Morgunblaðið - 06.12.1989, Blaðsíða 40

40
fclk í
fréttum
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. DESEMBER 1989
HRYLLINGSHÖFUNDUR
Ný ófreksja hönnuð þegar hin
gamla dugar ekki lengur
Ewald Hermannsdörfer við tölvuna í fjósinu.
VESTUR-ÞY SKALAND
Tölvuvæðing
í sveitum
Hryllingsleikstjórinn Wes Cra-
ven hefur fyrir löngu haslað
sér völl meðal hinna fremstu í sinni
grein. Hann er höfundur að Fredda
Kruger, afturgöngunni skað-
brenndu, sern hefur hrellt ung-
mennin við Álmstræti í fimm kvik-
myndum. Nú á hann í harðvítugum
málaferlum við kvikmyndaverið.
Hann telur sig hafa verið hlunnfar-
inn á meðan fyrirtækið græðir á tá
og fingri.
Þeir sem hitta og kynnast Craven
verða undrandi. Af myndum hans
mætti ætla að maðurinn væri hinn
trylltasti og jafnvel hryllilegasti.
En til dyranna kemur ósköp venju-
legur miðaldra maður í jakkafötum,
sem minnir heldur á háskólakenn-
ara en hryllingsdmyndasmið.
Reyndar er hann fyrrum háskóla-
kennari. Craven segist þó vera tveir
menn, annar sem beri hið rólynda
yfirbragð og hinn sem hafi tryll-
ingslegt hugmyndaflug og-verði að
fá útrás í hiyllilegri kvikmynd.
Craven var skipaður í virta
kennslustöðu við Westminsterhá-
skólann á miðjum sjöunda áratugn-
um, hann giftist æskuástinni sinni
Bonnie Brocker og örugg framtíð
virtist blasa við. En eitthvað braust
um innra með honum. Það gerðist
nokkurn veginn samtímis, að Cra-
ven bauðst ódýr 16 mm kvikmynda-
tökuvél og hann sagði starfi sínu
lausu við háskólann. Hélt fjölskyld-
an til New York þar sem Craven
var í atvinnuleit í tvö ár. Hann fékk
loks starf sem sendill og launin
voru ömurleg. Þegar her var komið
sögu höfðu þau Bonnie eignast tvö
börn, fjögurra og eins árs. Bonnie
hélt hjónabandið ekki lengur út en
Craven hélt harkinu áfram. Loks
var hann orðinn upptökumaður í
hlutastarfi í samvinnu sem Sean
Cunningham. Hins vegar aflaði
hann sér einkum tekna sem leigubíl-
stjór.
Árið 1972 dró loks til tíðinda er
dreifmgarfyrirtæki í Boston bað þá
Craven og Cunningham að fram-
leiða yfirdrifna og blóðuga hryll-
ingsmynd. Þá varð til myndin Last
House on the Left sem vakti at-
hygli. „Myndin kom illa við marga.
Sjálfur hef ég aldrei gert andstyggi-
legri eða ofbeldisfyllri kvikmynd og
er þá mikið sagt,“ segir Craven.
Myndin kostaði 90.000 doliara í
framleiðslu, en gróðinn nam hins
vegar 20 milljónum dollara. Þar
með voru þeir Craven og Cunning-
ham komnir á skrið. Cunningham
sendi frá sér fádæma vinsæla hryll-
ingssyrpu kennda við föstudaginn
þrettánda , en Craven lauk nokkr-
um vel heppnuðum hryllingsmynd-
um á borð við The Hills have Eyes,
Deadly Blessing og Swamp Thing
áður en hann snéri sér að Fredda
Kruger í Nightmare on Elm street.
Álmstrætismyndirnar urðu alls
fimm talsins. Er slettist lítillega upp
á milli Cravens og framleiðandans,
„New Line Cinema" lenti Craven
skyndilega úti í kuldanum. Samn-
ingar hans við New Line voru svo
götóttir að framleiðandinn virðist
hafa allt sitt á þurru. Álmstrætis-
myndirnar hafa halað inn 170 millj-
ónir dollara, en Craven bar aðeins
um hálfa miiljón úr býtum. Og hann
fær ekki krónu af öllum milljónun-
um sem Freddy malar í sjónvarps-
syrpu í Bandaríkjunum. Og hann
fær ekki heldur krónu af öllu sem
fæst fyrir alls konar vaming sem
„skreyttur" er með Fredda. Efast
þó enginn um að Freddy er hugar-
fóstur Cravens.
Hann segist nú hafa lært af dýr-
keyptum mistökum, hann haldi öðru
vísi á sínum málum en áður. Hann
minnir á köttinn að því leyti, að
hann kemur alltaf niður á fæturna,
hvað sem fallið er hátt. Nýtt „átrún-
aðargoð“ hryllingsunnenda hefur
sprottið alskapað út úr hugar-
fylgsnum Cravens. Það heitir
Horace Pinker og er morðóður geð-
sjúklingur í kvikinyndinni Shoeker.
Mitch Pileggi, sem leíkur bijál-
æðinginn Horace segist álíta að
Craven dreymi um að vera sjálfur
allar skuggalegu persónurnar sem
hann skapar. En eins og Freddy,
þá er Horace varla raunverulegur
og atburðir gerast í þoku og í óljósri
vitundarvídd. Þannig sprettur
Horace með alvæpni út úr sjón-
varpstækjum fólks og drepur alla
sem til næst. Shocker er vel sótt
vestra og þykir líklegt að ný fram-
haldsflokkur sé að fæðast.
Þýski bóndinn Ewald Her-
mannsdörfer getur treyst því
að tölvan blandi fóðrinu á hag-
kvæmasta hátt fyrir rúmlega
þrjátíu kýr í íjósi hans. Notkun á
tölvum eykst óðfluga hjá þýskum
bændum. Þannig hefur bóndinn
Stute sem á 40 hektara býli við
Oldenburg í Norður-Þýskalandi
sagt upp vinumönnum og kaupa-
konum og sinnir nú búi sínu einn
með konu sinni og fullkomnum
tölvubúnaði.
Tölvan fylgist með ræktun, hún
gefur svínunum, kúnum og alifugl-
unum, sér um að rétt hitastig sé í
gripahúsum, hugar að bókhaldi og
reiknar út skatta. Ef vestur-þýskir
bændur hefðu ekki tölvuvætt bú-
skapinn væru þeir ekki lengur sam-
keppnisfærir. Tölvurnar hafa komið
Rúmenska fimleikastúlkan Na-
dia Comaneci, sem vann hug
og hjörtu fólks um heim allan með
frammistöðu sinni á Olympíuieikun-
um í Montreal 1976, er nú komin
til Bandaríkjanna þar sem hun hef-
ur fengið hæli sem pólitískur flótta-
maður. Hún lýsti flótta sínum í við-
tali við breskt blað um helgina og
kom þar fram að hún laumaðist
yfir rúmcnsku landamærin til Ung-
veijalands í skjóli myrkurs í síðustu
viku. Gekk hún ýmist eða skreið í
í stað vinnuafls sem er hvort
tveggja í senn óhagkvæmt og ekki
lengur tiltækt. Nú er talið, að
20.000 þýsk bændabýli hafi verið
alhliða tölvuvædd allt frá fjósi til
reikningshalds. Á 14.000'býlum að
auki eru einfaldar tölvur notaðar
til að gefa svínum, kúm og alifugl-
um, en 5.000 bændur fá á skjáinn
hjá sér upplýsingar um markaðs-
verð og hvar best sé fyrir þá að
selja afurðir sínar.
Tölvuvæðingin er hins vegar að-
eins að hefjast, því að alls ehi
667.000 býli í Vestur-Þýskalandi.
Sagt er að það sé skynsamlegt fyr-
ir þá bændur að fjárfesta í tölvum,
sem eiga 40 til 50 mjólkurkýr, 400
svín eða 40 hektara af ræktuðu
landi. Samtök bænda beita sér fyr-
ir fræðslu á þessu sviði
sex klukkustundir yfir afskekkt
landamærasvæði og varð að vaða
forarvilpur eða ískaldar ár. Tókst
henni að laumast framhjá Ianda-
mæravörðum, sagðist hafa orðið
hrædd þegar hún heyrði hunda
þeirra gelta í fjarska og var illa
haldin þegar komið var á leiðar-
enda. Sagðist hún hafa farið mjög
leynt með flóttaáform sín. „Ég gat
ekki kvatt foreldra mína og varð
að ljúga að bróður mínum þegar
ég lét til skarar skríða,“ sagði hún.
COSPER -
— Nei, ég ætla ekki að kaupa neitt, ég er bara að skoða.
FLÓTTI ;i:'
Comaneci til
Bandar í kj anna