Morgunblaðið - 13.03.1990, Blaðsíða 14

14
MORGUNBJAiJIft l’UHjJliDAGUB ,13. MARZ 19,90
Skrifstofutækni
Þú stendur betur
að vígi að loknu
hagnýtu námi
Með námi í skrifstofutækni nærð þú góðum tökum á
tölvum og notkun þeirra. Þú kynnist bókfærslu, stjórnun
og fleiri viðskiptagreinum, rifjar upp ýmislegt í íslensku
og færð góða innsýn í viðskiptaensku.
Námið tekur 3 mánuði og að því loknu útskrifast
þú sem skrifstofutæknir. Þú getur valið um morgun-,
eftirmiðdags- eða kvöldtíma. Við bjóðum upp á afar
nagstæð greiðslukjör. Innritun er þegar hafin.
Hringdu strax í síma 687590
og við sendum þér bækling um fcæl.
Tölvuskóu Reykjavíkur
LJi tölvufræðsla Boroartúni 28. s'. 687590
SIEMENS-dæd/
ÓDÝRAR OG GÓÐAR
ELDAVÉLAR FRÁ SIEMENS
Þessar sívinsælu eldavélar frá SIEMENS eru einfaldar í
notkun, traustar, endingargóðar og á mjög góðu verði.
HS 24020
i Breidd 60 sm
■ Grill
I 4 hellur
B Geymsluskúffa
■ Verd kr. 36.800,-
HN 26020
■ Breidd 50 sm
B Grill
■ 4 hellur
B Geymsluskúffa
■ Verð kr. 32.850,-
Munið umboðsmenn okkar víðs vegar um landið.
★ Rafþj. Sigurdórs, Akranesi.
★ Glitnir, Borgarnesi.
★ Rafstofan Hvítárskála, Borgarfirði.
★ Guðni Hallgrímsson, Grundarfirði.
★ Verslunin Blómsturvellir, Hellissandi.
★ Versl. Eínars Stefánssonar, Búðardal.
★ Póllinn hf., ísafirði.
★ Rafsjá hf., Sauðárkróki.
★ Rafbær sf., Siglufirði.
★ Sír hf., Akureyri.
★ Öryggi sf., Húsavík.
★ Rafalda hf., Neskaupstað.
★ Raftækjav. Sveins Guðmundss., Egilsstöðum.
★ Rafvöruv. Stefáns N. Stefánss., Breiðdalsvík.
★ Kristall, Höfn í Hornafriði.
★ Tréverk hf., Vestmannaeyjum.
★ Kaupfélag Rangæinga, Hvolsvelii.
★ Árvirkinn hf., Selfossi.
★ Raftækjav. Sigurðar Ingvarssonar, Garði.
★ Ljósboginn, Keflavík.
SMITH&NORLAND
NÓATÚNI 4 • SÍMI 28300
MEDIC ALERT
— ódýr líftrygging
eftir Davíð Gíslason
Fimm ár eru nú liðin síðan
Medic Alert hóf starfsemi sína á
íslandi. A þessum tíma hafa 400
íslendingar notfært sér þjónustu
þess og gerst aðilar að öryggiskerfi
Medic Alert.
Medic Alert er fyrst og fremst
ætlað til þeess að flýta fyrir því að
réttar upplýsingar berist læknum,
sjúkraflutningamönnum, lögreglu
og öðrum sem hlut eiga að máli,
þegar slys eða skyndileg veikindi
ber að höndum.
Öryggiskerfi Medic Alert er
þrenns konar: í fyrsta lagi er málm-
plata úr stáli eða gulli sém borin
er sem hálsmen eða armband. A
framhlið plötunnar er merki Medic
Alert en á bakhliðinni er símanúm-
er vaktstöðvar á Slysavarðstofunni
í Reykjavík, númer merkishafans
og sjúkdómsgreining, eða annað
hættuástand sem mikilvægt er að
fá skjóta vitneskju um.
I öðru lagi er sérstakt kort sem
geyma á í seðlaveski. Á þessu
korti eru nokkru fyllri upplýsingar
en á málmplötunni, t.d. um Iyfja-
notkun, nöfn ættingja og símanúm-
er, svo og nafn og símanúmer þess
læknis, sem annast sjúklinginn. Á
kortið má einnig skrá upplýsingar
um blóðflokk og bólusetningar.
í þriðja lagi er lítil sjúkraskrá
geymd á sérstakri vaktstöð á Slysa-
varðstofunni í Reykjavík. Á vakt-
stöðinni er svarað í símann allan
sólarhringinn og veittar upplýsing-
ar um merkishafann, ef þess er
óskað. Hægt er að hringja ókeypis
(collect) hvaðan sem er í heiminum
til þess að afla þessara upplýsinga.
Þó er aðeins hægt að fá aðgang
að spjaldskránum gegnum númer
merkishafans. Því er mjög mikil-
vægt að tilkynna þegar í stað ef
merki glatast, til þess að óviðkom-
andi aðilar geti fengið upplýsingar
úr spjaldskránni.
Medic Alert er alþjóðleg stofnun.
Medic Alert var stofnað í Banda-
ríkjunum árið 1956. Það var læknir
að nafni Marion C. Collins sem
stofnaði það. Ástæðan var sú að
dóttir hans hafði ofnæmi fyrir efn-
um í stífkrampasprautum og hafði
nærri dáið úr bráðalosti eftir slíka
sprautu. í nokkur ár leitaði hann
leiða til að koma í veg fyrir að
þetta læknisfræðilega óhapp gæti
hent dótturina aftur. Medic Alert
varð árangurinn. Öryggiskerfíð
breiddist fljótt út um Bandaríkin
og síðar til annarra landa. Nú er
það starfandi í nítján löndum. ísland
varð fyrst Norðurlandanna til að
taka upp Medic Alert, en Svíþjóð
hefur síðan fylgt á eftir.
í flestum löndum, þar sem Medic
Alert er starfandi, hefur Lions-
hreyfingin veitt því öflugan stuðn-
ing. Hér á landi beitti Lionshreyf-
ingin sér fyrir stofnun Medic Alert.
Auk Lions eiga átta sjúklingasam-
tök aðild að Medic Alert.
Davíð Gíslason
„Þeir sem mest gagn
hafa af þessu öryggis-
kerfi eru auðvitað þeir
sem ganga með alvar-
lega sjúkdóma. Sér-
staklega er þar um að
ræða sjúkdóma sem
geta valdið meðvitund-
arleysi.“
Medic Alert á íslandi er aðili að
Medic Alert Intemational og starfar
í umboði þess. Það hefur stundum
verið gagnrýnt að notað sé erlent
nafn á íslensku félagi. Eðli málsins
vegna er ekki hægt að þýða Medic
Alert á íslensku. Það er mikilvægt
öryggisatriði að nafnið hljómi kunn-
uglega sem víðast í heiminum, og
að þeir sem sjái merkið geri sér
grein fyrir því hvaða merkingu það
hefur.
Hveijir geta haft gagn af Medic
Alert? I stuttu máli sagt geta allir
haft gagn af Medic Alert. Sjálfur
geng ég alltaf með þetta merki, og
það gefur vissa öryggistilfinningu
á ferðalögum erlendis, þótt ekkert
standi á því annað en spjaldskrár-
númerið og símanúmer vaktstöðv-
arinnar á Slysavarðstofunni í
Reykjavík. Ef ég verð fýrir slysi
tryggir merkið að hægt sé að ná
sambandi við mína nánustu á ör-
fáum mínútum.
Þeir sem mest gagn hafa af
þessu öryggiskerfí 'eru auðvitað
þeir sem ganga með alvarlega sjúk-
dóma. Sérstaklega er þar um að
ræða sjúkdóma sem geta valdið
meðvitundarleysi. Þar má t.d. nefna
sykursýki. Hjá þeim sem nota insul-
in getur meðvitundarleysi borið að
með skjótum hætti. Allur dráttur á
réttri meðferð getur valdið óbætan-
legum skaða. Þess eru dæmi að
sjúklingur á leið i insúlindá hafi
verið álitinn drukkinn. Slík mistök
geta sannarlega verið afdrifarík.
Annar sjúklingahópur, sem
gjaman má nefna, eru flogaveikir.
Krampaköst gera ekki boð á undan
sér, og þau valda ómældri skelfingu
þeirra sem verða vitni að þeim, án
þess að þekkja þau. I afturbata
eftir köstin fylgja stundum einkenni
sem ókunnugir rugla saman við
vímuáhrif. Medic Alert-merkin geta
stuðlað að réttum viðbrögðum
þeirra sem em nærstaddir köstin
og jafnvel komið í veg fyrir leiðinda-
misskilning.
Sumir einstaklingar eru í meiri
hættu en aðrir verði þeir fyrir slysi
og missi meðvitund. I því sambandi
má nefna blæðara, sjúklinga á blóð-
þynningu og þá sem haldnir eru
alvarlegu ofnæmi fyrir lyíjum. Það
þarf skjót viðbrögð til að stöðva
blæðingar hjá blæðurum og þeim
sem eru á blóðþynningu. Þessir
sjúklingar ættu skilyrðislaust að
bera Medic Alert merki. Sama gild-
ir um þann sem hefur alvarlegt
penicillinofnæmi. Ekkert er líklegra
en að honum sé gefið penicillin
verði hann fyrir alvarlegu slysi.
Nefna mætti tvö hundruð sjúk-
dóma, sem em þess eðlis að ástæða
sé til að bera Medic' Alert merki.
Ég vil aðeins nefna sjúkdómaflokka
eins og hjartasjúkdóma, hormóna-
sjúkdóma, ofnæmi, elliglöp, teppu-
sjúkdóma í lungum, nýrnabilun og
ýmiss konar lyfjameðferð.
Hefur Medic Alert kosti umfram
önnur öryggiskerfi? Medic Alert
hefur þann kost umfram önnur
örvggiskerfi að læknir fyllir ætíð
út spjaldskrá sjúklingsins og vottar
að hún sé rétt. Málmplatan er
þannig úr garði gerð að upplýsing-
amar á henni geta ekki eyðilagst.
Á vaktstöðinni er hægt að afla
upplýsinga allan sólarhringinn, og
greiðir Medic Álert á íslandi fyrir
símtalið. Annað hvert ár era merk-
ishöfunum sendar fyrirspurnir um
breytingar sem orðið hafa á högum
þeirra. Á þann hátt er séð til þess
að upplýsingarnar í spjaldskránni
séu ætíð sem réttastar.
Hvernig gerist maður félagi í
Medic Alert? Á flestum læknabið-
stofum liggja frammi eyðublöð,
þar sem sækja má um aðild að
Medic Alert. Læknir þarf að fylla
út eyðublaðið og undirrita það
ásamt umsækjanda. Umsókninni er
síðan komið á skrifstofu Medic
Alert á íslandi, Sigtúni 9, 105
Reykjavík. Merkin kosta 1500 kr.
og er það ævigjald. Medic Alert á
íslandi er sjálfseignarstofnun, og
líkt og hliðstæðar stofnanir í öðmm
löndum, starfar hún algerlega án
allra hagnaðarsjónarmiða.
Lionshreyfingin á Islandi hefur
ákveðið að gera marzmánuð sér-
stakan baráttumánuð fyrir aukinni
notkun Medic Alert-merkja. Þótt
ég vilji hvetja alla landsmenn til að
bera þessi merki, beini ég þó sér-
staklega þeirri hvatningu til sjúkl-
inga með alvarlega sjúkdóma.
Medic Alert starfar fyrir þá.
Höfundur er læknir.
Háskólabíó:
Sinfóníuhljómsveit æskunnar með tónleika
Sinfóníuhljómsveit æskunnar
heldur lónleika í Háskólabíó,
laugardaginn 17. mars kl. 14 og
er Paul Zukofsky aðalstjórnandi
hljómsveitarinnar.
Tónleikamir em haldnir í tengsl-
um við námskeið hljómsveitarinn-
ar, sem stendur í tíu daga í Haga-
skóla. Þar koma saman um 80 tón-
listarnemendur víðsvegar að af
landinu og æfa sama í fullskipaðri
hljómsveit. Verkin sem æfð eru,
eru Pláneturnar eftir G. Holst og
Gosbmnnar Rómar eftir Respighi.
Forsala aðgöngumiða er í Bóka-
verslun Sigfúsar Eymundssonar. Zukofsky á einum af fyrri tónleikum Sinfóníuhljómsveitar æskunnar.