstu lög.
Á hinn bóginn viðurkenna þau að
þetta fyrirkomulag geti verið ákaf-
lega þreytandi á stundum.
Foreldrarnir sem talað er við
eru flestir mjög jákvæðir og álíta
að þeir hafi leyst viðkvæmt mál á
vitlegan og stórmannlegan hátt
með umhyggju barnanna að leið-
arljósi. Það hvarflar að manni við
lesturinn að það séu almennt for-
eldrarnir sem láta í ljós afdráttar-
lausari ánægju með skipt forræði
en bömin sjálf.
/3x67
Steindór Sendibflar
—-------
ARNARcxORLYGS
eftir Steindór Steindórsson
Vega
HANDBÓKIN
Traust leiðsögn um land allt.
Nákvæm vegakort með fróðleik um það sem á
vegi verður.
ÖRN OG
SÍÐUMÚLA 11
ÖRLYGUR
- SÍMI 84866
Andaðu djúpt!
Njóttu hreina loftsins - jafnt úti í náttúrunni sem
inni í tjaldinu þínu. Láttu okkur þvo og hreinsa
viðleguútbúnaðinn - tjaldið þitt og svefnpokann -
svo að hann verði hreinn og ilmandi í útilegum
sumarsins. Eitt enn: Smáleki má ekki verða að
stórmáli. Þess vegna er heillaráð að láta okkur
vatnsverja tjaldið. Þú tekur aðeins stögin úr
og kemur með tjaldið til okkar. Vatnsvarið
tjald ver þig gegn vætu.
OsazislA