Morgunblaðið - 23.12.1989, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. DESEMBER 1989
Hafiiarfjarðarbær:
Skattur á íbúðar-
húsnæði lækkar
Á FUNDI bæjarstjórnar Hafnarfjarðar síðastliðinn þriðjudag var
samþykkt álagning fasteignagjalda fyrir árið 1990. í tillögu meirihlut-
ans, sem var samþykkt, er gert ráð fyrir að fasteignaskattur af íbúð-
arhúsnæði lækki úr 0,425% í 0,375%. Sjálfstæðismenn, sem eru í
minnihluta, gerðu tillögur um að lækka einnig skatt á atvinnuhús-
næði, vatnsskatt, aukavatnsskatt og holræsagjald, en þær felldi
meirihlutinn.
í greinargerð með breytingartil-
lögum sjálfstæðismanna segir að
allt kjörtímabilið hafi verið veruleg-
ur ágreiningur milli sjálfstæðis-
manna annars vegar og- Alþýðu-
flokks og Alþýðubandalags hins
vegar um álagningu fasteigna-
gjalda. Meirihlutinn hafi á tímabil-
inu nær tvöfaldað vatnsskatt, meira
en tvöfaldað fasteignagjöld og
hækkað fasteignaskatt af atvinnu-
húsnæði um 25%. Sjálfstæðismenn
hafi ævinlega lagzt gegn hækkun-
unum, en tillögur þeirra hafi verið
felldar. Sjáifstæðismenn lögðu að
þessu sinni til að skattur á atvinnu-
húsnæði og annað húsnæði yrði 1%
af fasteignamati í stað 1,25%,
vatnsskattur 0,125% af fasteigna-
mati í stað 0,2%, aukavatnsskattur
6 kr. á rúmmetra í stað 9 kr. og
að holræsagjald yrði 0,04% af mati
í stað 0,1%.
Sjálfstæðismenn segja í greinar-
gerðinni að svo bregði þó við, að
meirihlutinn fallist að hluta á stefnu
Sjálfstæðisflokksins og taki upp
fyrri tillögur þeirra um að álagning-
arprósenta fasteignaskatts á íbúð-
arhúsnæði verði 0,375%. „Ber út
af fyrir sig að fagna þessari stefnu-
breytingu minnihlutans, þó líta beri
á hana í ljósi þess að bæjarstjórnar-
kosningar fara fram á næsta vori,“
segir í greinargerð sjálfstæðis-
manna. „Meirihlutinn er hér að
reyna að draga úr þeirri miklu
óánægju, sem verið hefur meðal
bæjarbúa með fasteignaskatta-
stefnu hans. Að fenginni reynslu
er líklegt, að hér sé aðeins um
sstundarhugarfarsbreytingu að
ræða hjá meirihlutanum og að hann
myndi þegar að ári hækka fast-
eignagjöldin að nýju, fengi hann
tækifæri til.“
Sjálfstæðismenn segja einnig að
þeir hafi viljað tryggja ákveðið fjár-
magn til vatnsveituframkvæmda
með vatnsskattinum, en meirihlut-
inn hafi vanrækt þær framkvæmdir
ár eftir ár. „Sjáum við því ekki
ástæðu til að haida uppi svo háum
vatnsskatti, sem nú er í gildi, á
meðan ekki er hægt að tryggja
það, að ráðizt verði í nauðsynlegar
framkvæmdir við vatnsvéitu bæjar-
ins.“
Fjölmenni við samkirkjulega guðsþjónustu
Húsfyllir var í Langholtskirkju er fimmtán kristnar kirkjur og trúfélög efndu þar til samkirkjulegrar guðs-
þjónustu á fimmtudagskvöld. Herra Ólafur Skúlason, biskup íslands, sagði að andi samkomunnar hefði
verið mjög jákvæður og þar hefðu komið fram öll blæbrigði, sem tíðkuðust í helgihaldi hjá kristnum mönnum
á íslandi. „Það er mjög jákvætt að þessir hópar gátu allir staðið saman að samkomunni. Ég væri ekki
hissa, þótt það yrði framhald á svona tilraunum," sagði biskup. Á myndinni eru nokkrir aðstandendur
samkomunnar úr ýmsum trúfélögum. Fremstir sitja biskup Islands, dr. Alfreð Jolson biskup kaþólskra,
sr. Jónas Gíslason víglubiskup og sr. Magnús Björnsson, sem var kynnir samkomunnar.
Hafskips- og Utvegsbankamál:
Skortur á sérfróðum meðdóm-
endum gæti valdið ómerkingu
- segir Helgi V. Jónsson hrl
Verð refa-
/
skinna á
uppleið
UPPBOÐI á refaskinnum lauk
í Helsinki í gær, og að sögn
Jóns R. Bjömssonar, fram-
kvæmdastjóra Sambands
íslenskra loðdýraræktenda, er
Ijóst að verð á refaskinnum fer
nú hækkandi á ný eftir mikla
lægð undanfarin misseri.
Meðalverð á blárefaskinnum
á uppboðinu var um 2.200 krón-
ur og seldust 81% skinnanna.
Meðalverð á skuggaref var um
2.030 kró’nur, en 65% skinnanna
seldust, og meðaiverð á bláfrost-
skinnum var um 2.750 krónur
og seldust 66% skinnanna. Fá
íslensk skinn voru á uppboðinu
í Helsinki.
FYRSTU yfirheyrslum yfir sakborningum í Hafskips- og Útvegs-
bankamáli lauk í gær þegar Sigurþór Charles Guðmundsson, fyrrver-
andi aðalbókari Hafskips, Arnbjörn Kristinsson, fyrrverandi bankar-
áðsmaður, og Halldór Á. Guðbjarnarson, fyrrum bankastjóri, komu
fyrir dóminn. Þeir sögðust allir saklausir af ákærum. Helgi V. Jóns-
son hrl, verjandi Halldórs Guðbjarnarsonar lýsti þeirri skoðun sinni
við dómara að sérfróða meðdómsmenn með þekkingu á endurskoðun
og bankastarfsemi vantaði í dóminn í þessu flókna máli og kvaðst
telja að af þeim sökum væri möguleiki á að Hæstiréttur ómerkti dóm
sakadóms í máiinu. Dómarar svöruðu því til að möguleiki væri að
dómkveðja matsmenn um einstaka þætti málsins en sögðu að erfítt
yrðj að finna tvo hæfa meðdómsmenn í þessu máli sem teygði anga
sína víða og snerti mörg sérsvið.
Sigurþór Charles Guðmundsson
sem ákærður er fyrir hlutdeild í
rangfærslu skjala og brot á lögum
um hlutafélög með því að hafa lát-
ið endurskoðanda félagsins í té til-
búið skjal um eignfærðan upphafs-
kostnað vegna Atlantshafssiglinga
Hafskips. Sigurþór sagði ákæruna
ranga og að hann hefði talið þegar
hann útbjó bréfið að hann væri að
gera rétt. Fyrir hann hefðu verið
lagðar beiðnir frá endurskoðanda
um að taka saman áætlaðan ferða-
kostnað sem félli til í tengslum við
undirbúning að Atlantshafssigling-
um þar sem ákveðið hefði verið að
sá hluti ferðakostnaðarins skyldi
færðir til eignar og gjaldfærður á
lengra tímabili. Sér hafi verið sagt
að útbúa bréf með umræddum
tölum og afhenda endurskoðanda
félagsins það. Upphæðir í bréfinu
hafi verið byggðar á bókhaldi fé-
lagsins.
Arnbjörn Kristinsson bankaráðs-
maður í Útvegsbanka íslands frá
1981 til 1985 hafnaði ákærum gegn
sér fyrir að hafa sýnt af sér sak-
Svavar Gestsson spáir vinstri stjórn eftir kosningar:
Vona að þeir hóti þessu sem oftast
- segir Þorsteinn Pálsson
SVAVAR Gestsson, menntamálaráðherra, segir að það þurfi að
stefha að því að halda vinstri stjórninni saman út kjörtímabilið
og stofha hana að nýju eftir næstu kosningar. Þetta kemur fram
í viðtali við ráðherrann í Þjóðviljanum í gær.
Svavar segir í viðtalinu að
vinstrimenn þurfi að ná saman,
Alþýðuflokkur, Alþýðubandalag,
Framsóknarflokkur og Kvenna-
listi. „Allt þetta lið þyfti að ná
saman og það væri fullkomin tíma-
skekkja ef Sjálfstæðisflokkurinn
færi að hirða stórfelldan sigur í
næstu kosningum,“ segir hann.
„Þess vegna þurfum við að halda
út með þessa stjórn og mynda
hana aftur eftir næstu kosningar.
Það væri i fyrsta sinn sem vinstri-
stjórn væri mynduð aftur eftir
kosningar. Sjálfstæðisflokkurinn
hefur alltaf getað treyst því að
þótt hann detti út úr stjórnarráð-
inu eftir einar kosningar, komi
hann inn eftir þær næstu. Það
væri þvílíkt rothögg á íhaldið ef
tækist að halda því fyrir utan
stjórnarráðið í eitt kjörtímabil í
viðbót, að það markaði kaflaskil í
islenzkum stjórnmálum og það
þarf að takast.“
„Eftir að Ceausescu er fallinn
eru ekki mikið fleiri eftir af því
liði í valdastólum aðrir en Svavar
Gestsson og Ólafur Ragnar
Grímsson,“ sagði Þorsteinn Páls-
. son, formaður Sjálfstæðisflokks-
ins, er hann var spurður álits á
þessum ummælum. „Ég býst við
því að það sé ekki fil vinsælda
fallið hjá fólkinu í landinu að senda
því hótun af þessu tagi sem jóla-
kveðju.“
Er Þorsteinn var spurður hvort
hann ót.taðist ekki að Sjálfstæðis-
flokkurinn einangraðist eftir
næstu kosningar, sagði hann: „Ég
vona að þeir sameinist um að hóta
fólkinu í landinu þessu nógu oft,
því að það gæti endað með að
Sjálfstæðisflokkurinn fengi hrein-
an meirihluta út á það.“
næma vanrækslu við yfirstjórn
bankans og eftirlit með starfsemi
hans og að hafa látið hjá líða að
fylgjast með skuldbindingum og
tryggingum vegna viðskipta bank-
ans við Hafskip. Hann sagði að
yfirleitt hefðu málefni einstakra
Viðskiptavina ekki borið á góma á
bankaráðsfundum en þó hefðu mál-
efni Hafskips þar stöku sinnum
verið rædd. Hann sagði að sér hefði
á þv? tímabili sem hann sat í ráðinu
ekki verið fullkunnugt um umfang
viðskipta Hafskips við bankann fyrr
en á haustdögum 1985 er hann
hefði óskað eftir skriflegri skýrslu
um viðskiptin. Fram að því hefðu
allar upplýsingar verið veittar
munnlega. Hann sagðist telja það
samkvæmt lögum og reglum í
verkahring bankastjórnar að fjalla
um lánveitingar og ganga úr
skugga um að veð séu til fyrr skuld-
bindingum viðskiptavina. Hann
hefði hins vegar talið það í sínum
verkahring sem bankaráðsmanns
að fylgjast með störfum banka-
stjórnar. Þá sagði Arnbjörn það
áreiðanlegt að um málefni Hafskips
hafi verið fjallað í bankaráðinu fyr-
ir 1. mars 1985 en þá segir í ákæru
að bankaráðið hafi fyrst tekið mál-
ið til umfjöllunar.
Halldór Á. Guðbjarnarson sem
var bankastjóri Útvegsbankans frá
maí 1983 og fram yfir gjaldþrot
Hafskips hafnaði með öllu ákærum
fyrir að hafa óhlýðnast fyrirmælum
bankaráðs, sýnt af sér stói-fellda
og ítrekaða vanrækslu og hirðuleysi
í því er tók til viðskipta bankans
við Hafskip. Hann sagði að fjáhags-
staða Hafskips hefði ávallt verið
erfið á þeim tíma sem hann þekkti
til en þó hefði félagið skilað hagn-
aði 1983. Staða félagsins hefði
versnað á þessum tíma í íslenskum
krónum talið vegna stórkostlegra
gengisbreytinga, en öll lán hefðu
verið í erlendri mynd, áfallinna
vaxta og dráttarvaxta en hins veg-
ar hefðu nær engar nýjar lánveit-
ingar átt sér stað. Þá sagði hann
að inni í yfirliti ákæruvaldsins yfir
skuldir Hafskips við Útvegsbank-
ans væru viðskiptavíxlar sem
keyptir hefðu verið af fyrirtækinu
og væru því í raun skuldir annarra.
Þær tölur væru því úr lagi gengnar
eins og svo margt í málatilbúnaði
ákæruvaldsins.
Þá sagðist Halldór ítrekað hafa
mótmælt því að hann hefði vanrækt
að kanna gögn sem borist hefðu frá
Hafskip. Hann hefði þvert á móti
legið yfir gögnum frá Hafskip og
athugað þau gaumgæfilega. Hann
sagðist ráða af gögnum málsins að
ákæruvaldið teldi þessa meintu ván-
rækslu hafa byggst á því að áætlan-
ir hefðu ekki verið sendar hagdeild
bankans. Það væri fjarstæða. Tveir
þriggja bankastjóra hefðu verið við-
skiptafræðimenntaðir og sá þriðji
hefði haft áratugareynslu af banka-
störfum. Segja mætti að starfslið
hagdeildar hefði frekar notið
kennslu og ráðgjafar bankastjórn-
arinnar en öfugt. Um nánari um-
fjöllun um ákæruatriði vísaði Hall-
dór að svo stöddu til skýrslna sinna
við rannsókn málsins og fyrrgreind-
ar skýrslu bankastjóranna sameig-
inlega.
Álviðræður:
Áherzla lögð
ásamstarfvið
Evrópumenn
JÓN Sigurðsson, iðnaðarráð-
herra, segir að fúndur hans
með forsvarsmönnum sænska
álfyrirtækisins Gránges og
hollenska álfyrirtækisins Ho-
ogovens í Kaupmannahöfn á
miðvikudag hafi verið mjög
jákvæður. „Mennirnir eru
staðráðnir í því að halda áfram
og við munum leggja mikinn
kraft í það að finna evrópskan
þriðja samstarfsaðila," sagði
iðnaðarráðherra í samtali við
Morgunblaðið.
Iðnaðarráðherra sagði að með
því að leita fyrst og fremst eftir
evrópskum þriðja aðila væri alls
ekki verið að hafna möguleikan-
um á samstarfi við bandaríska
álfyrirtækið Alumax. „Ég tek
það fram að fulltrúar Granges
og Hoogovens lýstu því báðir
yfir að þeim litist mjög vel á
Alumax," sagði Jón.