Morgunblaðið - 23.12.1989, Blaðsíða 40

Verslunum
verður lokað
á aðfangadag
VERSLANIR í miðbænum og
Kringlunni verða lokaðar á að-
fangadagsmorgun, sem nú ber
upp á sunnudag. I dag, Þorláks-
messu, er opið til kl. 23.
Að sögn Guðlaugs Bergmanns
eins af forsvarsmönnum Miðbæjar-
samtakanna, hafa samtökin farið
þess á leit við kaupmenn í mið-
bænum, að þeir hafi lokað á að-
fangadag, þar sem hann ber upp á
sunnudag að þessu sinni. Þess í
stað hafa verslanir haft opið fram
eftir kvöldi bæði í Kringlunni og í
miðbænum síðustu daga.
Morgunblaðið/Ragnar Axelsson
JOL I REYKJAVIKURHOFN
Nær allar fleytur landsmanna eru nú í höfn, enda jólahát-
íðin að færast yfir. Ró, samfara ljósadýrð, er því yfir
Reykjavíkurhöfn og njóta sjómenn hátíðarinnar í faðmi
fjölskyldunnar.
^Gamlárskvöld:
DAGUR
TIL JÓLA
Arið lengt
um sekúndu
ÁRIÐ 1989 verður lengt um eina
sekúndu á gamlárskvöld. Það er
ekki nýtt að ár sé lengt um eina
sekúndu. Síðast var það gert 31.
desember 1987, en þar áður í júní
-t!985 og 1983. Ár eru yfirleitt
lengd á miðju ári eða þá um ára-
mót á eins til tveggja ára fresti
til að stilla af snúning jarðar og
klukku.
Þorsteinn Sæmundsson, prófessor
við Háskóla íslands, sagði að jarð-
snúningur breyttist smátt og smátt.
Jörðin hægir á sér. Stjörnufræðingar
fylgjast vel með því, með að kanna
afstöðu hnatta úti í himingeimnum
með stjörnusjónaukum. Fylgjast þar
með hinum ýmsu þáttum úti í geimn-
um. Breyta þarf klukku á eins til
tveggja ára fresti og sagði Þorsteinn
að sennilega yrði ár næst lengt um
eina sekúndu í júní 1991.
Akureyrin hefur fískað fyr-
ir rúman hálfan milljarð
hvaða hætti þau hafa getað nýtt
sér heimildir til veiða á öðrum fiski-
tegundum, svo sem rækju, síld og
grálúðu. Skip, sem þar gætu verið
í fararbroddi, eru Pétur Jónsson
RE, Helga II RE, Hákon ÞH og Jón
Finnsson RE. Þessi skip hafa nýtt
sér margvíslegar veiðiheimildir, svo
sem rækju, grálúðu og síld.
Guðbjörgin fiskar fyrir meira en flestir frystitogararnir
aður afli, en þau, sem góða afkomu
hafa, geta keypt sér veiðiréttindi.
Því er samanburður á árangrinum
hæpinn.
Ákureyrin hefur skilað meiri afla
á land en nokkurt annað frskiskip,
tæplega 6.300 tonnum. Næst kem-
ur Guðbjörg með tæp 6.200 tonn
að verðmæti tæpar 350 milljónir
króna. Stór hluti afla Guðbjargar-
innar hefur verið sendur utan ísað-
ur í gámum og hefur það hækkað
verðmæti aflans verulega. Örvar frá
Skagaströnd hefur'aflað um 5.400
tonna að verðmæti 450 milljóna
króna. Nokkrir ísfisktogarar munu
vera á þessu róli hvað afla varðar,
en verðmæti hans er mun lægra
vegna þess hve miklu þeir hafa
landað heima.
Þeir togarar, sem selja afla sinn
erlendis, fá ætíð meira fyrir hann
en þeir, sem landa heima. Því má
segja að samanburður sé hæpinn.
Stóru togararnir frá suðvesturhorni
landsins hafa náð góðum árangri á
erlendu fiskmörkuðunum og skila
þeir miklum verðmætum í þjóðar-
búið. Eftir því, sem næst verður
komizt, eru efstir þeirra Viðey RE
með 243 milljónir og Ögri RE með
220.
Mörg svokallaðra nótaveiðiskipa,
loðnuskipa, hafa náð góðum ár-
angri þrátt fyrir að loðnan hafi
ekki veiðzt í haust. Áreiðanlegar
upplýsingar um gang þeirra hafa
ekki náðzt, en nokkur skip skara
þó fram úr. Þar skiptir mestu með
Flugleiðir hf.:
Sótt um 10% hækkun fargjalda
FLUGLEIÐIR hf. telja að fargjöld í innanlandsflugi þurfl að hækka
um 10% um næstu áramót og verður beiðni um þessa hækkun send
verðlagsyfirvöldum hið fyrsta, að sögn Einars Sigurðssonar blaðafull-
Jrúa félagsins. Auk hækkunar á kostnaði ýmissa rekstrarliða, veldur
virðisaukaskattur mestu um hækkunarþörfina, segir Einar.
Virðisaukaskattur kemur á öll
aðföng, þar á meðal á eldsneyti og
önnur aðföng sem ekki bera sölu-
skatt í dag. Veldur virðisaukaskatt-
urinn hækkunarþörf sem nemur um
3% og að viðbættri hækkun lending-
argjalda er hækkunarþörfin orðin
-»jm 4%, segir Einar.
Þá hafa orðið verðhækkanir á
eldsneyti og öðrum kostnaðarliðum,
þannig að heildar hækkunarþörfin
er um 10%. Formlegt erindi með
beiðni um þessa verðhækkun hafði
ekki verið send verðlagsyfirvöldum
í gær, en það verðurgert hið fyrsta.
Verði 10% hækkun á fargjöldun-
um mun kosta um 900 krónum
meira að fara báðar leiðir á flugleið-
inni Reykjavík-Ísafjörður, fargjald-
ið hækkar þá í um 9.920 krónur
með flugvallarskatti. Báðar leiðir
Akureyri-Reykjavík hækkar þá
gjaldið um tæpar þúsund krónur
og verður um 10.605 krónur, Egils-
staðir-Reykjavík hækkar um tæpar
tólf hundruð krónur í 14.059 og
Vestmannaeyjar-Reykjavík báðar
leiðir hækkar um sex hundruð krón-
ur í um 6.990 krónur. Þessar tölur
eru allar miðaðar við fargjald fyrir
fullorðinn án afsláttar. Einar' Sig-
urðsson segir að tæplega helmingur
farþega í innanlandsflugi ferðist á
þeim fargjöldum, ríflega helmingur
kaupi einhvers konar afsláttarmiða.
FRYSTITOGARAR skila enn meiri verðmætum á land en önnur fiski-
skip. Akureyrin EA ber, eins og undanfarin ár, höfuð og herðar
yfir önnur fískiskip, enda heflir útgerð hennar aflað sér meiri heim-
ilda til afla en önnur skip. Á þessu ári hefur hún fískað fyrir um
510 milljónir króna. Frystitogarinn Orvar frá Skagaströnd hefúr
aflað fyrir 450 milljónir. Guðbjörg frá Isafirði, sem er hefðbundinn
ísfisktogari, hefúr skilað afla á land að verðmæti tæpar 350 milljón-
ir króna og er í þriðja sæti yfir skipin miðað við aflaverðmæti.
Guðbjörgin skýtur þar með aftur fyrir sig öllum öðrum frystitogur-
um öðrum en Akureyrinni og Örvari.
Skipta má skipum í nokkra
flokka eftir gerðum og veiðiheimild-
um. Frystitogarar eru fæstir og
nýjastir, næst koma svokölluð
loðnuskip, þá togarar og loks bát-
ar. Frystitogararnir skila að öllum
jafnaði mestum verðmætum á land,
enda vinna þeir aflann um borð.
Kvótinn markar tekjumögulega
verulega. Hverju skipi er skammt-
Eyjafjöll:
80 sm jafn-
fallinn snjór
Holti, Vestur-Eyjaíjallahreppi.
MIKLA snjókomu gerði
snemma í gærmorgun undir
Eyjafjöllum á afmörkuðu
svæði og er þar nú 80 sm jafn-
fallinn snjór. Algjörlega er
ófært á milli bæja og útihúsa
og erfítt að komast til að gefa
skepnum.
Áfram snjóaði um daginn og
er þessi tíð svo óvenjuleg hér
um slóðir að elstu menn muna
ekki annað eins.
Einstaklega góð tíð var í
haust og eru hross víða úti í
haga. Menn vona að það geri
hláku eða hvessi vind svo hægt
verði að bijótast til útihúsa og
gefa skepnum.
Búið er að moka þjóðveginn
en ófært er á alla bæi.
Fréttaritari