Morgunblaðið - 06.12.1989, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. DESEMBER 1989
13

C.ARÐUR
S.62-1200 62-1201
Skipholti 5
2ja-3ja herb.
Seljendur. Höfum kaup-
endur að góðum 2ja, 3ja og
4ra herb. íbúðum. Oft er
mjög góð útborgun boð-
in.Vinsaml. hafið samband.
Blómvallagata. Mjög góð 2ja
herb. 56,2 fm ib. á 2. hæð í góðu
eldra steinhúsí. Mjög góður stað-
ur. Verð 4,1 millj. Tilvalin íb. fyrir
ungt fólk með lánsloforð frá Hús-
næðisstofnun.
Garðastræti
3ja herb. glæsil. íbhæð (2.
hæð) í steinh. íb. er öll end-
urn. m.a. eldh., baðherb.,
gólfefni o.sv.frv. Bílsk. Laus.
4ra-6 herb.
Hjá Landspítalanum. 4ra
herb. íb. á 2. hæð (efri) (þríbhúsi.
ib. er tvær fallegar saml. stofur.,
2 svefnherb., eldh. og bað. Nýtt
eldh., bað og parket. Mjög góður
staður. Verð 6,8 millj.
Vesturberg. 4ra herb.
95,1 fm íb. á 1. hæð í blokk.
Sérgarður. Laus strax. Góð
íb. Verð 5,3 millj.
Laugarnesvegur. 4ra herb.
ib. á 3. hæð í bokk. íb. er 2 góðar
stofur, 2 herb., rúmg. eldh. og
bað. Bein sala eða skipti á sérh.,
raðh. eða einb.
{:ífusel. o4ra-5 herb. 110
m íb. á 1. hæð. 15 fm herb.
í kj. tengt íb. m. hringstiga.
Þvottah. í íb. Bílgeymsla.
Verð 6,5-6,7 millj.
Stórholt. 6-7 herb. íb. á tveimur
hæðum samt. 159 fm. Bflsk. Nýtt
gler. Eldhinnr. nýl. o.fl. Góð eign.
Einbýli - Raðhús
Raðhús. Höfum til sölu
mjög gott 204 fm raðhús á
ról. stað í Breiðholti. Innb.
bílsk. 4-5 svefnherb. Laus
fljótlega.
Engjasel. Endaraðhús, tvær
hæðir og kj. að hluta. Fallegt
vandað hús. Mjög mikið útsýni.
Annað
Miðborg. Verslunarhúsnæði á
götuhæð í hornhúsi við fjölfarna
götu. Húsnæðið er 142,6 fm auk
35,5 fm geymslu í kj.
Iðnaðarhúsnæði. 140 fm
góð götuhæð i Vogum. Góöar inn-
keyrsludyr. Verð 5 millj.
Kári Fanndal Guðbrandsson,
Axel Kristjánsson hrl.
Skipulagsbreyt-
ingar á löggæslu
eftir Birgi ísl.
Gunnarsson
Löggæslumál hafa allmikið
verið til umræðu á opinberum
vettvangi. Þannig tók Guðmund-
ur H. Garðarsson þessi mál upp
í utandagskrárumræðu á Alþingi
fyrir skömmu. Hann er jafnframt
fyrsti flutningsmaður að tillögu
til þingsályktunar um eflingu
löggæslu, sem nokkrir þingmenn
Sjálfstæðisflokksins flytja.
Löggæslan ekki í lagi
Tilefni þessara umræðna er sú
tilfinning borgaranna að löggæsla
sé ekki í nægilega góðu lagi, hvorki
í Reykjavík né að minnsta kosti á
sumum stöðum úti um land. Mörgu
fólki finnst öryggi sínu ekki nægi-
lega vel borgið. Þar kemur ýmislegt
til.
Sprengjufaraldur hefur gengið
yfir borgina og fyllir fólk óhug.
Skemmdarverk af ýmsu tagi eru
daglegt brauð og líkamsárásir eru
orðnar alltof algengar. Mikil ólæti
eru í miðborg Reykjavíkur á næt-
urnar um helgar og skilja eftir sig
brotnar rúður í verslunargluggum

21750
Yfir 30 ára reynsla
tryggir örugg viðskipti
Efstihjalli -*2ja
Mjög falleg 2ja herb. 57 fm íb. á efri
haeð í 2ja hæða húsi. Suðursvalir.
Einkasala.
Garðabær -
sérhæð m/bflsk.
4ra herb. 107 fm efri hæð í
tvíbhúsi. Sérhlti. Sérinng. Bflsk.
fylgir. Laus strax. Einkasala.
Suðurvangur - Hf.
4ra herb. ca 100 fm mjög falleg ib. á
1. hæð. Þvottaherb. í íb. Einkasala.
Verð 6,0 millj.
5 herb. - m/bflsk.
Glæsil. 5 herb. íb. á 2. hæð við Orra-
hóla. 4 svefnherb. Sérsmíðaöar innr.
Innb. bílsk. Ákv. sala.
Fossvogur - raðh.
Mjög fallegt endaraðh. (pallahús) ásamt
bílsk. við Hulduland.
Iðnaðarhúsnæði
480 fm hús é tveimur hæðum
v/Hyrjarhöfða. Auk þess eru 2
útbygg. hver 90 fm að stærð.
Selst í einu lagi eða hlutum.
L Agnar Gústafsson hrl.,j
Eiríksgötu 4
Málflutnings-
og fasteignastofa
Arbær - 2ja herb.
Gullfalleg 2ja herb. íbúð til sölu á besta stað í Árbæ.
Öll verslun og þjónusta við hendina. Mikið áhvílandi.
Upplýsingar í síma 673312 eftir kl. 17.00.
Kópavogur - Austurbær
Mjög falleg og björt 5 herb. 125 fm (br.) endaíbúð á
1. hæð í 2ja hæða litlu fjölbýli. Stórar suðursvalir. Skipti
möguleg á stærri eign. Ákv. sala.
jgm Fasteignasalan Kjörbýli,
n sími 641400.
og ýmiss konar óþrif. Löggæslu-
menn sjást þar sjaldan. í blöðum
hefur mátt lesa dæmi þess, að úti
á landi mæti lögreglan ekki til að
rannsaka innbrot eða á slysstað
eftir bílveltu, fyrr en dagvinna hefst
vegna eftirvinnubanns úr ráðuneyti
héðan úr Reykjavík.
Breyta þarf skipulaginu
Lögreglumenn sjálfir hafa bent
á þennan vanda en lítið virðist að
gert til úrbóta. Ég er eindregið
þeirrar skoðunar að gjörbreyta eigi
um skipulag lögreglumála hér á
landi. Við búum nú við algert ríkis-
lögreglukerfi en ég tel það yrði til
mikilla bóta að lögreglumál flyttust
til sveitarfélaganna.
Fram til ársins 1973 voru lög-
reglumenn starfsmenn sveitarfé-
laga. Kjarasamningar voru gerðir
milli sveitarfélaga og stéttarfélaga
lögreglumanna. Sveitarfélög gerðu
fjárhagsáætlanir fyrir lögregluna.
Ríkið greiddi að vísu ákveðinn hluta
og gallinn við þetta fyrirkomulag
var sá að ríkið stjórnaði lögreglunni
að langmestu leyti. Eðli málsins
samkvæmt voru þó tengslin á milli
sveitarstjórna og lögreglu meiri en
„Víða um lönd eru lög-
reglumál verkeftii
sveitarfélaga og ég held
að reynslan hér hafi
sýnt að skrefið sem stig-
ið var 1973 hafi ekki
verið til heilla. Við eig-
um því alvarlega að
taka það til athugunar
að löggæslan verði flutt
til sveitarfélaganna.“
þau eru nú. Að því kom þó að sveit-
arfélögin vildu láta taka þennan
kaleik frá sér og þessi málaflokkur
var því alfarið fluttur til ríkisins.
Ég held mér sé óhætt að fullyrða
að lögreglumenn voru alls ekki
óánægðir með það fyrirkomulag
sem gilti þegar sveitarfélögin höfðu
þennan málaflokk.
Verkefiii sveitarfélaga
Víða um lönd eru lögreglumál
verkefni sveitarfélaga og ég held
að reynslan hér hafi sýnt að skref-
ið sem stigið var 1973 hafi ekki
Birgir Isl. Gunnarsson
verið til heilla. Við eigum því alvar-
lega að taka það til athugunar að
löggæslan verði flutt til sveitarfé-
laganna. Auðvitað þarf ríkið að
halda uppi vissri löggæslu. Ég nefni
t.d. rannsóknir og öryggisgæslu
fyrir ríkið.
Þetta nýja fyrirkomulag myndi
kalla á nánara samstarf sveitarfé-
laga og ríkis og krefst samvinnu
sveitarfélaga á vissum svæðum eins
og nú tíðkast reyndar í mörgum
málaflokkum þeirra í milli. Ég held
að við náum aldrei nauðsynlegum
endurbótum í löggæslu með því að
miðstýra þessum málum úr dóms-
málaráðuneytinu í Reykjavík.
Höfíindur er einn af
alþingismönnum Sjálfstæðisflokks
fyrir Reykjavíkurlyördæmi.
Helgi Hálfdanarson:
HVITAR RUÐUR
Nýlega flutti Pétur Gunnarsson
rithöfundur afbragðsgóða út-
varpsþætti um daglegt mál. Þar
fjallaði hann um ýmsan vanda,
sem að íslenzkri tungu steðjar um
þessar mundir, og taldi þann
mestan sem fólginn væri í van-
notkun málsins. Sífellt fjölgar
þeim íslenzkum orðum'sem týnast
með kynslóðaskiptum og gleym-
ast. Þar er ekki sízt um að kenna
því mikla þjóðfélagsmeini, að
brauðstrit almennings aftrar for-
eldrum frá því að annast um böm
sín sem skyldi, tala við þau, lesa
fyrir þau, og ræða saman í áheym
þeirra. Böm læra það sem fyrir
þeim er haft, en fara á mis við
það mál sem þeim ber aldrei að
eyrum. Pétur tók vel valið dæmi
af barni sem sagði, að jörðin
væri hvít og rúðan hvít, vegna
þess að það hafði aldrei heyrt
neinn segja, að hrím væri á jörð
eða héla á rúðu.
Skyldi þetta glögga dæmi sýna
hvert stefnir? Og hvemig skal þá
við brugðizt? Væri það heilla-
stefna að höfundar barnabóka
segðu að rúða væri hvít, þegar
hún er héluð, vegna þess að vafa-
samt væri að börn nú á dögum
skildu svo „forneskjulegt" orð sem
héluð? Betur að fáir teldu það;
enda væri þá gengið í lið með
eyðingaröflum til tortímingar
tungunni.
Fyrir nokkru lét íslenzkur leik-
stjóri þess getið í dagblaði, að
hann liti ekki við leikritsþýðingu
sem eldri væri en fimmtán ára;
svo hröð væri breytingin á
íslenzku máli, að eldri þýðingar
væru ekki nothæfar.
Skyldu ummæli leikstjórans
einungis vera broslegar kenjar,
eða eru þau ef til vill tímanna
tákn? Ég hygg að vísu að þar séu
skiptar skoðanir. En sé mark á
takandi, er háskinn miklu meiri
og miklu nær en flesta gmnar.
Eigi að síður kunna viðbrögð leik-
stjórans að orka tvímælis. Ymsum
kann að þykja, sem þar sé heldur
betur gefið undir fótinn því við-
horfi, að rúða skuli fremur sögð
hvít en héluð, svo ekki sé réttum
skilningi stefnt í voða.
Þegar ég las þessi ummæli,
kom mér í hug bráðfalleg þýðing
Jakobs Benediktssonar á leikriti
Millers, / deiglunni, sem leikin var
í Þjóðleikhúsinu árið 1955. Sam-
kvæmt eðli málsins forðaðist dr.
Jakob að nota orð sem yngri vom
'en verkið gaf tilefni til. Þýðingin
hlaut afbragðsgóða dóma og var
kölluð merkilegt verk í alla staði,
ekki sízt fyrir það, hve þýðandan-
um hefði tekizt prýðisvel að ná
hinum máttuga, þunga, fornlega
og biblíukennda stíl höfundarins,
án þess að tilsvörin yrðu torkenni-
leg eða óþjál í munni. .
Ég er hræddur um að einhver
myndi fúlsa við þýðingu sem svo
var til stofnað um málfar; og enda
þótt textinn þætti samt svo auð-
skilinn og eðlilegur, að sérstak-
lega var orð á gert, hlyti hann
að teljast of torveldur þeim íslend-
ingum sem nú stíga fæti á fold,
meira en fimmtán ámm síðar! Af
þeim sökum einum þætti nauðsyn-
legt að endurþýða leikritið á
„nútímamál".
Ástæður til þess að endurþýða
verk em vitaskuld af ýmsum toga.
Eðlilegt getur verið að fram komi
jafnvel margar þýðingar á sama
verki á svipuðum tíma, og það
því fremur ef um merkilegt skáld-
verk er að ræða. Þó að mér hafi
þótt tenórsöngvari gera tilteknu
lagi góð skil, vil ég eigi að síður
heyra bamtónsöngvara syngja
það með sínu nefi. Líkt er um
þýðingar. Ekkert skáldverk yrði
þýtt á aðeins einn veg, svo að
ekki yrðu ótal aðrar leiðir færar.
En krafa um endurþýðingu vegna
þess að örar breytingar á máli
geri íslenzkan texta vanhæfan á
tveim áratugum, felur í sér háska-
legt stefnumið. Auðvitað getur
viss tegund leikverka verið svo
háð dægurflugum í máli, að
ástæða sé til að hagræða þess
vegna einstökum atriðum að
nokkrum tíma liðnum. Og sú þúfa
véltir engu hlassi. En dekur við
rótslitna lágkúm, sem man ekki
lengra til máls en aldur kynslóð-
ar, væri tilræði við íslenzka menn-
ingu.
Flest leikhús vilja kallast menn-
ingarstofnanir; og af opinberum
leikhúsum er þess krafizt, að þau
séu í fylkingarbijósti til verndar
þjóðtungunni. Þeirri skyldu væri
báglega sinnt með því að ýta á
eftir hmni móðurmálsins af ótta
við sjálfa málhefðina.
Ekki er Dönum láandi að vilja
segja á leiksviði „Vi kom der
begge to“ fremur en „Vi tvende
komme did“. En á því skeiði sem
slík breyting hefur orðið á dönsku
máli, hefur íslenzk tunga sem
betur fer dafnað án nokkurra telj-
andi breytinga umfram eðlilegan
vöxt, að minnsta kosti til skamms
tíma. Það hefur verið haft til
marks um mikilleik íslenzkrar
tungu, að íslendingar væm læsir
bæði á verk Halldórs Laxness og
Snorra Sturlusonar. Hlutverk
íslenzkrar málverndar er að varð-
veita þá reisn tungunnar í lengstu
lög. Baldur prófessor Jónsson
komst einhvern tíma svo að orði:
„Ef vér fómum Snorra, þá er
Halldóri Laxness einnig fórnað
og öllu sem er á milli þeirra."
Mönnum getur hnykkt við að
heyra slík orð, rétt éins og þau
komi á óvart; og þó mega allir
sjá, hve geigvænlega sönn þau
em.
En þá vofir ógæfan yfir, ef
íslenzkar bókmenntir og íslen^k
leikhús fara að viðurkenna hnign-
un tungunnar sem sjálfsagða
staðreynd og fylgja henni jafn-
harðan eftir í verki, líkt og sagt
væri á leiksviði, að héluð rúða
væri hvít, svo ekkert ungviði í
salnum ætti á hættu að heyra þar
í fyrsta sinn hið forna og torskilda
orð „héla“.
Prentvilia leiðrétt:
í greinarkom mitt „/ gærkvöld"
hér í blaðinu 2. þ.m. lenti sú hast-
arlega villa, að prentað var þágu-
fallssýki þar sem í handriti mínu
stóð þágufallsmynd.