Morgunblaðið - 01.09.1990, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. SEPTEMBER 1990
23
Reutcr
Fljótandi sjúkrahús
Egypsk börn svamla í Súez-skurðinum meðan bandaríska sjúkraskipið
Comfort siglir framhjá á leið til Rauðahafs.
íértu með!
UPPLÝSINGAR
: SÍMSVARI 681511 - lukkulIna 991002
Versnandi lífskjör í Sovétríkjunum:
Hruni verður aðeins afstýrt
með stórfelldum breytingiun
- segir Míkhaíl S. Gorbatsjov Sovétleiðtogi
Moskvu. Reuter.
MÍKHAÍL S. Gorbatsjov, leiðtogi sovéskra kommúnista, sagði í
ræðu er hann flutti á fimmtudag að gera þyrfti hið fyrsta stórkost-
legar breytingar á hagkerfi Sovétríkjanna ella blasti efnahagslegt
hrun við þar eystra. Gorbatsjov lét þessi orð falla í ávarpi sem
hann flutti á fundi forsetaráðsins og sambandsráðsins en nefndir
þessar vinna nú að gerð róttækrar umbótaáætlunar, sem m.a.
kveður á um að markaðshagkefi verði komið á í Sovétríkjunum.
Þessi orð Gorbatsjovs þóttu til skipuðu. Þá var ennfremur kynnt
marks um að hann gerði sér ljósa
grein fyrir því að stuðningur al-
mennings við umbótastefnu hans,
perestrojku, færi þverrandi. Hann
vék að því að Sovétborgarar væru
teknir að velta því fyrir sér hvort
ráðamenn hefðu ekki kallað enn
meiri þrengingar en áður yfír þjóð-
ina með tilraunum sínum á vett-
vangi efnahags- og félagsmála.
Gorbatsjov lýsti umbótastefnu
sinni sem friðsamlegri byltingu en
lagði jafnframt áherslu á að slík
umskipti yrðu að fara fram innan
ramma laganna. Hann lýsti yfír
því að virðingarleysi fyrir lögum
færi vaxandi í sovésku samfélagi.
„Bregðumst við ekki af fullri
ákveðni við þessari tilhneigingu
kann þetta viðhorf að leiða til efna-
hagslegs hruns auk þess sem það
kann að veikja innviði ríkisins."
Sovétleiðtoginn kvað enn mögulegt
að snúa þessari óheillaþróun við
og sagði það kalla á umtalsverða
stefnubreytingu á hinum ýmsu
sviðum þjóðmála. Mikilvægt væri
hins vegar að menn gerðu sér ljóst
að tíminn væri naumur þar sem
síversnandi lífskjör gerðu það að
verkum að þolinmæði almennings
væri senn á þrotum.
Á fundinum kynntu hagfræð-
ingar niðurstöður sérfræðinga-
nefndar sem þeir Gorbatsjov og
Borís Jeltsín, leiðtogi róttækra
umbótasinna og forseti Rússlands,
álit nefndar undir forustu Nikolajs
Ryzhkovs forsætsráðherra. Ryzh-
kov lagði efnahagsáætlun ríkis-
stjórnarinnar fyrir þingheim í maí-
mánuði en tillögur hans fengu
lítinn hljómgrunn. Var honum falið
að leggja nýjar tillögur fyrir þingið
og fékk frest til þessa fram í sept-
ember.
í millitíðinni kynnti Borís Jeltsín
hins vegar sérstaka áætlun Rússa
um grundvallarbreytingar á efna-
hagssviðinu. í tillögum hans er
m.a. gert ráð fyrir því að ríkisfyrir-
tæki verði seld og að dregið verði
stórlega úr niðurgreiðslum.
í vikunni var frá því skýrt að
þeir Gorbatsjov og Jeltsín væru
sammála um nauðsyn þess að grip-
ið yrði hið fyrsta til róttækra efna-
hagsaðgerða og að þeir hefðu af-
ráðið að skipa í sameiningu nefnd
sérfræðinga til að vinna að tillög-
um til úrbóta. Segja Sovétfræðing-
ar greinilegt að Gorbatsjov hafi
færst nær umbótasinnum að und-
anförnu og hann sé nú tekinn að
hallast að hugmyndum þeirra um
stórfellda einkavæðingu og mark-
aðsbúskap.
Fílabeinsströndin:
Sundra mótmæla-
göngu með táragasi

Reuter
Abidjan. Reuter.
ÖRYGGISLÖGREGLA og herlið
í Afríkuríkinu Fílabeinsströnd-
inni notuðu kylfúr og táragas til
að sundra mótmælagöngu fjög-
urra stjómarandstöðuflokka í
gær. Fólkið krafðist þess að
stjórn hins 84 ára gamla Felix
Houphouet-Boignys segði af sér
Einsflokksstjórn er í landinu sem
eitt sinn var frönsk nýlenda og er
nú stærsti framleiðandi á kakó í
heiminum. Nokkur þúsund manns
tóku þátt í göngunni í höfuðborg-
inni, Abidjan, og var þetta í fyrsta
sinn sem fjórir helstu flokkar stjórn-
arandstæðinga stóðu saman að
mótmælum á götum úti. Þúsundir
manna fylgdust með mótmælunum
án þess að slást í hópinn en lög-
regla kom fljótlega á vettvang.
„Þeir réðust á okkur með táragasi
þegar við vorum að leggja af stað,“
sagði Laurent Gbago, leiðtogi
stærsta stjómarandstöðuflokksins,
FPI.
Ariane flytur íjarskiptahnetti á braut
Vestur-evrópsku eldflauginni Ariane var skotið á loft frá Courou í
frönsku Guiana í gær og tókst skotið vel. Flaugin flutti tvo íjarskipta-
hnetti á braut. Annar þeirra, Skynet 4C, er á vegum breskra heryfir-
valda og sagði talsmaður þeirra að hnötturinn myndi gagnast breska
herliðinu við Persaflóa. Hinn hnötturinn nefnist Eutelsat II-Fl og
verður notaður til sjónvarps-og útvarpssendinga til a.m.k. 600 millj-
óna manna í Evrópu. Rúmenía og Pólland eru nú meðal landa sem
kaupa þjónustu Eutelsat-kerfisins.