Morgunblaðið - 05.10.1990, Qupperneq 18

18
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. OKTÓBER 1990
Ég held að
smásex fyrir
leik skaði
ekkert.
Arnór Guðjónsen.
Ekki ég,
heldur ríkis-
stjórnin.
Þórður Friðjónsson,
stjórnarformaður
Framkvæmdasjóðs
Milljónir
hladast upp
í bankanum.
Borgaraflokkurinn
Limurinn og
ógæfa
Grettis.
Óttar Guðmundsson
um sjúkdóma og fólk
Sölumenn
dauðans.
Jón Óttar Ragnarsson
Sneisofullt
blað
af slú...
H
Á slóðum Ferðafélags Islands:
Heiðmörk - Friðland
Reykvíkinga í 40 ár
Liðin eru 40 ár frá stofnun frið-
lands á Heiðmörk. Ferðafélag ís-
lands hefur í tilefni tímamóta skipu-
lagt sjö ferðir í Heiðmörk á þessu
ári. Fyrsta ferðin var farin í jan-
úar. Þá var Hólmsborgin skoðuð —
skemmtileg og vel hlaðin fjárborg
— og gengið um skógarstíga. Mun
þátttakendum seint líða úr minni
þegar gengið var úr rosanum, sem
næddi um akveginn, inn í skjól
trjánna.
Ferð Göngudags FÍ var um Heið-
mörk í lok maí. Þátttakendur, 303
að tölu, skoðuðu vorgróðurinn og í
lok göngunnar snæddu þeir nesti
sitt, sungu og fóru í leiki, glatt fólk
á góðum degi.
I júní voru þrjár skógræktarferð-
ir farnar. Að þessu sinni var lögð
áhersla á að grisja skóginn í því
skyni að mynda ijóður og ryðja leið-
ir svo fara mætti um slóðir utan
göngubrautanna.
Á sunnudaginn kemur, 7. októ-
ber, verður sjötta Heiðmerkurferðin
farin. Þá verður Heiðmerkurganga
til að minnast 40 ára afmælis frið-
landsins og ekki síður til þess að
minnast að liðin eru 40 ár frá því
að ferðafélagið hóf landgræðslu-
starf sitt í Skógarhlíðakrikanum en
þar hafði félaginu verið úthlutuð
spiida til skógræktar.
Friðlandið á Heiðmörk varð til
fyrir ötula baráttu Skógræktarfé-
lags Reykjavíkur og verður ekki
vefengt að Hákon Bjarnason, skóg-
ræktarstjóri, var þar drýgstur liðs-
manna. Sigurður Nordal, prófessor,
gaf friðlandinu nafn. Rökstuddi
hann nafngiftina með þessum orð-
um:
„Heiðmörk er fornt heiti á einu
fylkinu í Upplöndum í Noregi.
Mörk er skógur. Allir finna,
. hversu vel það fer í nöfnum eins
og Þórsmörk og Þelamörk. Því
er fólginn draumur vor um að
klæða landið aftur íturvöxnum
tijágróðri. Heiður er bjartur og
Heiðmörk, hið bjarta skóglendi,
er heiti sem vel mun fara þessu
friðsæla landi með tæru lofti og
litum.“
Borgarstjórn Reykjavíkur fól
skógræktarfélaginu stjórn land-
varnarstarfs á Heiðmörk og þann
3. mars 1950 voru reglur settar um
landnám og skógrækt á Heiðmörk.
Sama ár voru samningar gerðir
milli. skógræktarfélagsins og ferða-
félagsins um reitinn í Skógarhlíða-
krikanum — 20 ha. að stærð. í
samningi þessum er ferðafélagið
nefndur „landnemi". Félagið lofar
að leggja stund á skógrækt á spild-
unni og gert ráð fyrir að hún verði
fullplöntuð á 20 árum. Ef félagið
óskaði að reisa sér skála skyldi það
afla byggingarleyfis hjá bæjarráði
en stærð og gerð skálans yrði einn-
ig háð samþykki skógræktarfélags-
ins. I almennu reglunum um land-
nám á Heiðmörk voru ákvæði þess
efnis að allar gróðurnytjar falli til
Heiðmerkur.
Ferðafélagsmenn hófust strax
handa við gróðursetningu tijáa og
settu á fyrsta ári niður um 3.000
plöntur. Alls hafa nú verið gróður-
Ljósm. Páll Jónsson.
Einar E. Sæmundsen með fyrstu
plöntuna sem gróðursett var í
reit FÍ í Heiðmörk (1950).
Úr skógarreit ferðafélagsins í Heiðmörk.
„Glanstímantin“ - verðugt
lesefni í Þióðarbókhlöðu?
eftirírisi
Erlingsdóttur
Fyrir skömmu birtist í Morgun-
blaðinu grein eftir Robin Cook, próf-
essor við Háskóia íslands. Þykir höf-
undinum bygging Þjóðarbókhlöðunn-
ar vestur á Melum ganga heldur
hægt og leggur hann nokkuð hæðnis-
lega til að byggingunni verði breytt
í einhvers konar tómstunda- eða
skemmtihús sem auk ýmissa afþrey-
ingar- og skemmtitækja mætti fylla
af íslenskum tímaritum sem höfund-
ur nafngreinir. Hér er ekki ætlunin
að fjalla um hvað best er að gera
við Þjóðarbókhlöðuna en að öllu háði
slepptu lýsir þessi tillaga prófessors-
ins nokkurri lítilsvirðingu á íslensk
tímarit.
Það er merkilget hvað íslensk
tímaritaútgáfa fer í taugarnar á
sumu fólki. Sérstaklega virðast
íslensk tímarit pirra þá sem álíta sig
á einhvern hátt vera „menningar-
lega“ sinnaða, ef svo klisjulega má
að orði komast. Þeir kalla þau gjarn-
an „glanstímarit“ eða - einhveijum
óvirðulegum nöfnum og finna þeim
flest til foráttu.
Þar sem mér er tímaritaútgáfa
nokkuð skyld, hef ég ve't fyrir mér
hver sé ástæða þessarar fyrirlitning-
ar á íslenskum tímaritum. Ég starfa
hjá fyrirtæki sem gefur út stóran
hluta þeirra íslensku „glanstímarita"
sem á markaðnum eru og er því
sæmilega kunnug innihaldi þeirra
sem í allflestum tilvikum er unnið
að vandvirkum blaðamönnum og
snýst yfirleitt um menn og málefni
íris Erlingsdóttir
„Þá gætum við lesið um
danska kóngaslektið í
Alt for damerne, eldað
eftir uppskriftum úr
Hjemmet, lesið um
Hollywood-stjörnurnar
í Vogue eða Cosmo-
politan og gluggað í
fjármálagreinarnar í
Forbes. Er þetta ekki
upplagt lesefni í Iestr-
arstofu Þjóðarbókhlöð-
unnar?“
líðandi stundar.
í fljótu bragði hefur mér veist
erfitt að komast að því hvað það
nákvæmlega er í þessum tímaritum
sem pirrar svo marga af sjálfskipuð-
um menningarboðberum íslensku
þjóðarinnar. Þó skjóta hugsanlegar
ástæður stundum upp kollinum. Það
hefur hvarflað að mér hvort þeir séu
eitthvað svekktir yfir að vera ekki í
sviðsijósinu og fá birt við sig viðtal
með myndum í „glanstímaritun-
um“ .. . Hver veit? Viðtöl ýmis konar
vekja áhuga fólks. Islendingar hafa
nefnilega, ekki síður en aðrar þjóðir,
áhuga á náunganum. Það er ósköp
mannlegt og nauðsynlegt að láta sig
annað fólk varða, í hófi að sjálf-
sögðu. Því eru oft í títt nefndum
tímaritum viðtöl við fólk sem eitthvað
hefur unnið sér til ágætis eða frægð-
ar, eða hefur lent í einhverri
lífsreynslu sem það vill deila með
öðrum. Lesefni af þessu tagi finnst
þó þeim sem af góðsemi sinni bera
andlega velferð þjóðarinnar fyrir
bijósti, vera einstök lágmenning.
Orðið „glanstímarit" er, eins og
þegar hefur komið fram, notað í niðr-
aðndi merkingu og það hefur gefið
mér tilefni til nokkurra vangaveltna.
Það er geysileg vinna að gefa út
tímarit og við berum virðingu fyrir
þeirri vinnu og þeim tíma sem í þau
er lögð. Sum tímarit byggjast að
stórum hluta til á fallegum og list-
rænum ljósmyndum og þykir því
mikilvægt að þær fái að njóta sín
sem allra best. Þess vegna er kosið
að vinna tímaritin á vandaðan pappír.
Við reynum auðvitað að velja sem
fallegastar eða áhugaverðastar
myndir á forsíðu tímaritanna. Þeir
sem bera eitthvert agnar skynbragð
á ljósmyndir (sem sagt ekki menn-
ingarvinirnir) geta strax ímyndað sér
hversu miklu fallegri myndirnar eru
á pappír sem glansar heldur en á
möttum pappír. Hér enim við komin
að merg málsins, því það er nefnilega
þessi glans sem mörgum þykir svo
taugaertandi. Eins og fyrr segir hef
ég verið að reyna að gera mér grein
fyrir hvers vegna svo er, og eina
skynsamlega niðurstaðan sem ég
kemst að, er sú að fólk með þennan
glanspirring hafi eitthvað allt annað
fegurðarskyn en við sem vinnum
þessi tímarit og glansáferðin trufli
það því verulega, t.d. þegar það sér
blöðin í bókabúðum.
Ljóst er af ofansögðu að mér hef-
ur ekki tekist að finna fullnægjandi
svar við þessu séríslenska glans-
vandamáli. Kannski ættum við bara
að hætta þessu útgáfubröltf og
hverfa nokkra áratugi aftur í tímann.
Þá gætum við lesið um danska
kóngaslektið í Alt for damerne, eldað
eftir uppskriftum úr Hjemmet, lesið
um Hollywood-stjörnurnar i Vogue
eða Cosmopolitan og gluggað í fjár-
málagreinarnar í Forbes. Er þetta
ekki upplagt lesefni í lestrarstofu
Þjóðarbókhlöðunnar?
Höfundurstarfarhjá Fróða hf.
sem ritstjóri Gestgjafnns.
-